Η ομιλία του Σ. Θεοδωράκη στην ομάδα Σοσιαλιστών

Στην ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μίλησε το μεσημέρι της Τετάρτης ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης.

Η ομιλία:

Τη Δευτέρα στην Ελλάδα έβρεχε και οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να αμολήσουν τον χαρταετό τους. Tο ξέρετε το έθιμο; Ένα κομμάτι γυαλιστερού χαρτιού, στερεωμένο πάνω σε ελαφριά καλάμια, με ουρά από λωρίδες παλιάς εφημερίδας. Πετάει στον ουρανό και για λίγες ώρες οι πιτσιρικάδες νιώθουν πιλότοι ή πουλιά.Έβρεχε, λοιπόν. Και οι παρέες αντί για τα πάρκα και τις πλαγιές των λόφων βρεθήκαμε στα σπίτια.

Ήταν η δική μου ευκαιρία για να κάνω ένα γκάλοπ. Ρώτησα, λοιπόν μια μεγάλη παρέα, αν οι Έλληνες θα αποφύγουμε την χρεοκοπία. 7 στους 10 είπαν ναι. Τους ρώτησα για το ευρώ. 8 στους 10 είπαν ότι θέλουν να παραμείνουμε στο ευρώ. Και τους ρώτησα - προσέξτε - ποιος πρέπει να κάνει υποχωρήσεις για να μείνουμε στο ευρώ και να μην χρεοκοπήσουμε. Η Ελλάδα, οι εταίροι μας ή και οι δύο; Ένας στους δέκα μου είπε οι Έλληνες. Έξι στους δέκα είπαν οι εταίροι μας! Και τρεις στους δέκα μου είπαν και οι δύο. Να 'μαστε, λοιπόν, στην ελληνική κρίση.

«Η Ελλάδα σπατάλησε όλα αυτά τα χρόνια τα χρήματα που της δόθηκαν», γράφουν συχνά οι εφημερίδες του Βερολίνου. Όταν βλέπεις από μακριά, δεν διακρίνεις πάντα τις λεπτομέρειες. Εγώ θα σας έδινα έναν διαφορετικό τίτλο: «Το πολιτικό σύστημα σπατάλησε»!

Και δεν εννοώ μόνο τους πολιτικούς, που έκλεψαν. Η διαφθορά στην Ελλάδα είχε πολλούς τεμνόμενους κύκλους. Ξεκινούσε από τους φίλους των υπουργών, τους διαπλεκόμενους και κατέληγε στους φίλους των κομμάτων, που πίεζαν συνεχώς για να μην αλλάξει τίποτα στο δημόσιο, στο ασφαλιστικό, την παιδεία, την υγεία, το χωράφι. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το ελληνικό πρόβλημα.

Βέβαια, θα πρέπει να αναφέρω ότι σε αυτά τα χρόνια της σπατάλης η χώρα μου κονταροχτυπιόταν με τις ΗΠΑ για την πρώτη θέση σε αμυντικές δαπάνες- ως ποσοστό του ΑΕΠ- μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ. 30 δις εξοπλισμών σε 20 χρόνια. Πολλά από αυτά ήταν μίζες. Μίζες, σαν το τανγκό - απαιτούσαν δύο.

Ας μην χάσουμε όμως τον στόχο μας. Μιλούσα για το δημοσιονομικό φαγοπότι, τη διαφθορά και τη διάλυση του παραγωγικού ιστού της χώρας. Αυτά τα τρία συνήθως πάνε μαζί. Για το δημοσιονομικό φαγοπότι κανείς ποτέ δε διαδήλωσε (ούτε η αριστερά).

Για τη διαφθορά, οι διαμαρτυρίες δεν είχαν ονοματεπώνυμο - οι υπουργοί που σήμερα είναι στην φυλακή είχαν αθωωθεί από την Βουλή πριν πέσουν στις παγίδες αδιάφθορων δικαστών. Και στη θέση του παραγωγικού ιστού απλώθηκε ο ιστός της αράχνης μίας κρατικοδίαιτης οικονομίας. Εκτός από τα ρουσφέτια δεν υπήρξε κανείς άλλος μηχανισμός αναδιανομής υπέρ των ασθενέστερων τάξεων. Το κράτος δανειζόταν και με κορμό τους κομματικούς μηχανισμούς. μοίραζε χρήματα.

Η κρίση του ευρώ ξέσπασε στις πιο ευάλωτες οικονομίες και η Ελλάδα ήταν προφανέστατα μία από αυτές. Την ιστορία από αυτό το σημείο και μετά την ξέρετε. Αυτό που ήρθε στην Ελλάδα ήταν κάτι παρά πάνω από κρίση. Η πτώση μιας ολόκληρης κοινωνίας. Πτώση μετά από μια παράλογη άνοδο στηριγμένη στα σαθρά θεμέλια μιας δανειακής ευωχίας; Ναι. Αλλά αυτό δεν μειώνει την πτώση.

Το ίδιο σύστημα, που χρεοκόπησε την χώρα, άρχισε να μιλάει για τοκογλύφους που μας αναγκάζουν να δανειστούμε για να βγάλουν κέρδη. Αυτό έλεγαν και λένε ακόμη, ακροδεξιοί, ακροαριστεροί αλλά και συστημικοί πολιτικοί και υπουργοί, σημερινοί και χθεσινοί. «Δεν έχω απάντηση για τις δικές μου ευθύνες, οπότε δες τις ευθύνες των άλλων»! Το σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας εκπονήθηκε βέβαια βιαστικά. Στην αντιμετώπιση της κρίσης της Ελλάδας, δεν υπήρξε αρκετή Ευρώπη. Νομίζω ότι σε αυτή τη κουβέντα πρέπει να επιστρέψουμε.

Δεν έλειψαν τα κονδύλια, έλειψαν όμως τα σχέδια και η έγκαιρη αντίδραση - τόσο πριν την γιγάντωση του προβλήματος, όσο και μετά. Οι θεσμοί έδιναν ένα φάρμακο, που θεράπευε την παχυσαρκία, προκαλώντας όμως βαριές ηπατικές και νεφρικές βλάβες - με κίνδυνο να έχουμε στο τέλος ένα πολύ καλλίγραμμο πτώμα. Και οι αρχίατροι του ΔΝΤ είχαν πείρα από άλλες ηπείρους και πολύ διαφορετικές οικονομίες.

Δεν είναι να απορεί κανείς που ο ασθενής- όποτε έβρισκε ευκαιρία- έφτυνε το φάρμακο. Ως αποτέλεσμα ενοχοποιήθηκαν συλλήβδην οι μεταρρυθμίσεις. Εκεί ήταν που ενώθηκαν ο αριστερός και ο δεξιός λαϊκισμός. Αυτός που καλλιέργησε στην Ελλάδα μια εικόνα εκδικητικής Ευρώπης.

Ωραία και τι κάνουμε τώρα; Η Ελλάδα έχει ανάγκη από ένα πατριωτικό σχέδιο δράσης. Χωρίς τα διαπλεκόμενα βαρίδια της οικονομίας. Χωρίς συμφέροντα και συντεχνίες. Με αξιολόγηση και μείωση του δημοσίου. Με απελευθέρωση των επενδύσεων. Με προστασία στους αληθινά αδύνατους και όχι σε όλους αυτούς που παριστάνουν τους τυραννισμένους. Πρόοδος, μεταρρυθμίσεις, δικαιοσύνη! Χωρίς την αίσθηση δίκαιου επιμερισμού, το οποιοδήποτε πρόγραμμα θα πέσει στις ίδιες παγίδες. Και αν ήμουν Θεσμός, θα πίεζα περισσότερο τους Έλληνες για μεταρρυθμίσεις και όχι για περικοπές. Αν μειώνεις συνεχώς το κονδύλι ενός υπουργείου, δε σημαίνει ότι το υπουργείο αλλάζει.

Και αν αυξάνεις συνεχώς έναν φόρο δε σημαίνει ότι θα εμφανιστεί κάποιος άλλος, που θα πληρώσει τον νέο φόρο. Δεν υπάρχει ανάκαμψη με συνεχή λιτότητα. Αλληλεγγύη, λοιπόν, από την πλευρά των εταίρων, ισότητα μεταξύ εταίρων, δανειστών και δανειζόμενων, αλλά και υπευθυνότητα από την δική μας πλευρά, την ελληνική. Οι αντοχές μιας γέφυρας εξαρτώνται από τις αντοχές κάθε πυλώνα ξεχωριστά. Πρέπει και είναι καθήκον, ειδικά αυτής της ομάδας, να μιλήσει ξανά για τις ανισότητες.

Οικοδομούμε κοινωνίες υπερβολικά διαιρεμένες, με ανισότητες στις παροχές, τις ευκαιρίες, στα εισοδήματα. Η δικαιοσύνη στην κατανομή του πλούτου είναι προϋπόθεση για τη δικαιοσύνη στην κοινωνία και τελικά στον πολιτισμό. Η αυξανόμενη ανισότητα ευθύνεται σε σημαντικό βαθμό, για την αδυναμία των δυτικών οικονομιών να μπουν σε τροχιά ταχείας ανάπτυξης, όπως συνέβαινε παραδοσιακά μετά το τέλος μεγάλων υφέσεων. Τα οφέλη της ανάκαμψης συγκεντρώνονται στα χέρια λίγων και δεν επιτρέπουν στις μεγάλες μάζες να ωθήσουν την οικονομία καταναλώνοντας.

Μιλούσα όμως για τις υποχρεώσεις της ομάδας μας. Πρέπει να βρει πρόταση για να μείνει η Ευρώπη πρωτεύουσα δύναμη. Πρόταση για το μεταναστευτικό, πρόταση για την νεανική επιχειρηματικότητα, την διασπορά της καινοτομίας. Πρόταση για την διαφθορά, για τη φορολογία, για τη συγκέντρωση του πλούτου, για την κίνηση κεφαλαίων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει προς την πολιτική ενοποίηση, κόντρα στη «βουλιμική» διάθεση των συμβουλίων υπουργών, που ορέγονται να περιορίσουν σε ρόλους κομπάρσων τους κατ' εξοχή πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μόνο έτσι θα απορροφηθούν οι εσωτερικές της αντινομίες, θα ανασυγκροτηθεί το δημοκρατικό της πλαίσιο και θα αναβαθμιστεί ο διεθνής της ρόλος, πολιτικά και οικονομικά!

Μπορούμε; Εμείς στο Ποτάμι λέμε ναι. Και βγαίνοντας ξανά στο ξέφωτο να σας πω. Ότι το πέταγμα του χαρταετού, δεν είναι αυτό που φαίνεται. Δεν είναι ατομικό παιγνίδι. Είναι ομαδικό. Και σε αυτό το ομαδικό παιγνίδι, πρέπει να επιστρέψουμε.D