Το Υπουργείο Παιδείας προτίθεται να διαλύσει ουσιαστικά τα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία (ΠΠΣ). Και γράφω ουσιαστικά γιατί έχει σκοπό να καταργήσει τις εξετάσεις εισαγωγής των μαθητών, την αξιολόγηση των διδασκόντων καθηγητών, και το θεσμό διοίκησης αυτών από μια ανεξάρτητη αρχή την Διοικούσα Επιτροπή Πρότυπων Πειραματικών σχολείων ( ΔΕΠΠΣ), την αυτονομία τους. Δηλαδή τα συστατικά της επιτυχίας τους μετά την επανίδρυσή τους το Φθινόπωρο του 2011. Ο δημόσιος διάλογος επικεντρώνεται στη δυσανεξία του Υπουργού Α. Μπαλτά στην αριστεία και στις πρόσφατες δηλώσεις του περί «σχεδόν χιτλερικής αντίληψης». Αλλά το θέμα θα ήταν πολύ απλό αν η ιδεολογία ενός υπουργού λειτουργούσε ως διαλύτης ενός θεσμού που τάραξε ευχάριστα τα εκπαιδευτικά μας πράγματα.
Τα ΠΠΣ έτσι όπως λειτουργούν σήμερα αποτελούν το μοναδικό ανάχωμα στην εδώ και 40 χρόνια οργανωμένη διάλυση του σχολικού εκπαιδευτικού μας συστήματος. Είναι το διαφορετικό παράδειγμα που αποδεικνύει ότι μπορούμε να αποκτήσουμε αξιόπιστη βασική εκπαίδευση υψηλών προδιαγραφών χωρίς ιδιαίτερα χρήματα, αλλά με χρήση έγκυρων επιστημονικών εργαλείων, πιστοποιημένο διδακτικό προσωπικό και ορθολογικό πλαίσιο λειτουργίας. Μπορούμε να φτιάξουμε αυτόνομες σχολικές μονάδες όπου αποφασισμένοι μαθητές και εμπνευσμένοι δάσκαλοι μπορούν να μεγαλουργήσουν. Αρκεί να τους δώσουμε την ευκαιρία να το κάνουν.
Η επανίδρυση των ΠΠΣ έγινε πραγματικά κάτω από τα Radar του πολιτικού συστήματος. Η Άννα Διαμαντοπούλου πέρασε το νόμο 3966/2011 από τη βουλή, 7 εκπαιδευτικοί συγκρότησαν τη ΔΕΠΠΣ, φτιάχτηκαν τα Επιστημονικά Εποπτικά Συμβούλια που διοικούν την κάθε σχολική μονάδα και σήμερα έχουμε 80 σχολεία με 12000 μαθητές και 1100 αξιολογημένους δασκάλους με 5 ετή θητεία χωρίς οργανική θέση. Όλα αυτά έγιναν την ίδια εποχή που η Ελλάδα ψυχορραγούσε μέσα ή έξω από το ευρώ, η τρικομματική κυβέρνηση πάσχιζε να ισορροπήσει, οι συνδικαλιστές ζητούσαν την κατάργησή τους και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάρει το δρόμο προς την εξουσία. Το πολιτικό σύστημα απλά τα ανέχτηκε έχοντας άλλα θερμότερα θέματα να ασχοληθεί. Τους ξέφυγαν.
Τι διαφορετικό έχουν τα ΠΠΣ. Είναι απλά καλά δημόσια σχολεία ευρωπαϊκού επιπέδου. Γιατί:
1. Επιλέγουν τους μαθητές τους με εξετάσεις. Απλές εξετάσεις σε βασικά θέματα που αποτελούν ένα συμβόλαιο μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών για τη συνεργασία τους σε ένα διαφορετικό περιβάλλον μάθησης και σχολικής ζωής. Κανένα φροντιστήριο δεν απαιτείται για την επιτυχία. Αλλά και όσοι το χρειάζονται είναι γιατί στη βαθμίδα που τελείωσαν δεν γίνονται τα στοιχειώδη όπως πρέπει να γίνουν. Γονείς και μαθητές τα αγκάλιασαν με ενθουσιασμό. Στην εισαγωγική εξέταση για την Πρώτη τάξη γυμνασίων και λυκείων πήραν μέρος 9000 μαθητές, οι οποίοι διαγωνίσθηκαν για 2824 θέσεις.
2. Οι καθηγητές που διδάσκουν είναι εξαιρετικών προσόντων και αξιολογούνται κάθε 5 χρόνια με βάση το φάκελο που καταθέτουν, και τη συνέντευξη που δίνουν σε επιστημονική επιτροπή και όχι στα κόμματα και τους συνδικαλιστές τους. Το σχολικό έτος 2012-13 πραγματοποιήθηκε η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών των ΠΠΣ, η οποία συνέβαλε στην ανανέωση του εκπαιδευτικού δυναμικού των σχολείων κατά 45%. Και δεν υπήρξε ούτε μια ένσταση στην επιλογή. Αξιολόγηση και δεν άνοιξε μύτη. Γιατί έχουμε πολλούς «τρελούς» και πολλές «τρελές» που θέλουν να αξιολογηθούν χωρίς κανένα οικονομικό κίνητρο για να διδάξουν στα ΠΠΣ. Το 2013 είχαμε 1600 αιτήσεις για 430 θέσεις και το 2014, 350 για 120. Και μιλάμε για σχολεία με ωράριο 8πμ3μμ και ιδιαίτερα απαιτητική εργασία. Όταν στο διπλανό απλό σχολείο οι μισοί την έχουν κάνει από τις 11πμ.
3. Το τρέχον έτος στα ΠΠΣ εφαρμόστηκε πρόγραμμα εσωτερικής αξιολόγησης – αυτοαξιολόγησης. Είναι τα μόνα σχολεία που το πρόγραμμα αυτό εκτελέστηκε πραγματικά γιατί στα περισσότερα η διαδικασία ήταν προσχηματική και αναλώθηκε στον αριθμό των αιθουσών και των PC που διαθέτει κάθε σχολείο.
4. Είναι προγραμματισμένη η εξωτερική αξιολόγηση υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών, γεγονός καινοφανές για τα εκπαιδευτικά μας πράγματα. Εξωτερικοί αξιολογητές, κάτι σαν εγχώρια τρόικα, θα μελετήσει το φάκελο της αυτοαξιολόγησης του κάθε σχολείου και θάρθει να ελέγξει αν όλα όσα περιέχει γίνονται σωστά. Με επιστημονικά και όχι πολιτικά κριτήρια. Γίνονται τέτοια πράγματα στην Ελλάδα;
5. Το 2013-14 λειτούργησαν 400 όμιλοι αριστείας και δημιουργικότητας με μία εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία θεμάτων επιστημονικού, καλλιτεχνικού και κοινωνικού περιεχομένου, δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές να προσανατολιστούν ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους και να αναπτύξουν τις αντίστοιχες δεξιότητες. Την ίδια στιγμή που τα project στα άλλα σχολεία διαλύονται.
6. Στο πλαίσιο της λειτουργίας των ομίλων ξεκίνησε πιλοτικά το σχολικό έτος 2013-14, σε συνεργασία με το ινστιτούτο ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΣ η διδασκαλία της κινεζικής γλώσσας σε δύο ΠΠ γυμνάσια με πολύ καλά αποτελέσματα.
7. Εφαρμόζονται καινοτόμες διδακτικές πρακτικές, αναπτύσσονται εκατοντάδες διαθεματικές δράσεις, γίνεται συστηματική χρήση των εργαστηριακών υποδομών, γίνεται πρακτική άσκηση φοιτητών, δράσεις ενδοεπιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, υπάρχει αυξημένο ωράριο διδασκαλίας για τα Αγγλικά και την Πληροφορική. Όταν στο διπλανό σχολείο το εργαστήριο Φυσικής είναι συνήθως αραχνιασμένο.
8. Με εθελοντική εργασία των συναδέλφων της τεχνικής στήριξης προχωράει η μηχανοργάνωση όλου του συστήματος, η οποία χρησιμοποιήθηκε στη φάση της αξιολόγησης των σχολείων, στην αξιολόγηση και την επιλογή των μελών των Επιστημονικών συμβουλίων, την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού και τις εξετάσεις εισαγωγής των μαθητών. Όταν ακόμα και το δίκτυο «my school» θεωρείται μπελάς.
9. Είναι αυτόνομα σχολεία. Οι τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών δεν καθορίζονται από τα ΠΥΣΔΕ της κομματοκρατίας. Αν αδειάσει μια θέση μπορεί ο κάθε δημόσιος εκπαιδευτικός να υποβάλει το φάκελό του στην επιτροπή του σχολείου, να αξιολογηθεί και αν επιλεγεί να μπει και να διδάξει. ¨Όπως θα έπρεπε να συμβαίνει σε κάθε σχολική μονάδα της χώρας.
10. Και το «χειρότερο». Για την αξιολόγηση των καθηγητών λειτουργεί το σύστημα έτερο παρατήρησης δηλαδή διδάσκεις και ένας συνάδελφος ίδιας ειδικότητας παρακολουθεί το μάθημά σου και μετά συζητάτε τα αποτελέσματα, σου κάνει παρατηρήσεις, σε αξιολογεί, όπως κάνεις και συ γι’ αυτόν. Τρελό για το Δημόσιο, ε; Κάτι τέτοιο είναι όχι απλώς πρωτόγνωρο αλλά θεωρείται αδιανόητο για τη συντριπτική πλειοψηφία των δασκάλων μας. Κάτι σαν ύβρις, σαν προσβολή. Άκου να με αξιολογήσει ο συνάδελφος;
Και μόνο αυτά που περιληπτικώς αναφέρω αρκούν για να αποκαλυφθεί η «ανόσια» εξαίρεση. Σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον όπου κόμματα, συνδικάτα, διοικητικοί μηχανισμοί και Πολιτεία πασχίζουν 40 χρόνια για να καταστρέψουν κάθε έννοια ορθολογικής εκπαίδευσης, να αποκαρδιώσουν κάθε γενναίο και φιλότιμο εκπαιδευτικό και να μεταθέσουν την εκπαίδευση στα φροντιστήρια και τα ιδιωτικά σχολεία, τα δημόσια ΠΠΣ είναι βέβηλα σχολεία και πρέπει να καούν στην πυρά, έστω της αριστερίστικης ιδεοληψίας.
Γιατί δήθεν τα σχολεία είναι ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους και βγάζουν πειθήνιους προς την εξουσία πολίτες και τα καλά δημόσια σχολεία τους βγάζουν ακόμα χειρότερους. Γιατί το λένε ο Μπουρντιέ και ο Αλτουσέρ. Τίποτα από αυτά. Τα δημόσια ΠΠΣ καταστρέφονται γιατί το θέλει το εγχώριο κομματικό σύστημα του ανορθολογισμού, της βόλεψης και του εξισωτισμού προς τα κάτω, της κατάληψης και της καταστροφής. Απλά η «Αριστερά» του εθνολαϊκιμού ήρθε να το κάνει πράξη. Γιατί είναι παράδειγμα στην αξιολόγηση των δασκάλων που οι περισσότεροι δεν θέλουν. Γιατί έχουν απαιτήσεις που οι περισσότεροι θέλουν να αποφύγουν. Γιατί θα μπορούσαν να αποτελέσουν τις θερμοκοιτίδες των ελίτ της μεσαίας και όχι της ανώτερης τάξης. Γιατί θα μπορούσαν να συμβάλλουν αποφασιστικά στην πολυπόθητη ανάπτυξη. Γιατί δείχνουν πως πρέπει να λειτουργούν τα σχολεία.
5°
