Πολιτικη & Οικονομια

Ελεύθερες αγορές όταν μας συμφέρει

Όλα όμορφα και εξόχως ανταγωνιστικά

Μιχαήλ Ζουμπουλάκης
Μιχαήλ Ζουμπουλάκης
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ελεύθερες αγορές όταν μας συμφέρει
© Yuri Gripas / EPA

Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και η στροφή στον ανταγωνισμό και τις ελεύθερες αγορές

Η πεμπτουσία του οικονομικού συστήματος που κυριαρχεί παγκόσμια είναι ο ελεύθερος ανταγωνισμός. Είτε ως βάση του αξιωματικού υποδείγματος της οικονομικής θεωρίας, είτε ως ιδεολογικό πρόταγμα, είτε ως συνταγή οικονομικής πολιτικής παντού κυριαρχεί το ίδιο μοτίβο: αφήστε τις αγορές ελεύθερες για να λειτουργήσουν ανεμπόδιστα οι δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης. Στην Ελλάδα το ζήσαμε στο πετσί μας τα δέκα χρόνια των μνημονίων. Καταργήσαμε προνόμια και εμπόδια, ανοίξαμε «κλειστά» επαγγέλματα, κυνηγήσαμε τα καρτέλ, ακυρώσαμε ακόμη και τις συλλογικές συμβάσεις, ώστε ελεύθεροι οι εργαζόμενοι από τα δεσμά τους να διαπραγματευτούν με τους εργοδότες για καλύτερες αμοιβές και συνθήκες εργασίας. Σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή Ανταγωνισμού τα πανθ’ορά και τίποτα δεν συγχωρά: ακυρώνει κατά ριπάς συμβάσεις και συμβόλαια με μια απλή καταγγελία ή προσφυγή αν δεν τηρούνται οι ευρωπαϊκοί όροι ελεύθερου ανταγωνισμού.

Επιστροφή στις ελεύθερες αγορές με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ;

Έγιναν οι εκλογές στη μητρόπολη του ελεύθερου ανταγωνισμού και ενέσκηψε η καταιγίδα Τραμπ! Στην εναρκτήρια ομιλία του, όπως και στην εξ αποστάσεως παρέμβαση του στο οικονομικό φόρουμ του Νταβός, μοίρασε απλόχερα υποσχέσεις και απαγορεύσεις ολούθε.

  • στους Καναδούς: μειώστε το εμπορικό μας έλλειμα, αλλιώς γίνετε η 51η πολιτεία των ΗΠΑ
  • στους Ευρωπαίους: ψωνίστε αμερικάνικα, αλλιώς αγοράστε LNG
  • στους Άραβες πετρελαιοπαραγωγούς: ρίξτε τις τιμές σας για μειωθεί το κόστος ενέργειας
  • στις Βρυξέλλες: μην ελέγχετε τα αμερικάνικα social media
  • στους Κινέζους: φτιάξτε τα προϊόντα σας στις ΗΠΑ ή αγοράστε τα δικά μας
  • στους Παναμέζους: θέλουμε ιδιαίτερη μεταχείριση για τα αμερικανικά καράβια
  • στους Γροιλανδούς: θα σας κάνουμε Αμερικανούς

Όλα όμορφα και εξόχως ανταγωνιστικά. Πλήρης ελευθερία υπό την απειλή περιστρόφου!

Σωστά γράφτηκε ότι ο νέος Πρόεδρος θέλει να αλλάξει δραστικά την αμερικανική εξωτερική οικονομική πολιτική των τελευταίων ογδόντα χρόνων, μετά το Bretton Woods το 1944. Εν προκειμένω όμως παραβιάζονται βασικές αρχές λειτουργίας της οικονομίας τριών αιώνων, από τότε που γεννήθηκε το βιομηχανικό σύστημα (αλλιώς καπιταλισμός). Αν επιβίωσε τόσα χρόνια, οφείλεται εν πολλοίς στο ότι το κίνητρο του κέρδους λειτουργώντας ελεύθερα (και συχνά ανεξέλεγκτα) στρέφει τους πόρους μιας οικονομίας προς τις πιο επικερδείς δραστηριότητες, εξασφαλίζοντας τη συσσώρευση πλούτου αλλά και τη διαιώνιση του. Βεβαίως και υπάρχουν αντιφάσεις που γεννούν κρίσεις, αλλά το θέμα μας εδώ είναι η εκπληκτική ασυνέπεια ενός επιχειρηματία που όταν έγινε Πρόεδρος ξέχασε τα βασικά της ελεύθερης επιχειρηματικότητας και θέλει με το ζόρι να επιβάλλει δασμούς και απαγορεύσεις επειδή τον συμφέρει. Όπως σοφά έγραψε ο Άνταμ Σμιθ, «Το συμφέρον [των επιχειρηματιών] είναι πάντα η διεύρυνση της αγοράς και ο περιορισμός του ανταγωνισμού… Η πρόταση κάθε νέου νόμου ή ρύθμισης του εμπορίου που προέρχεται από αυτήν την τάξη θα πρέπει πάντα να ακούγεται με επιφύλαξη… Οι προτάσεις αυτές προέρχονται από μια τάξη ανθρώπων των οποίων τα συμφέροντα δεν ταυτίζονται ποτέ με αυτά της χώρας, οι οποίοι έχουν γενικά συμφέρον να εξαπατούν, ακόμα και να καταπιέζουν τη χώρα, και οι οποίοι για το λόγο αυτό, σε πολλές περιπτώσεις και την εξαπάτησαν αλλά και την καταπίεσαν» (Ο Πλούτος των Εθνών, ελλ. Μτφ. Χρ. Βαλλιάνου, σελ.358).

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.