Κώστας Σημίτης 1936 - 2025: Η πολιτική κληρονομιά του τέως πρωθυπουργού και προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
Στις σελίδες της ελληνικής ιστορίας, ορισμένες προσωπικότητες ξεχωρίζουν ως φάροι ηγεσίας και οράματος, καθοδηγώντας το έθνος μέσα από δύσκολες αποφάσεις. Ανάμεσά τους, ο Κώστας Σημίτης αποτελεί την ενσάρκωση της ηγεσίας, ένας αληθινός φιλόσοφος - βασιλιάς με την πλατωνική έννοια. Η θητεία του χαρακτηρίστηκε όχι από εφήμερη ρητορική ή επιδίωξη βραχυπρόθεσμου οφέλους, αλλά από τη σταθερή επιδίωξη διαρκούς προόδου και την επιτυχή καθοδήγηση του προς τις μεγάλες εθνικές επιτυχίες.
Τα κύρια χαρακτηριστικά που σφράγισαν τη διακυβέρνησή του ήταν η ηθική της ευθύνης, η ιστορική επίγνωση του ρόλου, η αποστροφή προς τον λαϊκισμό, η εφαρμογή μακροπρόθεσμων και μεγάλων στόχων μέσα από σκληρή δουλειά. Οι λύσεις στα προβλήματα που ταλανίζουν τη χώρα απαιτούν τολμηρή ηγεσία και ο πρώην πρωθυπουργός διέθετε ακριβώς αυτό το χαρακτηριστικό.
Ο Κώστας Σημίτης είχε, πολύ πριν γίνει πρωθυπουργός, ολοκληρωμένη ιδεολογική συγκρότηση. Δεν ασχολήθηκε με την πολιτική ούτε από συνήθεια ούτε για τη δόξα ούτε για επαγγελματική αποκατάσταση. Είχε καθορίσει ένα κεντρικό ζήτημα, αυτό που ο ίδιος αποκαλούσε τη μόνιμη υστέρηση της χώρας, που ξεκινούσε με διάφορες εκφάνσεις από το μετεμφυλιακό κράτος και συνεχιζόταν με άλλες μορφές και μεταδικτατορικά. Για τη μελέτη αυτής της υστέρησης και των αδυναμιών της Ελληνικής Δημοκρατίας ίδρυσε τον Όμιλο Παπαναστασίου – και προφανώς δεν ήταν τυχαία η επιλογή του ονόματος.
Δεν περιορίστηκε, όμως, σε αναλύσεις και σχεδιασμούς. «Η αλλαγή της κοινωνίας απαιτεί πράξη», έγραψε γι’ αυτό και αναμείχθηκε ενεργά με την πολιτική. Συν-δημιούργησε και συν-διαμόρφωσε το ΠΑΣΟΚ για να υλοποιήσει αυτά που πίστευε. Ήταν το πάθος του να κάνει το όραμά του πραγματικότητα, αυτό που τον κινητοποιούσε.
Απέναντι στην κουλτούρα της μόνιμης υστέρησης ανέπτυξε σταδιακά το ρεύμα σκέψης που καθιερώθηκε ως Εκσυγχρονισμός.
Σε μια κυρίαρχη κουλτούρα όπου εξυψώνονταν η ευκολία, ο λαϊκισμός και η αποφυγή προκλήσεων, αυτός όχι μόνο διατήρησε μια διαφορετική στάση ζωής, αλλά έδειξε ότι η άλλη στάση είναι δυνατή και μας αξίζει. Η αλλαγή νοοτροπιών μέσα από το προσωπικό παράδειγμα, η πίστη σε μια ισχυρή Ελλάδα και ο εκσυγχρονισμός αποτελούν τη μεγάλη του κληρονομιά.
Στον πυρήνα της ηγεσίας του βρισκόταν η ουσιαστική επίγνωση ότι οι αποφάσεις του σήμερα διαμορφώνουν την κληρονομιά του αύριο. Προσέγγισε την διακυβέρνηση με οξεία ιστορική συνείδηση, πλήρως ενήμερος για το βάρος που έφερε στους ώμους του. Η ηγεσία του βασιζόταν στην πεποίθηση ότι η ουσιαστική αλλαγή μπορεί να προκύψει μόνο από επίμονη προσπάθεια, την διορατικότητα και το θάρρος να επιδιώξει φιλόδοξους, μακροπρόθεσμους στόχους.
Η τόλμη καθόριζε το στιλ του, όχι σαν μια παρορμητική δύναμη ή σαν μια επίδειξη τσαμπουκά, αλλά ως μια υπολογισμένη και αναγκαία απάντηση στις σύνθετες προκλήσεις που ταλάνιζαν τη χώρα. Εκεί που άλλοι δίσταζαν, εκείνος δρούσε με σαφήνεια και πεποίθηση, οδηγούμενος από την αντίληψη ότι η πορεία του έθνους μπορεί να διαμορφωθεί από εκείνους που έχουν το θάρρος να οραματιστούν, να εργαστούν αδιάκοπα και με σχέδιο.
Η κληρονομιά του αντέχει ως απόδειξη της δύναμης της ηγεσίας με αρχές. Τιμώντας τη μνήμη του, αναλογιζόμαστε όχι μόνο τα επιτεύγματά του αλλά και τα ιδανικά που υπερασπίστηκε, εμπνέοντας τις μελλοντικές γενιές να ηγηθούν με την ίδια σοφία, ακεραιότητα και αφοσίωση στο κοινό καλό.
16°
