Οι συγκεντρώσεις συμπαράστασης στην κυβέρνηση, που είδαμε πρώτη φορά στην Ελλάδα, αποτελούν μια συνέχεια των κινητοποιήσεων των αγανακτισμένων. Πολλοί μάλιστα από τους συμμετέχοντες αισθάνονται δικαιωμένοι για τους προηγούμενους αγώνες τους που κατέληξαν στην αλλαγή της κυβέρνησης.
Ωστόσο, οι τελευταίες εξελίξεις ανατρέπουν τις βασικές παραδοχές πάνω στις οποίες στηρίχτηκε το κίνημα των πλατειών του 2011. «Η χούντα δεν τελείωσε το 73» φώναζαν οι αγανακτισμένοι, αλλά η πολιτική αλλαγή που έφεραν οι εκλογές του Ιανουαρίου διαψεύδει τον ανιστόρητο ισχυρισμό.
«Δεν χρωστάμε, δεν πουλάμε, δεν πληρώνουμε» αντηχούσαν οι πλατείες, ενώ φαντάζονταν «επιτροπές λογιστικού ελέγχου» που θα διέγραφαν μονομερώς το «επαχθές και επονείδιστο χρέος». Χρωστάμε και βεβαίως θα πληρώσουμε λέει τώρα η κυβέρνηση, ξεχνώντας τη χιλιοτραγουδισμένη διεθνή διάσκεψη για τη διαγραφή του χρέους.
Οι συγκεντρωμένοι ζητούν τώρα το τέλος της λιτότητας. Το ζητούν όμως από την ελληνική κυβέρνηση ή από τους δανειστές της Ελλάδας; Αν ισχύει το πρώτο θα έπρεπε να έχουμε αντικυβερνητικές και όχι φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις. Η ελληνική κυβέρνηση μιλάει για προϋπολογισμούς χωρίς ελλείμματα και ο υπουργός οικονομικών δηλώνει ότι είμαστε υπέρ του λιτού βίου. Δεν θέλουμε την δόση των 7,5 δισ. που εκκρεμεί, λέει περήφανα η κυβέρνηση, αλλά ζητάει από την ΕΚΤ να δώσει χρήματα στις ελληνικές τράπεζες και να τους επιτρέψει να τα δανείσουν στο δημόσιο μέσα από έντοκα γραμμάτια.
Μέχρι την παραμονή των εκλογών ο ΣΥΡΙΖΑ έλεγε ότι το πρώτο νομοσχέδιο που θα ψήφιζε θα ήταν η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ. Την επομένη ανακάλυψαν ότι αυτό μπορεί να φέρει απολύσεις και το ανέβαλαν. Η υπόσχεση για αποκατάσταση μισθών και συντάξεων με ένα νόμο και ένα άρθρο δόθηκε το 2012 όταν η Ελλάδα βρισκόταν σε μεγάλη ύφεση και το κράτος είχε ακόμη τεράστια ελλείμματα. Αν ήταν εφικτό να δοθούν όλα αυτά τότε, πώς είναι ανέφικτο να δοθούν σήμερα που υπάρχει ανάπτυξη και πλεόνασμα;
Όποιες κι αν είναι οι ευθύνες των δανειστών, η λιτότητα δεν επιβλήθηκε από αυτούς. Είχε γίνει αναπόφευκτη μετά την χρεοκοπία του ελληνικού κράτους, το οποίο υποχρεώθηκε να σταματήσει να ξοδεύει χρήματα που δεν είχε. Χωρίς τα χρήματα των δανειστών θα έπρεπε να μηδενίσουμε αμέσως τα ελλείμματα. Τότε δεν θα μιλούσαμε απλώς για λιτότητα αλλά για καθολική ακραία φτώχεια. Η κυβέρνηση παραδέχεται ότι έχει την ανάγκη των δανειστών ακόμη και τώρα που ο προϋπολογισμός είναι ισοσκελισμένος, πόσο μάλλον τότε που το πρωτόγεννες έλλειμμα έφθανε τα 24 δισ. ευρώ.
Οι υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το τέλος της λιτότητας, δεν δόθηκαν με την προϋπόθεση να συμφωνήσουν μαζί του η Μέρκελ και ο Σόιμπλε. Επομένως δεν θα πρέπει η κυβέρνηση να τους ενοχοποιεί για τη λιτότητα. Θα πρέπει η ίδια να βρει τον τρόπο να πραγματοποιήσει αυτά που υποσχέθηκε, ή να παραδεχθεί ότι εξαπάτησε τους πολίτες.
Αν θέλει Ο ΣΥΡΙΖΑ να ανακουφίσει τα πραγματικά θύματα της κρίσης και να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα ακραίας φτώχειας, που ο ίδιος ονομάζει ανθρωπιστική κρίση, ας εφαρμόσει καθολικά το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που περιλαμβάνεται στις μνημονικές υποχρεώσεις από το 2012, αλλά απουσιάζει από τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν άλλες προτεραιότητες που φαίνεται να τις διατηρεί και η παρούσα. Η συνέχιση των χαριστικών επικουρικών συντάξεων σε προνομιούχες ομάδες δείχνει ότι η λιτότητα θα εξακολουθήσει να είναι άδικη.
Η λιτότητα είναι ο εύκολος αντίπαλος όταν είσαι στην αντιπολίτευση. Ακόμη και την περίοδο 2008-2009 -που τα ελλείμματα ξεπέρασαν τα 50 δισ.- τα αντιπολιτευόμενα κόμματα ζητούσαν περισσότερες δαπάνες χωρίς να βρίσκουν κανένα έξοδο που θα έπρεπε να περικοπεί. Όταν, όμως, έρχεται η ώρα της εξουσίας οι λογαριασμοί αλλάζουν και όσα ήταν εύκολα γίνονται δύσκολα.
Η κυβέρνηση υπόσχεται σήμερα πρωτογενές πλεόνασμα, έστω και μικρότερο, το οποίο δεν συμβιβάζεται με τις υποσχέσεις της για παροχές. Τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή είναι αμφίβολα και σίγουρα θα αργήσουν, αν τελικά έρθουν . Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποχρεωμένος να εφαρμόσει μια πολιτική λιτότητας αν έρθει συμφωνία με τους δανειστές και πολύ περισσότερο αν έρθει σε ρήξη μαζί τους.
Τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να εφαρμόσουν αυτά που υποσχέθηκαν, στρέφουν τους οπαδούς τους και πάλι εναντίον των δανειστών. Τι πιο κερδοφόρο από το να ενώσουν ξανά τη δυσαρέσκεια από την κρίση με τα στερεότυπα του εθνολαϊκισμού και του αντιγερμανισμού. Σκίτσο στην ΑΥΓΗ παρουσιάζει τον Γερμανό υπουργό οικονομικών να θέλει να κάνει σαπούνι τους Έλληνες. Το μίσος, που καλλιεργήθηκε όταν οι δήθεν εύκολες λύσεις περίσσευαν, είναι και πάλι χρήσιμο για τους δημαγωγούς, αλλά υπάρχει κίνδυνος να τους εγκλωβίσει σε αδιέξοδους δρόμους.
15°
