Cyber Monday 2024: Σήμερα η ημέρα online προσφορών - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις

Cyber Monday 2024 σήμερα 2 Δεκεμβρίου και οι προσφορές στις online αγορές συνεχίζονται. Μπορεί η ημέρα των μεγάλων εκπτώσεων για τις διαδικτυακές αγορές να μην αποτελεί παράδοση στην Ελλάδα - τουλάχιστον όχι όπως στις ΗΠΑ -, όμως, τελευταία χρόνια ο «θεσμός» γνωρίζει όλο και περισσότερη αποδοχή και στη χώρα μας.  

Τι γνωρίζουμε, όμως, για τη Cyber Monday 2024 και κάθε πότε τη συναντάμε. Πρόκειται για τη Δευτέρα που ακολουθεί μετά το Σαββατοκύριακο των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ. Αποτελεί την αντίστοιχη Black Friday, αλλά αφορά το διαδικτυακό εμπόριο. Κατά τη Cyber ​​Monday, οι έμποροι λιανικής προσφέρουν συνήθως ειδικές εκπτώσεις που είναι διαθέσιμες μόνο διαδικτυακά.

Cyber Monday 2024 - Ιστορία

Ο όρος Cyber Monday χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2005 από την Εθνική Ομοσπονδία Λιανικής Πώλησης των ΗΠΑ (NRF). Ήταν η εποχή που οι διαδικτυακές αγορές ήταν στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Η Amazon ιδρύθηκε το 1994, το eBay ακολούθησε το 1995 και η ιστοσελίδα της Walmart έκανε το ντεμπούτο της το 2000. Οι καταναλωτές σύντομα συνήθισαν να γεμίζουν ένα ηλεκτρονικό καλάθι αγορών αντί για ένα πραγματικό. Παρά το γεγονός αυτό, οι λιανοπωλητές ηλεκτρονικού εμπορίου ένιωσαν αποκλεισμένοι από την ετήσια άνοδο των πωλήσεων της Black Friday. Από την πρώτη «επίσημη» Cyber ​​Monday το 2005, o «θεσμός» έγινε η μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου για το διαδικτυακό λιανικό εμπόριο.

O όρος Cyber Monday επινοήθηκε από την Έλλεν Ντέιβις της Εθνικής Ομοσπονδία Λιανικής και τον Σκοτ Σίλβερμαν. Ο όρος πρωτοεμφανίστηκε στις 28 Νοεμβρίου 2005 σε δελτίο τύπου του Shop.org. Τις περισσότερες φορές είναι μεταξύ 26ης Νοεμβρίου και 2ας Δεκεμβρίου, αλλά πάντα λαμβάνει χώρα τέσσερις μέρες μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών.

Σύμφωνα με έρευνα του 2005, το «77% των λιανοπωλητών στο διαδίκτυο δήλωσαν ότι οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν σημαντικά τη Δευτέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών, μια τάση που οδηγεί σε σοβαρές διαδικτυακές εκπτώσεις και προσφορές στη Cyber Monday το έτος αυτό (2005)».  Το 2017, οι διαδικτυακές πωλήσεις στην Cyber Monday άγγιξαν τα 6,59 δισεκατομμύρια δολάρια, σε σύγκριση με τα 2,98 δισ. δολάρια το 2015, και τα 2,65 δισ. δολάρια το 2014. Ωστόσο, η μέση αξία των παραγγελιών είχε πέσει στα 128 δολάρια από 160 το 2014.

Η Cyber Monday έχει γίνει το διαδικτυακό ισοδύναμο της Black Friday και προσφέρει μια ευκαιρία σε μικρότερους διαδικτυακούς λιανοπωλητές να ανταγωνιστούν τις μεγαλύτερες αλυσίδες. Από την καθιέρωση της, ο όρος Cyber Monday έχει καταστεί διεθνής όρος του μάρκετινγκ που χρησιμοποιούνται από διαδικτυακούς λιανοπωλητές σε όλο τον κόσμο.

Η ιστορία πίσω από το όνομά της

Σύμφωνα με τον Scott Silverman, τον επικεφαλής του Shop.org, ο όρος επινοήθηκε με βάση την έρευνα του 2004 που έδειχνε ότι «μία από τις μεγαλύτερες ημέρες online αγορών του έτους» ήταν η Δευτέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών (12η μεγαλύτερη ημέρα ιστορικά). Οι έμποροι λιανικής σημείωσαν επίσης ότι η πιο σημαντική περίοδος αγορών ήταν από τις 5 έως τις 15 Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους. Στα τέλη Νοεμβρίου 2005, οι New York Times ανέφεραν: «Το όνομα Cyber ​​Monday προέκυψε από την παρατήρηση ότι εκατομμύρια κατά τα άλλα παραγωγικοί εργαζόμενοι Αμερικανοί, φρέσκοι από ένα Σαββατοκύριακο των Ευχαριστιών, επέστρεφαν σε συνδέσεις Internet υψηλής ταχύτητας στη δουλειά τη Δευτέρα και αγοράζοντας αυτό που τους άρεσε». Εκείνη την εποχή, πολλοί άνθρωποι είχαν αργό Διαδίκτυο στο σπίτι.  Η ιδέα για μια τέτοια γιορτή δημιουργήθηκε από τον Tony Valado, το 2003 ενώ εργαζόταν στο 1800Flowers.com, και επινόησε τη "Λευκή Τετάρτη" ​​ως την ημέρα πριν από την Ημέρα των Ευχαριστιών για τους διαδικτυακούς λιανοπωλητές.

Cyber Monday 2024 - Συμβουλές

Για την καλύτερη ενημέρωση και προετοιμασία των καταναλωτών αλλά και για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρει η αγορά, η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας συστήνουν στους καταναλωτές τα ακόλουθα:

1. Να προσέχουν κατά την ηλεκτρονική εγγραφή τους σε ενημερωτικά δελτία (newsletters), με τα οποία καλούνται να δηλώσουν έγκαιρα τις προτιμήσεις τους σε συγκεκριμένα προϊόντα και να ενημερωθούν, έτσι, νωρίτερα για τις εκπτώσεις που θα γίνουν σε αυτά. Ιδίως, να είναι επιφυλακτικοί με τις προσωπικές πληροφορίες που χορηγούν μέσω αυτών των newsletters, δεδομένου ότι αποτελούν, στην ουσία, μορφή ηλεκτρονικού μάρκετινγκ και χρησιμοποιούνται κατά κόρον από τους προμηθευτές για τη δημιουργία προσωποποιημένων προφίλ πελατών και για τη διενέργεια εξατομικευμένων προωθητικών ενεργειών που τους ακολουθούν παντού κατά την πλοήγησή τους στο διαδίκτυο.

2. Να διαχωρίζουν τις αληθινές από τις εικονικές προσφορές, κάνοντας δική τους έρευνα αγοράς αρκετό διάστημα πριν για τα προϊόντα που τους ενδιαφέρουν, σε συνδυασμό και με τη χρήση ειδικών εργαλείων που διατίθενται από ηλεκτρονικές πλατφόρμες σύγκρισης προϊόντων και πραγματοποίησης αγορών, τα οποία αναπαριστούν τη διαχρονική διακύμανση των τιμών.

3. Κατά την τοποθέτηση των παραγγελιών τους, να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση και σημασία, εκτός από την τιμή, και σε άλλες κρίσιμες πληροφορίες που σχετίζονται με την ταχύτητα παράδοσης των προϊόντων τους και συγκεκριμένα: (α) στη διαθεσιμότητα, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη εμπόδια και περιορισμούς που, σε διεθνές επίπεδο, επηρεάζουν την παραγωγή και διακίνηση των αγαθών, καθώς και (β) στον αναμενόμενο χρόνο αποστολής των προϊόντων μέσω των ταχυδρομικών παρόχων. Στόχος είναι οι καταναλωτές να μη βιώνουν αργότερα δυσαρέσκεια και απογοήτευση από τυχόν υπερβολικούς ή/και απροσδιόριστους χρόνους αναμονής.

4. Να αποφεύγουν την αγορά προϊόντων, ακόμα κι αν πωλούνται σε ιδιαίτερα συμφέρουσες τιμές, από ηλεκτρονικά καταστήματα που διαθέτουν αμφίβολης νομιμότητας ιστοσελίδες (πχ δεν περιλαμβάνουν πλήρη στοιχεία έδρας και επικοινωνίας, περιέχουν «νεκρές» συνδέσεις [links] ή συνδέσεις σε όρους χρήσης ή πολιτικής προστασίας απορρήτου με ασυνάρτητο παρεχόμενο, διοχετεύουν την επικοινωνία με τους καταναλωτές αποκλειστικά μέσω social media εφαρμογών, όπως viber, messenger, κ.λπ.).

Cyber Monday: Τι πρέπει να προσέχετε

«Σε συνθήκες ακρίβειας ή/και αισχροκέρδειας, η καταναλωτική φρενίτιδα που με εμπορικές τεχνικές δημιουργούν μεγάλοι παράγοντες του εμπορίου, όπως είναι η Cyber Monday και μάλιστα συνεχόμενα μετά τη Black Friday, έχει ως αποτέλεσμα την υποσυνείδητη άσκηση ψυχολογικής πίεσης στον καταναλωτή, ο οποίος αισθάνεται ότι "πρέπει" να εκμεταλλευτεί τις προσφορές σπεύδοντας στα μαγαζιά. Αντίδοτο στην διαδεδομένη πρακτική, είναι η αυξημένη καταναλωτική συνείδηση, η σύνεση και η περίσκεψη κατά τις αγορές».

Αυτό σημειώνει η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας με αφορμή ότι την Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2024 (δηλ. την πρώτη Δευτέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών που εορτάζεται στις Η.Π.Α.), οι καταναλωτές θα έχουν την ευκαιρία για διαδικτυακές αγορές, στο πλαίσιο της "Cyber Monday". Κατά την ημέρα αυτή, τα ηλεκτρονικά καταστήματα παράσχουν προσφορές προς το καταναλωτικό κοινό, στο οποίο δίνεται η ευκαιρία να αγοράσει προιόντα σε τιμές προσφοράς.

Η ένωση υπενθυμίζει πως για υπεύθυνες αγορές οι καταναλωτές πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα εξής:

1. Να κάνουν έρευνα αγοράς και να ελέγχουν όχι μόνο την τιμή (αρχική και νέα) αλλά και την ποιότητα των προϊόντων. Επίσης να αναζητούν στο διαδίκτυο την τιμή του προϊόντος που πρόκειται να επιλέξουν βάσει κωδικού ή αριθμού μοντέλου, ώστε να είναι βέβαιοι ότι η τιμή που έχουν εντοπίσει είναι η πιο συμφέρουσα
2. Πριν την αγορά, να διαβάζουν προσεκτικά όλες τις πληροφορίες που ο νόμος απαιτεί από τους εμπόρους να παρέχουν στο καταναλωτικό κοινό, όπως σαφείς γενικές πληροφορίες για την ταυτότητά του (επωνυμία, γεωγραφική διεύθυνση εγκατάστασης, τυχόν αριθμό εμπορικού μητρώου)
3. Όταν γίνεται αναφορά στην τιμή ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, πρέπει να αναφέρεται η συνολική τιμή, στην οποία πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ο φόρος και όλα τα πρόσθετα έξοδα
4. Ο καταναλωτής μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα υπαναχώρησης από την ηλεκτρονική σύμβαση αζημίως μέσα σε προθεσμία 14 ημερολογιακών ημερών και χωρίς να χρειάζεται να αιτιολογήσει την απόφασή του
5. Οι ρήτρες και όροι των ηλεκτρονικών συναλλαγών πρέπει να είναι κατά τέτοιο τρόπο διατυπωμένοι ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να τους αναγνώσει πριν από τη σύναψη της σύμβασης
6. Αν η υποβολή της διαδικτυακής παραγγελίας από τον καταναλωτή απαιτεί την ενεργοποίηση εικονιδίου επιλογής, σε αυτό πρέπει να αναγράφεται με ευκρίνεια ότι η παραγγελία πραγματοποιείται με υποχρέωση πληρωμής
7. Να οριοθετήσουν τις ανάγκες τους και να προγραμματίσουν με λίστα τις αγορές που πρόκειται να κάνουν, οι οποίες θα συμβαδίζουν με τον προσωπικό ή οικογενειακό τους προϋπολογισμό αποφεύγοντας αλόγιστες δαπάνες
8. Να ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες και τους όρους της συναλλαγής τους όταν αγοράζουν προϊόντα με δόσεις. Ιδίως για αγορές με πιστωτική κάρτα, να είναι πάντα ενημερωμένοι για τους όρους και τις προϋποθέσεις της συγκεκριμένης αγοράς και ιδίως το αν υπάρχουν χρεώσεις όπως π.χ. τόκοι
9. Κατά την ανακοίνωση μείωσης τιμής είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή ή τιμή αναφοράς βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η τιμή αναφοράς είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Προσοχή: Στην πιθανή έκπτωση κατά τη Cyber Monday, ως χαμηλότερη τιμή αναφοράς είναι αυτή που εφάρμοσε ο έμπορος τη Black Friday (εφόσον την ημέρα εκείνη μείωσε την τιμή)
10. Στις προσφορές συχνά αναγράφεται ότι δεν γίνονται αλλαγές, γι' αυτό εάν μετανιώσετε, δεν έχετε τη δυνατότητα αλλαγής
11. Αν το προϊόν που θα παραδοθεί έχει ελάττωμα, ο αγοραστής έχει δικαίωμα να ζητήσει διόρθωση ή αντικατάσταση χωρίς δική του επιβάρυνση, ή εναλλακτικά δικαίωμα μείωσης του τιμήματος ή υπαναχώρησης.
12. Να αποφεύγεται η ολοσχερής εξόφληση των προϊόντων μέσω τραπεζικής κατάθεσης πριν από την παράδοσή τους, εκτός εάν εμπιστευόμαστε απόλυτα το κύρος και την εμπορική φήμη του πωλητή
13. Προσέχουμε τις ενδεχόμενες «κρυφές χρεώσεις» όπως το κόστος της εμπορικής εγγύησης που τυχόν παρέχει ο προμηθευτής, το κόστος της μεταφοράς και εγκατάστασης, το κόστος της επιστροφής ελαττωματικού προϊόντος κλπ.