Η αποτυχία των μνημονιακών

Το δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, αλλά πιο καθαρά το δείχνει το βουητό γύρω μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πολύ ισχυρή κοινωνική στήριξη που υπερβαίνει σημαντικά το εκλογικό ποσοστό του. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι λένε ότι πρόκειται για τη συνήθη περίοδο χάριτος που έχουν όλες οι κυβερνήσεις στην αρχή, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι πρόκειται μόνο γι αυτό. Είναι φανερό ότι ξεσπούν συλλογικά απωθημένα από την ταπείνωση των τελευταίων ετών και ακόμη ότι εκτονώνεται μια έντονη ανάγκη να σαρωθεί το παλιό και σαπισμένο σύστημα εξουσίας. Υπάρχει, όμως, κάτι ακόμη: Οτι το αντιμνημόνιο έχει κερδίσει στο κοινωνικό πεδίο παρόλο που το σχετικό δίλημμα (μνημόνιο/αντιμνημόνιο) είναι απλοϊκό, λαϊκιστικό και επικίνδυνα διχαστικό.

Ο λόγος που το αντιμνημόνιο κυριάρχησε δεν έχει να κάνει μόνο με τη γοητεία των εύκολων υποσχέσεων, τη διάθεση απεμπόλησης ευθυνών και τη δύναμη της θυμικής διάστασης στην πολιτική επικοινωνία. Το παιχνίδι κρίθηκε και από τα λάθη της άλλης πλευράς, που φαίνεται να δυσκολεύεται να κάνει την αυτοκριτική της.

Οι δυνάμεις που απέτυχαν να εμπνεύσουν ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας, που θα ήθελε να στηρίξει μεταρρυθμίσεις και ανατροπή των αιτίων της χρεοκοπίας, θα πρέπει να ψάξουν γιατί συνέβη αυτό και να μην αρκούνται στην ανάκληση των ιστορικών σφαλμάτων της πλειοψηφίας, από τη την εκλογή του Γουλιμή μέχρι την καταψήφιση του Ελ. Βενιζέλου.

Κάποιες εξηγήσεις:

-Αντί να επισημαίνονται οι ευθύνες των έξω με την ίδια ένταση με την οποία αναδεικνύονται οι ελληνικές ευθύνες, υπήρξε -σε πολλές περιπτώσεις- ταύτιση με τους πιστωτές που εμφανίζονταν ως δύναμη του καλού (για να εξισορροπηθεί η δαιμονοποίησή τους από την άλλη πλευρά).

-Αντί να ασκείται σκληρή κριτική στην κυβέρνηση Σαμαρά επιδείχθηκε τεράστια υποστήριξη και ανοχή με κεντρικό μήνυμα ότι αποτελούσε εγγύηση για το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ.

-Αντί να εκφράζεται αγωνία για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αναπτύχθηκε η προπαγάνδα του success story και διάφορες θεωρίες κατά τις οποίες «απογειωνόμαστε».

-Αντί να αποκαλύπτονται οι μη μεταρρυθμίσεις, διαφημίζονταν ως διαρθρωτικές αλλαγές οι αποκρατικοποιήσεις σε ευτελή τιμήματα και με μόνο έναν συμμετέχοντα στον διαγωνισμό, οι απολύσεις των καθαριστριών και το κλείσιμο της ΕΡΤ.

-Αντί να καταγγέλλεται η συγκλονιστική φορολογική αδικία και η ασυλία της ολιγαρχίας, που οφείλεται πρωτίστως στην έλλειψη πολιτικής βούλησης, έγινε προσπάθεια να μπουν στο μπλέντερ τα ανομήματα όλων των τάξεων - μαζί τα κόλπα των συνδικαλιστών με τις απατεωνιές των μικρομεσαίων και την προκλητική εξαίρεση από τα βάρη των μεγιστάνων της χώρας.

-Αντί να αποδομείται το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για τον οικονομικό ανορθολογισμό του, η κατηγορία ήταν για αντιευρωπαϊσμό. Ο Χάμπερμας τι είναι όταν λέει ότι η «νέου τύπου ηγεμονία» του πλεονασματικού Βορρά επί του ελλειμματικού Νότου «οδηγεί την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της στη διάλυση»;

Οι μνημονιακοί απέτυχαν γιατί ταυτίζονται με τον Ντάισελμπλουμ (που πιάστηκε να έχει δηλώσει πλαστό πτυχίο στο βιογραφικό του!), αρνούνται να αναγνωρίσουν ότι λιποθυμούν παιδιά στα σχολεία από την πείνα, ενέκριναν την προηγούμενη κυβέρνηση επειδή είχε -και για όσο είχε- την έγκριση της Μέρκελ, υποβαθμίζουν την υποχώρηση της δημοκρατίας στην ΕΕ και περισσότερο στην ευρωζώνη, υπερασπίζονται την Τρόικα που έχει παταγωδώς αποτύχει ως μηχανισμός ελέγχου, ξεχνούν ότι πρόεδρος της Κομισιόν είναι ο πρωταγωνιστής του σκανδάλου Luxleaks, ότι η επικεφαλής του ΔΝΤ είναι μπερδεμένη στην υπόθεση Ταπί (υπόθεση πολιτικής διαφθοράς), ότι ο πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου Μ. Σουλτς έχει κάνει την ιστορικής σημασίας δήλωση «σώσαμε τις τράπεζες και χάσαμε μια γενιά».

Οι μνημονιακοί απέτυχαν γιατί έχασαν το μέτρο. Επίσης, επειδή κατασκεύασαν μια πραγματικότητα, με δογματισμούς, αποσιωπήσεις, εξωραϊσμούς και υπερβολές, ακριβώς όπως έκαναν και οι αντιμνημονιακοί.

Ανάμεσα στα δύο ψέματα, θα κέρδιζε αυτό που έχει περισσότερο συναίσθημα - γιατί έτσι είναι η ζωή.