Εκλογές ΗΠΑ 2024: Ο νέος αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και ο ρόλος του πίσω από τη μεγάλη νίκη του Ντοναλντ Τραμπ
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πώς ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα μπορούσε ποτέ να ονειρευτεί μια πιο θριαμβευτική επιστροφή στο Λευκό Οίκο μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ. Έχοντας επικρατήσει σε όλες της swing states έναντι της αντιπάλου του, Κάμαλα Χάρις, αλλά και αποτελώντας τον πρώτο Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο από το 2004 και μετά ο οποίος επικράτησε και σε απόλυτο αριθμό ψήφων, ο Τραμπ καθίσταται αυτομάτως ο απόλυτος κυρίαρχος της αμερικανικής πολιτικής σκηνής. Ωστόσο, ένας βασικός λόγος για τον οποίο η δεύτερη θητεία του Τραμπ στην προεδρία θα είναι διαφορετική αποτελεί το γεγονός πως πλέον έχει στο πλευρό του ως Αντιπρόεδρο τον Γερουσιαστή από το Οχάιο, Τζέι Ντι Βανς.
Καθώς ο Τραμπ αποτελεί τον πρώτο πρόεδρο μετά τον Γκρόβερ Κλίβλαντ πίσω στο 1892 ο οποίος θα υπηρετήσει στο συγκεκριμένο αξίωμα για δεύτερη μη συνεχόμενη φορά, η επιλογή του Αντιπροέδρου του θα είχε ορισμένες ιδιαιτερότητες. Ο λόγος είναι πως, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, κάθε Πρόεδρος ο οποίος διεκδικεί την επανεκλογή του συνήθως διατηρεί τον Αντιπρόεδρο του στον εκλογικό του συνδυασμό, όπως εξάλλου έκανε και ο Τραμπ το 2020 με τον Μάικ Πενς. Όμως αυτή τη φορά, ο Τραμπ δεν επέλεξε ένα πρόσωπο από το κομματικό κατεστημένο, αλλά ένα νέο και ανερχόμενο στέλεχος, τον Τζέι Ντι Βανς, που φαίνεται πως μπορεί να εξασφαλίσει την πολιτική του κληρονομιά.
Εκλογές ΗΠΑ 2024: Γιατί η περίπτωση του Τζέι Ντι Βανς είναι ξεχωριστή για τον Ντόναλντ Τραμπ
Είναι ευρέως πλέον γνωστό πως οι προσωπικές σχέσεις του Τραμπ με τον Μάικ Πενς δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα στενές, ενώ η άρνηση του πρώην Αντιπροέδρου του ώστε να υποστηρίξει τη θέση του Τραμπ πως ο Τζο Μπάιντεν έκλεψε τις εκλογές του 2020 αποτέλεσε και την αφορμή της πλήρους ρήξης μεταξύ τους. Ωστόσο, ο Τραμπ επέλεξε τον Βανς με βαθύτερα κριτήρια· σε αντίθεση με το 2016, ο νέος Αμερικάνος Πρόεδρος πλέον γνωρίζει ότι αποτελεί τον απόλυτο κυρίαρχο του ρεπουμπλικανικού κόμματος, και για αυτόν τον λόγο δεν χρειαζόταν εξαρχής κάποιο πολιτικό πρόσωπο σαν τον Πενς ο οποίος θα μπορούσε να απευθυνθεί σε μια δυνητικά κρίσιμη ομάδα συντηρητικών πολιτικών στελεχών, η οποία πιθανώς να έβλεπε τον Τραμπ με σκεπτικισμό. Παράλληλα, ο Τραμπ είδε στον Βανς ορισμένα χαρακτηριστικά τα οποία ομολογουμένως είναι δύσκολο να βρει κανείς πλέον εντός των σύγχρονων Ρεπουμπλικάνων, καθώς ο Γερουσιαστής από το Οχάιο είναι εξαιρετικά νέος – αφού θα ορκιστεί αντιπρόεδρος πριν καν περάσει στην πέμπτη δεκαετία της ζωής του – ενώ παράλληλα το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό του προφίλ συνθέτει μια έντονη αντίθεση με τις προσωπικές του καταβολές. Υπενθυμίζεται πως, μεταξύ άλλων, ο Βανς αποτελεί απόφοιτο του Yale, ενώ έχει υπηρετήσει στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις για τέσσερα έτη, μεταξύ αυτών και ενός εξαμήνου στο Ιράκ.
Πάνω από όλα, ωστόσο, ο Βανς έχει αποδείξει πως διαθέτει την απαραίτητη ιδιοσυγκρασία έτσι ώστε να στηρίξει στον απόλυτο βαθμό τα αξιώματα και τις δομικές θέσεις του κινήματος MAGA, αλλά και – κρίσιμα – την απαραίτητη πολιτική ευελιξία έτσι ώστε να μετακινείται μεταξύ διαφορετικών θέσεων, και να επανεφευρίσκει το αφήγημά του αναλόγως με τις ανάγκες της εκάστοτε περίστασης. Τις τελευταίες μέρες έχει γίνει πολύς λόγος στα διεθνή μέσα σχετικά με τον βαθμό στον οποίο ο Τραμπ εκτιμά περισσότερο από κάθε άλλο χαρακτηριστικό την πίστη και την αφοσίωση των κομματικών στελεχών προς το πρόσωπό του· μια πολύ γρήγορη ματιά στις δηλώσεις του Βανς προ τετραετίας θα πείσει ακόμα και τον πιο ένθερμο υποστηρικτή του πώς ο Γερουσιαστής από το Οχάιο σίγουρα δεν συγκαταλεγόταν στους πιστότερους οπαδούς του Τραμπ, γεγονός που καθιστά την επιλογή του παράδοξη, σε έναν βαθμό. Ενδεικτικά, πίσω στο 2016 ο Βανς είχε αποκαλέσει δημοσίως τον Τραμπ «ηλίθιο» και ηθικά «άθλιο» ενώ φημολογείται ότι σε προσωπικές του συζητήσεις τον είχε συγκρίνει με τον Αδόλφο Χίλτερ· πώς είναι λοιπόν δυνατόν να επέλεξε ο Τραμπ έναν τόσο σφοδρό επικριτή του για το αξίωμα της Αντιπροεδρίας; Ο λόγος είναι πως ο Βανς πέτυχε μέσω της – εξαιρετικά σύντομης – παρουσίας του στη Γερουσία, καθώς εξελέγη μόλις στις εκλογές του 2022, να αναδειχθεί σε ένα εκ των δυναμικότερων νέων στελεχών των Ρεπουμπλικάνων, ο οποίος παρά τις εξαιρετικά συντηρητικές του τοποθετήσεις σε μια σειρά κοινωνικών ζητημάτων εντούτοις, απέδειξε πως διαθέτει τη δυνατότητα ώστε να συνομιλήσει ακόμα και με πολιτικά στελέχη των Δημοκρατικών, όπως η – οριακά ακροαριστερή, για τα αμερικανικά δεδομένα – Ελίζαμπεθ Γουόρεν· “he can get the job done” με άλλα λόγια.
Με άλλα λόγια, ο Βανς αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα prospect των Ρεπουμπλικάνων, και τόσο ο Τραμπ, όσο και ο στενός του κύκλος κατέληξαν πως είναι προς το προσωπικό και πολιτικό συμφέρον του νέου Προέδρου να συνεργαστεί μαζί του στον Λευκό Οίκο, καθώς με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλίσει μεταξύ άλλων και την κληρονομιά της προεδρίας του. Το γεγονός πως ο Τραμπ έχρισε τον Βανς ως άτυπο διάδοχό του αποτυπώνεται και στον τρόπο με τον οποίο απευθύνθηκε σε κείνον κατά τη διάρκεια της θριαμβευτικής του ομιλίας το βράδυ της Τρίτης· σε αντίθεση με το 2016, όταν ο Τραμπ μονοπώλησε πλήρως τον επινίκιο λόγο του χωρίς να απευθυνθεί ούτε μία στιγμή στον Μάικ Πενς, ο οποίος απλώς στεκόταν άχαρα δίπλα του, ο νέος Αμερικάνος Πρόεδρος απευθύνθηκε αυτή τη φορά για αρκετή ώρα στον Αντιπρόεδρό του, στον οποίο μάλιστα έδωσε και το λόγο, μια κίνηση η οποία επιβεβαίωσε την στενή σχέση την οποία έχουν αναπτύξει.
Ο θεσμός της αμερικανικής Αντιπροεδρίας αποτελεί ένα εκ των πιο ιδιαίτερων στην παγκόσμια πολιτική ιστορία, καθώς ο εκάστοτε Αντιπρόεδρος αποτελεί στην ουσία έναν πολιτικό αξιωματούχο άνευ εξουσίας, ο οποίος κατά τα άλλα μπορεί να βρεθεί στην ισχυρότερη πολιτική θέση του κόσμου, ανά πάσα στιγμή. Με το αμερικανικό Σύνταγμα ουσιαστικά να περιορίζει σχεδόν στον απόλυτο βαθμό την πρακτική πολιτική επιρροή της Αντιπροεδρίας, ο Βανς σίγουρα δεν θα διατελέσει οποιονδήποτε αποφασιστικό ρόλο κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, τουλάχιστον σε επίπεδο εφαρμοσμένης πολιτικής· Ωστόσο, το γεγονός πως ο νέος Αμερικάνος Αντιπρόεδρος έχει ασπαστεί πλήρως τις αρχές του κινήματος του MAGA θα αποδώσει στον Λευκό Οίκο ένα ακόμα πιο συμπαγές ιδεολογικό χαρακτήρα. Βλέποντας το μακροσκοπικά, ο Τραμπ αποτελεί έναν εκ των ελαχίστων υποψηφίων Προέδρων ο οποίος επέλεξε τον Αντιπρόεδρό του με στόχο να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την δική προσωπική πολιτική του ιδεολογία και πολιτικά χαρακτηριστικά, τη στιγμή που στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο εκάστοτε υποψήφιος Πρόεδρος επέλεγε ως Αντιπρόεδρο ένα πρόσωπο, το οποίο θα του έδινε ορισμένα από τα στοιχεία τα οποία του έλειπαν.
Σε αυτό το πλαίσιο, η σημαντικότερη επίπτωση της εκλογής του Βανς στην Αντιπροεδρία θα είναι και η σταδιακή μετακίνηση μιας νέας γενιάς Ρεπουμπλικάνων πολιτικών και ψηφοφόρων προς τον κοινωνικό συντηρητισμό – όπως τον έχει ασπαστεί πλήρως πλέον ο Τραμπ – αλλά και μια νέο-απομονωτική προσέγγιση στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Το κρίσιμο στοιχείο είναι πως ο Βανς φαίνεται ικανός να αποτελέσει όντως τον επόμενο εκφραστή του MAGA, καθώς έχοντας μετακινηθεί επιτυχώς προς τον στενό κύκλο του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και έχοντας ενισχύσει στον μέγιστο βαθμό το προσωπικό του ιδεολογικό και πολιτικό κεφάλαιο μέσω του βιβλίου του Hillbilly Elegy – το οποίο αφορά την παιδική του ηλικία στα Απαλάχια Όρη και θεωρείται, καλώς ή κακώς, ως ένα εκ των σημαντικότερων ιδεολογικων βιβλίων του σύγχρονου αμερικανικού συντηρητισμού – ο Βανς θα αποτελέσει μια επιπλέον δύναμη ιδεολογικού πυρός για τον Τραμπ καθόλη τη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων ετών. Δεδομένα, από τη στιγμή που ο νέος Αμερικάνος Πρόεδρος δεν θα μπορέσει να διεκδικήσει μία τρίτη θητεία στον Λευκό Οίκο, ο Τζέι Ντι Βανς έχει ένα σαφές – και πιθανότατα απροσπέλαστο – προβάδισμα έναντι οποιουδήποτε άλλου στελέχους των Ρεπουμπλικάνων ώστε να αποτελέσει εκείνος τον επόμενο διεκδικητή της αμερικανικής προεδρίας για το κόμμα του. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν ο Βανς δεν αναμένεται ναι ενισχύσει πρακτικά την αμερικανική εκτελεστική εξουσία, εντούτοις η συμβολή του στην ενίσχυση του ιδεολογικού της πυρήνα αναμένεται να είναι καθοριστική τόσο στο άμεσο μέλλον, όσο πιθανώς και μακροπρόθεσμα.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειώσουμε πώς ο Τραμπ είχε επιλέξει τον Βανς ώστε να συγκρουστεί εναντίον της Κάμαλα Χάρις, η οποία αναμενόταν να αποτελέσει εκ νέου την υποψήφια Αντιπρόεδρο του Τζο Μπάιντεν. Υπενθυμίζεται πως ο ίδιος ο Μπάιντεν είχε καταλήξει στο πρόσωπο της Χάρις επειδή ήταν γυναίκα και μέλος εθνικής μειονότητας στις ΗΠΑ, όχι λόγω της ιδεολογικής συγγενείας μεταξύ τους· επιλέγοντας τον Βανς με μοναδικό κριτήριο την ενίσχυση του δικού του πολιτικού προστάγματος, ο Τραμπ απέδειξε επί της ουσίας με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο το βαθμό στον οποίο αδιαφορεί για τις ηθικοπλαστικές λογικές τις οποίες ακολουθούν εδώ και χρόνια πλέον οι Δημοκρατικοί, και οι οποίες σε μεγάλο βαθμό τους οδήγησαν στον πολιτικό όλεθρο των φετινών εκλογών. Στην ουσία, το γεγονός πως ο Βανς θα αποτελέσει τον επόμενο Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ προσωποποιεί την αλλαγή του πολιτικού χρόνου για την Ουάσιγκτον, καθώς πέρα από την προσωπική και πολιτική επικράτηση του συνδυασμού Τραμπ-Βανς έναντι όσων πρεσβεύει σήμερα το Δημοκρατικό κόμμα, η ανάδειξη του Βανς ως ο φύσει διάδοχος του Τραμπ αποδεικνύει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πως το φαινόμενο του τραμπισμού δεν αποτελεί πλέον ένα σύμπτωμα της αντίδρασης απέναντι στον φιλελευθερισμό της ελίτ των ακτών, αλλά αντιθέτως, ένα συστημικό πλέον κίνημα για την αμερικανική πολιτική ζωή, το οποίο ασπάζονται – και για αυτό ανταμείβονται – τα πιο υποσχόμενα στελέχη των Ρεπουμπλικάνων· μένει πλέον να φανεί αν θα αποτελέσει όντως έναν αντάξιο διάδοχο για τον Ντόναλντ Τραμπ.
6°
