Καμία νοσταλγία για την Αριστερά που χάνεται (;)

Τώρα που διαλύεται το μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ, άλλοι πανηγυρίζουν, άλλοι αδιαφορούν, άλλοι λυπούνται και κάποιοι μελαγχολούν. Για τους μελαγχολικούς θέλω να γράψω. Που είναι παιδιά της Μεταπολίτευσης, με αριστερή δράση στη χούντα και μετά, με στράτευση στα κόμματα τόσο του δόγματος όσο και της ανανέωσης, άνθρωποι που έβαλαν στη ζωή τους τις αριστερές ιδέες ή, τουλάχιστον, ό,τι αυτοί νόμιζαν πως ήταν αριστερό.  

Όχι, δεν θέλω να μιλήσω για ένα κομματοδίαιτο κηφηναριάτο που είδε την Αριστερά ως επάγγελμα ή «δούλεψε» αποσπασμένο από το Δημόσιο στο κόμμα. Που πέρασε τα γόνιμα χρόνια του ξεφυλλίζοντας το μεσημέρι, όταν ξυπνούσε, το σώμα των εφημερίδων και μετά περνούσε από κάποια οργάνωση για να μεταφέρει το φως το αληθινό της ηγεσίας ή της φράξιάς του. Και έκλεινε τη δύσκολη μέρα του με ταβέρνα, κολοκυθάκι τηγανητό, «ρετσίνα κι αντάρτικα». Ή, αργότερα, με whisky and soda σε in μπαράκια του κέντρου. Αυτό το είδος του «αριστερού» ανθρώπου δεν μελαγχολεί ποτέ, γιατί πάντα θα βρίσκει έναν πολιτικό χώρο να τρυπώσει μισθοδοτούμενο, να λέει και να γράφει κενολογίες και να αξιώνει την όποια ισχύ του πίσω από τον γελοίο τίτλο «στέλεχος της Αριστεράς». Επάγγελμα; Ανεπάγγελτος.

Δεν θέλω να γράψω ούτε για τον αριστερό άνθρωπο που πίστεψε στο μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ, που τον ακολούθησε από το 3% μέχρι την εξουσία και που δεν στάθηκε ούτε στιγμή να ρωτήσει τον εαυτό του και τους συντρόφους του τι γυρεύουν όλοι αυτοί σ’ αυτό το πανηγύρι. Που δεν διατύπωσε μια αμφιβολία ή μια ένσταση για όλη αυτή την εχθροπάθεια που ενστάλαξε το κόμμα αυτό στα σωθικά της κοινωνίας, που χώρισε τους Έλληνες σε «εμάς και αυτούς», που ακολούθησε τις επιλογές της ηγεσίας στον αντιμνημονιακό πόλεμο, που υποστήριξε το ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, που δεν είπε κουβέντα για την κωλοτούμπα. Που δεν τον ενόχλησε ο εναγκαλισμός με τον σύντροφο Πάνο, που δεν φώναξε «μέχρις εδώ» όταν η χώρα πήγαινε στον γκρεμό του Grexit. Διότι είχε πολλές ευκαιρίες να αναθεωρήσει την πορεία του και να κάνει την αυτοκριτική του ιδιωτικά ή δημόσια. Αλλά δεν την έκανε.

Δεν θέλω να γράψω ούτε και για τους εναπομείναντες που, έπειτα από δύο διαδοχικές ήττες, δεν αναστοχάστηκαν τη διαδρομή, τα λάθη και τις πολιτικές θέσεις που υποστήριξαν κατά καιρούς. Απεναντίας στοιχήθηκαν πίσω από το «φαινόμενο Κασσελάκη». Που φυσικά και δεν είχε σχέση όχι με την Αριστερά, αλλά ούτε με ένα «και» του πολιτικού λόγου. Ορθού ή όχι είναι αδιάφορο. Αλλά ούτε και γι’ αυτούς που αναζήτησαν σε άλλα θνησιγενή μικρά σχήματα τη συνέχεια μιας λανθασμένης από την ίδια τη ζωή πορείας, για να σκεπαστούν αθόρυβα από την αδιαφορία της Ιστορίας. Αλλά ούτε και γι’ αυτούς που συνεχίζουν να παθιάζονται και να συγκρούονται στα κόκκινα σαλόνια σπρώχνοντας την «παράταξη» ακόμα περισσότερο στο περιθώριο που της αξίζει. Μεγάλοι άνθρωποι είναι, έμπειροι (;) και δεν έχουν ελαφρυντικά. Γιατί, ως φαίνεται, τα αριστερά γράμματα που έμαθαν –όσοι τα έμαθαν, γιατί οι περισσότεροι πια είναι άσχετοι– δεν τους βοήθησαν να βλέπουν ούτε την πραγματικότητα.

Θέλω να γράψω για όλους αυτούς που πέρασαν κάποια στιγμή από τον χώρο της ευρύτερης ανανεωτικής Αριστεράς, αποστασιοποιήθηκαν από τους κομματικούς μηχανισμούς, επέμειναν σε ποικιλόμορφες κινήσεις ή σχήματα, όλα θνησιγενή, και τελικά αποτραβήχτηκαν. Δεν έπαψαν όμως να σκέφτονται πολιτικά, να ενδιαφέρονται για τα κοινά, να αξιοποιούν τις γνώσεις και την εμπειρία στην εργασία τους, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή στα παντός είδους δημόσια γραπτά τους. Και κυρίως δεν απόκαμαν. Δεν εγκατέλειψαν. Πονάνε την πατρίδα τους, συνεχίζουν να πιστεύουν σε δημοκρατικές αξίες όπως η ισότητα, η δικαιοσύνη, τα κοινωνικά δικαιώματα, η αξιοκρατία, η αλληλοβοήθεια και επιμένουν στον «ακτιβισμό» τους. Τον όποιο ακτιβισμό μπορούν να αντέξουν, καθώς εργάζονται, μεγαλώνουν τα παιδιά τους ή φροντίζουν τα εγγόνια τους, πασχίζουν με την υγεία τους ή μετράνε κάθε τέλος του μήνα τη σύνταξή τους. Κάποιοι μάλιστα αποχώρησαν και από τον μάταιο τούτο κόσμο. Και, κυρίως, δεν έζησαν από την πολιτική και μάλιστα πουλώντας αριστεροσύνη. Η Αριστερά τούς χρωστάει, δεν της χρωστούν.

Αυτοί και αυτές μπορούν σήμερα να ψηφίζουν και να υποστηρίζουν δημοκρατικά κόμματα ξένα προς την Αριστερά ή ακόμα και να ρίχνουν λευκό όταν απελπίζονται. Μπορούν να επιλέγουν το μη χείρον, να αναθεωρούν συνεχώς τις προτιμήσεις τους, να κάνουν την κριτική και την αυτοκριτική τους ή να παθιάζονται με μια ιδέα ή ένα πρόσωπο. Αλλά δεν παύουν να ανακαλούν στη μνήμη τους το παρελθόν, να συγκρίνουν το τότε με το τώρα, και κάποιοι ολίγοι να ελπίζουν ακόμα ότι υπάρχει χώρος για κάτι «αριστερό». Που δεν θα είναι ρωσόφιλο, κατά το σοβιετόφιλο, δεν θα φλερτάρει με τον ολοκληρωτισμό, δεν θα υποκύπτει στον λαϊκισμό, δεν θα θεοποιεί τον κρατισμό και θα είναι κοινωνικά και οικονομικά φιλελεύθερο. Αιθεροβάμονες;

Κάτι τέτοιο φυσικά και δεν είναι αριστερό, σύμφωνα με τα πολιτικά λεξικά. Είναι όμως κάτι δικό τους και απορρέει από το αίσθημα της δικαιοσύνης, που βάζουν μπροστά σε κάθε επιλογή τους. Θέλουν να διδάσκουν σε ένα πραγματικό σχολείο, που δίνει στα παιδιά γνώσεις και δεξιότητες για να κερδίσουν αύριο τη ζωή τους και όχι πέτσινα πτυχία. Θέλουν να επισκέπτονται νοσοκομεία στα οποία το ιατρικό προσωπικό αμείβεται αξιοπρεπώς και φροντίζει πραγματικά τον πολίτη και δεν τον ταλαιπωρεί, ειδικά σε μια εφημερία. Θέλουν να νταραβερίζονται με τις δημόσιες υπηρεσίες με όρους απόλυτης διαφάνειας και εξυπηρέτησης, χωρίς να χάνονται στον γραφειοκρατικό Λεβιάθαν. Θέλουν να ζουν με τη σύγχρονη κοινή λογική.

Θέλουν τα παιδιά τους να αμείβονται με μισθούς που να αντιστοιχούν τουλάχιστον στον πληθωρισμό, να βρίσκουν κατοικία για να στεγάσουν την οικογένειά τους, να ταξιδεύουν με ασφάλεια, να μη φοβούνται σε κάθε τους βήμα τους παντός είδους κακοποιητές, να λύνουν γρήγορα και σύμφωνα με το νόμο τις όποιες δικαστικές διαφορές τους, να οδηγούν σε δρόμους όπου οι παραβάτες ελέγχονται και τιμωρούνται, να μη χάνουν τα σπίτια τους σε δασικές πυρκαγιές, να μη χρειάζεται να ξοδέψουν υπέρογκα ποσά για να κερδίσουν με το σπαθί τους μια θέση σε ανώτατη σχολή, αλλά και να παίρνουν το πτυχίο τους εργαζόμενα σκληρά. Για να έχουν γνώσεις να οικοδομήσουν αύριο μια ακόμα καλύτερη Ελλάδα μέσα σε μια Ενωμένη Ευρώπη. Θέλουν να ζουν με τη σύγχρονη κοινή λογική.

Δεν ζητάνε πολλά. Ζητάνε όλα αυτά που στοιχειωδώς απορρέουν από την πρόοδο της επιστήμης και του ανθρώπου. Από τις κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού. Δεν είναι ιδιαίτερα αριστερά πια όλα αυτά, δεν ζούμε στον 19ο ή στον 20ό αιώνα, ο Εμφύλιος και οι χούντες τελείωσαν εδώ και καιρό. Οι πόλεμοι δεν τελείωσαν και δεν θα τελειώσουν όσο υπάρχουν άνθρωποι, και γι’ αυτό χρειάζονται και οι εξοπλισμοί. Η κλιματική αλλαγή σαφώς και απαιτεί φθηνές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και φροντίδα του φυσικού περιβάλλοντος. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός σαφώς και είναι δικαίωμα του κάθε ανθρώπου. Αλλά η φιλελεύθερη δημοκρατία των ανοιχτών θεσμών τα έχει όλα αυτά συμπεριλάβει. Και η έλλογη Αριστερά συνέβαλε σ’ αυτό καθοριστικά. Η άλλη ακόμα περιμένει τον Μόσκοβο. Οπότε, η ζωή στη Δύση έχει πλέον ενσωματώσει όλα εκείνα τα αιτήματα της έλλογης Αριστεράς για τα οποία κάποτε χύθηκε αίμα πολύ. Όπως φυσικά και τα αιτήματα άλλων κοινωνικών ρευμάτων που συνάδουν με την πεμπτουσία της. Είναι τα αιτήματα του δημοκρατικού και όχι του ολοκληρωτικού ανθρώπου.

Φυσικά και ο αγώνας για κάτι ακόμα καλύτερο δεν σταματά ποτέ. Φυσικά και τα ιδεολογικά και πολιτικά ρεύματα είναι το αίμα που τρέχει στις φλέβες της δημοκρατίας. Αλλά το όνειρο εκείνης της παλιάς σκοτεινής σοσιαλιστικής κοινωνίας μάς τέλειωσε. Καταδικάστηκε από την ίδια τη ζωή και κατέρρευσε. Οι αριστερές ευαισθησίες είναι πλέον οι δημοκρατικές ευαισθησίες με όλες τις πιθανές παραλλαγές τους και ο διάλογος και η συνεργασία των πολιτικών παρατάξεων μπορεί να τις εμπλουτίσει και να τις κάνει πράξη. Η Ιστορία φυσικά και δεν τελείωσε. Αλλά σήμερα προτείνει διαλλακτικότητα, συνεργασία και κοινή λογική στον δρόμο προς την ευημερία. Πάντα υπό τη βάσανο της επιστημονικής γνώσης, της εφαρμογής και του πειράματος. Χωρίς αυτά δεν μπορούμε ούτε να πάμε ούτε να σταθούμε πουθενά. Αν θέλετε κάτι αριστερό σήμερα, ακολουθήστε απλά την επιστημονική γνώση προς όφελος του ανθρώπου.