Πολιτικη & Οικονομια

Τα ανησυχητικά μηνύματα που φθάνουν στο Μαξίμου και πώς σχεδιάζει να απαντήσει ο Μητσοτάκης

Το καλάθι της ΔΕΘ και το στίγμα για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας

Τόνια Ζαραβέλα
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Κυριάκος Μητσοτάκης: Πώς θα απαντήσει στα ανησυχητικά μηνύματα των δημοσκοπήσεων - Το καλάθι της ΔΕΘ και το στίγμα για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας

«Κολλημένη» στα ποσοστά των Ευρωεκλογών φαίνεται ότι είναι η ΝΔ στις πρώτες δημοσκοπήσεις μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, με το Μαξιμού να λαμβάνει ανησυχητικά μηνύματα. Απάντηση στις επιφυλάξεις των πολιτών αναμένεται να δώσει σε λίγες ημέρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ. Από το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο ο πρωθυπουργός θα δώσει το στίγμα της ελληνικής οικονομίας και των προσπαθειών της κυβέρνησης να ενισχύσει τους ευάλωτους συμπολίτες μας, τη στιγμή που η ακρίβεια είναι το νο1 πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες στην καθημερινότητά τους. Στόχος του κ. Μητσοτάκη είναι να δείξει ότι όσο το επιτρέπουν τα δημοσιονομικά περιθώρια, η κυβέρνηση θα προχωρά σε μέτρα ελάφρυνσης, βάζοντας στο επίκεντρο τον πολίτη, χωρίς να δίνει ιδιαίτερη σημασία στις εσωκομματικές ζυμώσεις σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ. 

Η τελευταία δημοσκόπηση της MRB για το OPEN είναι ενδεικτική για τα μηνύματα που λαμβάνει το κυβερνητικό επιτελείο, τα ανώτατα στελέχη της ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή η ΝΔ συγκεντρώνει το 27,7%, το ΠΑΣΟΚ με 13,4% και ο ΣΥΡΙΖΑ το 10,9% με διαφορά 0,7% από την Ελληνική Λύση που είναι τέταρτη. Επίσης ανησυχητικά για την κυβέρνηση είναι τα μηνύματα που εκπέμπουν οι πολίτες σχετικά με το «πώς πάνε τα πράγματα στη χώρα». Μόλις το 10% των ερωτηθέντων απάντησε ότι τα πράγματα πάνε «πολύ καλά», το 25,6% απάντησε «ούτε καλά, ούτε άσχημα» και το 63,3% εμφανίστηκε απαισιόδοξο, δηλώνοντας ότι τα πράγματα στη χώρα πάνε «αρκετά / πολύ καλά». Πληροφορίες αναφέρουν ότι σε επόμενες δημοσκοπήσεις που πρόκειται να δουν το φως της δημοσιότητας, η εικόνα για την κυβέρνηση είναι λίγο πολύ η ίδια, με την ΝΔ να παραμένει σε ποσοστά κάτω του 30%. 

Ακρίβεια, παθογένειες στην Υγεία, όσο και η διαχείριση των προβλημάτων στη Θεσσαλία μετά την κακοκαιρία Daniel έχουν «απομακρύνει» τους ψηφοφόρους της Πειραιώς. Μένει να φανεί αν το κλίμα θα ανατρέψουν όσο περιλαμβάνει το καλάθι του πρωθυπουργού για τη ΔΕΘ. Πάντως, το γενικότερο μήνυμα Μητσοτάκη θα είναι «σταθερότητα» απέναντι στο «χάος» της αντιπολίτευσης. 

Με παρεμβάσεις η απάντηση Μητσοτάκη στη ΔΕΘ

Όπως έχουμε γράψει και τις προηγούμενες ημέρες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανεβαίνει την Παρασκευή (6.9) στη ΔΕΘ, έχοντας στο καλάθι του «παρεμβάσεις» και «μεταρρυθμίσεις» - η κυβέρνηση αρνείται να χρησιμοποιήσει τον όρο «παροχές». Αλλαγές στα επιδόματα ανεργίας, μέτρα για τη Στεγαστική Πολιτική, αυξήσεις σε συντάξεις και κατώτατο μισθό, κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για επαγγελματίες και εξίσωση τριτέκνων - πολυτέκνων βρίσκονται στο «πακέτο Μητσοτάκη» για την 88ή ΔΕΘ. Σύμφωνα με «Το Βήμα», τα μέτρα θα καλυφθούν δημοσιονομικά από τις αυξημένες δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 και τα υπερέσοδα από τη «μάχη» κατά της φοροδιαφυγής και της απόκρυψης εισοδημάτων.

Ας δούμε αναλυτικά τα μέτρα που έχουν «κλειδώσει» και αναμένεται να ανακοινώσει στην ομιλία του το Σάββατο (7.9) από τη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός: 

Μία μεγάλη αλλαγή είναι το Ενιαίο Μητρώο Επιδομάτων, από όπου θα γίνεται έλεγχος για την κατάχρηση των επιδομάτων. Και αυτό γιατί αφενός έρχεται η αύξηση των επιδομάτων τέκνων από τον ΟΠΕΚΑ, ενώ θα υπάρξουν σοβαρές αλλαγές στα επιδόματα ανεργίας: το νέο επίδομα ανεργίας θα είναι κλιμακωτό και εμπροσθοβαρές προκειμένου οι άνεργοι να λαμβάνουν υψηλότερο ποσό για τους πρώτους δύο - τρεις μήνες και χαμηλότερο όσο θα εξαντλείται ο χρόνος της επιδότησης. Έτσι θα έχουν το κίνητρο να ενταχθούν το συντομότερο στην αγορά εργασίαςΕπιπλέον, όπως είπαμε, αναμένουμε την εξίσωση200.000 τριτέκνων με πολύτεκνους, ενώ σε ό,τι αφορά το Δημογραφικό θα δοθούν φορολογικά κίνητρα για την απόκτηση 2ου ή ακόμη και 1ου παιδιού σε νέες οικογένειες. 

Σε ό,τι αφορά τώρα τους εργαζόμενους, έρχεται η μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%, αλλά και νέα αύξηση κατώτατου μισθού, το ύψος του οποίου αναμένεται να προσδιορίσει και εκ νέου το οικονομικό επιτελείο. Για τους επαγγελματίες έρχεται η κατάργηση τέλους επιτηδεύματος, ενώ οι συνεπείς φορολογούμενοι θα έχουν έκπτωση φόρου 5% (από 3% σήμερα) για εφάπαξ πληρωμή φόρου εισοδήματος, επέκταση έκπτωσης για εφάπαξ πληρωμή ΕΝΦΙΑ & ασφαλιστικών εισφορών και μείωση επιτοκίου 50% για μελλοντικές οφειλές προς Δημόσιο.

Παρεμβάσεις θα υπάρξουν και για τους συνταξιούχους: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται ότι θα ανακοινώσει αύξηση των συντάξεων, με παράλληλη μείωση ή κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στις συντάξεις για την οποία υπάρχουν δύο σενάρια: η μείωση 50% της εισφοράς ή κατάργηση στις επικουρικές, είτε η μείωση 15% ή 25% της εισφοράς στις κύριες συντάξεις.

Τέλος, για το μέγα ζήτημα της Στεγαστικής Πολιτικής, η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε μείωση της φορολογίες ενοικίων που θα φέρει αλλαγές και στη βραχυχρόνια ενοικίαση κατοικιών μέσω Airbnb. Επιπλέον, εξετάζεται (αν δεν έχει ακόμη κλειδώσει) η αναστολή του ΦΠΑ στις οικοδομές. Μέτρα που έχουν ήδη ανακοινωθεί είναι η διεύρυνση των κριτηρίων του προγράμματος «Σπίτι Μου», αλλά και η ανάπτυξη του προγράμματος «Ανακαινίζω / Νοικιάζω»

Αντέχει η ελληνική οικονομία; 

Όσο για το αν αντέχει τα παραπάνω η ελληνική οικονομία, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έδωσε πρόσφατα την απάντησή του, ανακοινώνοντας «7 πρωτιές και 7 αλήθειες». Το Υπουργείο υποστηρίζει ότι «η Ελλάδα έχει πετύχει τη μεγαλύτερη - ή πάντως από τις μεγαλύτερες - ταχύτητες προόδου σε ολόκληρη την ΕΕ, σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς». Μάλιστα, το οικονομικό επιτελείο υπογραμμίζει ότι «η κυβέρνηση δεν υποτιμά τις δυσκολίες που δημιουργεί το παγκόσμιο πληθωριστικό σοκ στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών από το 2022 και ύστερα. Ούτε παραβλέπει ότι οι μισθοί και οι αμοιβές υπολείπονται ακόμα του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Όμως, δεν μπορεί να κάνει αποδεκτό να απαξιώνονται τα πολύ σημαντικά επιτεύγματα της οικονομίας μας, πολύ δε περισσότερο να παρουσιάζουμε μια εικόνα μηδενισμού και ισοπέδωσης, η οποία απέχει πολύ από την πραγματικότητα». Υποστηρίζει ακόμη ότι «η πραγματικότητα είναι ότι από το 2019 και ύστερα συντελείται μια μεταμόρφωση της ελληνικής οικονομίας με απτό μέρισμα ανάπτυξης και άμβλυνσης των αδικιών προς όφελος όλων των Ελληνίδων και όλων των Ελλήνων».

Το Υπουργείο επισημαίνει το θετικό πρόσημο σε επτά τομείς: Τη μεγαλύτερη μείωση του ποσοστού ανεργίας από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ε.Ε. Τη μικρότερη σωρευτική αύξηση τιμών καταναλωτή, δηλαδή τον χαμηλότερο σωρευτικό πληθωρισμό σε όλη την Ευρώπη. Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση του όγκου επενδύσεων. Τη μεγαλύτερη μείωση του λόγου δημοσίου χρέους ως προς ΑΕΠ. Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση μεριδίου στις παγκόσμιες εξαγωγές αγαθών. Τη μεγαλύτερη αύξηση επιπέδου ανταγωνισμού, όπως αυτό ορίζεται και μετριέται από τον ΟΟΣΑ. Τη μεγαλύτερη μείωση της διαφοράς απόδοσης (spread) έναντι του γερμανικού δεκαετούς ομολόγου.

Μάλιστα, παραθέτει 7 αλήθειες για την ελληνική οικονομία: 

«Αλήθεια 1η: Πάνω από 500.000 πολίτες βρήκαν δουλειά τα τελευταία 5 χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗΣ. Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση της απασχόλησης έχει οδηγήσει σε μείωση της ανεργίας κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες, από το 18% το 2019 σε κάτω από 10% σήμερα, κάτι που μας κατατάσσει ως χώρα στην πρώτη θέση ως προς την ταχύτερη αποκλιμάκωση της ανεργίας πανευρωπαϊκά. Και η μείωση αυτή είναι πιο έντονη ανάμεσα στις γυναίκες και τους νέους, που είδαν το ποσοστό ανεργίας τους να μειώνεται κατά 10 και 16,5 μονάδες αντίστοιχα. Μεγάλη είναι επίσης και η μείωση του ποσοστού των μακροπρόθεσμα άνεργων, το ποσοστό των οποίων (στο σύνολο των ανέργων) έχει μειωθεί από το 2019 ως το 2022 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία Eurostat) κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες. Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στην Ελλάδα επιβεβαιώνεται και από την θετική εξέλιξη των βασικών δεικτών φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ο δείκτης που μετρά το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού έπεσε από 29% το 2019 στο 26,1% το 2023, συγκλίνοντας σημαντικά προς τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (21,4%).

Αλήθεια 2η: Τα τελευταία πέντε χρόνια ο κατώτατος και ο μέσος μισθός στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί περισσότερο από τις τιμές. Συγκεκριμένα, μεταξύ 2019 και 2023 ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) έχει σωρευτικά αυξηθεί κατά 13,4% και ο εναρμονισμένος ΔΤΚ κατά 13,1%, αύξηση σημαντικά μικρότερη του Ευρωπαϊκού μέσου όρου (20,3%). Την ίδια περίοδο, με βάση τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, ο μέσος μισθός αυξήθηκε κατά 20,2%, ενώ ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί από το 2019 ως σήμερα κατά 27,7%.

Αλήθεια 3η: Οι αμοιβές και τα εισοδήματα στην Ελλάδα αυξάνονται, και ως επί το πλείστον γρηγορότερα από την Ευρώπη.

Το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα έχει αυξηθεί για όλους τους τύπους νοικοκυριών με εργαζόμενα μέλη. Συγκεκριμένα, και πάλι με βάση τα στοιχεία της Eurostat, από το 2019 ως το 2023 οι ετήσιες καθαρές αποδοχές σε μονάδες αγοραστικής δύναμης έχουν αυξηθεί μεταξύ 12,3% έως 15,7%, ανάλογα με τον τύπο/σύνθεση του νοικοκυριού. Σε όρους αγοραστικής δύναμης, οι αποδοχές αυτές το 2023 βρίσκονται στη 16η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 για τρεις από τις τέσσερις κύριες κατηγορίες αναφοράς, ενώ στην τέταρτη βρίσκεται στην 19η. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους εργαζόμενους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, η Ελλάδα είναι στη μέση της κατανομής, αφού επί συνόλου 22 κρατών-μελών με νομοθετημένο κατώτατο μισθό, σε μονάδες αγοραστικής δύναμης η χώρα βρίσκεται στην 12η θέση. Ακόμα και ο πληθωρισμός τροφίμων, που είναι ένα περισσότερο προβληματικό θέμα σε σχέση με τον μέσο πληθωρισμό, βρίσκεται τους τελευταίους μήνες σε καθοδική πορεία. Σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη αύξηση μισθών και εισοδημάτων, μας οδηγεί στην προσδοκία ότι η αύξηση του διαθεσίμου εισοδήματος θα αυξηθεί με γρηγορότερους ρυθμούς στο προβλεπτό μέλλον. Κατά συνέπεια, ο ισχυρισμός ότι το βιοτικό επίπεδο στην Ελλάδα είναι στην προτελευταία θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέχει κατά πολύ από την πραγματικότητα.

Αλήθεια 4η: Στην Ελλάδα παρατηρείται υψηλότερος ρυθμός αύξησης της ατομικής κατανάλωσης από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από την κατάταξη της Ελλάδας στην πραγματική ατομική κατανάλωση (actual individual consumption) σε όρους αγοραστικής δύναμης, όπου το 2023 η χώρα μας βρίσκεται στο 79% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου, πάνω από έξι άλλα κράτη-μέλη. Και σε αυτό το μέγεθος η Ελλάδα παρουσιάζει υψηλότερο ρυθμό αύξησης από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, καθώς μεταξύ 2019-2023 παρουσίασε σωρευτική μεταβολή της τάξης του 23,4%, έναντι 19,4% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Αλήθεια 5η: Το πραγματικό κατά κεφαλή εισόδημα έχει αυξηθεί στην Ελλάδα σε βαθμό σημαντικά υψηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, μεταξύ 2019 και 2023 το πραγματικό κατά κεφαλή ΑΕΠ στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 7,7%, ποσοστό υπερδιπλάσιο του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3,3%) και σχεδόν τριπλάσιο της ευρωζώνης (2,3%). Αλλά και σε όρους αγοραστικής δύναμης, το κατά κεφαλή ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξάνεται γρηγορότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η αύξηση στην Ελλάδα είναι 22,8% έναντι 20,1% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αλήθεια 6η: Η Ελλάδα είναι σταθερά στις πρώτες θέσεις στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Η Ελλάδα αξιοποιεί τους ευρωπαϊκούς πόρους για την περαιτέρω ενίσχυση της ανάπτυξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι όσον αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης, η χώρα μας βρίσκεται στην 6η θέση των απορροφήσεων, σε ολόκληρη την ΕΕ. Θα έχει απορροφήσει μέχρι τον Οκτώβριο το 50% των πόρων (συνολικός προϋπολογισμός 36 δις. ευρώ). Αντίστοιχες επιδόσεις καταγράφει και στο ΕΣΠΑ 2021-2027, όπου βρίσκεται στην 3η θέση στην ΕΕ στην απορρόφηση.

Αλήθεια 7η: Οι καταθέσεις των Ελλήνων αυξάνονται και το χρέος των νοικοκυριών μειώνεται. Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τραπεζικές καταθέσεις των πολιτών τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί κατά 27,3 δις (συνολικά για πολίτες και επιχειρήσεις έχουν αυξηθεί 50 δις. ευρώ). Επιπλέον, έχει σημειωθεί σημαντική μείωση του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς τράπεζες και funds, από 92 δις. ευρώ το 2019 σε 69 δις. ευρώ στα τέλη του 2023.

Η πρόοδος της ελληνικής οικονομίας αναγνωρίζεται από όλους τους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς. Αναγνωρίζεται επίσης από τις διεθνείς αγορές που επενδύουν δισεκατομμύρια στη χώρα μας, μέσα από τα ομόλογα και τις κεφαλαιαγορές μας, το επιτυχημένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων (συμπεριλαμβανομένων και των τραπεζών) και τις άμεσες ξένες επενδύσεις, οι οποίες τα τελευταία πέντε χρόνια ξεπερνούν τα 27 δις ευρώ. Και τέλος, αποτυπώνεται και στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας μετά από δεκατρία χρόνια, εξέλιξη με σημαντικές ευεργετικές συνέπειες για το κόστος δανεισμού της χώρας και τα δημόσια οικονομικά μας. Για παράδειγμα, μόνο για τον δανεισμό που κάνουμε φέτος, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας δημιουργεί εξοικονόμηση πόρων ύψους περίπου 800 εκατομμυρίων ευρώ σε βάθος δεκαετίας, χρήματα τα οποία μπορούν να ενισχύσουν την υγεία, την παιδεία και το κοινωνικό κράτος».

Διαβάστε επίσης → ΔΕΘ: Οι τέσσερις άξονες των ανακοινώσεων Μητσοτάκη