ΣΥΡΙΖΑ και Πανεπιστήμια – Αποκάλυψη τώρα

Ένας πολιτικός, προκειμένου να φέρει επάξια τον τίτλο του ηγέτη, οφείλει να γνωρίζει εις βάθος τις ιδιαιτερότητες μιας κοινωνίας, να καταγράφει τα προβλήματα, να αφουγκράζεται τις ανάγκες της, να γνωρίζει εις βάθος το διεθνές περιβάλλον και τις συγκυρίες, να θέτει βραχυπρόθεσμους, αλλά και μακροπρόθεσμους, στόχους, φυσικά πραγματοποιήσιμους, να τους θεσμοθετεί και, τέλος, να τους υλοποιεί, ασχέτως αντιδράσεων των συντεχνιών των μετρίων, αφού πείσει πρώτα την κοινωνία για την αναγκαιότητα της επίτευξης των στόχων.

Παίρνοντας ως ερέθισμα την πρόσφατη (21/1/2015) συζήτηση για το Πανεπιστήμιο στον ΣΚΑΪ, τονίζω με έμφαση σε όσους απέφυγαν να συμμετάσχουν στη δημόσια συζήτηση που διήρκεσε 20 μήνες το 2010 και 2011, ότι ο νόμος 4009/2011 πέρασε από όλα τα στάδια του δημόσιου διαλόγου. Άρχισε με μεθοδικότητα από την Α. Διαμαντοπούλου (υπεύθυνη Παιδείας του ΠΑΣΟΚ) η καταγραφή των προβλημάτων των πανεπιστημίων το 2008, τέθηκαν οι στόχοι, σύμφωνα με τα διεθνώς καθιερωμένα, ως υπουργός παιδείας συγκρότησε επιτροπή διακεκριμένων επιστημόνων από πανεπιστήμια της αλλοδαπής, προκειμένου να μεταφέρουν τις εμπειρίες τους, κλήθηκαν υπουργοί παιδείας ευρωπαϊκών κρατών να καταθέσουν τις πολιτικές τους και λειτούργησε κοινοβουλευτική επιτροπή με τη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΛΑΟΣ και της ΔΗΜΑΡ (αρνήθηκαν να συμμετάσχουν ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ). Στη συνέχεια, προσχέδιο του νόμου δόθηκε στους πρυτάνεις Πανεπιστημίων και προέδρους ΤΕΙ στις 22/10/2010, προκειμένου αυτό να συζητηθεί εξαντλητικά στις ακαδημαϊκές κοινότητες και να υποβληθούν προτάσεις. Τελικώς, υπεβλήθη νομοσχέδιο που ψηφίστηκε δέκα μήνες αργότερα με πρωτοφανή συναίνεση από τα 5/6 της Βουλής.

Τα αναφέρω όλα αυτά, ως απάντηση στις πρόσφατες (21/1/2015) δηλώσεις της κας Θ. Φωτίου, η οποία είπε ότι «Μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα θεσπίσει αμέσως ένα μεταβατικό νόμο-πλαίσιο για όλες τις βαθμίδες της Παιδείας. Πρέπει να πετάξουμε στην άκρη όλο το θεσμικό συνονθύλευμα και να βάλουμε στη θέση του ένα δημοκρατικό νόμο-πλαίσιο, μεταβατικό, για να μπορέσει να συζητήσει πλέον, με όρους δημοκρατίας και ελευθερίας, όλη η κοινότητα, αλλά και κοινωνία, οι γονείς να καταλάβουν, ποιο είναι το σχέδιο μας . . . ». Και συνεχίζει η κα Φωτίου: «τα χρήματα είναι περιορισμένα, 4,5 δισ. είναι ο προϋπολογισμός για όλο το Υπουργείο Παιδείας. Εμείς θα το αυξήσουμε κατά 10%. Θα το αυξήσουμε έστω και τώρα, άμεσα... Θα καταργήσουμε επίσης την Τράπεζα Θεμάτων και όλες αυτές τις απίθανες ανοησίες οι οποίες ταλανίζουν την κοινωνία σήμερα, αφού σας είπα ότι θα καταργήσουμε όλους τους προηγούμενους νόμους, Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου, Λοβέρδου κλπ.».

Δηλώσεις, που υποδηλώνουν άγνοια των μεταρρυθμίσεων, που έγιναν σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, άγνοια, αλλά και ανικανότητα κατανόησης, του διεθνούς ακαδημαϊκού και οικονομικού περιβάλλοντος, προσήλωση στον κομματισμό και στη συνδικαλιστική νοοτροπία και απέχθεια στην αριστεία και αξιοκρατία. Αυτές οι συνδικαλιστικού λεξιλογίου ανοησίες και ασυναρτησίες, που εκστομίζει συχνά η κα Φωτίου, με το ύφος συνδικαλίστριας της δεκαετίας του 1980, θυμίζουν τις χειρότερες στιγμές του συνδικαλισμού και της κομματοκρατίας που βίωσε ποτέ το ελληνικό πανεπιστήμιο, όταν συνδικαλιστές της ΠΟΣΔΕΠ (αρκεί να θυμηθούμε τους Μαίστρο, Απέκη, Σπαθή) είχαν ως μόνο μέλημα τη διατήρηση του πανεπιστημίου ως πηγή παραγωγής επαναστατικής πρακτικής, καταληψιών και κομματικών στελεχών. Αγνοούν βέβαια ότι οι φοιτητές οφείλουν να προσβλέπουν στην επανάσταση στις επιστήμες, στις τέχνες και στην τεχνολογία, προκειμένου να υπάρξει αύξηση της απασχόλησης, παραγωγή πολιτισμικών αγαθών και ευημερία των πολιτών. Θεωρούν ως επανάσταση τις καταλήψεις, την ανυπακοή στους νόμους και την υπονόμευση των επιχειρήσεων.

Το πρόβλημα είναι ότι αυτά λέγονται από μία αρχιτέκτονα απόφοιτο του ΕΜΠ, χωρίς διδακτορικό τίτλο, η οποία ως υποψηφία βουλευτής το 2012, ανέφερε ως προσόντα τους αγώνες της ενάντια στους νόμους 815/1979, 2083/1992, 3549/2007 και 4009/2011.

Αυτό ήταν και συνεχίζει να είναι το δράμα της χώρας. Η κυριαρχία των συντεχνιών των μετρίων και των συνδικαλιστών. Η κα Φωτίου, στην προκειμένη περίπτωση, φαίνεται να εκπροσωπεί όλο το ακαδημαϊκά απαξιωμένο κατεστημένο, που κυριάρχησε για πολλά χρόνια στα πανεπιστήμια με την λεκτοροποίησή τους το 1982 και την γραφειοκρατική εξέλιξή τους. Δηλαδή με τον νόμο πλαίσιο 1268/1982, που συντάχθηκε όχι από διεθνείς επιτροπές ή από καθηγητές με διεθνή εμπειρία, αλλά από δύο συνδικαλιστές βοηθούς στο Πανεπιστήμιο και στελέχη του τότε ΠΑΣΟΚ.

Με τον νόμο 4009/2011 τα Πανεπιστήμια εισήλθαν σε μία νέα εποχή, απαλλαγμένα από την κομματοκρατία, τον υπέρμετρο συνδικαλισμό, την συνδιοίκηση καθηγητών, φοιτητών και υπαλλήλων και την εκλογή – κατά κανόνα – ατόμων ελεγχομένων από τις συντεχνίες στα αξιώματα του πρύτανη, του κοσμήτορα και του προέδρου. Επανέφερε τους φοιτητές στις αίθουσες διδασκαλίας και στα εργαστήρια και τους επέβαλε να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους σε τακτό χρονικό διάστημα. Επέβαλε σε έναν υποψήφιο για εκλογή σε θέση καθηγητή οιασδήποτε βαθμίδας να έχει θητεύσει για μία τριετία τουλάχιστον σε άλλο πανεπιστήμιο ή ερευνητικό κέντρο πριν υποβάλει υποψηφιότητα. Πολύ σημαντική συμβολή στην ποιοτική αναβάθμιση των Πανεπιστημίων ήταν και η θεσμοθέτηση των Συμβουλίων Ιδρυμάτων, τα οποία συνέβαλαν στην ενίσχυση της αυτοδιοίκησης, αφού – μεταξύ πολλών άλλων αρμοδιοτήτων του - ελεγκτικές αρμοδιότητες του υπουργού μεταφέρθηκαν σε αυτά, ενώ τα έξι από τα δεκαπέντε μέλη τους αποτελούνται από επιφανείς προσωπικότητες των επιστημών, των γραμμάτων, των τεχνών και της επιχειρηματικότητας. Ένας θεσμός καθιερωμένος εδώ και δεκαετίες ή και αιώνες στα Πανεπιστήμια της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας.

Δίνω έμφαση ακόμη σε μία καινοτομία του νόμου, διεθνώς καθιερωμένη. Την ίδρυση Σχολής Δια Βίου Μάθησης σε κάθε ΑΕΙ, που παρέχει συνεχή μετεκπαίδευση επαγγελματιών, που κάποτε αποφοίτησαν ως μηχανικοί, νομικοί, γιατροί και που επιθυμούν να μάθουν τις νέες εξελίξεις των επιστημών και της τεχνολογίας.

Η νέα Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μας έχει ήδη προαναγγείλει ότι θα τα καταργήσει, προς τέρψιν των μετρίων και των συνδικαλιστών. Προς ικανοποίηση των συντεχνιών του μπάχαλου. Όλοι αυτοί, που θα έχουν με την ψήφο των πολιτών τον πρώτο λόγο πλέον στα θέματα Παιδείας, ας πραγματοποιήσουν ένα ταξίδι στην Άπω Ανατολή (στον Νέο Κόσμο, όπως μου τόνισε μια φίλη που βρίσκεται αυτές τις μέρες εκεί) να δουν την οργάνωση της Διοίκησης, τους συλλογικούς στόχους που τίθενται, τη σκληρή δουλειά όλων και την αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας. Ας επισκεφθούν την Ιαπωνία, την Σιγκαπούρη, την Κίνα ή την Κορέα, προκειμένου να αντιληφθούν την κοσμογονία που πραγματοποιείται εκεί, πρωτίστως στην Παιδεία, ώστε αυτή στη συνέχεια να έχει αντίκτυπο στην οικονομία και στον πολιτισμό.

Θα ήθελα να τελειώσω το παρόν σημείωμα με τα συμπεράσματα, που αποκόμισα από τα πρόσφατα άρθρα των καθηγητών Κ. Γαβρόγλου και Γ. Σπαθή στην ΑΥΓΗ, αλλά και από τις παρεμβάσεις του πρώτου εξ αυτών στην πρόσφατη (20/1/2015) συζήτηση που είχαμε για τα πανεπιστήμια στον ΣΚΑΪ. Αυτά είναι τα ακόλουθα:

Ο νόμος 4009/2011 ενοχλεί τις συντεχνίες του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ίδιος ο κ. Τσίπρας αποκάλεσε τον νόμο εκδικητικό και αντιδημοκρατικό, αφού πλέον οι φοιτητές δεν συνδιοικούν με τους καθηγητές τους.

Η δήλωση του Γ. Σπαθή στην ΑΥΓΗ ότι θα πρέπει να καταργηθεί η ηλεκτρονική ψηφοφορία για την εκλογή οργάνων και εκπροσώπων στα όργανα έχει δύο στόχους. Πρώτον, την αξιοποίηση της συχνής απουσίας των πλέον αναγνωρισμένων διεθνώς καθηγητών, οι οποίοι απουσιάζουν συχνά για επιστημονικούς λόγους. Δεύτερον, να δίδεται η δυνατότητα στις συντεχνίες να εκβιάζουν, να απειλούν και να αποτρέπουν στοχευμένους καθηγητές και φοιτητές από την προσέλευση στην κάλπη. Εν τέλει, έτσι θα είναι εύκολη και η κλοπή ή η καταστροφή της, όπως συνέβαινε έως το 2011.

Τα πάλαι ποτέ προπύργια του ΣΥΡΙΖΑ, του ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΚΚΕ, δηλαδή τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, χάνονται σταδιακά λόγω του νόμου 4009/2011. Έτσι, βάσει του Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, αναρτημένο στην ιστοσελίδα του, αλλά και των δηλώσεων σημαινόντων στελεχών του, συμπεραίνω ότι κορυφαίος στόχος τους είναι η επανάκτηση αυτών των προπυργίων.

Επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κυβέρνηση πλέον, δεν θα είναι σε θέση να ικανοποιήσει τις πλείστες των υποσχέσεων, που έχουν οικονομική βάση, προβλέπω ότι θα προβεί άμεσα σε παροχές προς τις συντεχνίες, επαναφέροντας τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ στο προ του 2011 καθεστώς. Επανέρχεται δηλαδή ο Μεσαίωνας και χάνεται κάθε ελπίδα για την αναβάθμιση των πανεπιστημίων, ελπίδα που αναπτερώθηκε με τον νόμο 4009/2011.

Ελπίζω και προσβλέπω στην παρέμβαση εκείνων που έχουν αποκτήσει διεθνείς εμπειρίες από τη θητεία τους σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής και, συγχρόνως, στον παραγκωνισμό εκείνων που δηλώνουν μεν πανεπιστημιακοί, πλην όμως αγνοούν το διεθνές ακαδημαϊκό περιβάλλον και την εξέλιξη της κοινωνίας μετά το 1917.