Στροφή στο Κέντρο: τέλος εποχής

Η επιλογή του Απόστολου Τζιτζικώστα για τη θέση του νέου Ευρωπαίου Επιτρόπου της Ελλάδας τερματίζει ουσιαστικά την περίοδο στροφής προς το Κέντρο, χάρη στην οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξασφάλισε τις δύο διαδοχικές κυβερνητικές του αυτοδυναμίες. Η απροσχημάτιστη εσωκομματική επίθεση που δέχτηκε από τη «σκληρή» δεξιά πτέρυγα της συντηρητικής παράταξης, με επικεφαλής τους προκατόχους του στο προεδρικό αξίωμα της Νέας Δημοκρατίας, απέδωσε στους εμπνευστές της τους προσδοκόμενους καρπούς. Οι επιλογές του Πρωθυπουργού μετά τις ευρωεκλογές ενισχύουν την πεποίθηση ότι η στροφή προς το Κέντρο έλαβε τέλος.

Τα παραδείγματα, ως προς την ουσία του μηνύματος, πληθαίνουν καθημερινά μέσα από τις επιλογές στελέχωσης του κυβερνητικού και κρατικού μηχανισμού, και όχι μόνο. Η απόσυρση της πρότασης διορισμού της καθηγήτριας Αικατερίνης Φουντεδάκη στην εθνική επιτροπή της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, μετά από απαίτηση κυβερνητικών βουλευτών, είναι χαρακτηριστική. Η συμμετοχή της στη σύνταξη του νόμου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών θεωρείται πλέον έγκλημα καθοσίωσης. Επίσης η φράση του Πρωθυπουργού «δεν θα αποφασίσω μόνος» στην απάντηση που έδωσε σε συνέντευξή του σχετικά με την επικείμενη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας αφήνει περιθώρια προβληματισμού για το ποιοι και με ποια κριτήρια θα συναποφασίσουν.

Ωστόσο, η τοποθέτηση του Απόστολου Τζιτζικώστα στη θέση του Έλληνα Ευρωπαίου Επιτρόπου δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης των γενικότερων αποφάσεων που έχει πάρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο εκλεγμένος τρεις φορές περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, τη μία φορά απέναντι στην επιλογή της Νέας Δημοκρατίας, δεν έχει εντελώς λευκό δημοκρατικό μητρώο. Ούτε οι προσκλήσεις που απηύθυνε στη Χρυσή Αυγή για συμμετοχή στους εορτασμούς των εθνικών επετείων, ούτε η ταύτιση της εγκληματικής οργάνωσης με το ΠΑΣΟΚ -που επιχείρησε ανεπιτυχώς να ανασκευάσει στη συνέχεια-, καθώς και μια σειρά άλλες αμφιλεγόμενες διασυνδέσεις του αποτελούν τις καλύτερες περγαμηνές που θα συνοδεύσουν τον νέο Επίτροπο στις Βρυξέλλες.

Είναι φανερό ότι στη σκέψη του Πρωθυπουργού υπερίσχυσε το κριτήριο της ανακοπής του ακροδεξιού ρεύματος στη Βόρεια Ελλάδα. Έτσι προχώρησε σε κινήσεις καθησυχασμού όσων αντιτάχθηκαν στην αναγνώριση της συμφωνίας των Πρεσπών από την κυβέρνηση της ΝΔ. Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, «η επιλογή έχει πολιτικά χαρακτηριστικά καθώς αναδεικνύει τη σημασία της Μακεδονίας και της Βόρειας Ελλάδας». Η πολιτική εμπειρία έχει επιβεβαιώσει αμέτρητες φορές ότι οι υποχωρήσεις στις πιέσεις όχι μόνο δεν τις κατευνάζουν αλλά, αντίθετα, τις ενθαρρύνουν και τις δυναμώνουν. Οι εκδηλώσεις, όπως εκείνη που έγινε πρόσφατα στο Πολεμικό Μουσείο, θα συνεχιστούν ακόμα πιο επιθετικές. Άλλωστε η αντιμετώπιση ακραίων εθνικιστικών θέσεων απαιτεί την αντιπαράθεση με αυτές και όχι τη συμπερίληψή τους.

Η αλλαγή πλεύσης του Πρωθυπουργού αναδεικνύει ακόμα πιο εμφατικά τον αναντικατάστατο ρόλο μιας πολιτικά ισχυρής δημοκρατικής αντιπολίτευσης, η οποία σήμερα απουσιάζει. Τον ρόλο αυτόν δεν μπορούν να υποκαταστήσουν ούτε τα ίδια τα προβλήματα, όπως βολεύει την κυβέρνηση να λέει ούτε, πολύ περισσότερο, η Ακροδεξιά αντιπολίτευση που σήμερα έχει γίνει περισσότερο θρασεία από ποτέ. Από την άποψη αυτή η επικείμενη εκλογή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ αποκτά ιδιαίτερα κρίσιμη σημασία καθώς αφορά στην ουσία της την ηγεσία της δημοκρατικής παράταξης και όλους τους πολίτες που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους σε αυτό τον χώρο, ανεξάρτητα από τις εκλογικές τους επιλογές τα τελευταία χρόνια ή από την αποχή τους από τις εκλογικές διαδικασίες.

Είναι καιρός να αποκτήσει η χώρα ισχυρή αντιπολίτευση, υπολογίσιμη εκλογικά και πολιτικά, ικανή να προβάλει ένα πειστικό και ρεαλιστικό όραμα για την Ελλάδα και να παρουσιάσει ένα εναλλακτικό παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης στηριγμένο στην εξωστρέφεια και τη νέα τεχνολογία. Αυτός είναι ο ρόλος μιας μεγάλης δημοκρατικής παράταξης που πρέπει να χαράξει τη δική της αυτόνομη πορεία μακριά από νέα ανεύθυνα «κεντροαριστερά» σενάρια και όσους εξακολουθούν έχουν το βλέμμα στραμμένο προς αυτά. Κάποιοι τα επαναφέρουν για να ξεπλύνουν την καταστροφική τους διακυβέρνηση και να εξασφαλίσουν το πολιτικό τους rebranding και άλλοι τα σιγοντάρουν για να υλοποιήσουν τις όψιμες ηγετικές τους φιλοδοξίες σε βάρος της παράταξης και της χώρας.