Ποιος μπορεί να συνεργαστεί με την κεντροδεξιά; 

Τα 50 χρόνια της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας μόνο ανέφελα δεν ήταν. Ωστόσο, ήταν όλα ειρηνικά και δημοκρατικά και μάλιστα σε μια πορεία διεύρυνσης δικαιωμάτων και ελευθεριών. Η πατρίδα έγινε επιτέλους μια φιλελεύθερη Δημοκρατία. Ήταν όμως και χρόνια παραγωγικά, με κορυφαίο το γεγονός της εισόδου στον στενό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που βελτίωσαν καθοριστικά το βιοτικό επίπεδο των πολιτών και εκσυγχρόνισαν σημαντικά το κράτος και τις υπηρεσίες του. Και μας έσωσε την ύστατη στιγμή.

Φυσικά και δεν έλειψαν οι χρόνιες παθολογίες, που παρ’ όλες τις αποσπασματικές προσπάθειες, δεν εξαλείφθηκαν. Το στρεβλό κρατικοδίαιτο μοντέλο που μας οδήγησε πριν λίγα χρόνια στο χείλος του γκρεμού, μπορεί να υποχώρησε, αλλά είναι ακόμη εδώ. Και το κρατάμε με τα δόντια. Η φοροδιαφυγή παρέα με την αισχροκέρδεια καλά κρατούν, η αξιολόγηση του δημόσιου τομέα επί της ουσίας «απαγορεύεται», η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης είναι σχεδόν φυσικός νόμος. Η ανομία και κυρίως η ατιμωρησία έγιναν πλέον τόσο καθημερινά, που μας ξενίζει ακόμα και το ενδεχόμενο να πάει φυλακή κάποιος που σαπίζει τη γυναίκα του στο ξύλο. Το δημόσιο σχολείο δεν σε μαθαίνει πλέον γράμματα και λειτουργεί μόνο για να συντηρεί ένα μοναδικό στον κόσμο, παράλληλο σύστημα φροντιστηριακής υποστήριξης. Η εισοδηματική και κοινωνική σύγκλιση με την Ευρώπη δεν είναι απλώς όνειρο, είναι άλλο σύμπαν. Και γι’ αυτό έχουμε πάψει να τη συζητάμε.

Τα αίτια της παθολογίας μας είναι ιστορικά, έχουν αναλυθεί ενδελεχώς από σοβαρούς επιστήμονες και δεν είναι της παρούσης. Το ερώτημα είναι γιατί αρνούμαστε τη θεραπεία. Και εδώ η απάντηση είναι μία. Διχαστικό και συγκρουσιακό πολιτικό σύστημα. Για το οποίο η μεγαλύτερη αμαρτία είναι η συνεννόηση. Έτοιμο νόμο να έχει ένας υπουργός –ακόμα και ψηφισμένο από τη Βουλή– που όμως δεν έχει μπει ακόμη σε εφαρμογή, έτσι και φύγει ο υπουργός, ο νόμος μπαίνει στο ντουλάπι και φτου και πάλι από την αρχή. Ακόμα και αν η κυβέρνηση είναι ίδια ή του ίδιου κόμματος με τον ίδιο επικεφαλής. Ακόμα κι αν δεν προκαλεί κοινωνικές αναταραχές. Διότι ο διχασμός είναι παντού, ακόμα και μέσα στην ίδια κυβέρνηση, στο ίδιο κόμμα. Ακόμα και στο ίδιο το κορμί του κάθε πολιτικού. Ακόμα και στον αέρα που αναπνέουμε.

Μέσα σε ένα τέτοιο εγκατεστημένο διχαστικό κλίμα κάποιοι συζητούν για τη μεγάλη Κεντροαριστερά. Και αναζητούν συνεννοήσεις μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ και διαφόρων αριστερίστικων γκρουπούσκουλων. Στο πλαίσιο και καλά του νικηφόρου, γαλλικού Νέου Λαϊκού Μετώπου (NFP). Στην κατεύθυνση αυτή, κάποιοι στο ΠΑΣΟΚ αναζητούν ποιος νέος ηγέτης είναι ο καταλληλότερος για να τους ενώσει με την Αριστερά. Αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ κάποιοι άλλοι θέλουν να απαλλαγούν από τον Κασσελάκη και να επαναφέρουν τον Τσίπρα, με στόχο να ηγηθεί του νέου ομαδικού εγχειρήματος. Και μόνο που όλοι αυτοί αναζητούν συμμαχικό σχήμα είναι ύβρις για την πολιτική  ιστορία του χώρου. Όταν οι διχογνωμίες, οι αντιπαλότητες, τα συντροφικά μαχαιρώματα και οι διασπάσεις είναι δομικά στοιχεία της κουλτούρας τόσο της ευρύτερης Αριστεράς όσο και του ΠΑΣΟΚ. Πώς θα κάτσουν όλοι αυτοί οι «οπλαρχηγοί» στο ίδιο τραπέζι;

Αλλά και στον χώρο της Δεξιάς τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Και δεν αναφέρομαι στα ακροδεξιά κόμματα που είναι πλέον πολύ μακριά από τη ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη, για λόγους τόσο ιδεολογικούς όσο και διεθνούς προσανατολισμού (Ρωσοφιλία). Πρόσφατα έγινε μια οργανωμένη απόπειρα υπονόμευσης της ενότητας του κόμματος εκ μέρους των δύο τέως ηγετών της ΝΔ, του Α. Σαμαρά και του Κ. Καραμανλή. Φάνηκε ως κατάθεση διαφορετικών απόψεων πάνω στα ιερά και όσια της συντηρητικής παράταξης, αλλά ήταν σαφής προσπάθεια δημιουργίας εσωτερικού θέματος. Και αμφισβήτησης της πορείας  που έχει επιλέξει ο Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του, τόσο για το κόμμα όσο και για τη χώρα. Αμφότεροι είναι αποστρατευμένοι και δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από μια αναταραχή στους κόλπους του δικού τους κόμματος. Όμως η κουλτούρα της διαίρεσης, η λατρεία του διχασμού, η ανάγκη να κάνεις αισθητή την παρουσία σου όχι μέσω του θετικού, αλλά του αρνητικού έργου είναι η ταυτότητα των περισσότερων πολιτικών μας.

Πρέπει να είναι πολύ μεγάλη η χαρά του να πεις «εγώ τον έριξα» και όχι «εγώ τον στήριξα». Είναι μια εσωτερική ανάγκη με ψυχολογικά, αλλά και πολιτικά αίτια. Μέσω του διχασμού, της διαίρεσης και της εχθροπάθειας αναζητείται και αξιώνεται προσωπική ακτινοβολία και πολιτική-οικονομική ισχύς. Διαλύονται παρέες και σχηματίζονται άλλες που τις ενώνει το μίσος για τους απέναντι και η αγάπη για το δικό τους όφελος. Ποτέ για το όφελος της χώρας. Χαλάνε δουλειές και φτιάχνονται άλλες με σκοπό το χρήμα και τη δύναμη και αυτό πλέον έχει γίνει κοινός τόπος, έχει διαπαιδαγωγήσει την κοινωνία και παράγει πολιτικά αποτελέσματα. Σε τέτοιο βαθμό, που όλες αυτές οι γκρούπες που δεν έχουν κανένα νόημα ύπαρξης πολλαπλασιάζονται ακριβώς και μόνο για να υποδηλώσουν την αντίθεσή τους προς το μητρικό κόμμα. Και μόλις δουν ότι κάποιος ηγέτης τα καταφέρνει, επιτυγχάνει νίκες, λύνει προβλήματα και κυριαρχεί, χυμάνε να του τσαλακώσουν την εικόνα ακόμα και χωρίς προσωπικό όφελος. Δήθεν, γιατί  παντρεύονται οι ομοφυλόφιλοι.

Αν οι εκλογές στο ΠΑΣΟΚ έχουν κάποιο νόημα για τη χώρα, είναι για την επίτευξη μιας μελλοντικής κυβερνητικής συνεργασίας με τη ΝΔ. Θα εκλέξουν ηγέτη που να μπορεί και να θέλει να συνεργαστεί με τον Μητσοτάκη, αν χρειαστεί; Αυτό είναι σήμερα το επίδικο. Και όχι η φανταστική κεντροαριστερά με τον Κασσελάκη, τη Ζωή και τον Βαρουφάκη. Είναι πολύ πιθανό και φυσιολογικό στις επόμενες εκλογές να μην είναι εφικτή η αυτοδυναμία. Δεν είναι κακό. Κάποια στιγμή πρέπει να μάθουμε σε συνεργατικές πλην όμως σταθερές κυβερνήσεις. Που θα εμπλουτίζουν το μείγμα. Θα του δίνουν νέες σύγχρονες ιδιότητες και θα το καθιστούν χρήσιμο για τον πολίτη και τη χώρα στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Θα λύνουν τα χέρια για τομές και μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο τόπος. Όπως ακριβώς προοδεύει η φαρμακολογία για να αντιμετωπίσει τις μεταλλάξεις των ιών. Για να θεραπεύσει παλιές και νέες ασθένειες.

Σε αυτήν τη λογική της διακομματικής συνεργασίας, η Άννα Διαμαντοπούλου είναι το πρόσωπο που θα μπορούσε να αλλάξει την ατζέντα όχι απλώς του ΠΑΣΟΚ, αλλά της πολιτικής κουλτούρας της Ελλάδας. Να βάλει τη δική της κεντρώα ή και σοσιαλδημοκρατική συνιστώσα σε μια συνεργασία με την κεντροδεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη, προς όφελος τόσο της χώρας όσο και της ασφάλειας της περιοχής. Να μειώσει την εχθροπάθεια και να μετατοπίσει το ενδιαφέρον στην παραγωγή ωφέλιμου, θετικού έργου. Δεν είναι ούτε ενδοτισμός ούτε προδοσία. Είναι αλλαγή υποδείγματος, ίσως εξωφρενική για μια βαλκανική δημοκρατία, αλλά απαραίτητη για το πολύπαθο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης εν μέσω των λεόντων της Ανατολής. Θα κλείσω με στίχους που τραγούδησε ένας αυθεντικός λαϊκός βάρδος που δεν είναι πια ανάμεσά μας «Πού πας, πες μου πού πας, μη χτίζεις τοίχους, χτίσε γέφυρες για μας».