Πολιτικη & Οικονομια

Τι είναι η Dictablanda;

Ποια καθεστώτα μπορούμε να περιγράψουμε με αυτόν τον τρόπο;

Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Τι είναι η Dictablanda;

Dictablanda ή αλλιώς η λεπτή ισορροπία ανάμεσα σε δικτατορία και δημοκρατία

Ως Dictablanda oρίζεται μια δικτατορία στην οποία οι πολιτικές ελευθερίες διατηρούνται αντί να αίρονται. Η λέξη dictablanda είναι σύνθεση της ισπανικής λέξης dictadura (δικτατορία) όπου το dura —που από μόνη του σημαίνει «σκληρή»— αντικαθίσταται από το blanda, που σημαίνει «μαλακή».

Dictablanda: Ένα πολίτευμα ανάμεσα στη δικτατορία και τη δημοκρατία

Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ισπανία το 1930 όταν ο Dámaso Berenguer αντικατέστησε τον Miguel Primo de Rivera y Orbaneja ως επικεφαλής της δικτατορικής κυβέρνησης και προσπάθησε να μειώσει τις εντάσεις στη χώρα καταργώντας ορισμένα από τα σκληρότερα μέτρα που είχαν εισαχθεί. Χρησιμοποιήθηκε επίσης για να χαρακτηρίσει τα τελευταία 5-6 χρόνια του καθεστώτος του Francisco Franco στην Ισπανία, καθώς και την 71χρονη διακυβέρνηση του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος (PRI) στο Μεξικό. Στη Χιλή, ο Augusto Pinochet περιέγραφε το καθεστώς του ως dictablanda. Στην Ουρουγουάη, η βραχύβια δικτατορία του Alfredo Baldomir το 1942 ονομάστηκε dictablanda, σε αντίθεση με την προηγούμενη σκληρή δικτατορία του Gabriel Terra.

Τι είναι η Dictablanda;

Στα πορτογαλικά, τον όρο ditabranda ή ditamole (Ditadura benevolente) χρησιμοποίησε τον Φεβρουάριο του 2009, η βραζιλιάνικη εφημερίδα «Folha de S. Paulo» κατατάσσοντας τη στρατιωτική δικτατορία στη Βραζιλία (1964-1985) στις «ditabranda». Στην πραγματικότητα, η dictablanda ή dictabranda δεν ταυτίζεται με τη democradura, τη «δημοκρατορία»: δημοκρατορία σημαίνει ανελεύθερη δημοκρατία — ένα σύστημα στο οποίο η κυβέρνηση και οι ηγέτες της εκλέγονται, αλλά χωρίς επαρκείς πολιτικές ελευθερίες και κυρίως χωρίς διάκριση των εξουσιών. Όλα αυτά σχετίζονται με παλιότερους όρους και καταστάσεις όπως «καλοπροαίρετη δικτατορία» και «πεφωτισμένη δεσποτεία», καθεστώτα τα οποία στηρίζονται συχνά στην προσωπολατρία του ηγέτη ή/και του κόμματος. Αν και μπαίνει τότε ζήτημα πρόσληψης του φαινομένου εκ μέρους των πολιτών —π.χ. ο Στάλιν και ο Χίτλερ προσλαμβάνονταν ως λαϊκοί ηγέτες, όχι ως δικτάτορες— υπάρχουν κάποια αντικειμενικά κριτήρια που διαχωρίζουν τη μονοκομματική ή προσωπαγή δικτατορία από τη δημοκρατορία κι από την dictablanda. Στη δεκαετία του 1970, οι ΗΠΑ με το πρόγραμμα «Κόνδωρ» είχαν στόχο να εγκαταστήσουν dictablanda σε όλες τις λατινοαμερικανικές χώρες: άλλοτε το πέτυχαν, άλλοτε όχι· συχνά, αντί για dictablanda τα καθεστώτα εξελίσσονταν σε εκστρατείες πολιτικής καταστολής και το συστατικό blanda έχανε το νόημά του.

Μπορούμε σήμερα να περιγράψουμε το καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν ως δημοκρατορία ή ως dictablanda; Πρόκειται για μονοκομματικό κράτος, με ακροδεξιά, εθνικιστική και μεγαλοϊδεατική ιδεολογία το οποίο διατηρεί, προς το παρόν, τον θεσμό των εκλογών. Το σημαντικότερο είναι ότι η δημοκρατορία και οι παραλλαγές της παίρνουν σχήμα και μορφή από τους ίδιους τους πολίτες, ή μάλλον από τους υπηκόους: η εκτεταμένη ομοιομορφία και η αφοσίωση στον αρχηγό συμβάλλουν στη δημιουργία κρατών όπως στην Τουρκία, στη Ρωσία, στην Κίνα και σε καμιά 20ριά αφρικανικές χώρες.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.