Μια αποτίμηση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών και η ανάγκη για ένα νέο αφήγημα από το ελληνικό πολιτικό σύστημα
Την επομένη των ευρωεκλογών και αφού ελήφθησαν τα μηνύματα, άρχισε η γνωστή ιστορία της αποτίμησης του αποτελέσματος. Και επειδή ήταν λίγο πολύ ήττα για τους τρεις πρώτους άρχισαν και τα όργανα. Και τι φταίει, και ποιους χάσαμε, και προς πoια κατεύθυνση πρέπει να στρίψουμε; Να πάμε πιο αριστερά, μήπως δεξιά ή ντουγρού προς το κέντρο; Η κυβέρνηση ξόρκισε το αποτέλεσμα με έναν ανασχηματισμό ανακυκλώνοντας παλιά στελέχη και διαβεβαιώνοντας το ακροατήριο ότι έλαβε το σωστό μήνυμα. Οι άλλοι δύο ασχολούνται με τις ηγεσίες τους. Στον ΣΥΡΙΖΑ γκρινιάζουν χαμηλόφωνα και στο ΠΑΣΟΚ θέτουν ανοικτά το θέμα επανεκλογής αρχηγού, εδώ και τώρα. Είδατε τι κάνατε με την αποχή σας; Στο βάθος κάθεται ο Αλέξης Τσίπρας έξω από ίδρυμα που φέρει το όνομά του. Και στο πιο βάθος, η δήθεν «νέα μεγάλη κεντροαριστερά».
Η Ελλάδα ακόμα παλεύει με τα δεξιά και τα αριστερά ιδεολογήματα απευθυνόμενη σε μια κοινωνία που δεν υπάρχει πια. Και γι’ αυτό εξάλλου μηρυκάζει συνεχώς εδώ και 50 χρόνια την περιώνυμη Μεταπολίτευση. Και τη συζητά και την ερμηνεύει για χιλιοστή φορά. Και γίνονται συνέδρια και γράφονται βιβλία. Γιατί ήταν το γεγονός γέννησης της φιλελεύθερης Δημοκρατίας στον τόπο που ανακαλύφθηκε η Δημοκρατία, αλλά είχε εξαφανιστεί. Και όσο και αν προσπαθεί να το κρύψει, η γέννηση αυτή τη σόκαρε. Και είναι ακόμα συγκλονισμένη που το 1974 τα κατάφερε και από τότε δεν πισωγύρισε. Και γι’ αυτό προσπαθεί με μια συνεχή επιστροφή στο παρελθόν να εξηγήσει το σήμερα, την εποχή της παγκοσμιοποίησης και της Τεχνητής Νοημοσύνης και φυσικά αποτυγχάνει. Γιατί αυτό που νομίζει ως πρόβλημα δεν υπάρχει πια. Δεν θα γίνουμε Σοβιετία. Πάει και τελείωσε. Αλλά κάτι πρέπει να γίνουμε. Και αυτό είναι το δύσκολο.
Η ΝΔ δεν ηττήθηκε λόγω του γάμου των ομοφύλων. Διότι έχασε περισσότερους νέους οι οποίοι στην πλειοψηφία τους τον είδαν θετικά, και λιγότερους γέρους οι οποίοι είναι δυσκοίλιοι σε τέτοια κόλπα.
Η ΝΔ δεν ηττήθηκε λόγω του γάμου των ομοφύλων. Διότι έχασε περισσότερους νέους οι οποίοι στην πλειοψηφία τους τον είδαν θετικά, και λιγότερους γέρους οι οποίοι είναι δυσκοίλιοι σε τέτοια κόλπα. Δεν πήγαν να την ψηφίσουν κάποιοι δικοί της διότι δεν είχαν κίνητρο. Διότι δεν υπάρχει νέο αφήγημα να τους συνεγείρει. Να βάλει πίσω τις επιμέρους δυσαρέσκειες και να αναδείξει την πρωτεύουσα διακύβευση. Η «σταθερότητα» έπαιζε όσο υπήρχε ο κίνδυνος του ριζοσπαστικού ΣΥΡΙΖΑ και του «κακού λύκου» Αλέξη. Μας τέλειωσαν αμφότεροι. Ακόμα και αν ο Αλέξης επανεμφανιστεί θα κρατάει άρπα και όχι νταούλι. Ως εκ τούτου εξέλιπε και το αντίπαλο δέος.
Η «μεταρρύθμιση» απαξιώθηκε ως έννοια, αλλά και ως στόχος. Διότι ό,τι ήταν να γίνει έγινε την προηγούμενη τετραετία και μαζί με την οικονομική ανάκαμψη ήταν αυτά που έδωσαν το 41% στις περσινές εκλογές. Η κυβέρνηση σήμερα δείχνει ότι δεν θέλει να προχωρήσει βαθύτερα και γι’ αυτό έκανε τις μηχανές κράτει. Να προχωρήσει δηλαδή, σε αναδόμηση του δημόσιου τομέα, να εφαρμόσει αξιολόγηση που να οδηγεί σε συνέπειες και απολύσεις, ή να θεραπεύσει ριζικά παθογόνα συστήματα με ισχυρή θεμελίωση όπως το Εκπαιδευτικό, το Υγείας ή το Δικαιοσύνης. Η θέση μας στην ΕΕ είναι πια ισχυρή, το χρέος εξυπηρετείται, το κλίμα με την Τουρκία είναι ήπιο και κανείς δεν προτείνει αλλαγή του διεθνούς προσανατολισμού της χώρας. Άρα το σύνθημα «ψηφίστε ΝΔ γιατί χαθήκαμε» σήμερα απλά δεν υπάρχει. Και ούτε κανείς τόλμησε να το ψελλίσει.
Ο Κ. Μητσοτάκης μπορεί να πλεονεκτεί συντριπτικά των αντιπάλων του σε image και διαχειριστική ικανότητα, αλλά οι αντίπαλοι δεν είναι δα κάτι το εξαιρετικό
Ο Κ. Μητσοτάκης μπορεί να πλεονεκτεί συντριπτικά των αντιπάλων του σε image και διαχειριστική ικανότητα, αλλά οι αντίπαλοι δεν είναι δα κάτι το εξαιρετικό. Όταν μάλιστα δεν μπορεί να εξασφαλίσει στους περισσότερους μια καλύτερη ζωή, η όποια υπεροχή υποβαθμίζεται. Και είναι φυσιολογικό να γεννιούνται αμφιβολίες οι οποίες, όμως, προς το παρόν μένουν χωρίς αντικείμενο. Και εκφράζονται με την αποχή. Αν όμως βρεθούν νέα πρόσωπα με ένα κάποιο σοβαρό αφήγημα τα πράγματα θα είναι αλλιώς. Και αυτό το ξέρουν στη ΝΔ και γι’ αυτό ανησυχούν. Και πάνω σε αυτό θα σπεκουλάρουν και οι εσωτερικοί εχθροί του. Όταν κάποια στιγμή εκδηλωθούν.
Και φυσικά δεν έχει καμιά σχέση με τον Τραμπ, έστω και αν προσπαθεί να τον μιμηθεί. Ο Τραμπ είναι ένας ισχυρός Αμερικανός επιχειρηματίας και ο Κασσελάκης ένας καταχρεωμένος Ελληνοαμερικανός με αδιαφανές «πόθεν έσχες». Και φυσικά φαντάζει εξωφρενικό να θέλει να μετατρέψει ένα κόμμα της ελληνικής ριζοσπαστικής αριστεράς σε αμιγώς προσωπικό κόμμα με την πιο ακραία ερμηνεία του όρου. Και να ήταν και κάποια τόσο ισχυρή προσωπικότητα, να πεις χαλάλι... αλλά δεν είναι. Οπότε είναι φυσιολογικό στον ΣΥΡΙΖΑ να σκέφτονται και πάλι τον Τσίπρα ή κάποια κολεγιά με το ΠΑΣΟΚ ώστε να βγουν από τα δύσκολα. Η ουσία είναι ότι δεν απειλούν. Και όταν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν απειλεί είναι σαν να μην υπάρχει.
Το ΠΑΣΟΚ έγραψε τη μικρότερη ήττα από αυτήν την αναμέτρηση και αυτό γιατί δεν μπόρεσε να πλασαριστεί στη 2η θέση. Και όπως ήταν αναμενόμενο, όσοι την είχαν φυλαγμένη στο Ν. Ανδρουλάκη εκδηλώθηκαν την επομένη. Το εν λόγω κόμμα μπορεί να έχει όλα τα όργανα και τις θεσμικές διαδικασίες ενός ανοικτού δημοκρατικού οργανισμού, αλλά όλα αυτά λειτουργούν εν πολλοίς τελετουργικά και προσχηματικά. Είναι ένα κλειστό κόμμα και είναι ευνόητο η κριτική να αναφέρεται και να περιστρέφεται πάντα γύρω από τον αρχηγό και την ομάδα του. Και αυτό έγινε και τώρα. Αυτός ο αρχηγός και αυτή η ομάδα δεν φαίνονται να μπορούν τη νίκη και πρέπει να αλλάξουν. Πάντα με ανοικτές διαδικασίες ώστε να υπάρχει και η λαϊκή νομιμοποίηση. Στο ΠΑΣΟΚ όμως έχουν να αποφασίσουν κάτι σημαντικότερο πριν πάνε για νέο αρχηγό. Και αυτό είναι το πολιτικό περιεχόμενο, η στρατηγική και η τακτική του κόμματος, που δεν φαίνονται να υπάρχουν και κυρίως να είναι κοινό κτήμα όλων.
Φυσικά και το ΠΑΣΟΚ δεν έχει κανέναν λόγο να εμπλακεί σε συζητήσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ ή άλλες αριστερίστικες δυνάμεις για το μέλλον της μεγάλης «κεντροαριστεράς» που κάποιοι ονειρεύονται. Το εκλογικό αποτέλεσμα τον φέρνει σε μειονεκτική θέση. Και η επικοινωνία με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι άκρως προβληματική. Μπορεί η ηγεσία του να χρησιμοποιεί κατά καιρούς αριστερές κορώνες και σοσιαλιστικές ρετσέτες, αλλά είναι ένα κόμμα του κέντρου και γύρω από αυτό θα πρέπει να κτίσει το μέλλον του. Αλλά δυστυχώς η μέχρι σήμερα ηγετική του ομάδα δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται το έλλειμα πολιτικής. Το καταλαβαίνουν όμως οι ψηφοφόροι, οι οποίοι ζουν εκεί έξω, στους χώρους της εργασίας, και έχουν άλλη αντίληψη της πραγματικότητας.
Όλων τούτων δοθέντων και μετά το θέρος θα μπούμε και πάλι σε συνθήκες κανονικότητας, οι ευρωεκλογές θα ξεχαστούν και οι δημοσκοπήσεις θα ταράζουν για λίγο τα πολιτικά νερά κάθε μήνα. Η κυβέρνηση και έμπειρη είναι και ισχυρή. Απομένει να φτιάξει και να ανακοινώσει το δικό της αφήγημα για τα επόμενα τρία χρόνια που μέχρι στιγμής μας το κρατά κρυφό για να μην πούμε ότι δεν έχει. Η αντιπολίτευση φαντάζει αδύναμη για να την απειλήσει. Αλλά επειδή είναι σε διεργασίες και αναζητήσεις νέων ηγετών παραμένει ένας απρόβλεπτος παράγοντας. Το σημαντικότερο; Με το 28% ο Κυριάκος Μητσοτάκης δείχνει ότι δεν είναι πια κυρίαρχος. Και κάποιοι στο μυαλό τους φέρνουν την τύχη του Μακρόν.
«Όσα είπαν στους θαμώνες του μουσείου προφανώς και αξιολογούνται. Όμως η χώρα δεν μπορεί να γυρίσει πίσω, ούτε στο 1993, ούτε στο 2012, ούτε φυσικά στο 2008»
24°
