Νέος φορέας της Κεντροαριστεράς; Όχι, ευχαριστώ!

Οι εσωκομματικές - και όχι μόνο - συζητήσεις που άνοιξαν στην Κεντροαριστερά μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αναδεικνύουν μια σειρά ζητημάτων στα οποία καλούνται να απαντήσουν όχι μόνο οι ηγεσίες των κομμάτων αλλά συνολικά το στελεχικό δυναμικό και οι πολίτες του χώρου. Για ποιο λόγο, τη στιγμή της πρώτης ουσιαστικά ήττας της Νέας Δημοκρατίας από τότε που ανέλαβε τις τύχες της διακυβέρνησης της χώρας πριν μια πενταετία περίπου, οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς απέτυχαν στην επίτευξη των εκλογικών τους στόχων; Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν σε άνοδο τα διάφορα ακροδεξιά-λαϊκιστικά μορφώματα τα οποία συγκέντρωσαν συνολικά ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό; Κι ακόμα, τι πρέπει να γίνει για να αντιστραφεί το δυσμενές κλίμα εν όψει των προσεχών πολιτικών εξελίξεων και ιδίως των επόμενων εθνικών εκλογών;

Κεντροαριστερά: Γιατί το εκλογικό σώμα γυρίζει την πλάτη;

Η πρώτη μετεκλογική έρευνα στο εκλογικό σώμα της Κεντροαριστεράς (Opinion Poll 11-13/6) δίνει μια καθαρή εικόνα της αμηχανίας αλλά και της απογοήτευσης που επικρατεί αυτή τη στιγμή στους πολίτες που ανήκουν σε αυτό τον χώρο. Πιο συγκεκριμένα, λιγότερο από τους μισούς (47,4%) ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουν ότι το κόμμα τους μπορεί να νικήσει τον σημερινό πρωθυπουργό στις ερχόμενες εκλογές ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το ΠΑΣΟΚ μειώνεται στο 25,5%. Άλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος που οι ψηφοφόροι των δύο κομμάτων της κεντροαριστεράς τάσσονται με συντριπτική πλειοψηφία (79,8% στον ΣΥΡΙΖΑ και 73,5% στο ΠΑΣΟΚ) υπέρ της μεταξύ τους συνεργασίας ελπίζοντας ότι έτσι μπορεί να δημιουργηθεί αθροιστικά απειλή για τη ΝΔ. Ακόμα και η προοπτική της δημιουργίας νέου Κεντροαριστερού κόμματος συγκεντρώνει τις μισές σχεδόν προτιμήσεις των ψηφοφόρων των δύο κομμάτων.

Ταυτόχρονα, χαρακτηριστικό της σύγχυσης που επικρατεί είναι ότι η πλειοψηφία και στα δύο κόμματα θεωρεί ότι δεν υπάρχουν καν οι προϋποθέσεις για την ίδρυση ενός τέτοιου νέου κόμματος για την ηγεσία του οποίου, στον ΣΥΡΙΖΑ, το 40,4% επιλέγει τον Αλέξη Τσίπρα και το 36,8% τον Στέφανο Κασσελάκη, το 0,9% τον Νίκο Ανδρουλάκη ενώ, στο ΠΑΣΟΚ, το 21,6% επιλέγει τον Νίκο Ανδρουλάκη, τον Τσίπρα το 9,4%, τον Κασσελάκη το 2,1% και το 58,8% επιλέγει «άλλο στέλεχος» από τον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο, σύμφωνα πάντα με την ίδια δημοσκόπηση. Είναι φανερό, από τα στοιχεία αυτά, ότι όντως δεν υπάρχουν ούτε οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις για τη δημιουργία νέου κοινού φορέα στον οποίο θα προταθεί να συμμετάσχουν και άλλες δυνάμεις του χώρου προερχόμενες, στο σύνολό τους, από τις διαδοχικές διασπάσεις του ΣΥΡΙΖΑ πριν και μετά την απομάκρυνση του Τσίπρα από την προεδρία του.

Ωστόσο, το κύριο εμπόδιο για την επιτυχία του εγχειρήματος της σύστασης ενός νέου φορέα, όπως και γενικότερα για τη συνεργασία των κεντροαριστερών κομμάτων, δεν είναι η μεγάλη απόσταση που τα χωρίζει στο θέμα της ηγεσίας η οποία, ωστόσο, απηχεί τις πολύ διαφορετικές αντιλήψεις για τον ρόλο και τις προοπτικές του. Το κρίσιμο ζήτημα είναι η αδυναμία διαμόρφωσης μιας αξιόπιστης προγραμματικής εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πολίτες που γύρισαν στις ευρωεκλογές τη πλάτη τους στην κυβέρνηση επέλεξαν συνειδητά να μην εμπιστευτούν τα κόμματα της Κεντροαριστεράς. Πως μπορεί να κερδηθούν οι πολίτες αυτοί στο μέλλον από ένα κοινό κεντροαριστερό πρόγραμμα των κομμάτων τα οποία τους έχουν ήδη αφήσει παγερά αδιάφορους;

Το μεγάλο στοίχημα για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ δεν είναι η συμπόρευση με τις δυνάμεις με τις οποίες αντιπαρατέθηκε σκληρά στα χρόνια της κρίσης, δυνάμεις λαϊκιστικές που καταδικάστηκαν αμετάκλητα από την ελληνική κοινωνία για τον τρόπο που εισέβαλαν στην εξουσία και την διαχειρίστηκαν για αρκετά χρόνια. Ειδικά τη στιγμή που οι τελευταίες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ μεγάλωσαν ακόμα περισσότερο την πολιτική και ιδεολογική απόσταση που τον χωρίζει από τις αρχές και τις αξίες της δημοκρατικής παράταξης. Η πρόκληση για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι η ικανότητα της συσπείρωσης ευρύτερων κεντρώων και κεντροαριστερών δυνάμεων γύρω από ένα προοδευτικό-μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα εξουσίας. Η ανάδειξη της ηγεσίας δεν μπορεί να γίνει παρά με πολιτικά κριτήρια που να ανταποκρίνονται στη δυνατότητα εξυπηρέτησης αυτού του πολιτικού σχεδίου και όχι ανερμάτιστων ή καιροσκοπικών προσωπικών φιλοδοξιών.