Καμιά φορά αισθάνομαι σαν τον Καντίντ του Βολτέρου, σαν τον Υζμπέκ του Μοντεσκιέ· έτοιμη να γράψω τα περσικά γράμματα σε κάποια χαμένη πατρίδα. Η πραγματικότητα μού προκαλεί απορία· σπαζοκεφαλιάζω· τα γεγονότα μού διαφεύγουν. Γιατί έγινε κυβερνητικός ανασχηματισμός; Είναι ωφέλιμο να αλλάζουν αρμοδιότητες οι υπουργοί; Σε τι είναι ωφέλιμο; Και γιατί ο κ. Χρυσοχοΐδης απομακρύνθηκε από την Προστασία του Πολίτη εφόσον είχε πάρει το κολάι στο υπουργείο; Με την ευκαιρία, γιατί βάλθηκε να φιλάει χέρια μητροπολιτών; (Μήπως έχω λάθος πληροφόρηση;) Πώς θα προχωρήσουμε σε κοσμικό κράτος αν οι υπουργοί κάνουν παπαδοχειροφιλήματα;
Έχω πλείστα ερωτήματα: ας μου απαντήσει κάποιος. Γιατί το κέντρο της Αθήνας έγινε ο ανθρώπινος σκουπιδότοπος που έγινε; Γιατί στις φυλακές συνωστίζονται τέσσερις κρατούμενοι σε ένα κελί; Γιατί καθυστερούν τόσο οι δίκες; Γιατί οι λαθρομετανάστες περιφέρονται ασκόπως στην πόλη; Γιατί δεν προσαρμόζεται ο νόμος περί ναρκωτικών στις σημερινές συνθήκες (αποποινικοποίηση!); Γιατί, αντί να φυλακίζονται τόσοι άνθρωποι που παραβιάζουν τους νόμους, δεν διοχετεύονται σε κάποιο είδος κοινωνικής εργασίας; Θα μπορούσαν, λέω με το μυαλό μου, να καθαρίζουν κήπους και αρχαιολογικούς χώρους· να εργάζονται στα δημόσια έργα, να μαζεύουν ελιές, φρούτα... Όσο για την πώληση μπιχλιμπιδιών στο δρόμο, την επαιτεία, την παιδική εργασία, δεν είναι παράνομες τελικά; Μέχρι πρότινος ήταν... Όχι ότι εφαρμόστηκαν ποτέ οι νόμοι... απλώς ερωτώ...
Γιατί τόσοι Έλληνες θεωρούν τον αντικαπνιστικό νόμο «φασιστικό»; Οι Έλληνες θα έπρεπε να ξέρουν τι σημαίνει «φασισμός»: πώς συμβαίνει να αντιμετωπίζουμε ως «φασιστικό» ό,τι μάς αλλάζει τη ζωή; Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά τροποποίηση προς το καλύτερο; Βλέπω, με απορία –παρότι μ’ αρέσει να καπνίζω– ότι τα περισσότερα καφέ και εστιατόρια δηλώνουν την αντίθεσή τους στο νόμο κατά του καπνίσματος. Δεν μας προβληματίζει το ότι είμαστε η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που θεωρεί το κάπνισμα επανάσταση; Προφανώς εμείς οι Έλληνες καπνιστές φρονούμε ότι είμαστε μοναδικοί, ανεπανάληπτοι και καταπληκτικοί τύποι.
Κάθε φορά που πηγαίνω στη Θεσσαλονίκη προσπαθώ να διακρίνω κάποιον ψηφοφόρο του κ. Ψωμιάδη, αλλά δεν τα καταφέρνω. Πού βρίσκονται αυτοί οι άνθρωποι; Δεν ζουν ανάμεσά μας; Πώς προκύπτει η δημοτικότητα αυτού του γραφικού πολιτικάντη; Σημειώνω εδώ ότι δεν χαρακτηρίζομαι από καμιά οξυδέρκεια: για παράδειγμα, δεν είχα φανταστεί ποτέ τον κ. Μπερλουσκόνι ηγέτη της Ιταλίας· αντιθέτως, είχα φανταστεί τον κ. Μπερλιγκουέρ. Επίσης, για να ξαναγυρίσω στα ελληνικά ζητήματα, σκεφτόμουν παλιότερα ότι ίσως ο κ. Τσίπρας, λόγω της σχετικά νεαρής του ηλικίας, θα συντελούσε στην αποκόλληση από την παραδοσιακή αριστερά. Τώρα αναρωτιέμαι: μα, γιατί έφυγε από την ΚΝΕ; Υπήρξε διαφωνία για το πόσους έφαγε ο Στάλιν; Πολλούς, λίγους, όχι αρκετούς; Επίσης, απορώ για τη ρήξη μεταξύ Σύριζα και Συνασπισμού: οι διαφορές τους μού διαφεύγουν εντελώς. Θεωρώ μάλιστα τον κ. Αλαβάνο εξίσου κωμικό με την κ. Παπαρήγα: σαν να ταξιδεύουν ολομόναχοι με τη μηχανή του χρόνου. Αυτά τα δύο αδελφά κόμματα πρέπει να ενωθούν ώστε να επισπευσθεί η σοσιαλιστική επανάσταση.
Συνεχίζω με ερωτήματα. Γιατί παραχωρήθηκε η πλατεία Κοτζιά στους μουσουλμάνους ώστε να γιορτάσουν το τέλος του ραμαζανιού; Για να τους δείξουμε ότι είμαστε πάρα πολύ προοδευτικοί και, για μια ακόμα φορά, καταπληκτικοί, τύποι; Η ιστορία έχει πάρει φόρα προς τα πίσω: σε λίγο θα μας κατακλύσουν οι φανατικοί χριστιανοί· μπορεί να πλακώσουν και τίποτα τρελοί Σιχ... Τα φοβάμαι πολύ τα σαρίκια· οι φερετζέδες μού κόβουν το αίμα. Φοβάμαι μήπως στο εξής μερικοί προσκυνούν προς τη Μέκκα, άλλοι προς την Ιερουσαλήμ... Μήπως κάνουμε κάτι λάθος; Λέω, μήπως... Εκκλησίες, τζαμιά, τεμένη... Κάτι δεν πάει καλά... Έχουμε παρεξηγήσει την ανεξιθρησκεία και το λαϊκό κράτος.
Καταλαβαίνω την αναγκαιότητα του συνδικαλισμού αλλά μού δημιουργούνται κάποια ερωτήματα σχετικά με τους συνδικαλιστές. Για παράδειγμα, διαφωνούμε στο ότι η Ελλάδα διέρχεται «καπιταλιστική κρίση». Για να διέλθει «καπιταλιστική» κρίση προϋποτίθεται ο καπιταλισμός· όχι; Το σύστημα στην Ελλάδα δεν είναι καπιταλιστικό: πρόκειται για ένα είδος κρατισμού· για μια σοσιαλδημοκρατική γραφειοκρατία στην οποία, όπως συμβαίνει πάντα, υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Το πολυκατάστημα Fnac έφυγε από την Ελλάδα. Πολλοί χάρηκαν· γιατί άραγε; Σε τι μας έφταιγε η Fnac που πουλούσε ωραία προϊόντα τεχνολογίας και βιβλία; Θέλω να πω, δεν πουλούσε όπλα, ούτε ραδιενεργό ουράνιο... Γιατί οι Έλληνες χαίρονται όταν αποτυγχάνουν οι επιχειρήσεις αλλά στη συνέχεια διαμαρτύρονται για τις περικοπές και τις απολύσεις; Και πάλι, θέλω να πω: αφού έφυγε η Fnac, απολύθηκαν και οι υπάλληλοί της, όχι; Δεν θα μπορούσαν να μείνουν οι υπάλληλοι στη θέση τους ενώ η Fnac έφευγε... Το ίδιο ισχύει και για άλλες επιχειρήσεις που κλείνουν· είναι λογικό. Δεν μπορείς να εύχεσαι την καταβαράθρωση των επιχειρήσεων και την ίδια στιγμή τον θρίαμβο των εργαζομένων.
Συνομιλώντας πριν από λίγες μέρες με πανεπιστημιακό δάσκαλο, διαπίστωσα ότι δεν αναγνωρίζει «πρόβλημα» στην ανώτατη παιδεία. «Παντού υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα», είπε ανέμελα· δηλαδή, ερωτώ, έχουμε τα ίδια προβλήματα με τη Σορβόνη, το Χάρβαρντ, το ΜΙΤ, το London School of Economics; Αυτής της τάξεως είναι τα προβλήματα στα τοπικά ΑΕΙ; Γιατί εμένα μού φαίνονται substandard; Γιατί είμαι απολύτως πεπεισμένη ότι πολλά από τα «αποικιακά» πανεπιστήμια του υπανάπτυκτου κόσμου είναι καλύτερα τόσο από άποψη οργάνωσης όσο και παροχής γνώσης; Μήπως όποιος δεν αναγνωρίζει το πρόβλημα είναι μέρος του προβλήματος;
Μαθαίνω ότι η λεγόμενη εξυγίανση (πολεοδομική και φορολογική) των σκυλάδικων της Παραλιακής ήταν επιλεκτική: ποια ήταν τα κριτήρια; Δεν είναι όλα αυτά τα μαγαζιά παράνομα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο;
Τέλος, θέλω να ρωτήσω κάτι πάρα πολύ απλό: γιατί στο κεντρικό ταχυδρομείο δεν υπάρχει αυτόματο μηχάνημα αγοράς γραμματοσήμων; Ή μάλλον, γιατί είναι χαλασμένο τα τελευταία χρόνια; Μήπως να κάνουμε έρανο να το επισκευάσουμε;
11°
