«Η ΕΕ και η Ελλάδα στο δρόμο για την Ψηφιακή Δεκαετία 2030»: Η μελέτη ΔΙΚΤΥΟΥ με την υποστήριξη της Google

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δρομολόγησε το πρόγραμμα πολιτικής «Ψηφιακή Δεκαετία 2030».

Το Δίκτυο παρουσιάζει μια πλήρη καταγραφή όλων των κατευθύνσεων πολιτικών, προγραμμάτων και χρηματοδοτήσεων που έχουν στη διάθεση τους τα Κράτη-Μέλη και ιδιαίτερα η Ελλάδα.

Η παρουσίαση αυτής της μελέτης θέτει όλα τα ζητήματα της ψηφιακής μετάβασης, προ των ευρωεκλογών, καθώς η επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έρθουν αντιμέτωποι με τεράστιες και σημαντικές προκλήσεις.

«Ζούμε σε μια εποχή όπου οι εξελίξεις στο χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας έχουν φέρει νέους τρόπους επικοινωνίας, μάθησης, ψυχαγωγίας αλλά και οικονομικής δραστηριότητας. Είναι πλέον κατανοητό πως μαζί με την αλλαγή αυτή έχουν έρθει νέες ελευθερίες και δικαιώματα για τους πολίτες του κόσμου αλλά και της Ευρώπης, δίνοντας την ευκαιρία να υπερβούν γεωγραφικά, κοινωνικά και οικονομικά όρια» επισημαίνεται στην ανακοίνωση του Δικτύου.

Η ψηφιακή «ακτινογραφία» της Ελλάδας

Στην μελέτη μεταξύ άλλων καταγράφεται ότι:

Η Ελλάδα εξακολουθεί να συγκαταλέγεται μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών με συγκριτικά χαμηλά επίπεδα ψηφιακής ωριμότητας, αλλά κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, η κατάσταση βελτιώνεται σταδιακά και η Ελλάδα πλησιάζει με ταχείς ρυθμούς τα υπόλοιπα κράτη της Ε.Ε. όσον αφορά την ψηφιακή ωριμότητα, παρουσιάζοντας τάση ανοδικής σύγκλισης. Τα στοιχεία του DESI 2024, είναι ιδιαίτερα αισιόδοξα για την Ελλάδα, καθώς συγκαταλέγεται ανάμεσα στα τρία κράτη μέλη της Ε.Ε. (μαζί με την Πολωνία και την Ιταλία) που κατάφεραν να παρουσιάσουν τη μεγαλύτερη ψηφιακή πρόοδο.

Η Ελλάδα κατατάσσεται χαμηλά στην ταχύτητα πρόσβασης και των σταθερών και των κινητών συνδέσεων, ενώ προσφέρει κακή συνδεσιμότητα σε αρκετές περιοχές. Επί του παρόντος, η Ελλάδα κατέχει την 22η θέση στην Ε.Ε. με συνολική βαθμολογία 49,6, η οποία είναι αρκετά χαμηλή σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. που είναι 59,9. Η γεωμορφολογία της χώρας (δηλ. πολυάριθμα νησιά και ορεινές περιοχές) και το δημογραφικό της προφίλ (εκτεταμένες και αραιοκατοικημένες αγροτικές περιοχές) αυξάνουν σημαντικά τις απαιτούμενες επενδύσεις προκειμένου να επιτευχθεί καθολική κάλυψη με συνδέσεις gigabit. Παρόλο που υπάρχουν τομείς με σημαντική πρόοδο, όπως η συνδεσιμότητα 5G, όπου με κάλυψη 86% είναι πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (81%), απαιτείται μεγαλύτερη πρόοδος, ιδίως όσον αφορά τη σταθερή ευρυζωνικότητα τουλάχιστον 100 Mbps (που θα φτάσει το 9% από 3% το 2020, με μέσο όρο της Ε.Ε. 41%) και την περαιτέρω βελτίωση της κάλυψης 5G για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε συνδεσιμότητα υψηλής ταχύτητας σε ολόκληρη τη χώρα.

Όσον αφορά το ανθρώπινο κεφάλαιο, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 22η θέση μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε., με βαθμολογία κάτω από το μέσο όρο. Στον τομέα των βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κοντά στο μέσο όρο της Ε.Ε. (54%) με ποσοστό 52% (στατιστική για άτομα ηλικίας 16-74 ετών). Ωστόσο, τα στατιστικά στοιχεία είναι εξαιρετικά αισιόδοξα όταν εξετάζεται η ηλικιακή ομάδα 16-24 ετών, καθώς το 88% των νέων έχει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες, πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (71%). Επιπλέον, υπήρξε σημαντική αύξηση του ποσοστού των ατόμων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο μία φορά την εβδομάδα (82%). Συνολικά, η Ελλάδα, όπως και η Ε.Ε., δεν βρίσκεται κοντά στον στόχο της Ψηφιακής Δεκαετίας, δηλαδή το 80% του πληθυσμού να διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες έως το 2030.

Η Ελλάδα εφαρμόζει επί του παρόντος διάφορα μέτρα που θα συμβάλουν στην αύξηση του επιπέδου των βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων και της ανθεκτικότητας του πληθυσμού όσον αφορά την ψηφιακή μετάβαση. Το 2022, η Ελλάδα υιοθέτησε και άρχισε να εφαρμόζει σημαντικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων του πληθυσμού, καθώς και για την αναβάθμιση και την επανεκπαίδευση του εργατικού δυναμικού, ώστε να διαθέτει ένα ευέλικτο και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. 

Όσον αφορά την ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 22η θέση στην Ε.Ε.. Το επίπεδο ψηφιακής έντασης των ΜμΕ (Μικρο μεσαίες Επιχειρήσεις) στην Ελλάδα είναι 41%, απέχοντας ακόμη πολύ από τον μέσο όρο της Ε.Ε. που είναι 69%.

Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 24η θέση στην Ε.Ε. στον τομέα των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών για τους πολίτες σύμφωνα με το DESI 2023, καταλαμβάνοντας τρεις θέσεις σε σύγκριση με το 2022. Οι βαθμολογίες του DESI δείχνουν σημαντική πρόοδο τόσο στον τομέα των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών για τους πολίτες (η Ελλάδα σημειώνει βαθμολογία 65, 13 μονάδες περισσότερες από το προηγούμενο έτος) όσο και για τις επιχειρήσεις (η βαθμολογία της Ελλάδας είναι 74, 26 μονάδες περισσότερες από το προηγούμενο έτος). Παρά την πρόοδο αυτή, η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ πίσω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. για όλους σχεδόν τους δείκτες που αφορούν την ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών.

Βασικά συμπεράσματα της μελέτης του Δικτύου για παραπληροφόρηση και κυβερνοασφάλεια

• Η προστασία της δημοκρατίας από την παραπληροφόρηση και το παράνομο περιεχόμενο συγκαταλέγεται στις τρεις πρώτες προτεραιότητες των Ευρωπαίων.
• Η κυβερνοασφάλεια κατατάσσεται πλέον ως ο τέταρτος μεγαλύτερος κίνδυνος και η παραπληροφόρηση ως ο έκτος παγκοσμίως, σύμφωνα με τον δείκτη ασφαλείας του Μονάχου 2024.
• Σχεδόν το ένα τρίτο των πολιτών πιστεύει ότι η δημοκρατία απειλείται από την έλλειψη δέσμευσης και ενδιαφέροντος για την πολιτική και τις εκλογές.
• Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην τεχνολογία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των ψηφιακών ανισοτήτων και τη στήριξη μιας ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς.
• Οι χώρες χωρίς σταθερή ευρυζωνική πρόσβαση μπορεί να αντιμετωπίσουν προκλήσεις στην οικονο μική ανάπτυξη και την εκπαίδευση.
• Το ψηφιακό χάσμα στην Ευρώπη και την Ελλάδα θα μπορούσε να επηρεάσει σοβαρά τις οικονομικές ευκαιρίες για τα άτομα που δεν είναι συνδεδεμένα, ιδίως σε απομακρυσμένες περιοχές, με αποτέλεσμα την περιορισμένη πρόσβαση σε υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Βασικά συμπεράσματα για την Τεχνητή Νοημοσύνη

• Η τεχνητή νοημοσύνη θεωρείται η ατμομηχανή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης με την εκτίμηση ότι θα αυξήσει το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 7% την επόμενη δεκαετία.
• Η παραπληροφόρηση που παράγεται από τη GenAI κατατάσσεται στη 2η θέση μεταξύ των κινδύνων που εντοπίζονται μετά την κλιματική κρίση στην Παγκόσμια Έκθεση Κινδύνων 2024 του Word Economic Forum.
• Οι προσπάθειες για διαμόρφωση ενός ρυθμιστικού πλαισίου για την ΤΝ θα πρέπει να εστιάζουν στην προστασία της ιδιωτικής ζωής των δεδομένων, της πνευματικής ιδιοκτησίας και της διαφάνειας χωρίς ταυτόχρονα να καταπνίγουν την καινοτομία και να περιορίζουν τον πειραματισμό.
• Η Ε.Ε. έχει σημαντική έλλειψη σε ειδικούς ΤΝ, οι οποίοι προτιμούν να εγκατασταθούν και να εργαστούν στις ΗΠΑ, ανεξάρτητα από το πού αποφοιτούν - ενώ το 60% των κορυφαίων ερευνητών ΤΝ παγκοσμίως εργάζονται σε αμερικανικά ιδρύματα, το 29% των ατόμων αυτών είχαν λάβει το προπτυχιακό τους πτυχίο στην Κίνα, το 20% στις ΗΠΑ και το 18% στην Ευρώπη.
• Η τεχνητή νοημοσύνη θα μετασχηματίσει την αγορά εργασίας και αυτή τη φορά, σε σύγκριση με τις προηγούμενες βιομηχανικές επαναστάσεις, δεν θα επηρεαστούν μόνο μόνο οι εργάτες στη βιομηχανία και τη μεταποίηση αλλά και επαγγελματίες άλλων τομέων της οικονομίας.

Διαβάστε εδώ όλοκληρη τη μελέτη: «Η Ε.Ε. και η Ελλάδα στο δρόμο για την Ψηφιακή Δεκαετία 2030»