Ο Γιώργος Σταθάκης στην ATHENS VOICE: «Οι Ευρωεκλογές το πρώτο crash test για τη Νέα Αριστερά»

Ο Γιώργος Σταθάκης «έσυρε πρώτος τον χορό» αποχωρήσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Νοέμβριο. Μέχρι η Νέα Αριστερά να βρει την «περπατησιά» της, αυτούς τους λίγους μήνες της παρουσίας της στην πολιτική ζωή της Ελλάδας, οι πολίτες τον έθεταν κάτω από τη γενικότερη «ομπρέλα»: «αυτοί που έφυγαν από τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω Κασσελάκη». Σήμερα, ως υποψήφιος ευρωβουλευτής της Νέας Αριστεράς αναγνωρίζει ότι όλο και βελτιώνεται η προσπάθεια που κάνει το κόμμα να χαράξει - βήμα το βήμα - μία διακριτή πολιτική ταυτότητα και εκτιμά ότι οι Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 αποτελούν το πρώτο crash test.

Ο Γιώργος Σταθάκης μίλησε στην ATHENS VOICE για τη διαφορετική εξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ, τη «γέννηση» και τους στόχους της Νέας Αριστεράς, τις επικείμενες Ευρωεκλογές, τον στόχο της εκλογής τουλάχιστον ενός ευρωβουλευτή, αλλά και τα τρία σπουδαία μαθήματα που πήρε στην ακαδημαϊκή του διαδρομή.

Ο Γιώργος Σταθάκης για πρώτη φορά υποψήφιος ευρωβουλευτής 

«Η επαύριο των ευρωεκλογών θα ήμουν πανευτυχής να αποτελεί μία διακριτή ήττα της ΝΔ και μία διακριτή ενίσχυση της Νέας Αριστεράς», σχολιάζει ο Γιώργος Σταθάκης, όσο συζητάμε στο στέκι του στο κέντρο της Αθήνας. Πάντοτε, όπου κι αν βρίσκεται, σε όποια γειτονιά, επιδιώκει να δημιουργήσει ένα «σημείο αναφοράς» και χαλάρωσης. Οι ρυθμοί, άλλωστε, είναι και πάλι φρενήρεις. Ο πρώην υπουργός αποτελεί ένα από τα προβλελημένα στελέχη της Νέας Αριστεράς και η παρουσία του στους τηλεοπτικούς σταθμούς έχει βαρύνουσα σημασία για την προβολή του «ολιγόμηνου εγχειρήματος μας και την ανάδειξη της αριστερής οπτικής στα μεγάλα ζητήματα της οικονομίας, της κοινωνίας και της εξωτερικής πολιτικής, της κλιματικής κρίσης κλπ». Όπως εξηγεί στην ATHENS VOICE, αυτή η «αριστερή οπτική θα δώσει νέα πνοή στον χώρο της αντιπολίτευσης και θα καταφέρει να αμφισβητήσει επί της ουσίας την πολιτική της ΝΔ. Αυτός ήταν και είναι ο στόχος και είμαστε αισιόδοξοι ότι μετά τις Ευρωεκλογές θα ενισχυθεί περαιτέρω». 

Ο πρώην υπουργός θέτει για πρώτη φορά υποψηφιότητα στις Ευρωεκλογές και συνομιλώντας με τους πολίτες στις περιοδείες του ανά την Ελλάδα δεν τους «αδικεί» που τον αναγνωρίζουν ως ένα από τα πρόσωπα που έφυγαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως, εκτιμά πως ήδη η Νέα Αριστερά έχει κάνει σημαντικά βήματα για να ισχυροποιήσει την παρουσία της και να κάνει ακόμη πιο σαφή όσα τη χωρίζουν από το κόμμα της Κουμουνδούρου. «Ήμασταν εμείς αυτοί που βάλαμε τα θέματα των εξοπλισμών, καταψηφίσαμε τα F-35, αναδείξαμε το παλαιστινιακό ζήτημα από την πρώτη ημέρα, χωρίς κανέναν περιορισμό και διστακτικότητα και αρχίζει και διαπερνάει η κεντρική μας ιδέα ότι η Ευρώπη δοκιμάζεται και στο θέμα του πολέμου και στο μεταναστευτικό και στην οικονομία εξαιτίας της ηγεμονίας της Δεξιάς στην Ευρώπη. Άρα, διαμορφώνεται ένα πιο διακριτό πλαίσιο, το οποίο κατά τη γνώμη μου, βδομάδα κατά βδομάδα, μήνα με τον μήνα, απέκτησε πλέον μία διακριτική υπόσταση ως Νέα Αριστερά και νομίζω ότι τις τελευταίες εβδομάδες μας βλέπουν με αυτόν τον τρόπο», λέει ο Γιώργος Σταθάκης και επισημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δύο ψυχές:

«Αυτό ήταν προφανές από την ανθρωπογεωγραφία. Στα Χανιά, που ήμουν υποψήφιος στις τελευταίες εκλογές, αλλά και βουλευτής, άλλοι ψήφιζαν τον Πολάκη και άλλοι εμένα». Στο ίδιο μοτίβο, ο κ. Σταθάκης «βλέπει» ότι όσοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ διακρίνουν το χάσμα που υπάρχει στο κόμμα στις πολιτικές σκέψεις, το πολιτικό περιεχόμενο και τις πολιτικές προτάσεις, θα μετακινηθούν εκλογικά στη Νέα Αριστερά. 

«Πολύς κόσμος παραμένει αναποφάσιστος. Υπάρχει μία διάχυτη ρευστότητα στον χώρο της κεντροαριστεράς μετά από τις ήττες και την κρίση, οπότε υπάρχει μεγαλύτερη γκάμα ανθρώπων στους οποίους προσπαθούμε να δώσουμε την αίσθηση του τι θέλουμε να κάνουμε και πώς θέλουμε να το κάνουμε, προκειμένου να μας στηρίξουν», σημειώνει όσο μιλάμε και απαντά ευθέως στο ερώτημα αν η κρίση στην κεντροαριστερά θα μπορούσε να κεφαλαιοποιηθεί με ένα καλό, πρώτο ποσοστό για τη Νέα Αριστερά: «Το πρώτο και βασικό είναι να ηττηθεί η Νέα Δημοκρατία, να πέσουν τα ποσοστά της. Προφανώς, κυριάρχησε απέναντι στην αντιπολίτευση, γιατί η αντιπολίτευση δεν έχει αυτήν τη στιγμή απειλητικό πόλο για τη ΝΔ. Συνεπώς, είναι πρωταρχικό να εκφραστεί μία δυσαρέσκεια στη ΝΔ και τις επιλογές που έχει κάνει στην πολιτική της. Από εκεί και πέρα, για εμάς είναι σημαντικό να υπάρξει αυτό που επιδιώκουμε: μία αριστερή κριτική η οποία θα ενισχυθεί σε αυτή τη φάση και θα μπολιάσει τον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς με πιο ριζοσπαστικές θέσεις, πιο συγκρουσιακές και με αξιόπιστη διάσταση σε εναλλακτικές της προτάσεις». 

Κάνοντας τη δική του ανάγνωση στις δημοσκοπήσεις για τις Ευρωεκλογές, ο Γιώργος Σταθάκης τηρεί στάση αναμονής, αισιοδοξώντας ότι το εγχείρημα της Νέας Αριστεράς «θα περπατήσει. Αν δεν περάσουμε αυτό, το πρώτο crash test, θα είναι μία δύσκολη κατάσταση, μία σημαντική αποτυχία». 

Γιώργος Σταθάκης: Η αποχώρηση από τον ΣΥΡΙΖΑ και οι Ευρωεκλογές 2024

Ο Γιώργος Σταθάκης με ένα εκτενές κείμενό του ανακοίνωσε τον Νοέμβριο του 2023 την αποχώρησή του από τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα στο οποίο βρέθηκε από το 2010, όταν ακόμη βρισκόταν στο 4%. Παίρνοντας την απόσταση αυτών των - σχεδόν - επτά μηνών, περιγράφει την αποχώρησή του ως απελευθέρωση. «Δεν κοιτάξαμε πίσω, προχωρήσαμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν για χρόνια το "όλον" για πολύ συγκεκριμένους λόγους: γιατί είχε πολλές διαφορετικές τάσεις, ανθρώπους, πολιτικές ιδέες, αλλά ταυτόχρονα και μία κουλτούρα διαλόγου, κατάληξης σε κάποιες επιλογές, αλλά και μία ισχυρή ενότητα την οποία διασφάλιζε ο Αλέξης Τσίπρας. Τίποτα από αυτά δεν ισχύει πλέον, οπότε, εμείς δεν είχαμε επιλογή από το να πάρουμε την απόφαση της αποχώρησης, έναντι μιας παραμονής που θα ήταν σε πλήρη αναντιστοιχία με αυτό που ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ και οδηγούσε στη μετατροπή του σε ένα προσωποπαγές κόμμα με ελάχιστες λειτουργίες και σε μία πολιτική ατζέντα και πολιτικές που καθορίζονται σχεδόν 100% από τον πρόεδρό του. Ο Στέφανος Κασσελάκης προφανώς έχει μία δική του πολιτική ατζέντα, η οποία προφανώς είναι πολλή διαφορετική». Όσο συζητάμε δεν κρύβει ότι τον στεναχωρεί η πορεία που έχει πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ: «Δεν άξιζε στον ΣΥΡΙΖΑ αυτό το τέλος του εγχειρήματος». 

Σε ό,τι αφορά το δικό του προσωπικό εγχείρημα, την υποψηφιότητά του στις Ευρωεκλογές, ο Γιώργος Σταθάκης νιώθει ότι η εξοικείωσή του με ευρωπαϊκά θέματα και αλλά και η έως σήμερα πολιτική του διαδρομή, αποτελούν δύο σημαντικά εχέγγυα για όσους επιλέξουν με την ψήφο τους να τον στείλουν στις Βρυξέλλες. «Επιπλέον, μου είναι οικεία η στρατηγική της ευρωπαϊκής αριστεράς που καταφέρνει να είναι ενιαία παρά τις διαφορές σε πολλούς χώρους, έχοντας κοινούς άξονες. Δύο είναι οι μεγάλες προτεραιότητες: η Κλιματική Κρίση και Πράσινη Μετάβαση, όπου συναντάμε μεγάλη σύγκρουση Αριστεράς και Δεξιάς και τα ζητήματα του Πολέμου και της Ειρήνης (η Ουκρανία και η Παλαιστίνη). Αυτά τα δύο ζητήματα θα καθορίσουν την πορεία της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια. Στην κυριολεξία καθορίζουν τις ζωές μας. Η Κλιματική Κρίση δεν είναι μία συζήτηση αφηρημένη και θεωρητική, στη Θεσσαλία είναι με βούλα μία τεράστια καταστροφή που οφείλεται στην Κλιματική Κρίση. Δεν μπάρχει αναβολή για αύριο. Όλα τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν και να αλλάξουν σήμερα», τονίζει. 

Γι' αυτό, εξηγεί, η Ευρωβουλή χρειάζεται «πρόσωπα που έχουν επαφή με την πραγματικότητα της Ευρώπης». Αν και κατανοεί ότι υπάρχει και το κριτήριο επιλογής ευρωβουλευτών λόγω δημοφιλίας, ο Γιώργος Σταθάκης υποστήριζει ότι παραδείγματα από το παρελθόν έδειξαν ότι το εγχείρημα δεν απέδωσε. «Είναι καλύτερο για κάθε κόμμα και ομάδα να βρίσκονται στην Ευρωβουλή άνθρωποι που μπορούν να συνεισφέρουν καλύτερα. Πράγματι, ζούμε σε μία εποχή όπου το να είναι γνωστός κάποιος, φαντάζει ως σημαντικό, το βιώνουμε και αυτό, αλλά η κοινή αίσθηση είναι ότι δεν αποδίδει αυτό το μοντέλο. Φυσικά, και υπάρχουν πολιτικοί influencers, εμφανίζονται ως μία τάση και αποκτούν ένα μεγαλύτερο ειδικό βάρος για τον τρόπο που ασκείται η πολιτική. Παραμένω, όμως, λίγο στην ιδέα ότι η πολιτική στο τέλος της ημέρας παραμένει μία υπόθεση που προσπαθεί να απαντήσει σε πολύ κεντρικά και θεμελιακά ερωτήματα και αγωνίες των ανθρώπων».

Γιώργος Σταθάκης: «Τα μαθήματα που μου έδωσε το Πανεπιστήμιο και το κριτήριο των ψηφοφόρων»

Ο υποψήφιος ευρωβουλευτής της Νέας Αριστεράς θεωρεί ότι ένα βασικό κριτήριο για τους ψηφοφόρους είναι η οριζόντια εικόνα που έχουν σχηματίσει για έναν πολιτικό. «Ανεξαρτήτως το τι ψηφίζουν, οι πολίτες διαμορφώνουν μία εικόνα για κάθε πολιτικό. Ό,τι κέρδισα ως πρόσωπο στην πολιτική είναι ότι κουβάλησα τον εαυτό μου στον πολιτικό στίβο, χωρίς να αλλάξω οποιοδήποτε πράγμα από αυτό που αισθανόμουνα, ένιωθα ή ήταν στον τύπο μου. Και αυτό νομίζω, αν υπάρχει μία οριζόντια εικόνα για εμένα, προκύπτει από το ότι δεν άλλαξα πολλά πράγματα από τον τρόπο που σκέφτομαι, μιλάω ή εκφράζομαι και το μετέφερα και στην πολιτική αυτή καθαυτή». 

Στην αρχή της πολιτικής του διαδρομής - μετά από μία σημαντική ακαδημαϊκή πορεία - γεύτηκε δυσκολίες. «Το 2010 - 2012 τα πράγματα ήταν πολύ πολωμένα και το πολιτικό κλίμα πολύ τοξικό». Όμως, τρία μαθήματα που κρατά σαν θησαυρό από το Πανεπιστήμιο, τον θωράκισαν και στην Πολιτική. «Το Πανεπιστήμιο είναι μεγάλο σχολείο, γιατί σου δίνει τρία πράγματα πολύ σημαντικά: πρώτον συγκρότηση ενός λόγου, δεύτερον συνηθίζεις ένα πλαίσιο έντονης κριτικής σε αυτά που γράφουμε και συζητάμε και τρίτον σπάει την εγωπάθεια και τον εγωκεντρισμό, διότι ξέρεις ότι ο προορισμός σου είναι να κάνεις ορισμένους από τους φοιτητές σου καλύτερους από εσένα. Προορισμός σου είναι να αυτοακυρωθεί αυτό που έχεις κάνει από ένα νέο πρόσωπο που θα τα κάνει καλύτερα, από ότι θα τα έκανες εσύ. Η πολιτική είναι πολύ διαφορετικό πεδίο, διακριτό, θαυμάζω αυτούς που έχουν πολιτικές αρετές από πολλές απόψεις και να είναι πιο "πολιτικοί" από ανθρώπους σαν εμένα. Οι πολιτικοί - πέρα από μία μικρή ομάδα πολύ σκληρών επαγγελματιών πολιτικών και δη οικογενειών - διαμορφώνονται από διάφορες διαδρομές που ακολουθούν στη ζωή. Για όσους έρχονται από τον ακαδημαϊκό χώρο εκτιμώ ότι πρέπει να διατηρήσουν αυτό το οποίο έχουν αποκτήσει και κουβαλούν και υπό όρους και συνθήκες μπορεί να ωφελήσει την πολιτική». 

Λίγο πριν κριθεί και πάλι στην κάλπη, ο Γιώργος Σταθάκης πιστεύει ότι έχει δώσει τα δείγματα για το τι θα πρέπει να περιμένουν οι πολίτες από εκείνον. Όσο για το feedback που παίρνει από τις περιοδείες του, διαπιστώνει ότι «οι περισσότεροι πολίτες δεν πιστεύουν ότι μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα, ότι δηλαδή υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να γίνει μία ριζική αλλαγή στο πώς χειριζόμαστε την οικονομία, να φτιάξουμε ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο, να λειτουργήσει το κράτος με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο από ότι λειτουργεί, να αναβαθμιστεί το ΕΣΥ, να φτιάξουμε ένα δίκαιο και αξιόπιστο φορολογικό σύστημα. Αυτά εκπορεύονται από μία δυσπιστία και από μία πιθανότατα κρίσης αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος. Αυτή είναι η κοινή ένσταση που συναντώ στις καμπάνιες και πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να δείξουμε ότι υπάρχουν ώριμες λύσεις εφόσον υπάρχουν κάποιες πολιτικές προϋποθέσεις. Η ΝΔ το περισσότερο που μπορεί να υποσχεθεί είναι μία από τα ίδια». 

* Ο Γιώργος Σταθάκης είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Νέα Αριστερά.