Οδηγός «επιβίωσης» για τις φορολογικές δηλώσεις: Οι «παγίδες» και τα «SOS»

Η Ανεξάρτητη Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) άνοιξε την πύλη για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων του φορολογικού έτους 2023 με προθεσμία υποβολής 26/07/2024.

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης, εάν ο φόρος δεν ξεπερνά τα 100 ευρώ, δεν θα υποβληθεί πρόστιμο. Η εξόφληση του φόρου εισοδήματος γίνεται σε οχτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Η πρώτη έχει προθεσμία πληρωμής έως το τέλος Ιουλίου 2024 και η τελευταία έως το τέλος Φεβρουαρίου του 2025. Όποιος εξοφλήσει το συνολικό φόρο έως τέλος Ιουλίου, θα λάβει 3% έκπτωση επί του συνολικού ποσού.

Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση της φοροδιαφυγής μέσω εκσυγχρονισμένων μηχανισμών όπως είναι η αυτόματη συμπλήρωση στοιχείων στις φορολογικές δηλώσεις και ο τεκμαρτός προσδιορισμός ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Φορολογικές δηλώσεις: Μισθωτοί και συνταξιούχοι

Η φορολογική διοίκηση της ΑΑΔΕ προχώρησε σε προ συμπλήρωση του εντύπου Ε1 για περίπου 1.000.000 φορολογούμενους, μισθωτούς και συνταξιούχους. Η ορθότητα των στοιχείων προϋποθέτει ότι καμία αλλαγή δεν έχει συμβεί μέσα στο τελευταίο φορολογικό έτος τόσο στην οικογενειακή όσο και στην περιουσιακή κατάσταση των εν λόγω φορολογουμένων. Εναπόκειται βέβαια στους φορολογούμενους να ελέγξουν την ορθότητα των βασικών κατηγοριών προ συμπληρωμένων στοιχείων όπως είναι τα εισοδήματα, οι δαπάνες, τα δάνεια και οι τόκοι καταθέσεων διότι υπάρχει πιθανότητα να υπάρχουν λάθη ή παραλήψεις.

Σε περίπτωση που ο μισθωτός ή συνταξιούχος:

-Δεν συμφωνεί με τα προ συμπληρωμένα στοιχεία της φορολογικής του δήλωσης: Οφείλει να επικοινωνήσει άμεσα με τον εργοδότη του ή τον εκάστοτε φορέα ώστε να εντοπιστεί το λάθος και να υποβάλουν οι ίδιοι οι φορείς εκ νέου τα αρχεία με τα διορθωμένα στοιχεία. Ύστερα, αφού ο φορολογούμενος ελέγξει και δει ότι η φορολογική δήλωση συμπληρώθηκε με τα νέα στοιχεία μπορεί να προχωρήσει την υποβολή.

-Εάν συμφωνεί με τα προ συμπληρωμένα στοιχεία της φορολογικής του δήλωσης: Δεν απαιτείται καμία περαιτέρω ενέργεια εκ μέρους του. Η δήλωση οριστικοποιείται αυτόματα από την ΑΑΔΕ μετά τη λήξη προθεσμίας υποβολής, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν προβεί νωρίτερα σε οριστικοποίησή της.

Φορολογικές δηλώσεις: Επιχειρηματίες, ιδιοκτήτες ατομικών επιχειρήσεων

Φέτος για τις ατομικές επιχειρήσεις το φορολογητέο εισόδημα θα υπολογιστεί με βάση το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και ο υπολογισμός του εξαρτάται από βασικούς παράγοντες όπως είναι τα ενεργά χρόνια της επιχείρησης, ο τζίρος, οι αμοιβές των εργαζομένων και ο χρόνος απασχόλησής τους. Δύναται πάντα η δυνατότητα αμφισβήτησης του υπολογισμού από τους επιχειρηματίες, προσκομίζοντας τα απαραίτητα στοιχεία για έλεγχο στις αρμόδιες υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.

Προσοχή! Απαιτείται ο φορολογούμενος να έχει συμπληρώσει στο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας το 30% των αποδείξεων με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής εντός του 2023.

Φορολογικές δηλώσεις: Νέοι και SOS κωδικοί στο Ε1

Κωδικοί 007-008:
Στον υποπίνακα οφείλει να συμπληρώσει κάποιος που φιλοξενεί το ΑΦΜ του φιλοξενούμενου, τα τετραγωνικά μέτρα και τους μήνες παροχής φιλοξενίας. Προστέθηκε και η υποχρεωτική συμπλήρωση του αριθμού παροχής ρεύματος. (εξαιρούνται οι φιλοξενούμενοι που είναι εξαρτώμενα μέλη του και κατοικούν στην ίδια οικία με αυτόν που τους φιλοξενεί, εφόσον δηλώνονται στον πίνακα 8).

Νέοι Κωδικοί 045-046:
Οι κωδικοί αυτοί χρησιμοποιούνται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος εμπίπτει στις διατάξεις για καθολική εξαίρεση από τον υπολογισμού του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ή την αναλογική μείωση στην περίπτωση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Νέοι Κωδικοί 047-048:
Οι κωδικοί αυτοί χρησιμοποιούνται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος εμπίπτει στις ακόλουθες κατηγορίες και δικαιούται έκπτωσης 50% στο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι κατηγορίες είναι:

• Πολύτεκνος γονέας ή γονέας με απορφανισθέν τέκνο
• Γονέας μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικο τέκνο
• Εκμεταλλευτής ταξί με ποσοστό ιδιοκτησίας μέχρι 25%
• Επαγγελματική έδρα και κύρια κατοικία σε χωριό με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων ή σε νησί με λιγότερο από 3,100 κατοίκους

Κωδικοί 049-050:
Οι κωδικοί αυτοί αφορούν ποσά δαπανών και είναι ήδη προ συμπληρωμένοι με βάση τα δεδομένα παροχών υπηρεσιών πληρωμών. Σκοπός της ΑΑΔΕ είναι να εμποδίσει τους φορολογούμενους από το να φουσκώσουν τις δαπάνες τους και να μειωθεί το τελικό φορολογητέο εισόδημά τους. Βέβαια οι φορολογούμενοι δύναται να προβούν σε τροποποιήσεις βασιζόμενοι πάντα στα κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και στον εσωτερικό πίνακα των δαπανών, ο οποίος εμπεριέχει προ συμπληρωμένα στοιχεία μόνο για τις καταβολές φόρου εισοδήματος εντός του 2023 και τις καταβολές ΕΝΦΙΑ εντός του 2023. Προσοχή! Ο ίδιος ο φορολογούμενος οφείλει να συμπληρώσει τυχόν καταβολή δόσεων δανείων, ποσού διατροφής ή ενοίκια καταβληθέντα εντός του 2023 που έχουν πληρωθεί με τα οριζόμενα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής.

Νέοι Κωδικοί 405-406:
Οι νέοι κωδικοί είναι προ συμπληρωμένοι και παρουσιάζουν το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας. Για το σκοπό αυτό υπάρχει εσωτερικός υποπίνακας που εμφανίζει τον αντίστοιχο υπολογισμό.

Νέοι Κωδικοί 407-408:
Οι κωδικοί αυτοί περιλαμβάνουν στοιχεία από το έντυπο Ε3 που αφορούν τα καθαρά τεκμαρτά κέρδη από οικοδομικές επιχειρήσεις, τα οποία να σημειωθεί ότι δεν συμψηφίζονται με τυχόν λογιστικές ζημιές ή ζημιές προηγούμενων χρήσεων.

Νέοι Κωδικοί 443-444:
Οι κωδικοί αυτοί χρησιμοποιούνται από τον υπόχρεο σε περίπτωση αμφισβήτησης του υπολογισμού του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα να αιτηθεί έλεγχο της ακρίβειας της δήλωσής του για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού.

Νέοι Κωδικοί 445-446:
Συμπληρώνεται το απαλλασσόμενο από το φόρο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα βάση του άρθρου 5Γ ΚΦΕ στην περίπτωση προσδιορισμού ελάχιστου καθαρού εισοδήματος των άρθρων 28Α-28Δ ΚΦΕ (για παράδειγμα φορολογούμενους που έχουν μεταφέρει τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα και αμείβονται με μπλοκάκι).

Κωδικοί 801-802-803:
Σε περίπτωση φιλοξενίας συμπληρώνει ο φιλοξενούμενος στον υποπίνακα του κωδικού 801 το ΑΦΜ του προσώπου που τον φιλοξενεί, τα τετραγωνικά μέτρα της οικίας, τους μήνες φιλοξενίας και προστέθηκε και η υποχρεωτική συμπλήρωση του αριθμού παροχής ρεύματος. Εάν το πρόσωπο που φιλοξενεί δεν έχει δηλώσει στη δική του φορολογική του δήλωση τη φιλοξενία τότε πρέπει να καταθέσει τροποποιητική δήλωση για να δηλώσει τον φιλοξενούμενο. Σε περίπτωση άστεγου, μπορεί να επιλέξει την αντίστοιχη κατηγορία στον υποπίνακα.

Εξαρτώμενα μέλη – Πίνακας 8.1:

Από φέτος τα εξαρτόμενα μέλη απεικονίζονται στον πίνακα 8.1 με συμπληρωμένα τα ΑΦΜ και το ΑΜΚΑ τους. Συμπληρώνεται υποχρεωτικά το επώνυμό τους και το Α.Δ.Τ τους εφόσον έχει εκδοθεί. Αν κριθεί αναγκαίο υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης και προσθήκης στοιχείων του πίνακα. Να σημειωθεί ότι τα ενήλικα τέκνα πρέπει να διαθέτουν ΑΦΜ για να χαρακτηριστούν ως εξαρτώμενα μέλη στη φορολογική δήλωση του γονέα τους.

Σε περίπτωση κοινής δήλωσης υπόχρεου και συζύγου: στον κωδικό 003 δηλώνεται ο αριθμός των κοινών τέκνων αλλά και των τέκνων του υπόχρεου που δεν είναι κοινά. Ο αριθμός των μη κοινών τέκνων του υπόχρεου συμπληρώνεται και στον κωδικό 033 και ο αριθμός των μη κοινών τέκνων της συζύγου συμπληρώνεται στον κωδικό 004.

Σε περίπτωση μη κοινής δήλωσης: ο υπόχρεος που υποβάλει μόνος του δήλωση δεν συμπληρώνεται το πεδίο «μη κοινών τέκνων» και όλα τα τέκνα του υπόχρεου ενημερώνουν τον πίνακα 003.

Προσοχή:

Οι δηλώσεις υποβάλλονται πλέον μόνο ηλεκτρονικά (εξαιρούνται μόνο οι αποβιώσαντες και τα ανήλικα τέκνα με υποχρέωση υποβολής Ε3). Αυτό σημαίνει ότι όποιος δεν διαθέτει κωδικούς taxisnet, πρέπει να εγγραφεί στις υπηρεσίες myAADE για την υποβολή της φορολογικής του δήλωσης. Επιπρόσθετα μπορεί να χρησιμοποιήσει την διαδικτυακή εφαρμογή ‘εξουσιοδότησης’ της πλατφόρμας myAADE ώστε να απευθυνθεί σε εξουσιοδοτημένο λογιστή που θα αναλάβει να υποβάλει τη δήλωση.

Επίσης ο εκάστοτε φορολογούμενος οφείλει να γνωστοποιήσει στην ηλεκτρονική σελίδα της ΑΑΔΕ το ΙΒΑΝ του τραπεζικού λογαριασμού του. Σε περίπτωση που αμελήσει αυτή την υποχρέωση, θα του αποσταλεί μήνυμα για την υποχρέωση της γνωστοποίησης. Αν παρόλα αυτά το ΙΒΑΝ δεν συμπληρωθεί, η δήλωση δεν μπορεί να προχωρήσει στην οριστική υποβολή και εκκαθάριση. Εξαιρούνται μόνο οι κάτοικοι αλλοδαπής και οι ανήλικοι.

Η προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων δεν καθιστά απαραίτητα και εύκολη την υποβολή τους. Για την αποφυγή λαθών και παραλήψεων, ο έλεγχός τους απαιτεί γνώση και χρόνο τα οποία διαθέτουν επαγγελματίες λογιστές φοροτεχνικοί.