«Υποψήφιοι ευρωβουλευτές: Πάρε ένα παιδί να μας κάνει τα σόσιαλ»

Μπορεί να ακουστεί αφοριστικό αλλά αν ένας υποψήφιος ευρωβουλευτής είναι ανίκανος να διαχειριστεί ορθά το δημόσιο προφίλ του στα social media, σε μια εποχή που τα εργαλεία είναι και εύκολα προσβάσιμα και οικονομικά, τότε είναι αμφίβολο αν θα καταφέρει να διαχειριστεί πιο σύνθετα προβλήματα της σύγχρονης καθημερινότητας σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο ψηφιακό περιβάλλον. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να υποθέσουμε το αντίθετο… ότι δηλαδή ένας υποψήφιος που διαχειρίζεται άψογα τα μοντέρνα εργαλεία επικοινωνίας, έχει χιλιάδες followers και μεγάλη διαδραστικότητα, θα είναι και αποτελεσματικός στη διοίκηση και στην επίλυση προβλημάτων.

Κάποτε ήταν ένα τραπέζι φαγητού, ένα καφενείο ένας άμβωνας, μια δημόσια βιβλιοθήκη. Σήμερα είναι ένα post, ένα story ένα tweet. Κανένα όμως από τα παραπάνω δεν δημιουργήθηκε για να αποτελέσει φορέα πληροφορίας. Εντάσσονται βεβαίως και αυτά στον τομέα της mediologie, ως χώροι και μηχανισμοί διάδοσης, ως μήτρες κοινωνικότητας και παραγωγής πολιτικής σκέψης.

Πώς μπορεί να πείσει ένας πολιτικός ότι μπορεί να καινοτομήσει στην ψηφιακή διακυβέρνηση, να προστατεύσει τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν ο ίδιος αποδεικνύεται ψηφιακά αναλφάβητος;

Στις 9 Ιουνίου έχουμε ευρωεκλογές. Ένα πρώτο ξεσκαρτάρισμα υποψηφίων από όλα τα κόμματα γίνεται από τον τρόπο που θα επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν τα κοινωνικά δίκτυα για να μας παραθέσουν το πρόγραμμα και τις απόψεις τους σε πολύ σοβαρά ζητήματα, όπως η οικονομία, η υγεία, η παιδεία, το περιβάλλον, αλλά και η διασφάλιση της δημοκρατίας. Πώς μπορεί να πείσει ένας πολιτικός ότι μπορεί να καινοτομήσει στην ψηφιακή διακυβέρνηση, να προστατεύσει τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το μέλλον της εργασίας από την επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης και τα άλματα των τεχνολογικών επιτευγμάτων, όταν ο ίδιος αποδεικνύεται ψηφιακά αναλφάβητος; Και αυτό είναι ξεκάθαρο ρίχνοντας μια ματιά στα διάφορα κοινωνικά δίκτυα υποψηφίων. 

Ένας υποψήφιος με απόλυτη άγνοια της λειτουργίας ενός αλγόριθμου, με άγνοια για το πώς συλλέγεται μια βάση δεδομένων, τον τρόπο αξιοποίησής της στη διοίκηση και όχι για προσωπικό του όφελος, δεν μπορεί να πείσει για τα βασικά: την ικανότητά του να διαμορφώσει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για τον περιορισμό διάδοσης μηνυμάτων που επιβουλεύονται το δημοκρατικό μας πολίτευμα. Δεν μπορεί να πείσει ότι κατέχει τον τρόπο εκσυγχρονισμού της παιδείας, της υγείας, της δημόσιας διοίκησης γενικότερα. Πώς να εμπιστευθείς έναν υποψήφιο που, στην καλύτερη περίπτωση, κάνει like σε δική του ανάρτηση στα social, και στην χειρότερη κάποιον που δεν επιθυμεί να διαθέτει δημόσιο προφίλ γιατί έχει μάθει να κάνει διάλογο μονάχα με όσους φιλτράρουν οι μέχρι πρότινος διευθυντές του γραφείου του ή «το παιδί που τρέχει τα σόσιαλ και την επικοινωνία».

Τέτοιου είδους υποψήφιοι είναι αδύνατον να πείσουν ότι κατανοούν τη σύγχρονη εποχή, τη γλώσσα, το πολιτιστικό και κοινωνικό περιβάλλον που αναπτύσσονται, συνεπώς και να χαράξουν καινοτόμο και μεταρρυθμιστική πολιτική. Ένας πολιτικός που στηρίζει μια προεκλογική καμπάνια σε βίντεο όπου πρωταγωνιστεί ως μεσσίας τον οποίο υποδέχονται στην επαρχία ηλικιωμένοι μετά φανών και λαμπάδων, με χειραψίες χαμόγελα και φιλικά χτυπήματα στην πλάτη, έχει χάσει το τρένο. Η αποκωδικοποίηση της μιντιακής εικόνας τον έχει προφτάσει – αν δεν τον έχει ξεπεράσει. 

 Η ανάληψη της εξουσίας προϋποθέτει ορθή επικοινωνία χρησιμοποιώντας τα μέσα της εποχής

Δεν πρόκειται για εξειδικευμένη γνώση ούτε για την ανακάλυψη της πυρίτιδας. Δεν χρειάζεται πτυχίο από το MIT για να γνωρίζεις ότι ένα βίντεο με πολιτικό μήνυμα πρέπει να συνοδεύεται από υπότιτλους. Κυκλοφορούν άπειρες εφαρμογές που το κάνουν αυτόματα και μάλιστα συχνά δωρεάν. Ένα βίντεο με υπότιτλους δεν είναι μόνο διεισδυτικότερο, αλλά κυρίως στην εποχή της συμπερίληψης δεν αποκλείει μια σημαντική ομάδα συμπολιτών μας (για παράδειγμα τους κωφούς) που δικαιούται να λάβει το μήνυμα. Το «για ένα καλύτερο αύριο» δεν είναι πολιτικό μήνυμα για να ξεχωρίσουμε τους ικανότερους, αλλά για να ξεσκαρτάρουμε τη φύρα. Κι όμως το μεγαλύτερο ποσοστό των υποψηφίων δεν ξεφεύγει από παρεμφερή κλισέ υπονομεύοντας την υποψηφιότητά του, ενώ την ίδια στιγμή επιβεβαιώνουν τη στάση των ψηφοφόρων να απέχουν από τις εκλογές λόγω αυτής της μετριότητας. 

Όχι ότι υπάρχουν αναλογίες, αλλά πώς θα έμενε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ στην ιστορία αν απαξίωνε τη δύναμη του ραδιοφώνου ως επιδραστικό μέσο της εποχής; Αν δεν έστελνε ποτέ στους συμπολίτες του το μήνυμα της 13ης Μαΐου του 1940 στο οποίο υποσχόταν αίμα, κόπο, δάκρυα και ιδρώτα; Αν εκφωνούσε κάτι στο πόδι…

Πουθενά αλλού δεν αποτυπώνεται καλύτερα η ανάγκη για μια ορθή επικοινωνία με το έθνος από την ταινία «Ο λόγος του βασιλιά» του Τομ Χούπερ. Η θεραπεία του τραυλίσματος του Βασιλιά Γεωργίου VI κρίθηκε απαραίτητη με την ανάληψη των βασιλικών του καθηκόντων. Η ανάληψη της εξουσίας προϋποθέτει ορθή επικοινωνία χρησιμοποιώντας τα μέσα της εποχής. Αρκεί να μην το παρακάνουν οι αρμόδιοι και υποψήφιοι, μπερδεύοντας το reality και την υπερέκθεση της προσωπικής ζωής, με τις πολιτικές θέσεις τις οποίες έχουμε ανάγκη να ακούσουμε με προσοχή. Κάπου ανάμεσα παράπεσε η ορθή επικοινωνία.