Στο μυαλό του Κωνσταντίνου Κυρανάκη

Πρώτη φορά ακούσαμε το όνομά του δέκα χρόνια πριν, στις Ευρωεκλογές του 2014. Ένας νεαρός (μόνο είκοσι έξι ετών), με παπούτσια all star, ανήσυχο βλέμμα και όνειρα για το μέλλον, εμφανίστηκε στο πλάι του τότε Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά ως ο νεότερος υποψήφιος του ευρωψηφοδελτίου. Σε έπειθε από κείνες κιόλας τις μέρες πως ήταν ένας άνθρωπος με ισχυρή θέληση και με μια σπάνια έφεση στο να εστιάζει στην ουσία και όχι σε αόριστες θεωρητικές γενικότητες. Κάτι μέσα του τον ωθούσε από τότε στη μάχη με τα κακώς κείμενα της καθημερινότητας. Να εντοπίζει το πρόβλημα. Να παλεύει με το πρόβλημα. Να αφοσιώνεται στην επίλυσή του. Ήταν η εποχή των μεγάλων εθνικών αγκαθιών, η Ελλάδα είχε κουραστεί από το παρωχημένο μοντέλο της πολιτικής των προηγούμενων δεκαετιών, όπου το μεγαλύτερο μέρος της αναλωνόταν σε παχιά λόγια, και ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης ξεπρόβαλλε σε κείνο το μεταίχμιο των καιρών για να αναδείξει σταδιακά το ακριβώς αντίθετο, ότι η πολιτική είναι ένας πόλεμος στο πλευρό του πολίτη ενάντια σε κακοφορμισμένες πληγές, η τέχνη του εφικτού. Πολλοί είδαν στο πρόσωπό του την απάντηση της νεότερης γενιάς στην ανάλγητη Ελλάδα του χθες, και ακόμα περισσότεροι τον εμπιστεύτηκαν στην πάροδο των ετών ως γνήσιο εκφραστή αυτής της απάντησης. Πάντως ο χρόνος τον αποζημίωσε για τις αρετές του. Αναπληρωτής Εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας στα 28. Βουλευτής στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας στα 32. Και πλέον Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης στα 36, στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.  

Από κοντά, μοιάζει πάντα ήρεμος, η φωνή του χαμηλότονη, εκπέμπει αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Παρ’ όλα αυτά, διαισθάνεσαι το καύσιμο που κυλάει μέσα του. Νιώθει ότι είναι η πρώτη φορά που έχει την ευκαιρία στην πολιτική να κάνει πραγματικό έργο. Εργασιομανής, πεισματάρης, παθιασμένος, αλλά πλέον πιο ώριμος. Αναγνωρίζει λάθη και αδυναμίες, πατάει καλύτερα στα πόδια του. Πατέρας μιας κόρης δεκαοκτώ μηνών, σε έναν ρόλο που τον μαθαίνει από την αρχή. 

Πόσο έχει αλλάξει ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης τα τελευταία δέκα χρόνια; Τι είναι αυτό που κυριαρχεί στο μυαλό του για το χθες, το σήμερα και το αύριο;

― Ιούνιος 2023, χτυπάει το τηλέφωνο την επομένη των εθνικών εκλογών και σου ανακοινώνει ο πρωθυπουργός την ανάληψη της θέσης σου στην κυβέρνηση. Πρώτη σκέψη;   

Όταν χτυπάει το τηλέφωνο εκείνη τη μέρα, ξέρεις ότι είναι για καλό. Μιλήσαμε ελάχιστα, σχεδόν κοφτά. Μου είπε: «Πας υφυπουργός στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ένα υπουργείο με ψηλά τον πήχη, θα έχεις την ευκαιρία να κάνεις πολλά εκεί». Τον ευχαρίστησα και του υποσχέθηκα ότι θα δώσω τον καλύτερό μου εαυτό για να δικαιώσω την επιλογή του. Κλείσαμε, η γυναίκα μου που ήταν δίπλα με αγκάλιασε, και ένιωσα ξαφνικά, παρά την τεράστια κούραση των εκλογών, ότι τα «ρεζερβουάρ» γέμισαν ξανά και οι μηχανές μπορούσαν να δουλέψουν στο φουλ. Αδρεναλίνη και ατελείωτες σκέψεις για όσα έπρεπε να κάνω τις πρώτες μέρες, για όσα ήθελα να πετύχουμε στους πρώτους μήνες. 

― Τι είναι το πιο σημαντικό στο ξεκίνημα ενός πολιτικού που αναλαμβάνει υπουργική θέση για πρώτη φορά; 

Οι άνθρωποι που σχηματίζουν την ομάδα. Έχω επιλέξει να επενδύσω πολύ σε νέους, νεότερους από μένα. Όπως ήθελα να επενδύσουν και σε μένα όταν ήμουν 20άρης. Φυσικά στην ομάδα υπάρχουν και άνθρωποι της γενιάς μου, αλλά και μεγαλύτεροι, όπως η κ. Μαίρη που είναι άνω των 70 και αποτελεί την «beta tester» μας για κάθε νέα εφαρμογή του gov.gr που απευθύνεται σε ανθρώπους μεγαλύτερων ηλικιών. Το πιο σημαντικό για να φτάσουμε μακριά είναι να υπάρχει εμπιστοσύνη και εργατικότητα στην ομάδα. Να βλέπει ο ένας τον άλλον, να δίνει το κάτι παραπάνω. Να μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά και να ξέρουμε ότι δεν υπάρχουν παρεξηγήσεις. Όποιος αναλαμβάνει κάτι να το εκτελεί ώστε να μπορούν να βασιστούν οι υπόλοιποι. Και να βάζουμε πλάτη στον διπλανό μας, όταν κάτι του συμβεί. Αυτές είναι οι βασικές αρχές που προσπαθώ να περάσω. 

― Τι θέλει να πετύχει λοιπόν αυτή η ομάδα για να «φτάσει μακριά»; Και τι θα θεωρούσες επιτυχία όταν θα φύγεις από αυτή τη θέση; 

Ο βασικός μας στόχος είναι πολύ συγκεκριμένος και λέγεται ολοκλήρωση του Κτηματολογίου σε πλήρως ψηφιακή μορφή. Να μπει επιτέλους τάξη στο χάος της αγοράς ακινήτων της χώρας. Είναι ένας πολύ δύσκολος τομέας, νομικά και τεχνικά σύνθετος, με κομμάτια που είναι σήμερα αποτυπωμένα αποκλειστικά σε χαρτί. Πολύ χαρτί. Μιλάμε για πάνω από 1 δισεκατομμύριο σελίδες σε όλα τα υποθηκοφυλακεία της χώρας. Τα ανέκδοτα στην Ελλάδα σε σχέση με υποσχέσεις πολιτικών είναι δύο. Το μετρό Θεσσαλονίκης και το Κτηματολόγιο. Και τα δυο έχουμε στόχο να ολοκληρωθούν με κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη. 

― Στους 7 μήνες που βρίσκεσαι στο υπουργείο, τι θεωρείς πιο επάξιο επίτευγμα; 

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που παραλάβαμε είναι οι πολύμηνες καθυστερήσεις στις μεταγραφές ακινήτων. Πρακτικά μιλώντας, άνθρωποι που πληρώνουν πολλά χρήματα για να αγοράσουν ένα σπίτι δεν αποκτούν την κυριότητά του, αν δεν «μεταγραφεί» το συμβόλαιό τους από τις δημόσιες αρχές. Αυτή η διαδικασία σε έγχαρτη μορφή είχε φτάσει σε σημείο να καθυστερεί από 6 μήνες έως και 2 χρόνια. Ακραίο και επικίνδυνο για την οικονομία της χώρας και την ιδιοκτησία του καθενός. Με σκληρή δουλειά, με κατάργηση 4 γραφειοκρατικών βημάτων, αλλά και με ψηφιακές λύσεις καταφέραμε να μειώσουμε μια διαδικασία μηνών σε λεπτά. Δεκατέσσερα για την ακρίβεια. Η πρώτη μεταγραφή από τον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης έγινε στη Θεσσαλονίκη μέσα σε 14 λεπτά και ο αγοραστής δεν πίστευε στα μάτια του. Η αντιπολίτευση μάλιστα έλεγε στη Βουλή πριν λίγους μήνες ότι «κάτι τέτοιο είναι απολύτως ανέφικτο». Στόχος μας τώρα είναι να διευρύνουμε τις ψηφιακές μεταβιβάσεις, να ψηφιοποιήσουμε όλο το αρχείο των υποθηκοφυλακείων, να εντάξουμε τα ακίνητα στο gov.gr wallet αλλά και να βγάλουμε «στον αέρα» τον ψηφιακό χάρτη κτηματογράφησης. Μέχρι τέλος του 2024 όλες οι διαδικασίες του Κτηματολογίου θα είναι ψηφιακές. 

― Φαντάζομαι όμως ότι δεν θα ήταν εύκολο να επιτευχθεί, υπό την έννοια ότι, δυστυχώς, το πρόβλημα για χρόνια στην Ελλάδα ήταν οι αραχνιασμένες νοοτροπίες που συντηρούσαν στάσιμες καταστάσεις. Συνάντησες προβλήματα; Υπάρχει, εκτός από τη «χαρτούρα», και ένα είδος παλαιολιθικής αντίληψης στους μηχανισμούς των εδραιωμένων δημοσιοϋπαλληλικών νοοτροπιών;

Όταν πας να αλλάξεις μια παθογένεια, σίγουρα ενοχλείς αυτούς που ευνοούνται από αυτήν. Δεν θέλω να πω πολλά, αλλά είναι σαφές ότι οι καθυστερήσεις στις μεταγραφές δημιουργούν παράθυρο για διαφθορά. Θυμάμαι σε μια από τις συναντήσεις που είχα με τους προγραμματιστές της διεύθυνσης Πληροφορικής του Κτηματολογίου που είπα ότι η δική τους προσπάθεια είναι που θα βάλει τέλος σε αυτές τις νοσηρές καταστάσεις. Κάθε ψηφιακή εφαρμογή που δουλεύει σωστά είναι πλήγμα στο ρουσφέτι, χτύπημα στη διαφθορά. 

― Ισχύουν όσα λένε για τους δημόσιους υπαλλήλους; 

Να ξέρεις ότι κόντρα στον κανόνα που επικρατεί στο Δημόσιο, έχω βρει και ανθρώπους που δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για την εξυπηρέτηση του πολίτη. Γι’ αυτό και στο νομοσχέδιο του Δεκεμβρίου επέμεινα πάρα πολύ για το bonus παραγωγικότητας. Γιατί ένας δημόσιος υπάλληλος που είναι συνεπής και εργατικός δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ακριβώς το ίδιο με κάποιον που είναι «φάντασμα» και βρίσκει μονίμως δικαιολογίες για να μην κάνει τίποτα. Ο συνεπής, ο εργατικός, πρέπει να επιβραβεύεται. Οικονομικά, όχι απλά με όμορφα λόγια στις κοπές πρωτοχρονιάτικης πίτας. 

― Πόσο σημαντική είναι για σένα η ρήξη με πληγές που κακοφορμίζουν εδώ και δεκαετίες;

Η ρήξη και η σύγκρουση δεν με φόβιζαν ποτέ. Το κόστος της αδράνειας, το να μην κάνεις τίποτα για να μην ενοχλήσεις κανέναν είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό της ρήξης. Καμία μεγάλη αλλαγή δεν έγινε χωρίς κάποιοι να ξεβολευτούν και να χάσουν προνόμια. Είμαι αποφασισμένος να κάνω πράγματα στο Υπουργείο, δεν θα κάτσω με σταυρωμένα τα χέρια κάθε φορά που υπάρχουν αντιδράσεις.  

― Πέραν του Κτηματολογίου, ανακοινώσατε ψηφιοποίηση και στο χώρο της Ναυτιλίας. Τι θα δούμε εκεί; 

Θα δούμε άμεσα ψηφιακή νηολόγηση πλοίου στην Ελληνική Σημαία. Ένας τομέας που η Ελλάδα πρωτοπορεί παγκοσμίως δεν επιτρέπεται το 2024 να μη λειτουργεί ψηφιακά και ένας από τους λόγους που βλέπουμε πολλούς Έλληνες πλοιοκτήτες να μην έχουν τα πλοία τους στην Ελληνική Σημαία είναι η γραφειοκρατία. Έχουμε ξεκινήσει δουλειά μαζί με τον Υπουργό Ναυτιλίας και τους συνεργάτες του ώστε φέτος να τραβήξουμε μια γραμμή και να κάνουμε τη Σημαία μας και τις διαδικασίες που τη συνοδεύουν πλήρως ψηφιακές. Η ποντοπόρος Ναυτιλία λειτουργεί ως πρέσβειρα της Ελλάδας, ως πρόσωπο μιας μικρής χώρας που όμως κυριαρχεί σε όλες τις θάλασσες του πλανήτη. Αισθάνομαι καθήκον να βάλουμε κι εμείς το δικό μας λιθαράκι ώστε αυτός ο τομέας να δυναμώσει ακόμη περισσότερο. 

― Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την ψηφιοποίηση της χώρας τα επόμενα χρόνια; 

Η σωστή αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στο Κράτος. Ήδη μαζί με τον Δημήτρη Παπαστεργίου ανακοινώσαμε την εξυπηρέτηση πολιτών μέσω AI στο gov.gr, και μετράμε μέχρι σήμερα πάνω από 400.000 διαλόγους. Αυτά είναι επισκέψεις σε δημόσιους φορείς και τηλέφωνα σε δημόσιες υπηρεσίες που δεν έγιναν. Είμαστε η πρώτη χώρα στην ΕΕ που υιοθετεί Generative ΑΙ για την εξυπηρέτηση πολιτών διαβάζοντας νόμους, υπουργικές αποφάσεις, διαδικασίες δημοσίων υπηρεσιών και εγκυκλίους. Στόχος μας να διευρύνουμε τη χρήση του και σε ενέργειες που θα κάνει το AI για λογαριασμό του πολίτη απέναντι στο κράτος. Να δημιουργήσει μόνο του μια αίτηση, να ολοκληρώσει μια διαδικασία εφόσον το εξουσιοδοτήσουμε. Ένας πραγματικός βοηθός για τον πολίτη που εξασφαλίζει καλύτερη εξυπηρέτηση όλες τις ώρες της ημέρας, και απελευθερώνει ανθρώπινους πόρους του Κράτους για πολύ πιο ουσιαστικές και δημιουργικές εργασίες. Είναι ένα πολύ τολμηρό βήμα διότι η εξυπηρέτηση μέσω τεχνητής νοημοσύνης δημιουργεί έννομες συνέπειες στη σχέση κράτους - πολίτη και άρα δεν υπάρχει περιθώριο για πειραματισμούς.

― Παρ’ όλα αυτά το ερώτημα γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη παραμένει: Είναι τελικά «Ευλογία» ή «κατάρα»; ― Πώς βλέπεις να εξελίσσεται τα επόμενα χρόνια αυτή η τεχνολογία και πώς θα επηρεάσει τις ζωές μας. 

Είναι μια πραγματική επανάσταση, όπως ήταν ο ηλεκτρισμός ή τα πρώτα χρόνια του internet. Για να έχουμε όλοι μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα πρέπει να κατανοήσουμε τι είναι το AI και σε ποια σημεία της καθημερινότητάς μας το χρησιμοποιούμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Από την επιλογή των ταινιών στο Νetflix και τα φίλτρα στα κοινωνικά δίκτυα μέχρι τη δημιουργία ολόκληρων εκδόσεων όπως η Athens Voice με χρήση AI, υπάρχουν αναρίθμητα παραδείγματα που οφείλουμε να κατανοήσουμε αν θέλουμε να έχουμε τεκμηριωμένη άποψη. Και σίγουρα υπάρχουν δυο πολύ συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων που πρέπει να εκπαιδευτούν και να μάθουν περισσότερα για το AI. Πρώτον, τα μέλη της Βουλής και της κυβέρνησης, οι άνθρωποι που καλούμαστε να νομοθετήσουμε και να οριοθετήσουμε για κάτι τόσο σύνθετο. Να βάλουμε κανόνες που θα έχουν νόημα. Δεύτερον, οι μαθητές στα σχολεία. Να μάθουν οι επόμενες γενιές πώς να χρησιμοποιούν αυτήν την επαναστατική τεχνολογία προς όφελός τους, αλλάζοντας ίσως και το μοντέλο εκπαίδευσης. Να φύγουμε από την αποστήθιση που προσφέρει τίποτα νοητικά, και να πάμε στην κριτική σκέψη. Σε 5 χρόνια από σήμερα όποιος νέος εργαζόμενος δεν έχει εντάξει εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης στο βιογραφικό του, θα αντιμετωπίζεται σαν να μη γνωρίζει word και excel. Οφείλουμε να δώσουμε σήμερα στη νέα γενιά αυτό που θα χρειάζεται αύριο για να φτάσει ψηλά. 

Κάνουμε μια παύση για λίγο. Ενόσω εκείνος μιλάει στο τηλέφωνο, εγώ παρατηρώ το γραφείο του. Η αγάπη του για την Ελλάδα είναι εμφανής όχι με τον τυπικό τρόπο που θα περίμενε κάποιος από έναν εκλεγμένο πολιτικό. Εκπέμπει κάτι πιο βαθύ, έναν σεβασμό αρχέγονο, μια αφοσίωση ερμητική. Πουθενά στους τοίχους δεν βλέπω τα κλασικά κομματικά λάβαρα που δεσπόζουν συνήθως σε πολιτικά και υπουργικά γραφεία. Υπάρχει μόνο ο «Ύμνος στην Ελευθερία», έργο του Γιώργου Τσεριώνη, το οποίο περιέχει λιγότερο γνωστούς στίχους από τον Εθνικό Ύμνο και σελίδες από την ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος. Ο Κωνσταντίνος το έχει στην κατοχή του από τα σπάργανα της πορείας του, πριν κατέβει πρώτη φορά για βουλευτής. Επίσης υπάρχει ένα χειροκέντητο έμβλημα του Καστελόριζου. Η Ελένη, η σύζυγός του, έχει καταγωγή από το μαγικό νησί. Είναι ένας τόπος που τους συγκινεί βαθιά, και θέλουν να ζωντανέψουν τις ρίζες τους εκεί. Στο Καστελόριζο βάφτισαν την κόρη τους. «Έχετε σπίτι στην περιοχή;» τον ρωτάω μόλις κλείνει το τηλέφωνο. «Όχι», μου απαντάει. «Εύχομαι να πάρετε», του λέω. Κουνάει το κεφάλι του. «Μπα, είναι ακριβά τα σπίτια στο Καστελόριζο, Στέφανε». Σηκώνεται. «Τι λες; Συνεχίζουμε την κουβέντα μας περπατώντας;» προτείνει. Μέχρι να βγούμε από το Υπουργείο συναντάει υπαλλήλους πίσω από γραφεία, κλητήρες, καθαρίστριες, θυρωρούς. Μιλάει με όλους, σαν να τους ξέρει χρόνια. Τους ρωτάει αν είναι καλά, αν έχουν κάποιο πρόβλημα, αν υπάρχει κάτι που χρειάζονται. Πέρα από το νοιάξιμο που ακτινοβολεί η αμεσότητά του, αφουγκράζομαι κι ένα βαθύτερο πηγαίο ενδιαφέρον, που δεν το έχω συναντήσει συχνά σε ανθρώπους της εξουσίας. Λες και το μυαλό του είναι διαρκώς στο πόσο μπορεί να βοηθήσει. Λες και θέλει να απλώσει για όποιον συναντάει ένα δίχτυ προστασίας απέναντι στις αντιξοότητες, τον κίνδυνο, οτιδήποτε αρνητικό. Βγαίνουμε στο δρόμο. Το κρύο τσουχτερό. Περπατάμε αργά, μιλώντας. Μερικά τετράγωνα παρακάτω βλέπουμε μια χορταριασμένη αλάνα, όπου επτά πιτσιρικάδες παίζουν μονότερμα. Η μπάλα τους είναι κατακίτρινη και χοροπηδάει ξέφρενα ανάμεσα στις πέτρες και τις τσουκνίδες. Οι παίχτες δεν είναι παραπάνω από δεκαπέντε ετών. Παίζουν αμέριμνα, μια εικόνα παλιάς νοσταλγίας σαν πολαρόιντ με σέπια, ενώ εμείς στεκόμαστε και τους κοιτάζουμε. Κανένα από αυτά τα παιδιά δεν αντιλαμβάνεται πως ο λυσσαλέος ποδοσφαιρικός αγώνας τους τελείται υπό την παρουσία υφυπουργού της Ελληνικής Κυβέρνησης.

― Σε ακούω να μιλάς συχνά για τους νέους. Έχει να κάνει με το γεγονός ότι ξεκίνησες κι εσύ πολύ νέος την πολιτική; Είναι κάτι άλλο; 

Έχει να κάνει με τις ευκαιρίες που θέλω να έχουν οι νέοι και δεν είχε η δική μου γενιά. Όταν εμείς τελειώσαμε το Πανεπιστήμιο ξεκίνησε η βαθιά κρίση στην Ελλάδα. Και όλα τα όνειρα πήγαν στον κουβά. Η κρίση μάς έκανε πιο ανθεκτικούς, πιο σκληραγωγημένους ίσως, και αυτό είναι καλό. Αλλά οι νοοτροπίες που μας οδήγησαν στην κρίση δεν έχουν τελειώσει οριστικά. Και εμένα με ενδιαφέρει κάθε φορά που βλέπω ένα νέο παιδί που θέλει να κάνει κάτι σημαντικό στη ζωή του, να έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι μπορεί. Μιλάω λοιπόν γι’ αυτούς γιατί θυμάμαι από πού ξεκίνησα. Και για να βρεις τον δρόμο σου στη ζωή, αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάς ποτέ. 

― Ποιος είναι ο αγαπημένος δρόμος σου στην Αθήνα;

Η Λεωφόρος Ποσειδώνος, το βράδυ χωρίς κίνηση και με δυνατή house μουσική στο αυτοκίνητο. Το βράδυ συνεχίζω και οδηγώ μόνος μου χωρίς παρουσία αστυνομικού, είναι η στιγμή της ημέρας που οι σκέψεις μου μιλούν πιο δυνατά.

― Αυτή είναι η στιγμή που σε αποφορτίζει περισσότερο; 

Αυτή ναι, εκτός αν προλάβω την κόρη μου πριν κοιμηθεί. Αν είμαι τυχερός με βλέπει, φωνάζει μπαμπά, την παίρνω αγκαλιά και με κάνει να τα ξεχνάω όλα. Ειδικά αν είναι η σειρά μου να την κοιμίσω. Όταν ακουμπάει το κεφάλι στον ώμο μου από την κούραση, νιώθω ότι δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Μπλοκάρουν όλα, ευθύνες, υποχρεώσεις, αρνητικότητα, φιλοδοξίες, ειδοποιήσεις στο κινητό, όλα. Υπάρχει μόνο η ανάσα της και τα δάχτυλα της που σφίγγουν το δικό  μου. 

― Ξέρω ότι είσαι τρυφερός πατέρας, και απολύτως παρών, όσο μπορείς. Σε άλλαξε η γέννησή της; Και επιπλέον, σε άλλαξε και στο κομμάτι της πολιτικής; Εγώ, για παράδειγμα, όταν γεννήθηκε ο γιος μου, ένιωσα να αλλάζω και ως συγγραφέας, θέλησα τα βιβλία μου να γίνουν ένα καθρέφτισμα της ελληνικής ιστορίας για την επόμενη γενιά, τη δική του. Βίωσες κι εσύ κάτι αντίστοιχα αναπάντεχο;

Θα σου έλεγα ότι με αλλάζει, όσο περνάει ο καιρός και τη βλέπω να μεγαλώνει. Το επίκεντρο είναι πλέον εκείνη, και όλη μου η σκέψη και οι προτεραιότητες κινούνται γύρω από το παιδί μου. Όσο περνούν οι μήνες και βγαίνουν οι πρώτες λέξεις συνειδητοποιώ περισσότερο τι σημαίνει να είσαι γονιός. Και σίγουρα έχει αλλάξει τη σχέση μου με την Ελένη, τη γυναίκα μου, η οποία είναι μια υπέροχη μητέρα. Όταν είμαστε τρεις μας τα πράγματα είναι, δεν ξέρω πώς να σου το πω ακριβώς, ολοκληρωμένα, πλήρη. Τώρα σε ό,τι αφορά την πολιτική, πάντα είχα και έχω στο μυαλό μου τις επόμενες γενιές, οπότε δεν νιώθω ότι έχει αλλάξει κάτι. Αυτό που σκέφτομαι είναι όταν θα πάει σχολείο. Ότι θα πρέπει να ζυγίζω δυο και τρεις φορές αυτά που λέω δημοσίως για να μη βιώνει τοξικές καταστάσεις όπως τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς μου κάθε φορά που ξεσπά μια δημόσια σύγκρουση. Έχουμε δρόμο μέχρι τότε όμως…

― Τι σε τρομάζει περισσότερο ως γονιό;

Να χτυπήσει το τηλέφωνο και να έχει συμβεί κάτι στο παιδί μου. Δεν θα πω ψέματα, με τρομοκρατεί αυτή η σκέψη και είναι η πρώτη φορά που αντιλαμβάνομαι απόλυτα την υπερπροστατευτικότητα των δικών μας γονιών που πάντα μας εκνεύριζε. 

― Πάμε στα πιο εύκολα. Ταινίες ή σειρές;

Ταινίες. Είτε αυτές που σε κάνουν να σκέφτεσαι, είτε αυτές που σε γεμίζουν αδρεναλίνη. Νιώθω ότι τα τελευταία χρόνια όμως δεν βλέπουμε την ποιότητα της προηγούμενης δεκαετίας. Από το 2023 ξεχώρισα το Oppenheimer που ήταν όντως πολύ δυνατή ταινία, γεμάτη βαθιά νοήματα παρά την πολύ κακή εικόνα που δημιουργεί για τους πολιτικούς. 

― Ένα ταξίδι που σου έχει μείνει αξέχαστο;

Έχω ταξιδέψει πολύ αλλά η πρώτη φορά που μπήκα στον Λευκό Οίκο σίγουρα θα μου μείνει χαραγμένη. Για κάθε πολιτικό που έχει το περιβόητο «μικρόβιο», ο Λευκός Οίκος είναι το «ιερό» των προορισμών που πρέπει να επισκεφθεί. Το να γνωρίζεις ότι μέσα σε αυτούς τους τοίχους έχουν παρθεί οι πιο σημαντικές αποφάσεις του τελευταίου αιώνα, είναι σίγουρα κάτι που δεν προσπερνάς εύκολα. 

― Αγαπημένη πόλη εκτός Ελλάδος; 

Η Βαρκελώνη. Φοβερή ατμόσφαιρα, αρχιτεκτονική, άνθρωποι, φαγητό και ο ναός του ποδοσφαίρου. Θυμάμαι τον ύμνο του Champions League μέσα στο Camp Nu και με πιάνει ρίγος. 

― Βιβλία διαβάζεις; Τελευταίο που ξεχώρισες; 

Αγοράζω και ξεκινάω πάνω από 2-3 βιβλία κάθε φορά που βρίσκομαι σε αεροδρόμιο, αλλά θα σου εξομολογηθώ ότι πλέον τα μισά τα αφήνω στη μέση. Αν ένα βιβλίο δεν με μαγνητίσει, πάω στο επόμενο, δεν θέλω να χάσω χρόνο. Εντελώς τυχαία, θα σου πω ότι το τελευταίο αγαπημένο ήταν το «Ιστορία χωρίς όνομα» του Στέφανου Δάνδολου και, για να σε προλάβω, αγαπημένη θεατρική παράσταση των τελευταίων ετών ήταν η ομώνυμη με την επιβλητική ερμηνεία του Τάσου Νούσια στο ρόλο του Ίωνα Δραγούμη. 

― Οι ηθοποιοί πεθαίνουν στο σανίδι, οι αθλητές αποσύρονται. Με τους πολιτικούς τι συμβαίνει; Τους αλλάζει ο χρόνος; Πρέπει κατά τη γνώμη σου να υπάρχει ημερομηνία λήξης στην πολιτική; 

Ναι, πρέπει. Είμαι υπέρ του ορίου θητειών. Η ορμή και η όρεξη για δουλειά δεν διαρκούν για πάντα. Οπότε κι εγώ ξέρω, τώρα που βρίσκομαι στη δεύτερη τετραετία μου ως βουλευτής, ότι πρέπει να τα δώσω όλα, να κάνω πράγματα που θα μείνουν, που θα κάνουν τη ζωή των ανθρώπων λίγο καλύτερη, λίγο πιο εύκολη. Οι ευκαιρίες στην πολιτική δεν έρχονται όποτε τις θέλεις. Τώρα λοιπόν που ήρθε, ξέρω ότι κάθε μέρα μετρά αντίστροφα για όσα μπορώ να πετύχω ώστε να δω την πατρίδα μου λίγο ψηλότερα. 

― Αναρωτιέμαι, στο τέλος της μέρας είναι ζωογόνα η αίσθηση ότι κάνεις τη ζωή του πολίτη λίγο πιο εύκολη; Γεμίζει την ψυχή; Εξαλείφει την κούραση και τις δυσκολίες; Γίνεται μηχανισμός και κίνητρο για ακόμα περισσότερη δράση το επόμενο πρωινό; Ή δεν λειτουργεί έτσι;

Ναι, είναι. Αυτό το συναίσθημα είναι το μοναδικό καύσιμο που χρειάζεσαι για να συνεχίσεις. 

Σκέφτομαι πόσο σπουδαίο είναι το να ανήκει κάποιος σε αυτή την (σχετικά απολιτίκ) γενιά των thirty something και να διατηρεί τόσο έντονη μέσα του την αξία της προσφοράς στα κοινά, της πραγματικής μάχης με τις χρόνιες ανορθογραφίες που πληγώνουν ακόμα τη χώρα μας. «Εντάξει», του λέω, «τελειώσαμε». Κουμπώνω το παλτό μου μέχρι πάνω γιατί έχω ξυλιάσει, έτοιμος να γυρίσουμε πίσω. Ωστόσο εκείνος μένει ακίνητος, παρακολουθεί τους πιτσιρικάδες που παίζουν ποδόσφαιρο, και στο βλέμμα του ξαφνικά έχει φωλιάσει μια απρόσμενη ανησυχία. Πριν σπεύσω να τον ρωτήσω τι συμβαίνει, στρέφω κι εγώ τη ματιά μου προς τον αγώνα στη χορταριασμένη αλάνα και συνειδητοποιώ ότι η κατακίτρινη μπάλα έχει κυλήσει στο δρόμο και ότι τα παιδιά απέχουν μια ανάσα από το πηδήξουν τη μάντρα και να βγουν ανάμεσα σε ΙΧ και λεωφορεία που πηγαινοέρχονται φουριόζικα. «Όχι, όχι!» φωνάζει ο Κυρανάκης. «Έχει πολλά αυτοκίνητα, μη βγείτε στο δρόμο! Περιμένετε! Θα σας τη φέρω εγώ!» Και τρέχει προς την κατακίτρινη μπάλα, την πιάνει και τους την πετάει, σαν να μην υπάρχει αύριο. Σαν να είναι δική του ευθύνη η ασφάλειά τους. Σαν να θέλει να απλώσει ένα δίχτυ προστασίας απέναντι στις αντιξοότητες, τον κίνδυνο, οτιδήποτε αρνητικό. Όταν επιστρέφει κοντά μου, μοιάζει κατευχαριστημένος, ήσυχος, γεμάτος ανακούφιση. Χαμογελάει κι αυτός, όπως εκείνα τα παιδιά.