Κοινοβουλευτικές διαδικασίες αλά γκρέκα

Πώς θα σας φαινόταν αν την ημέρα των εθνικών εκλογών, κατά το μεσημέρι, τα εκλογικά τμήματα έκαναν καταμέτρηση των ψήφων που είχαν πέσει μέχρι εκείνην την ώρα στην κάλπη και ακολούθως τα ανακοίνωνε το Υπουργείο Εσωτερικών κατά την μία το απόγευμα, ανά Νομό και συγκεντρωτικά στην Επικράτεια; Δεν θα το βρίσκατε και πολύ σωστό να υποθέσω; Θα λέγατε ότι θα μπορούσε να επηρεάσει τις ψήφους όσων δεν θα είχαν ακόμα πάει να ψηφίσουν, ίσως να ωθούσε και ανθρώπους που ως το μεσημέρι είχαν αποφασίσει να απέχουν να πάνε τελικά να ψηφίσουν. Ίσως αυτή η ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων να επηρέαζε τα τελικά αποτελέσματα. Μα θα είχατε απόλυτο δίκιο να κάνετε τέτοιες σκέψεις. Ευτυχώς που και μόνο για πρακτικούς λόγους, άνοιγμα της κάλπης και καταμέτρηση πριν την επίσημη ώρα λήξης της διαδικασίας της ψηφοφορίας δεν μπορεί να γίνει.

Για πάμε τώρα στην Βουλή και πιο συγκεκριμένα, στις λεγόμενες «ονομαστικές» ψηφοφορίες. Τι προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής για αυτές;

ΑΡΘΡΟ 72: Ονομαστική Ψηφοφορία

...

4. H oνoμαστική ψηφoφoρία διεξάγεται είτε με τo ηλεκτρoνικό σύστημα με καταγραφή των oνoμάτων των Boυλευτών είτε με oνoμαστική κλήση.

5. Για τη διενέργεια της oνoμαστικής ψηφoφoρίας, o Πρόεδρoς καλεί ένα Boυλευτή από τη Συμπoλίτευση και έναν από την Aντιπoλίτευση για να εκφωνήσoυν τoν κατάλoγo των Boυλευτών και να καταμετρήσoυν τις ψήφoυς. Πριν από την εκφώνηση τoυ καταλόγoυ, o Πρόεδρoς διατυπώνει τo ερώτημα.

6. Kάθε Boυλευτής μετά την oνoμαστική κλήση τoυ εκφράζει την πρoτίμησή τoυ με “ναι”, “όχι”, ή “παρών”, ενώ oι ψηφoλέκτες σημειώνoυν, καθένας χωριστά, την ψήφo κάθε Boυλευτή.

...

Πρώτη παρατήρηση: χρήση ηλεκτρονικού συστήματος δεν έχει γίνει ποτέ ακόμα κι αν έχει εγκατασταθεί τέτοιο σύστημα. Είναι επίσης αμφίβολο τι ακριβώς εννοούν με τον όρο «ηλεκτρονικό σύστημα» αυτοί που συνέγραψαν τον Κανονισμό της Βουλής αλλά και αυτοί που τον ψήφισαν. 

Δεύτερη παρατήρηση: σε όσες σημαντικές ονομαστικές ψηφοφορίες έχουν διεξαχθεί ως σήμερα, όπως εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από το 1990 και μετά, Μνημόνιο Ι, Μεσοπρόθεσμο, Μνημόνιο ΙΙ, κλπ ακολουθήθηκε μια συγκεκριμένη σειρά κλήσης των ονομάτων των βουλευτών που έχει να κάνει με τις εκλογικές περιφέρειες, την κοινοβουλευτική δυναμη των κομμάτων και την αλφαβητική σειρά των ονομάτων των βουλευτών. Εν ολίγοις, η σειρά είναι σταθερή όσο η σύνθεση της Βουλής είναι σταθερή. Κάθε φορά, καλείται να ψηφίσει πρώτος ο βουλευτής Α.Κ., τριακοστός ο Χ.Β., κ.ο.κ. και τελευταίος ψηφίζει πάντα ο Γ.Π. (τα αρχικά είναι τυχαία και δεν ανταποκρίνονται στα πραγματικά ονόματα). 

Νομίζω ότι σε αυτό το σημείο έχετε καταλάβει πώς συνδέεται το φανταστικό παράδειγμα της πρώτης παραγράφου με την πρακτική που ακολουθείται απο την Βουλή των Ελλήνων στις ονομαστικές ψηφοφορίες. Οι βουλευτές συμμετέχουν σε μια κρίσιμη ονομαστική ψηφοφορία υπό ΑΝΙΣΟΥΣ ΟΡΟΥΣ! Πρώτον, επειδή ο πρώτος στην σειρά της ψηφοφορίας δεν έχει καμία γνώση για το τι θα ψηφίσουν οι άλλοι 299 μετά από αυτόν (πέρα από την γνώση των δηλώσεων κάποιων βουλευτών, οι οποίες όμως δηλώσεις πριν την ψηφοφορία δεν δεσμεύουν κανέναν, ούτε καν αυτόν που την κάνει, η ψήφος είναι που μετράει). Δεύτερον, επειδή ο τελευταίος στην σειρά βουλευτής γνωρίζει ήδη πώς έχουν ψηφίσει οι 299 πριν από αυτόν και μπορεί να αλλάξει την απόφασή του τι να ψηφίσει με βάση το τι ψήφισαν οι 299 πριν από αυτόν! Μπορεί δηλαδή να αποφασίσει να ακολουθήσει κάποια (είτε «αναίμακτη» είτε «αιματηρή») προσωπική στρατηγική ηρωοποίησής του την τελευταία στιγμή. Μπορεί από την ψήφο του να κρίνεται το αν θα οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές ή σε οικονομική κατάρρευση! Μπορείτε να φανταστείτε πόσο άδικη είναι η ψυχολογική πίεση που ασκείται στους τελευταίους στην σειρά βουλευτές αν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας είναι αμφίρροπο μέχρι την στιγμή που έρχεται η σειρά τους να ψηφίσουν; Με βάση ποιά λογική, με βάση ποιόν σεβασμό στην ισότητα της ψήφου των βουλευτών, με βάση ποιά υπηρεσία στην Δημοκρατία και στο Σύνταγμα ακολουθεί η Βουλή αυτήν την άθλια εκλογική διαδικασία που ούτε σε 15μελές δεν θα γινόταν αποδεκτή;

Θα με ρωτήσετε: και τι προτείνεις; Να καταργηθούν οι ονομαστικές ψηφοφορίες; Όχι βέβαια. Ονομαστική ψηφοφορία σημαίνει να γνωρίζουμε τι ψήφισε ο κάθε βουλευτής. Πολύ ωραία. Ο κάθε βουλευτής να ψηφίζει σε μια κάλπη με φάκελο που φέρει το όνομά του απέξω. Όταν συγκεντρωθούν οι 300 φάκελοι μέσα στην κάλπη, αυτοί θα ανοίγονται και θα διαβάζεται το όνομα κάθε βουλευτή και τι αυτός ψήφισε. Κι αν κάποτε η Ελληνική Βουλή αποφασίσει να μπει στην ηλεκτρονική εποχή, οι βουλευτές θα πατούν ένα κουμπί και τα ηλεκτρονικά αποτελέσματα θα ανακοινώνονται ονομαστικά ΑΦΟΥ έχουν πατήσει το κουμπί με την επιλογή τους και οι 300 εθνοπατέρες. Ονομαστική ψηφοφορία δεν σημαίνει και ΑΣΥΓΧΡΟΝΗ ψηφοφορία, όπου κάθε βουλευτής την ώρα που ψηφίζει έχει γνώση του ενδιάμεσου αποτελέσματος!

Ερωτήματα: πώς είναι δυνατόν να συμβαίνουν τέτοια αίσχη μέσα στον «Ναό της Δημοκρατίας»; Πού είναι οι Συνταγματολόγοι της χώρας να ενημερώνουν όλους εμάς για αυτές τις κραυγαλέες «ημιθεσμοθετημένες» απαράδεκτες κοινοβουλευτικές πρακτικές; Πόσες ακόμα τέτοιες κοινοβουλευτικές «λεπτομέρειες» περνούν απαρατήρητες; Πότε και πώς θα τα αλλάξουμε όλα αυτά;