«Χρυσό» το καλάθι του σούπερ μάρκετ - Τάξη στην αγορά θέλει η κυβέρνηση

Στα πραγματικά προβλήματα των πολιτών επικεντρώνει το ενδιαφέρον της η κυβέρνηση, προτάσσοντας το ζήτημα της ακρίβειας -το οποίο πλέον το κυβερνητικό επιτελείο ονομάζει «πληθωρισμό της απληστίας».

Μετά την εκτίναξη των τιμών που οφειλόταν κατά βάση στο ενεργειακό πρόβλημα που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, το «ράλι» δεν σταμάτησε. Αντιθέτως, οι αυξήσεις τιμών σε όλα τα προϊόντα, και κυρίως στα βασικά είδη καθημερινής χρήσης, συνεχίζουν σε ξέφρενους ρυθμούς. Η Ελλάδα, δε, ανακηρύσσεται πρωταθλήτρια Ευρώπης στην ακρίβεια. Το φαινόμενο αποδίδεται στον αδύναμο ανταγωνισμό και άλλες χρόνιες δυσλειτουργίες της αγοράς, όπως ότι εισαγωγείς και χονδρέμποροι, ανεξέλεγκτοι, δουλεύουν με ποσοστά κέρδους που δεν υπάρχουν σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Ο «πληθωρισμός της απληστίας» στο στόχαστρο της κυβέρνησης

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε δύο φορές σε «πληθωρισμό της απληστίας» στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Τόνισε ότι η κυβέρνηση γνωρίζει πόσο επιβαρύνονται τα νοικοκυριά, σημείωσε τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και υποσχέθηκε ότι θα ληφθούν και νέα μέτρα εφόσον κριθεί αναγκαίο.

Συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ανάρτηση της Κυριακής (21/1) παρατήρησε: «...Ξέρω ότι εξακολουθεί να δημιουργεί πολλές δυσκολίες στα ελληνικά νοικοκυριά. Κατατέθηκε στη Βουλή η τροπολογία με τα νέα πρόσθετα μέτρα που παίρνουμε για την αντιμετώπιση των αδικαιολόγητων ανατιμήσεων με βαριά πρόστιμα μέχρι 2 εκατομμύρια ευρώ και δημοσιοποίηση των εταιρειών που υιοθετούν αθέμιτες πρακτικές. Με την εφαρμογή των μέτρων ελπίζουμε να δούμε μια μείωση 10-20% στο βρεφικό γάλα. Δεν θα διστάσουμε να πάρουμε και άλλα μέτρα αν χρειαστεί για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της ακρίβειας, ένα πρόβλημα που είναι κατά ένα μέρος εισαγόμενο αλλά οφείλεται και σε διαχρονικές παθογένειες της ελληνικής αγοράς.»

Το Σάββατο (20/1), δε, δήλωσε από το Γαλάτσι: «Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα, να τα βάζουμε με το "τέρας" της ακρίβειας. Θα πολεμήσουμε εκείνους που πατώντας πάνω σε ένα υπαρκτό παγκόσμιο πρόβλημα εκμεταλλεύονται χρόνιες αδυναμίες της αγοράς και υπερχρεώνουν τους καταναλωτές. Δεν θα ανεχτώ τον πληθωρισμό της απληστίας. Και έχω πει πολλές φορές ότι το κράτος έχει τη δύναμη και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς να βάλει την αγορά σε τάξη. Και θα το κάνουμε αυτό για να εξακολουθούμε να στηρίζουμε τα εισοδήματα των πολιτών, ειδικά των ασθενέστερων, όπως το κάνουμε συνέχεια».

Πρωταθλήτρια Ευρώπης στην ακρίβεια η Ελλάδα

Τα στοιχεία της Eurostat δεν επιτρέπουν περιθώριο αμφιβολίας για το τι συμβαίνει με την ακρίβεια στη χώρα. Τον μήνα Δεκέμβριο, η Ελλάδα έσπασε «ρεκόρ» ανατιμήσεων σε λάδι, φρούτα και τυρί.

Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός στο ελαιόλαδο στην Ελλάδα ήταν 58,5% ενώ στη Γαλλία συγκρατήθηκε στο 18,3%, όταν ο μέσος όρος της Ευρωζώνης ήταν 48,5%. Στην επίσης ελαιοπαραγωγό Ισπανία, ο πληθωρισμός στο ελαιόλαδο «έτρεχε» τον Δεκέμβριο με 54,6%. Στο τυρί, η Ελλάδα «είδε» αύξηση της τάξης του 9,4%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη ήταν 1,7%, με δεύτερη χειρότερη τη Γαλλία με 8%. Στα φρούτα η Ελλάδα είχε αύξηση 14,9%, την ώρα που ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη ήταν στο 10%.

Ωστόσο αυτά δεν είναι τα μοναδικά προϊόντα τα οποία καθίστανται «απλησιάστα» για τον μέσο καταναλωτή στην Ελλάδα. Η χώρα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των ανατιμήσεων στο κρέας με 6,5% έναντι 4,2% στην Ευρωζώνη, στο κοτόπουλο με 4,3% έναντι 0,7% στην Ευρωζώνη, στο ρύζι με 9,1% έναντι 7,2% στην Ευρωζώνη, στα αυγά με 4% έναντι 2,5% στην Ευρωζώνη, στο γάλα δεν υπήρξε ανατίμηση ενώ στην Ευρωζώνη σημειώθηκε πτώση της τάξης του 2,5%.

Συνολικά ο δείκτης τιμών τροφίμων στην Ελλάδα τον περασμένο μήνα ήταν 8,9% έναντι 6% στην Ευρωζώνη.

Κίνδυνος για νέες αυξήσεις λόγω Χούθι

Κι όλα αυτά την ώρα που υπάρχει ορατός κίνδυνος για νέες πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνη εξαιτίας των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Μέσα σε έναν μήνα, τα ναύλα για τη μεταφορά των εμπορευμάτων που έρχονται από την Ασία, έχουν υπερτριπλασιαστεί από 1.850 ευρώ στα 6.000 ευρώ σήμερα. Παράλληλα τα εμπορικά πλοία αποφεύγοντας να διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ, φτάνουν στην Ευρώπη κάνοντας τον γύρο της Αφρικής. Η παράκαμψη δημιουργεί καθυστερήσεις έως και 14 ημερών, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την εφοδιαστική αλυσίδα.

Δεν αποκλείται το κόστος όλης αυτής της αναταραχής να «φθάσει» στον καταναλωτή.

Κώστας Σκρέκας: Στόχος να μειωθούν οι τιμές στα ράφια έως και 20%

Στα νέα μέτρα της κυβέρνησης κατά της ακρίβειας αναφέρθηκε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξή του, ενώ τόνισε ότι «δεν θα σταματήσουμε μέχρι να δούμε τον πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται».

Ο υπουργός υπογράμμισε ότι «αν χρειαστεί θα πάρουμε και επιπλέον μέτρα για κατηγορίες προϊόντων των οποίων οι τιμές στην Ελλάδα είναι αδικαιολόγητα υψηλότερες», σημείωσε ότι αναμένεται, από τα τέσσερα τελευταία μέτρα, να μειωθούν οι τιμές στα ράφια σε ποσοστό έως και 20%, ενώ σε ό,τι αφορά στον έλεγχο για το βρεφικό γάλα ανέφερε ότι «όλο το προηγούμενο διάστημα, έχουμε ελέγξει και για αθέμιτη κερδοφορία τις εταιρείες αυτές τις συγκεκριμένες και θα δείτε ότι θα υπάρχουν και ευρήματα τα οποία θα ανακοινωθούν».

«Εμείς ελέγχουμε όλους τους κλάδους, έναν-έναν, δεν θα αφήσουμε κανέναν κλάδο, καμιά κατηγορία καταναλωτικών αγαθών την οποία δεν θα ελέγξουμε για πιθανές στρεβλώσεις» υπογράμμισε ο υπουργός.

Τα μέτρα που ψηφίστηκαν

Η τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης που ψηφίστηκε πριν από λίγα 24ωρα, προβλέπει μέτρα με στόχο τον εξορθολογισμό και τη διαφάνεια των τιμών των προβλεπόμενων καταναλωτικών προϊόντων μέσω:

- της απαγόρευσης, σε περίπτωση αύξησης της τιμής, οποιοσδήποτε προωθητικής ενέργειας κατά τη διάθεσή τους στους καταναλωτές για το οριζόμενο χρονικό διάστημα

- της μείωσης της αρχικής τιμής, ήτοι της τιμής προ εκπτώσεων, πιστώσεων ή άλλων παροχών, από την οριζόμενη ημερομηνία κατά τα ειδικότερα οριζόμενα

- της υποχρέωσης ειδικά για τα νωπά κρέατα, ψάρια, φρούτα και λαχανικά, πώλησής τους σε καθαρές τιμές κατά τα ειδικότερα οριζόμενα

- του επαναπροσδιορισμού, ειδικά για τα οριζόμενα παρασκευάσματα για βρέφη και τα παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας, των τιμών πώλησής τους από την προβλεπόμενη ημερομηνία κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.

Επίσης, ορίζονται κατά περίπτωση οι αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια ελέγχου, τη διαπίστωση των οικείων παραβάσεων και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.

Παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για τον καθορισμό με υ.α. των προωθητικών ενεργειών, των κατηγοριών των προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των προτεινόμενων διατάξεων, του ύψους του λειτουργικού κόστους ανά κατηγορία προϊόντων, της διαδικασίας του ελέγχου και της επιβολής των κυρώσεων κ.λπ.

Ορίζεται, επίσης, το χρονικό διάστημα ισχύος των προαναφερόμενων ρυθμίσεων. Εξάλλου, επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, μέχρι του προβλεπόμενου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία ορίου, της σύμβασης για την αναβάθμιση των δυνατοτήτων της ψηφιακής πλατφόρμας του e-katanalotis και τη συνεχιζόμενη υποστήριξη των κρατικών πρωτοβουλιών για την επαύξηση του ανταγωνισμού των επιχειρήσεων σε κατηγορίες αγαθών που είναι απαραίτητες για την αξιοπρεπή διαβίωση του καταναλωτή ή που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση.