Η «Μέδουσα» του χουλιγκανισμού τρομοκρατεί το κράτος

Ήταν Φεβρουάριος του 2022, όταν ανακοινώθηκε το πακέτο μέτρων κατά της οπαδικής βίας. Είχε προηγηθεί η άγρια και βασανιστική δολοφονία του Άλκη Καμπανού σε κάποιο σοκάκι της Θεσσαλονίκης από χούλιγκανς. Ήταν Αύγουστος του 2023, όταν ανακοινώθηκαν μέτρα κατά της οπαδικής βίας. Είχε προηγηθεί το φονικό στη Νέα Φιλαδέλφεια με θύμα τον Μιχάλη Κατσούρη. Ωστόσο είχε συμβεί και κάτι ακόμη. Είχε πληγεί ανεπανόρθωτα το κύρος της ελληνικής Αστυνομίας. Ακροδεξιοί χούλιγκαν από την Κροατία κατάφεραν να διασχίσουν τη μισή χώρα οδικώς και να φθάσουν ανενόχλητοι στο κέντρο της πρωτεύουσας και να μετακινηθούν προς τη Νέα Φιλαδέλφεια. Επί ώρες έσπερναν τον τρόμο σε συνεργασία με οργανωμένους οπαδούς άλλης μεγάλης ομάδας του αθηναϊκού κέντρου.

Δεκέμβριος του 2023. Έξω από το Κλειστό του Ρέντη ένας αστυνομικός τραυματίζεται σοβαρότατα από ναυτική φωτοβολίδα. Ο αστυνομικός των ΜΑΤ είναι τριάντα ενός ετών. Τη φωτοβολίδα έριξε ένας δεκαοκτάχρονος. Του την είχε δώσει ο «καθοδηγητής», ένας εύσωμος τριανταπεντάρης, όπως αναφέρουν οι αστυνομικές πηγές με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου του. Η επίθεση κατά της μονάδας των ΜΑΤ ήταν προσχεδιασμένη. Κάποιοι έδωσαν εντολή στους οργανωμένους οπαδούς να πραγματοποιήσουν καταδρομική ενέργεια. Η φωτοβολίδα κτύπησε τον αστυνομικό στον μηρό. Έκτοτε χαροπαλεύει.

Ο πρωθυπουργός, με επιτελικούς υπουργούς και τους συμβούλους του, συνεδρίασε εκτάκτως στο Μαξίμου. Τη Δευτέρα το μεσημέρι δημοσιοποιήθηκαν οι αποφάσεις. Ανακοινώθηκε, δηλαδή, νέα δέσμη μέτρων κατά της οπαδικής βίας. Αποκαλύπτεται περίτρανα ωστόσο πως τα μέτρα που είχαν εξαγγελθεί στο παρελθόν δεν είχαν ποτέ υλοποιηθεί. Ως φαίνεται ούτε κατά το ελάχιστο. Τουλάχιστον όσον αφορά την επιτήρηση των αθλητικών χώρων και κυρίως το σφράγισμα συνδέσμων των επαγγελματικών ποδοσφαιρικών ομάδων. Καμία πρόοδος και ως προς τη δημιουργία ειδικής τράπεζας πληροφοριών με όλους του σεσημασμένους χούλιγκαν οι οποίοι κατά καιρούς συνελήφθησαν ή προσήχθησαν κατά τη διάρκεια βίαιων επεισοδίων εντός και εκτός γηπέδων.

Δεν θα έπρεπε λοιπόν να μας διαφεύγει πως την Πέμπτη που μας πέρασε το βράδυ, έξω από το κλειστό του Ρέντη, ένας νέος άνθρωπος 31 ετών τραυματίστηκε και χαροπαλεύει στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας και ένας 18χρονος με εντολές κάποιων «στελεχών» συνδέσμου οργανωμένων οπαδών συνελήφθη για κακουργήματα και άλλα αδικήματα που καλύπτουν τον μισό Ποινικό Κώδικα. Αυτό το παιδί έχασε επί της ουσίας τη ζωή του. Για χρόνια θα βρίσκεται πίσω από τα σίδερα. Στη συνέχεια θα είναι ένας στιγματισμένος άνθρωπος. Τα καλύτερά του χρόνια θα τα έχει περάσει κάνοντας φροντιστήριο στις φυλακές.

Τον 18χρονο κατέδωσαν στην Αστυνομία άτομα που προέρχονταν από τους πυρήνες του οργανωμένου οπαδισμού. Τουλάχιστον 7 τηλεφωνήματα δέχτηκε η ΓΑΔΑ από την Πέμπτη το βράδυ έως το Σάββατο. Είναι προφανές το τι έχει συμβεί. Τα ανώτερα στελέχη της ΠΑΕ, στην οποία ήταν οργανωμένοι οι χούλιγκαν που πραγματοποίησαν την καταδρομική επιδρομή κατά των αστυνομικών, αιφνιδιάστηκαν από τον σοβαρό τραυματισμό του αστυνομικού και προκειμένου να αποφύγουν τα χειρότερα «έδωσαν» τον 18χρονο με συνοπτικές διαδικασίες. Είναι προφανές πως το πλήγμα κατά της Αστυνομίας συνολικά και κατά του κράτους ειδικά είναι πολύ σημαντικότερο πολιτικά. Κυβέρνηση και δικαιοσύνη θα χρειαστούν και επιπλέον συλλήψεις για να καταδείξουν πως επιτελείται το απαραίτητο κατασταλτικό έργο. Αυτήν την ανάγκη εξυπηρετούν οι αθρόες προσαγωγές οργανωμένων οπαδών στη ΓΑΔΑ προκειμένου να εντοπιστούν τουλάχιστον οι δύο «καθοδηγητές» που μετέφεραν τα «πυρομαχικά» στους χούλιγκαν και τα μοίρασαν έξω από το γήπεδο.

Αυτά ισχύουν ως προς τη γενική εικόνα η οποία δείχνει ένα κράτος που δεν είναι σε θέση ή αναγνωρίζει πως δεν διαθέτει την απαιτούμενη ισχύ για να διαχειριστεί, όπως θα έπρεπε, το φλέγον ζήτημα. Διότι στην πραγματικότητα το κράτος, παρά τις διακηρύξεις περί πάταξης της οπαδικής βίας στη ρίζα της, πέταξε λευκή πετσέτα στο καναβάτσο της αρένας του επαγγελματικού –οργανωμένου– χουλιγκανισμού.

Οι ανακοινώσεις της Δευτέρας που μας πέρασε αφήνουν αλώβητους τους ιδιωτικούς στρατούς των μεγάλων ΠΑΕ και κυρίως αφήνουν ανέπαφους και άρα στο απυρόβλητο τους μηχανισμούς άσκησης ισχύος εκείνων που έχουν την πραγματική εξουσία στον χώρο του επαγγελματικού αθλητισμού.

Μιλάμε συχνά για το «δόγμα Θάτσερ» χωρίς να αντιλαμβανόμαστε πως η επιβολή μίας τέτοιας πολιτικής, η οποία θα απέβλεπε στο να τεθεί υπό έλεγχο ο χουλιγκανισμός εντός γηπέδων και στην περίμετρο των αθλητικών εγκαταστάσεων, χρειάζεται και πολιτική βούληση αλλά και κάτι ακόμη. Να μη λειτουργούν σχέσεις εξάρτησης μεταξύ των κρατικών αρχών και των κυβερνητών ενός τόπου και εκείνων που έχουν την πραγματική εξουσία στον χώρο του οργανωμένου οπαδισμού. Τα πράγματι είναι τόσο απλά. Η Μάργκαρετ Θάτσερ βασίστηκε σε έναν πολιτικό συλλογισμό με αδρά χαρακτηριστικά. Μέτρησε το πολιτικό όφελος και την πολιτική χασούρα από μία ενέργεια σαν εκείνην που την έκανε διάσημη. Ειδοποίησε όλους τους παράγοντες εντός και εκτός Βρετανίας πως διακόπτεται το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου και η συμμετοχή των ομάδων στις διεθνείς οργανώσεις μέχρι νεωτέρας. Μία γυναίκα πάτησε τον κάλο ενός ανδροκρατούμενου κατεστημένου. Υποκλίθηκαν οι πάντες.

Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι λάτρης του ποδοσφαίρου και της Φενερμπαχτσέ. Έπαιζε και στην ομάδα της ασιατικής ακτής της Πόλης. Μόλις προχθές παράγοντες μίας ομάδας της Άγκυρας γρονθοκόπησαν γνωστό διαιτητή εντός του γηπέδου κατά τη διάρκεια του αγώνα. Σχεδόν αμέσως έγινε γνωστό πως διακόπτονται επ’ αόριστον όλα τα πρωταθλήματα. Η αστυνομία με άνωθεν εντολή συνέλαβε τον πρόεδρο της ομάδας.

Έχει περάσει άραγε από το μυαλό ενός έλληνα πολίτη πως κάτι ανάλογο θα μπορούσε να συμβεί στην Ελλάδα; Πως μετά τα βίαια γεγονότα της περασμένης Πέμπτης θα είχε συλληφθεί ο πρόεδρος της ΠΑΕ σε σύνδεσμο της οποίας ανήκε ο 18χρονος και ο αδελφός του 16 ετών μόλις, αλλά και οι «καθοδηγητές» που έσπειραν τον τρόμο με τα «πολεμοφόδια» που μετέφεραν στους χούλιγκαν;

Έχει περάσει ποτέ από το μυαλό έλληνα πολιτικού, θεωρητικά έστω, πως μετά από ένα τέτοιας εμβέλειας συμβάν όπως ο τραυματισμός ενός αστυνομικού εν ώρα υπηρεσίας από χούλιγκαν ομάδας, θα μπορούσε να διατάξει με την προτροπή του πρωθυπουργού αλλά και τη στήριξη του πολιτικού συστήματος συνολικά, τη διακοπή των πρωταθλημάτων και τη σύλληψη προέδρου ΠΑΕ στην οποία αποδεδειγμένα ήταν οργανωμένος ο δράστης;

Η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι επιεικώς απογοητευτική. Όχι βεβαίως.

Είναι προφανές πως οι ανακοινώσεις περί νέων μέτρων θα προκάλεσαν ευθυμία στα γραφεία εκείνων που διαφεντεύουν τη μεγάλη business που λέγεται επαγγελματικός αθλητισμός με τις όποιες οικονομικές διαστάσεις συνεπάγεται η λειτουργία του τεράστιου τομέα. Πρόκειται για παγκόσμιο ζήτημα. Υπάρχουν ωστόσο διαβαθμίσεις ως προς τη νομιμότητα και την κανονικότητα στη βάση των οποίων λειτουργούν τα παραπάνω συστήματα.

Η διαφθορά στο ποδόσφαιρο δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Η διαφθορά στα ανώτερα κλιμάκια σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο είναι και υπαρκτή και αποδεδειγμένη δικαστικά. Κάποιοι ωστόσο τιμωρήθηκαν. Κάποιοι αναπέμφθηκαν. Κάποιοι διαπομπεύτηκαν. Κάποιοι αναγκάστηκαν να μετανοήσουν δημοσίως.

Σε αυτήν τη χώρα όπου ανά εξάμηνο διαπιστώνεται μείζονος σημασίας βίαιο συμβάν στον χώρο όπου δρα ανενόχλητος ο οργανωμένος οπαδισμός, δεν έχει υπάρξει ούτε μία ενέργεια η οποία έστω και δυνητικά θα διασφάλιζε την έννοια της κάθαρσης, της τιμωρίας, της καταδίκης. Αντιθέτως. Με τον τρόπο διαχείρισης των συγκεκριμένων κρίσεων εμπεδώνεται στον πολίτη η αίσθηση πως ο κόσμος της οπαδικής βίας, οι μηχανισμοί που την τροφοδοτούν και οι παράγοντες που την ελέγχουν, ήταν, είναι και παραμένουν στο απυρόβλητο. Και πως η πολιτική εξουσία, η κάθε πολιτική εξουσία για να μην παρεξηγούμεθα, διαχειρίζεται εν κρυπτώ μία σχέση εξάρτησης η οποία τελικά υπονομεύει τα θεμέλια της δημοκρατίας. Η λειτουργία ιδιωτικών στρατών διαποτισμένων από το μόρφωμα του απολίτικου χουλιγκανισμού τορπιλίζει συστηματικά την πολιτική ομαλότητα και αποτελεί υπομόχλιο εκτροπής.