Η Βάσω Κιντή σχολιάζει την έξαρση αντισημιτικού λόγου στα αμερικανικά πανεπιστήμια

Σημαντικές αντιδράσεις προκάλεσαν οι μαρτυρίες των προέδρων τριών κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων σε ακρόαση στο Κογκρέσο την προηγούμενη εβδομάδα, για την έξαρση αντισημιτισμού στις πανεπιστημιουπόλεις των ΗΠΑ.

Τα πανεπιστήμια δέχθηκαν πυρά για τον τρόπο που απάντησαν στην επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, η οποία συνέπεσε με φοιτητικές διαμαρτυρίες και μια έκρηξη αντισημιτικών και αντιαραβικών εγκλημάτων μίσους στις Η.Π.Α.

Η πρόεδρος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ Κλοντίν Γκέι, η πρόεδρος του ΜΙΤ Σάλι Κόρνμπλουθ και η πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια Ελίζαμπεθ Μαγκίλ εμφανίστηκαν την περασμένη Τρίτη ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας και Εργατικού Δυναμικού της Βουλής, όπου υπερασπίστηκαν τις απαντήσεις τους σε περιστατικά αντισημιτισμού στις πανεπιστημιουπόλεις τους.

Οι επικριτές καταδίκασαν τις απαντήσεις των τριών προέδρων στην ερώτηση «ναι ή όχι» της Ρεπουμπλικανικής βουλευτή της Νέας Υόρκης Ελίζ Στέφανικ κατά τη διάρκεια της ακρόασης, σχετικά με το εάν η «έκκληση για γενοκτονία των Εβραίων» παραβίαζε τους κώδικες συμπεριφοράς των πανεπιστημίων.

Οι πρόεδροι είπαν με διάφορους τρόπους η κάθε μία ότι η απάντηση εξαρτάται από τις περιστάσεις.

Στον απόηχο των αντιδράσεων, η Ελίζαμπεθ Μαγκίλ, πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, υπέβαλε την παραίτησή της.

Με ανάρτησή της στο Facebook, η καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Επιστήμης και Αναλυτικής Φιλοσοφίας στο τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Βάσω Κιντή σχολιάζει τις τα τεκταινόμενα στον αμερικανικό ακαδημαϊκό χώρο.

Η ανάρτηση της Βάσως Κιντή για τα αμερικανικά πανεπιστήμια

Στην ανάρτησή της στο Facebook, η Βάσω Κιντή αναφέρει:

Παραιτήθηκε η Πρόεδρος του University of Pennsylvania, Jill Magill, η οποία σε ακρόαση σέ επιτροπή του Κογκρέσου, μαζί με άλλες δύο πρόεδρους, του Harvard και ΜΙΤ, απάντησε ως εξής στην ερώτηση εάν «η έκκληση/προτροπή (call) σε γενοκτονία των Εβραίων παραβιάζει τους κανόνες ή τον κώδικα συμπεριφοράς στο Harvard, ναι ή όχι»: «εάν ο λόγος (speech) γίνει συμπεριφορά (conduct), μπορεί να είναι παρενόχληση, ναι”. Όταν η αντιπρόσωπος στο Κογκρέσο επέμεινε: «ρωτάω συγκεκριμένα εάν η έκκληση/προτροπή (call) σε γενοκτονία των Εβραίων συνιστά παρενόχληση (harassment)»., η κ. Μαγκίλ απάντησε ότι «όταν είναι κατευθυνόμενη, διάχυτη και δριμεία, ναι». Άρα, είπε η αντιπρόσωπος στο Κογκρέσο, η απάντηση είναι ‘ναι’. To σχόλιο της κ. Μαγκίλ ήταν: «είναι μια απόφαση που εξαρτάται από το πλαίσιο». Ταυτόσημες ήταν και οι απαντήσεις των άλλων δύο προέδρων σε ανάλογες ερωτήσεις.

Το πρώτο που εντυπωσιάζει είναι ακριβώς οι ταυτόσημες απαντήσεις. Απαντούσαν δασκαλεμένες προφανώς από νομικούς (η Magill είναι η ίδια νομικός) λες και εξετάζονταν ως ύποπτες για κάποιο έγκλημα ή ως κατηγορούμενες και προσπαθούσαν να αποφύγουν την ενοχοποίηση. Κοίταζαν και διάβαζαν τα γραπτά τους για να χρησιμοποιήσουν ακριβώς τη διατύπωση που τους είχαν δώσει σαν μικρές μαθήτριες. Αξιοθρήνητο για ακαδημαϊκούς δασκάλους (είναι και οι τρεις) και για ηγέτιδες τόσο σπουδαίων ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων. Θα μπορούσαν με αυτοπεποίθηση και υπερηφάνεια να υποστηρίξουν την πολιτική των ιδρυμάτων τους που άφησαν να διαφανεί. Τόσο περιδεείς δεν μπορούν να ηγούνται. Η πρόεδρος του Harvard, πολιτική επιστήμονας με διδακτορικό από το Stanford, δίσταζε να απαντήσει σε στοιχειώδεις ερωτήσεις για το πόσο πράγματι diverse είναι το Harvard. Απέφευγαν ερωτήσεις, δεν απαντούσαν σε ό,τι τους ρωτούσαν, χρησιμοποιούσαν πανομοιότυπες εκφράσεις. Αυτό είναι προσβολή στη Βουλή και στους πολίτες.

Το κύριο, όμως, είναι το επίδικο. Και οι τρεις υποστήριξαν τη θέση, διαδεδομένη στον φιλελεύθερο χώρο, ότι ο λόγος, όποιος κι αν είναι αυτός, προστατεύεται από το Αμερικανικό Σύνταγμα και τις αρχές των ιδρυμάτων τους, και μόνο εάν ο λόγος περάσει τη γραμμή και γίνει πράξη, τότε είναι παρενόχληση και bullying. Σε αυτά θα είχα τις εξής παρατηρήσεις.

1. Πράγματι η Πρώτη Τροποποίηση, όπως έχει ερμηνευθεί, προστατεύει ακόμη και λόγο που μπορεί να θεωρηθεί ακραία προσβλητικός. Επίσης, είναι σωστό ότι ο πολιτικός λόγος προστατεύεται ιδιαίτερα και ότι ο ακαδημαϊκός χώρος είναι κατ’ εξοχήν χώρος ελευθερίας του λόγου. Όμως τα πανεπιστήμια έχουν και άλλες αρχές που πρέπει να τηρούν. Μία από αυτές είναι ότι τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας πρέπει να αισθάνονται ασφάλεια μέσα στον ακαδημαϊκό χώρο ώστε να είναι σε θέση να ερευνούν και να μιλούν ελεύθερα. Τα ίδια τα ιδρύματα, εφόσον έχουν τις συγκεκριμένες αρχές, πρέπει να θέτουν συγκεκριμένα όρια. Όπως δεν θέλουμε να κηρύσσει το μίσος η Χρυσή Αυγή στα πανεπιστήμια, όπως δεν θέλουμε τον ρατσιστικό λόγο στα πανεπιστήμια (εναντίον π.χ., των μαύρων), όπως δεν θέλουμε να υφίστανται δια του λόγου bullying τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, έτσι δεν θέλουμε να κηρύσσεται και ο αντισημιτικός λόγος στα πανεπιστήμια που καλεί στην εξόντωση των Εβραίων και την εξάλειψη του κράτους του Ισραήλ. Τα Πανεπιστήμια αυτά δεν επέτρεψαν εκδηλώσεις για τα πρώτα αλλά επέτρεψαν εκδηλώσεις αντισημιτικού λόγου.
2. ‘Όταν ένας λόγος εκφοβίζει, δεν είναι απλώς λόγος, είναι πράξη. Και υπάρχουν τεκμήρια ότι Εβραίοι φοιτητές στα συγκεκριμένα πανεπιστήμια δεν αισθάνονται ασφαλείς. Φοβούνται να κυκλοφορήσουν και έχουν υποστεί bullying. Και όπως είπε η αντιπρόσωπος στο Κογκρέσο, θα πρέπει να περιμένουν την πράξη της γενοκτονίας για να λάβουν μέτρα;
3. H Μαγκίλ, πιστή στη θέση της ότι «εξαρτάται από το πλαίσιο», υποστήριξε ότι ακόμη κι όταν «ο λόγος (speech) γίνει συμπεριφορά (conduct), μπορεί να είναι παρενόχληση» Ακόμη και τότε δεν θα είναι παρενόχληση, αλλά μπορεί να είναι, λες και ήταν σε αίθουσα δικαστηρίου και κρίνονταν ποιο αδίκημα διέπραξε κάποιος και ποια ποινή θα επιμετρηθεί. Καμία αίσθηση του πού βρισκόταν και ποιο ήταν το πρόβλημα.
4. Τέλος, η Gay (Harvard) είπε ότι η έκκληση/προτροπή σε γενοκτονία των Εβραίων είναι παρενόχληση όταν στρέφεται εναντίον ενός συγκεκριμένου ατόμου. Δηλ. όταν στρέφεται εναντίον μιας ολόκληρης πληθυσμιακής ομάδας που υπέστη, ως πληθυσμιακή ομάδα, συλλογικά και ατομικά, το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, είναι λόγος που προστατεύεται; Απαράδεκτο!

Πολύ κατώτερες των περιστάσεων και οι τρεις.