Πέτρος Ιωαννίδης - Ηλίας Τσαουσάκης: Tι είναι, τελικά, η Μεταπολίτευση;

Tι είναι, τελικά, η Μεταπολίτευση; 17 podcasts, συζητήσεις με σημαντικούς συνομιλητές, ακαδημαϊκούς, ειδικούς της πολιτικής επιστήμης, της επικοινωνίας, της Iστορίας και της δημοσιογραφίας, γνώστες της κάθε εκλογικής αναμέτρησης και της αντίστοιχης ιστορικής περιόδου που καθένας και καθεμία πραγματεύεται, δημιούργησαν ένα ψηφιακό αρχείο που μετεξελίχθηκε σε ένα συλλογικό έργο με τίτλο «Μισός αιώνας εκλογές - Συζητώντας για τις αναμετρήσεις της μεταπολίτευσης», την επιμέλεια του οποίου υπογράφουν ο Πέτρος Ιωαννίδης, πολιτικός αναλυτής και ιδρυτής της about people, και ο Ηλίας Τσαουσάκης, πολιτικός επιστήμονας - Σύμβουλος Στρατηγικής και Επικοινωνίας.

― Ένα βιβλίο για όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 1974 ως σήμερα. Πώς προέκυψε η ιδέα;

Π.Ι.: Οι εκλογικές αναμετρήσεις, οι καμπάνιες των κομμάτων, τα πρόσωπα, ήταν κάτι που συζητούσαμε πολύ. Είναι μέρος της δουλειάς μας άλλωστε, οπότε σχεδόν πάντα θα αναφέρουμε κάτι. Σκεφτήκαμε λοιπόν ότι δεν βρίσκονται πουθενά συγκεντρωμένα όλα αυτά. Η ιδέα ήταν να μιλήσουμε με συναδέλφους για την κάθε αναμέτρηση ξεχωριστά, να θέσουμε περίπου τα ίδια ερωτήματα σε όλους και να δημιουργήσουμε μια «αποτύπωση» όλων των εκλογικών αναμετρήσεων σε podcasts. Προτείναμε στον αείμνηστο Ηλία Νικολακόπουλο να το κάνουμε μαζί –να έχει δηλαδή την επιμέλεια και να συμμετέχει στον όλο σχεδιασμό–, συμφώνησε και ξεκινήσαμε. Τo news24/7 αγκάλιασε την ιδέα και τα υπόλοιπα είναι ιστορία! Όλες αυτές οι συζητήσεις αποτυπώθηκαν και στο χαρτί και κυκλοφορούν πλέον σε βιβλίο από τις εκδόσεις Πόλις, με τίτλο «Μισός αιώνας εκλογές».

― Ο ρόλος που έπαιξε ο Ηλίας Νικολακόπουλος σε αυτό το εγχείρημα;

Η.Τ.: Ήταν προφανώς καθοριστικός. Ο Ηλίας πάντα λειτουργούσε σαν κινητήριος δύναμη. Εξαιρετικά αποτελεσματικός σε ό,τι έκανε, υιοθέτησε την ιδέα μας και αρχίσαμε όλοι μαζί τον σχεδιασμό. Ήταν μια ιδιαίτερα δημιουργική διαδικασία γιατί το χτίσαμε όλο από την αρχή. Από τα πρόσωπα που θα συμμετέχουν, τον οδηγό συζήτησης που θα ακολουθούμε στις συνεντεύξεις, μέχρι το τι θα περιλαμβάνει το βιβλίο, που από την αρχή θέλαμε να βγει. Τολμώ να πω ότι ο Ηλίας είχε ενθουσιαστεί με την ιδέα, το είχε πάρει πολύ ζεστά, ήταν άνθρωπος που δεν είχε ενδοιασμούς σε οτιδήποτε καινούργιο. Το αντίθετο μάλιστα.

― Έχοντας μελετήσει και αναλύσει όλες αυτές τις αναμετρήσεις, τι συμπεράσματα βγάζετε για τα τελευταία 50 χρόνια εκλογικών αναμετρήσεων στην Ελλάδα, τι επηρεάζει περισσότερο την ψήφο των πολιτών;

Π.Ι.: Να πω πρώτα απ’ όλα ότι, κατά τη γνώμη μου, το αποτέλεσμα των εκλογών συνήθως έχει κριθεί κατά τη διάρκεια της τετραετίας, δεν κρίνεται δηλαδή τις τελευταίες 30 μέρες της καμπάνιας. Βέβαια στην πορεία των χρόνων, αλλάζουν οι συμπεριφορές των ψηφοφόρων, οι ταυτίσεις με τα κόμματα, φυσικά τα ίδια τα κόμματα και αυτό φαίνεται και στις αφηγήσεις της κάθε αναμέτρησης. Τα πρόσωπα, το timing, η διεθνής πολιτική κατάσταση και φυσικά η οικονομία επηρεάζουν τους ψηφοφόρους, παίζουν σημαντικό ρόλο.

Η.Τ.: Είναι πολλοί οι παράγοντες που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την εκλογική συμπεριφορά. Αν διαβάσει προσεκτικά κανείς το βιβλίο, θα καταλάβει ότι από το 2012 και μετά έχουμε «παράδοξες» εκλογικές συμπεριφορές οι οποίες επηρεάζονται και από νέους παράγοντες που εμφανίζονται, όπως είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή νέες συνθήκες, όπως η αποδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ ψηφοφόρων και κομμάτων. Έχουμε περάσει σε μια μακρά περίοδο υψηλής ρευστότητας όπου το κομματικό σύστημα βρίσκεται σε διαρκή μετεξέλιξη. Αν οι εκλογές του 2019 μας έδωσαν την εντύπωση ότι τα πράγματα σταθεροποιούνται, ήρθε το 2023 να μας υπογραμμίσει ότι το σύστημα είναι ακόμα σε φάση διαμόρφωσης. Το νέο δεν έχει γεννηθεί ακόμα.

― Ποιες είναι οι αναμετρήσεις σταθμοί κατά τη γνώμη σας;

Π.Ι.: 1981 το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με 48%, 1989-90 το λεγόμενο βρόμικο ’89 με τη σύγκλιση της ΝΔ και του τότε Συνασπισμού, 2012 ο μεγάλος εκλογικός σεισμός, 2015 η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Νομίζω και το 2023 με την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ μπαίνει στο κάδρο των «σταθμών».

Η.Τ.: Οι εκλογές είναι σταθμοί εξ ορισμού, παράγουν ιστορία, σηματοδοτούν αλλαγές, κλείνουν ή ανοίγουν ιστορικούς κύκλους. Θα σας έλεγα όμως ότι το 1977 είναι η εκλογική αναμέτρηση που η φάση της μετάβασης τελειώνει και διαμορφώνεται οριστικά το νέο μεταπολιτευτικό σκηνικό, με τη ΝΔ να κερδίζει τις εκλογές και το ΠΑΣΟΚ να αναδύεται ως τη νέα μεγάλη πολιτική δύναμη της εποχής. Εκλογές κλειδί για τα μελλούμενα.

― Και η αγαπημένη εκλογική σας αναμέτρηση;

Π.Ι.: Η πρώτη που θυμάμαι ως παιδί είναι του 1981. Η πρώτη μου ως ψηφοφόρος είναι του 2000 που υπήρχε και αυτή η επική ανατροπή, και η πρώτη ως επαγγελματίας είναι του 2004. Η πρώτη ανάμνηση βέβαια πάντα εντυπώνεται ως αγαπημένη.

Η.Τ.: Είναι μια ερώτηση που την απαντάμε συχνά με τον Πέτρο λόγω του βιβλίου και πρέπει να σας ομολογήσω ότι κάθε φορά σκέφτομαι διαφορετική εκλογική αναμέτρηση. Σήμερα θα πρωτοτυπήσω και θα σας πω το 2023. Πυκνή πολιτική περίοδος, με δύο γύρους, μακρά προεκλογική εκστρατεία με πολλά απρόβλεπτα, όπως τα τραγικά γεγονότα στα Τέμπη, αστάθμητους παράγοντες όπως το ερωτηματικό του ΣΥΡΙΖΑ, και φυσικά νέους κανόνες και κώδικες επικοινωνίας. Κρύβουν πολλά μυστικά από τα μελλούμενα οι εκλογές του 2023.

― Ευχαριστούμε πολύ!

Εμείς ευχαριστούμε για τη φιλοξενία. Χρόνια πολλά στην Athens Voice!