Το βαθύ ρήγμα στις ελληνογερμανικές σχέσεις στα χρόνια της κρίσης ανήκει στο παρελθόν.
Οικονομία, Μεταναστευτικό, Ενέργεια και οι περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις, ελέω της νέας κρίσης του Μεσανατολικού, βρίσκονται στην ατζέντα της σημερινής συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, στο Βερολίνο.
Οικονομία, Μεταναστευτικό και Μεσανατολικό στο επίκεντρο
Κυβερνητικές πηγές παρατηρούν ότι η επίσκεψη του πρωθυπουργού στη γερμανική πρωτεύουσα πραγματοποιείται σε μια συγκυρία, κατά την οποία η ελληνική οικονομία έχει περάσει σε άλλη φάση μετά και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, την ώρα που έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους στον κόσμο το 2022, σε ό,τι αφορά στο λόγο χρέους και ΑΕΠ.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η ελληνική οικονομία πλέον βρίσκεται σε τροχιά μείωσης του χρέους, κάτω από τα επίπεδα του 2012, μέχρι το τέλος του χρόνου, καταγράφοντας επιδόσεις υψηλότερες από αναπτυγμένες οικονομίες της ευρωζώνης.
Τα προαναφερθέντα επιτεύγματα, όπως τονίζουν τα ίδια πρόσωπα, είναι φυσικό να συμπαρασύρουν και τις ελληνογερμανικές σχέσεις, οι οποίες έχουν εκ των πραγμάτων περάσει σε άλλη φάση, καθώς η Ελλάδα έχει αφήσει πίσω της τα χρόνια της κρίσης.
Αυτό είναι και το μήνυμα που θα εκπέμψει με την επίσκεψή του στο Βερολίνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, καθώς τα ζητήματα της οικονομίας, τόσο τα διμερή όσο και αυτά που άπτονται της ευρωπαϊκής ατζέντας, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων με τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς.
Ούτως ή άλλως βρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ε.Ε., στην οποία η Ελλάδα διεκδικεί περισσότερους πόρους για το Μεταναστευτικό, αλλά και την προσαρμογή αυτού στην κλιματική αλλαγή και δη στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Ακόμη ένα ζήτημα που αναμένεται να απασχολήσει τους δύο ηγέτες είναι η ενέργεια και συγκεκριμένα η διασυνδεσιμότητα, καθώς η Ελλάδα αποτελεί κόμβο μεταφοράς ενέργειας στον Διάδρομο Νότου-Βορρά, γέφυρα της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι και την Ουκρανία και επιδιώκει να είναι πάροχος ενεργειακής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Προφανώς και το μεταναστευτικό θα βρεθεί στην ατζέντα των συζητήσεων, ένα ζήτημα στο οποίο εξαρχής η Ελλάδα επέμενε ότι είναι ευρωπαϊκό και χρήζει συνολικής ευρωπαϊκής απάντησης, με βασική προτεραιότητα την ανάγκη προστασίας των συνόρων, αρχή, που πλέον αποτελεί ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Μητσοτάκης και Σολτς αναμένεται επίσης να ανταλλάξουν απόψεις για τις περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις, με έμφαση στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Δυτικά Βαλκάνια, τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία, καθώς και όλα τα ζητήματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ενόψει και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου.
Από τη μεριά της Γερμανίας, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, ως προς το μεταναστευτικό το Βερολίνο θεωρεί κομβικής σημασίας τη συνεργασία με την Αθήνα, αλλά και την Άγκυρα, επιδιώκοντας μια αναθέρμανση της κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του 2016 για το μεταναστευτικό.
Η γερμανική συγκυβέρνηση καταγράφει, επίσης, μια ιστορική στροφή στην μεταναστευτική πολιτική της επί το αυστηρότερο, με περισσότερες και γρηγορότερες απελάσεις, μείωση των επιδομάτων και ευρύτερα των κινήτρων προσέλκυσης αιτούντων άσυλο, αλλά και μόνιμους αστυνομικούς ελέγχους στα σύνορά της.
Από εκεί και πέρα ενδιαφέρον βέβαια έχει και τι θα ειπωθεί για τα ελληνοτουρκικά, με φόντο τη προσέγγιση Αθήνας-Άγκυρας που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε μια σύνθετη γεωπολιτική συγκυρία. Πριν από ένα χρόνο ο καγκελάριος και η υπ. Εξωτερικών της Γερμανίας πήραν ξεκάθαρη θέση για τα ελληνοτουρκικά, διαμηνύοντας ότι δεν θα γίνει ανεκτή οποιαδήποτε αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο.
Σημειωτέον ότι η Γερμανία φέρεται, σύμφωνα με αναλυτές, να έχει διαδραματίσει έναν αθόρυβο, θετικό ρόλο στην ελληνοτουρκική επαναπροσέγγιση.
Μετά τον Μητσοτάκη, ο Σολτς βλέπει Ερντογάν
Όλα αυτά αποκτούν φυσικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ενόψει της πολυαναμενόμενης επίσκεψης του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο Βερολίνο την Παρασκευή (17/11).
Οι δύο ηγέτες δεν θα συναντηθούν στο Βερολίνο: ο Έλληνας πρωθυπουργός θα βρεθεί στη γερμανική πρωτεύουσα σήμερα και αύριο, ενώ η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου είναι προγραμματισμένη για την Παρασκευή.
Από πλευράς πρωτοκόλλου, πάντως, οι επισκέψεις είναι συγκρίσιμες. Για τον Ερντογάν και τον Μητσοτάκη πρόκειται για τις πρώτες επισκέψεις μετά την επανεκλογή τους στην εξουσία, πριν από λίγους μήνες. Ως αρχηγός κράτους ο Ερντογάν θα γίνει επίσης δεκτός από τον Γερμανό πρόεδρο Σταϊνμάιερ, προτού συζητήσει «όλο το φάσμα των πολιτικών θεμάτων» με τον καγκελάριο Σολτς κατά τη διάρκεια δείπνου.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει γνωστή η ατζέντα των συνομιλιών κορυφής μεταξύ Σολτς και Ερντογάν. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια θα είναι τα κυρίαρχα θέματα.
Ενώ υπάρχει ευρεία συμφωνία μεταξύ Αθήνας και Βερολίνου σε αυτά τα ζητήματα, οι γερμανικές και οι τουρκικές θέσεις διαφέρουν κατά πολύ. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την αξιολόγηση των εξελίξεων στη Γάζα και γύρω από αυτήν. Όχι μόνο για ιστορικούς λόγους, η Γερμανία, όπως λίγες άλλες χώρες, βρίσκεται ασυμβίβαστα στο πλευρό του Ισραήλ.
Η Τουρκία και ο πρόεδρός της ειδικότερα είναι οι πιο σκληροί επικριτές της ισραηλινής πολιτικής παγκοσμίως. Το αν η Άγκυρα - όπως και στο θέμα της Ουκρανίας - μπορεί να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο, καθώς είναι η μόνη χώρα που διατηρεί ενεργές σχέσεις τόσο με τη Χαμάς όσο και με το Ισραήλ, δεν διαφαίνεται προς το παρόν. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτό θα είναι ένα από τα θέματα, όταν ο Σολτς και ο Ερντογάν συναντηθούν.
Μητσοτάκης: Διαφωνώ με τον Ερντογάν για τη Χαμάς, αλλά θα τον καλωσορίσω στην Ελλάδα
Εκεί, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι διαφωνεί με τη στάση του Τούρκου προέδρου απέναντι στη Χαμάς, αλλά τόνισε ότι θα τον καλωσορίσει στη χώρα μας όταν θα έρθει στις αρχές του Δεκεμβρίου.
«Με την Τουρκία έχουμε συμφωνήσει σε έναν Οδικό Χάρτη για την εξομάλυνση των διμερών μας σχέσεων, ώστε να προβάλλουμε τη «θετική» ατζέντα και μην επιτρέψουμε στις δυσκολίες που έχουμε να καταλήξουν σε μία στρατιωτική αναμέτρηση. Πείσαμε την Τουρκία πως η προηγούμενη αναθεωρητική της στάση έναντι της Ελλάδος ήταν εξόχως αντιπαραγωγική, τους τελευταίους μήνες οι σχέσεις μας χαρακτηρίζονται από détente, έχω συναντήσει ήδη τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δύο φορές τους τελευταίους μήνες, προφανώς και διαφωνώ απόλυτα με τα σχόλια του για τη Χαμάς, αλλά αυτό δεν αποτελεί λόγο για να μην τον καλωσορίσω στην Ελλάδα σε κάτι λιγότερο από έναν μήνα, όπου θα συζητήσουμε για τις διμερείς μας σχέσεις. Έχουμε όλοι μας συμφέρον να μη γενικευθεί η σύρραξη ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς» σημείωσε ο πρωθυπουργός σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
To δείπνο του Σαρλ Μισέλ
Στο δείπνο των ηγετών που φιλοξένησε στην καγκελαρία ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στο πλαίσιο των άτυπων συζητήσεων ανά ομάδες με τους ηγέτες της Ε.Ε για την υιοθέτηση της Στρατηγικής Ατζέντας της Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2024, παρακάθισε το βράδυ της Δευτέρας ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζουν ότι η συζήτηση για την Στρατηγική Ατζέντα της Ε.Ε. άνοιξε στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Γρανάδας και αφορά στους τρόπους με τους οποίους θα αντιμετωπίσει η Ε.Ε. τις γεωπολιτικές προκλήσεις, αλλά και πώς θα ενισχύσει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα, ήτοι τη Διεύρυνση της Ε.Ε και την ανθεκτικότητα και ανταγωνιστικότητά της.
Στο δείπνο του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου βρέθηκαν ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και οι ηγέτες Ελλάδας, Κύπρου, Αυστρίας, Βελγίου, Λιθουανίας, Ουγγαρίας.
9°
