Συνέδριο Κύκλου Ιδεών - live: Η Ελλάδα Μετά VΙI - Ασυμμετρίες και εθνική ατζέντα - Οι εργασίες και το πρόγραμμα της 2ης ημέρας.
Σε εξέλιξη βρίσκεται τοσυνέδριο του Κύκλου Ιδεών «Η Ελλάδα Μετά VII», το οποίο ξεκίνησε την Κυριακή και θα συνεχιστεί σήμερα και αύριο Τρίτη 7 Νοεμβρίου, στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία», με γενικό θέμα: «Ασυμμετρίες και εθνική ατζέντα».
Όπως επισημαίνει ο Κύκλος Ιδεών, οι ασυμμετρίες εμφανίζονται σε όλα τα επίπεδα, παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό και σε όλα τα πεδία, από τις συνθήκες ζωής στον πλανήτη και την τεχνολογία μέχρι τα υπαρξιακά / στρατηγικά ερωτήματα στα οποία καλείται να απαντήσει η Δύση συνολικά και η Ευρώπη ειδικότερα και από τη σχέση της ελληνικής κοινωνίας με το πολιτικό σύστημα μέχρι το παλινδρομικό αίτημα του εκσυγχρονισμού που διαπερνά την ιστορία του ελληνικού κράτους επί διακόσια δυο πλέον χρόνια.
Στις θεματικές ενότητες του φετινού συνεδρίου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι ασυμμετρίες του ελληνικού πολιτικού συστήματος που επηρεάζουν την ποιότητα της δημοκρατίας, οι μεγάλες και επείγουσες εκσυγχρονιστικές προκλήσεις (από ένα σύστημα υγείας που υπερβαίνει γνωστά στερεότυπα μέχρι την ανάγκη «απελευθέρωσης» των πανεπιστημίων), η ανάγκη κατανόησης των μη προφανών και σε μεγάλο βαθμό ασύμμετρων όψεων της ελληνικής οικονομίας και η σύνδεσή τους με τις προσμονές και τις αντοχές της κοινωνίας, οι προκλήσεις της κλιματικής κρίσης με έμφαση στον τομέα της ενέργειας, στον ανασχεδιασμό των υποδομών και στη διαφύλαξη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, η ανάδειξη της πολιτικής προστασίας ως πεδίο στο οποίο κρίνεται όχι απλώς η αξιοπιστία αλλά η ίδια η εσωτερική κυριαρχία του κράτους, οι μεγάλες προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής υπό συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας και ασυμμετρίας σε διεθνές και σε περιφερειακό επίπεδο, ιδίως μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Μ. Ανατολή.
Δείτε live εικόνα από το συνέδριο:
Κύκλος Ιδεών: Το πρόγραμμα της 2ης ημέρας του συνεδρίου
10:00 Έναρξη εργασιών δεύτερης μέρας του συνεδρίου
Χαιρετισμός: Συμεών Τσομώκος, Delphi Economic Forum
10:10 Κύκλος IΙ: Μεγάλες Εκσυγχρονιστικές Προκλήσεις
10:10 i. Ποιοι και πόσοι είμαστε; Η απογραφή του 2021
10:10-10:55 Πάνελ
Σοφία Ζαχαράκη, Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας
Βύρων Κοτζαμάνης, Καθηγητής Δημογραφίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Μιλτιάδης Νεκτάριος, Καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
15:45- 16:05 Συζήτηση: «Ασυμμετρίες στο τρίγωνο: Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Έρευνα και Καινοτομία»
Σπύρος Αρταβάνης – Τσάκωνας, Ομότιμος Καθηγητής, Harvard & Collège de France, Πρόεδρος Fondation Santé, Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας,
Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ)
Πέτρος Καβάσαλης, Αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
16:05 - 16:15 Παρέμβαση:«StudyinGreece: διεθνοποίηση των Ελληνικών Πανεπιστημίων, προκλήσεις και προοπτικές»
Χρήστος Μιχαλακέλης, Καθηγητής Πληροφορικής και Τηλεματικής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Πρόεδρος Study in Greece
16:15 v. Δικαιοσύνη: τα συμπεράσματα του συνεδρίου του 2022
16:15- 16:30 Παρέμβαση
Ιωάννης Σαρμάς, τ. Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός, Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
16:35- 17:20 Συζήτηση
Γιώργος Φλωρίδης, Υπουργός Δικαιοσύνης
Δημήτρης Βερβεσός, Πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων, Πρόεδρος, ΔΣΑ
Μαργαρίτα Στενιώτη, Πρόεδρος Εφετών, Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων
«Ο πιο κρίσιμο κρίκος των πολιτικών μας είναι οι γιατροί και έχω ανοίξει διάλογο μαζί τους», τόνισε ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης μιλώντας σήμερα στο συνέδριο «Κύκλος Ιδεών | Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ VII: Ασυμμετρίες και εθνική ατζέντα».
«Η πραγματικότητα του εφησυχασμού πρέπει να αλλάξει» είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι το ΕΣΥ είναι ένας ακίνητος γίγαντας που μπορούμε μαζί να τον κινήσουμε. «Οι γιατροί είναι ο μοχλός για να γίνει ανταγωνιστικό το ΕΣΥ, γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρξει αξιολόγησή τους αλλά και δίκαιες αμοιβές».
Ένα άλλο ζήτημα που θα πρέπει να δούμε από την αρχή είναι η εκπαίδευση των γιατρών η οποία θα πρέπει να αλλάξει ριζικά, τόνισε.
Αναφερόμενος στις διοικήσεις των νοσοκομείων, ο Μ. Χρυσοχοΐδης είπε ότι τις επόμενες εβδομάδες θα αρχίσουν να αξιολογούνται οι διοικητές και ότι αυτό, σε συνδυασμό με την σημαντική αύξηση στο μισθό τους που ανακοινώθηκε, οι νέες διοικήσεις να αντεπεξέλθουν στα καθήκοντά τους.
Ο υπουργός Υγείας τόνισε ότι ο ιδιωτικός τομέας «κατέχει το 45% της υγείας στη χώρα όλα αυτά τα χρόνια» και όπως είπε «το παρακολουθούμε να συμβαίνει, δεν το καταδικάζω αλλά είναι μία πραγματικότητα». Η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα πρέπει να συμβαίνει, πρόσθεσε, καθώς συμπληρώνει τον δημόσιο τομέα. «Όμως σε όλα αυτά χρειάζονται κανόνες» κατέληξε, τονίζοντας πως «τα δημόσια νοσοκομεία για να σταθούν απέναντι στον ιδιωτικό τομέα, πρέπει να εκσυγχρονιστούν». Δεν είναι τυχαίο ότι καλούνται συνήθως να αντιμετωπίσουν τα πιο δύσκολα περιστατικά, πρόσθεσε και ανέφερε πως «στόχος του δημόσιου τομέα, είναι να απαντήσουμε στα ζητούμενα και στην καρδιά των αναγκών των πολιτών».
Ο υπουργός Υγείας είπε ότι θα διατεθούν 1,2 δισ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των κέντρων υγείας και το νοσοκομείο ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες νοσηλείας των πολιτών.
Μιλώντας για την φαρμακευτική δαπάνη, τόνισε για μία ακόμη φορά, ότι «το πιο σύγχρονο και καινοτόμο, αλλά και αποτελεσματικό ταυτόχρονα φάρμακο θα φτάνει και στον πιο φτωχό και ευάλωτο πολίτη της χώρας».
Ο ίδιος μίλησε για μεγάλα κενά που έχουν να κάνουν με τα μητρώα των ασθενειών, εξηγώντας ότι το γεγονός ότι ακόμα δεν υπάρχει μητρώο για τον καρκίνο είναι καθοριστικό ζήτημα, καθώς τα νοσοκομεία χρειάζονται δεδομένα για να λειτουργήσουν πιο αποτελεσματικά και να βοηθήσουν τους ασθενείς.
Επίσης, τα νοσοκομεία, όπως είπε, «χρειάζονται παρακολούθηση και έλεγχος για τα κονδύλια τα οποία θα διαχειριστούν. Αυτό θα συμβεί και στον ΕΟΠΥΥ», προσθέτοντας με έμφαση ότι «διαχειρίζεται 7 δισ. ευρώ και χρειάζεται παρακολούθηση και αξιολόγηση για όλους».
Δυστυχώς, πρόσθεσε, «τα νοσοκομεία μας σήμερα λειτουργούν όπως και πριν από τέσσερις δεκαετίες με εξαίρεση την τεχνολογική εξέλιξη και τα καινοτόμα φάρμακα», που έχουν αυξήσει το προσδόκιμο ζωής των ασθενών.
Όπως είπε, «τα νοσοκομεία δεν μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν έτσι, καθώς έχουν να διαχειριστούν υψηλή νοσηρότητα από σωρεία χρόνιων παθήσεων στους άνω των 60 ετών». Τα συστήματα υγείας, δυστυχώς -όπως είπε- γίνονται ανεπίκαιρα γιατί οι εξελίξεις, τρέχουν με μεγάλες ταχύτητες, συμπληρώνοντας πως ο κορονοϊόςπέρασε αλλά τα προβλήματα που έμειναν είναι πολύ μεγάλα.
Το ελληνικό πολιτικό ζήτημα: Μεγάλη πανελλαδική έρευνα της Metron Analysis
Απαισιόδοξοι και με μειωμένες προσδοκίες ως πολίτες, απογοητευμένοι από τις επιδόσεις του κράτους απέναντι στις κρίσεις και (ακόμη περισσότερο) από το πολιτικό σύστημα, αλλά οπαδοί της δημοκρατίας (85%) και της Ευρώπης (56% υπέρ της μεγαλύτερης ενοποίησης και μόνον 12% υπέρ της διάλυσής της), μεταρρυθμιστές μάλλον (65%) παρά ριζοσπάστες (17%) ή συντηρητικοί (16%)- κάπως έτσι περιγράφεται η κοινωνική πλειοψηφία στην ενδιαφέρουσα έρευνα της Μetron Analysis, που παρουσιάστηκε χθες στην έναρξη του Συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών.
Μια αίσθηση πολιτικής ασυμμετρίας και, προπάντων, ένα ισχυρό αίτημα για ενίσχυση των θεσμικών και πολιτικών αντίβαρων εξουσίας κυριαρχεί στην έρευνα, από την οποία ξεχωρίζουμε τρία πολύ ενδιαφέροντα επί μέρους ευρήματα:
Ανεξάρτητες αρχές: Οι ανεξάρτητες αρχές συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο βαθμό εμπιστοσύνης ως αντίβαρο στην εξουσία (58%, έναντι 57% για την Δικαιοσύνη, 41% για την αντιπολίτευση, 29% για τις ΜΚΟ και μόλις 24% για τα ΜΜΕ).
Κυριαρχία της ΝΔ: Ένα 56% θεωρεί ότι το σημερινό πολιτικό σκηνικό με ένα κυρίαρχο κόμμα θα διατηρηθεί και μόνον το 40% πιστεύει ότι θα ανατραπεί. Μόνο ένα 12% πιστεύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα παίξει ρόλο ισχυρής αντιπολίτευσης, για το ΠΑΣΟΚ το αντίστοιχο ποσοστό είναι 26%, το 59% απαντά κανένα από τα δύο.
Ελληνοτουρκικά: Ένα εντυπωσιακό 53% πιστεύει ότι ο ελληνοτουρκικός διάλογος πρέπει να προχωρήσει για όλα τα θέματα που θέτουν και οι δύο πλευρές, το 27% να προχωρήσει μόνο για τα θέματα που θέτει η Ελλάδα, ένα 19% τάσσεται κατά του διαλόγου. Κρίσιμο: Την αμοιβαία προσφυγή στη Χάγη υποστηρίζει το 68%.
-Η δημοσκόπηση της Metron Analysis εδώ, η παρουσίαση και συζήτηση με τον Ευάγγελο Βενιζέλο εδώ.
Ευάγγελος Βενιζέλος: «Η κοινωνία έχει συναίσθηση της ασυμμετρίας»
Μιλώντας κατά την πρώτη ημέρα του συνεδρίου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος παρατήρησε ότι η κοινωνία έχει αίσθηση της ασυμμετρίας που υπάρχει, αλλά είναι σε αντίφαση κατανοώντας μεν το τι γίνεται στη χώρα και δεν βλέπει λύσεις και στέκεται αμήχανα. Αποδέχεται έτσι να λειτουργεί με χαμηλές προσδοκίες.
«Δεν διαταράσσονται οι πολιτικοί συσχετισμοί που προέκυψαν από τις πρόσφατες εκλογές αλλά το μήνυμα του β΄γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών είναι αφενός στη κυβέρνηση να μην επικαλείται πώς όλα κρίθηκαν με το αποτέλεσμα των εκλογών κι αφετέρου προς τη αντιπολίτευση πως χρειάζεται ολοκληρωμένη κοινοβουλευτική προσέγγιση των πραγμάτων. Παρότι είναι δύσκολο στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού συστήματος να εμφανιστεί μια αυτόνομη εναλλακτική πλειοψηφική κυβερνητική πρόταση, το δίλημμα είναι:
«Ή τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα την διαμορφώσουν το καθένα μόνο του ή θα πρέπει να συζητήσουν το ενδεχόμενο συνεργασιών που όμως το εκλογικό σύστημα τις αποκλείει», τόνισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
Ως προς τα ευρήματα για την εξωτερική πολιτική παρατήρησε ότι «η κοινωνία θέλει να υπάρχει συναίνεση, ιδίως στα ελληνοτουρκικά ακόμη και για προσφυγή στη Χάγη, αλλά η κυβέρνηση πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία κι όχι η αντιπολίτευση για αυτό».
Ο Στράτος Φαναράς ανέφερε ότι το 65% δηλώνει ότι πρέπει να αλλάξουν ριζικά τα πράγματα και να γίνουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις αλλά το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί ενώ γίνεται σαφές ότι απαιτούνται θεσμικά αντίβαρα. Πρόσθεσε ότι φαίνεται παγίωση των πολιτικών συσχετισμών και πώς απέχουμε από το momentum της αντιπολίτευσης.
Ο Γιάννης Μπαλαμπανίδης παρατήρησε ότι καταγράφεται η αίσθηση των πολιτών οτι η κυβέρνηση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την ανάγκη να αλλάξουν τα πράγματα στη χώρα και ταυτόχρονα η αντιπολίτευση δείχνει να είναι «μαύρο κουτί» αδυνατώντας να ελέγξει εσωτερικά στο πλαίσιο του ρόλου της στο πολιτικό σύστημα, τη εκάστοτε διακυβέρνηση για να υπάρξει η εξισορρόπηση.
Καταγράφεται πως υπάρχει ένα σταθερό κοινωνικό υπόστρωμα δεκτικό σε μεταρρυθμίσεις με στόχο την καλύτερη λειτουργία της δημοκρατίας και την προσαρμογή σε νέα αξιακά δεδομένα, αλλά το πολιτικό σύστημα αδυνατεί να περιγράψει επαρκώς αυτές τις αλλαγές και να αναλάβει καθοδηγητικό-παιδαγωγικό ρόλο.
Στο επίπεδο της διακυβέρνησης, για παράδειγμα, καταγράφεται πως το αίσθημα ματαίωσης των πολιτών επιτείνεται από την εικόνα ενός κράτους αναποτελεσματικού, με κύρια ευθύνη του πολιτικού συστήματος, συνολικά και διαχρονικά.
Χάσμα του πολιτικού συστήματος με την κοινωνία
Συμπερασματικά τονίζεται ότι «η πολιτική ασυμμετρία όπως ορίστηκε αρχικά (δυσαναλογία κοινωνικών απαιτήσεων με επεξεργασμένες και αποδεκτές πολιτικές λύσεις) φαίνεται να επιβεβαιώνεται στα τρία επίπεδα που διερευνήθηκαν.
Ως προς τη σχέση του πολιτικού συστήματος με την κοινωνία, διαπιστώνεται εξαρχής ένα χάσμα. Οι απαισιόδοξες αξιολογήσεις της τρέχουσας κατάστασης διαμορφώνουν ένα ισχυρό αίτημα για μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, το πολιτικό σύστημα δεν φαίνεται να λειτουργεί καθοδηγητικά, πλαισιώνοντας ρεαλιστικά ώριμες αλλαγές ή «διαπαιδαγωγώντας» την κοινωνία εκεί όπου οι υποδοχές για αλλαγές είναι υπαρκτές αλλά όχι πλειοψηφικές. Η κοινωνική ζήτηση (demand) δεν συναντά πάντα την πολιτική προσφορά (supply).
Ως προς τη διακυβέρνηση, εντοπίζεται μια διπλή ασυμμετρία της αρχιτεκτονικής της. Αφενός, η διαχρονική αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού σε μια εποχή πολλαπλών κρίσεων πιστώνεται κυρίως στο πολιτικό σύστημα, επιτείνοντας την απογοήτευση από αυτό.
Από την άλλη, υπάρχει και εδώ μια κοινωνική ζήτηση για μηχανισμούς εξισορρόπησης απέναντι στη διαμόρφωση ισχυρών πόλων εξουσίας, και αναδεικνύονται προτάσεις με ευρύτερη αποδοχή, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση ευρύτερης συνεννόησης και δράσης.
Ως προς το διεθνές επίπεδο, σε έναν κόσμο ασύμμετρων απειλών φαίνεται εμπεδωμένο το «ανήκειν» μας στο ευρωπαϊκό πρωτίστως και ευρύτερο δυτικό γεωπολιτικό πλαίσιο - μάλιστα με μια «ζήτηση» για σχετική αυτονόμηση και εμβάθυνση της Ευρώπης.
Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη συμμετείχε στις εργασίες του συνεδρίου © ekyklos/Χρίστος Σιμάτος
Παρέμβαση με τίτλο «Ποιοι είμαστε;» έκανε ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης στο συνέδριο © ekyklos/Χρίστος Σιμάτος
