Στις 29 Ιουλίου του 1946, η ελληνική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον τότε πρωθυπουργό Κ. Τσαλδάρη μεταβαίνει στο Παρίσι, όπου οι μεγάλες δυνάμεις συσκέπτονται για τις «επανορθώσεις» των αδικιών του πολέμου.
Στην Ελλάδα, αρχή του εμφυλίου, και οι Αμερικανοί έτοιμοι να πάρουν τη σκυτάλη από τους Βρετανούς. Το δίκιο πάντως μοιάζει να είναι με το μέρος μας και οι διεκδικήσεις αυτονόητες: απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου, επανεξέταση του θέματος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, επανορθώσεις ύψους 6 δις δολαρίων. Ήμασταν μια χώρα με τεράστια αιμορραγία κατά τον πόλεμο, αλλά με τη μεριά των νικητών. Οι προσδοκίες μεγάλες. Το τελικό αποτέλεσμα; Σχεδόν μηδενικό. Η Ιταλία βρισκόταν υπό την προστασία των ΗΠΑ και οι βόρειοι γείτονές μας υπό την ομπρέλα της Σοβιετικής Ένωσης (άτιμοι συσχετισμοί...). Όσο για τις αποζημιώσεις, κοστολογήθηκαν μόλις σε 100 εκ. δολάρια από την Ιταλία και άλλα 45 εκ. δολάρια από τη Βουλγαρία. Τέλος.
Στις μέρες μας, οι επισκέψεις της ελληνικής κυβέρνησης εις Παρισίους έχουν μετατραπεί σε ένα ταξίδι προσδοκιών και αυταπατών, για μία ακόμη φορά. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, εμφανίσαμε την τότε συνάντηση με τους τροϊκανούς σε ένα κτίριο του ΟΟΣΑ περίπου ως μια απόδειξη ενός ιδιότυπου «μολών λαβέ», κάτι σαν «δεν θα πατήσουν πόδι στην πατρίδα» και τα συναφή. Μια έπαρση που δεν συνοδευόταν, όπως έχει ήδη αποκαλυφθεί, από κάποια σοβαρή ατζέντα συζήτησης και προτάσεων (τουλάχιστον ο Κ. Τσαλδάρης το 1946 διέθετε ένα πακέτο διεκδικήσεων).
Ο χρόνος κύλησε από τότε δραματικά και η μη έλευση της τρόικας μέχρι σήμερα έγινε αφόρητο μαρτύριο για την κυβέρνηση – αλλά και την αντιπολίτευση. Έτσι, για δεύτερη φορά μέσα σε λιγότερο από 3 μήνες, η ελληνική αντιπροσωπεία υποχρεώθηκε να πάρει το αεροπλάνο της γραμμής για το Παρίσι σε μια διαβούλευση χωρίς αύριο. Φτάσαμε στο σημείο να συζητάμε μόνο το τι θα δώσουμε, όχι τι θα πάρουμε. Παραιτημένη από το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα, παγιδευμένη στις μικροκομματικές της σκοπιμότητες και αντιθέσεις, η κυβέρνηση σύρθηκε σε μια συζήτηση χαμένη από χέρι εκ προοιμίου.
Κι όμως! Τη μέρα της αναγγελίας της συνάντησης με την τρόικα στο Παρίσι, κυβερνητικά στελέχη περίπου πανηγύριζαν για το χρονικό μιας προδιαγεγραμμένης ήττας... Δεν θα υπάρχει πρόβλημα για την ψήφιση της σχετικής συμφωνίας, έλεγε την περασμένη Δευτέρα, λίγο μετά την αναγγελία του παρισινού δράματος, η κυβερνητική εκπρόσωπος Σοφία Βούλτεψη, γιατί θα είναι αυτή «που θα βγάλει τη χώρα από το μνημόνιο. Είμαστε στο τέλος της δύσκολης διαδρομής». Κι ενώ το ασφαλιστικό έμπαινε ως προαπαιτούμενο από τους τροϊκανούς πριν ακόμα αρχίσει η συνάντηση του Παρισιού, ο γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ Παν. Ρήγας έλεγε πως «υπάρχουν απαιτήσεις της τρόικας που δεν προσεγγίζουν σε καμιά περίπτωση τις δικές μας απόψεις, π.χ. το άνοιγμα του ασφαλιστικού»... Ο βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κοντογιάννης αναφωνούσε: «Αυτή η συμφωνία που θα έρθει θα είναι το διαβατήριο για να βγει η Ελλάδα από την κρίση».
Για την ιστορία: Ο Κ. Τσαλδάρης υπέστη σοκ από την απόρριψη των ελληνικών αιτημάτων και κάλεσε επειγόντως ενίσχυση από ολόκληρο τον πολιτικό κόσμο της εποχής, πλην της Αριστεράς, που έβγαινε στα βουνά: Έσπευσαν οι Σοφ. Βενιζέλος, Γ. Παπανδρέου, Παν. Κανελλόπουλος, Κ. Ρέντης, Γ. Βαρβούτης και Ναπ. Ζέρβας. Όλοι μαζί συνάντησαν τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζ. Μπερντ, από τον οποίο προσδοκούσαν μια παραχώρηση. Η ψυχρολουσία ήταν πλήρης και η απόρριψη των αιτημάτων κάθετη.
Κι ύστερα σου λένε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Μπορεί να το δει κανείς και έτσι.
18°
