Νίκος Αβραμίδης: «Η ανακύκλωση είναι τρόπος ζωής. Εμείς συμμετέχουμε… εσείς;»

Υπήρχε ένας τοίχος μουτζουρωμένος, tag και συνθήματα το ένα πάνω στο άλλο, που έβλεπα στην καθημερινή διαδρομή μου από το σπίτι στο γραφείο. Μια μέρα πέρασαν τα συνεργεία του Δήμου και τον καθάρισαν, αλλά μετά από λίγες μέρες πάλι τα ίδια. Από πείσμα τον καθαρίζαμε, τον βρόμιζαν αμέσως». Αυτή η μικρή ιστορία καθημερινής τρέλας που μου διηγείται ο Νίκος Αβραμίδης, αντιδήμαρχος Καθαριότητας, είναι η ιστορία της ζωής αυτής της πόλης. Η τέχνη είναι καταδικασμένη να χαθεί μέσα στις μουτζούρες και οι ταλαντούχοι graffiti artists να μπερδεύονται στη συνείδηση των Αθηναίων με εκείνα τα παιδιά που ξεσπούν τα αδιέξοδά τους στους τοίχους της. Ίσως το πιο δύσκολο έργο σε έναν Δήμο, γιατί φαίνεται άμεσα, είναι η καθαριότητα. Θέλουμε μια καθαρή πόλη, χωρίς μουτζούρες, χωρίς σκουπίδια, θέλουμε κάδους ανακύκλωσης, θέλουμε καθαρά πεζοδρόμια και θέλουμε να μην κάνουμε τίποτα γι’ αυτό!

Ο Νίκος Αρβραμίδης όμως είναι πεισματάρης. Και έχει πάθος με την Αθήνα. Γέννημα θρέμμα του κέντρου, μεγάλωσε στα Εξάρχεια, πήγε σχολείο στην Πλάκα και υπήρξε πανελληνιονίκης στην ξιφασκία. Με την Τοπική Αυτοδιοίκηση στον Δήμο της Αθήνας ασχολείται από το 2002 – μεταξύ άλλων ήταν υπεύθυνος για την προετοιμασία του κέντρου της πόλης την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Υποψήφιος και πάλι με τον συνδυασμό «Αθήνα Ψηλά» του Κώστα Μπακογιάννη, τον συναντήσαμε και του ζητήσαμε να μας κάνει έναν απολογισμό της θητείας του και να μας πει τι σκέφτεται να κάνει αν επανεκλεγεί.

― Η Αθήνα δεν είναι εύκολη πόλη, με τόσους κατοίκους και πολλά εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε αυτά τα 4 χρόνια;
Όταν ξεκινήσαμε είχαμε ξεκάθαρους στόχους. Αυτό που, όμως, δεν περιμέναμε ήταν ότι θα είχαμε να διαχειριστούμε και τρεις αλλεπάλληλες εξωγενείς κρίσεις. Κρίσεις όπως η πανδημία, που αύξησε τις ανάγκες καθαριότητας, και ο πληθωρισμός και η ενεργειακή κρίση που αύξησαν τα κόστη για την καθαριότητα. Παράλληλα με τις κρίσεις αυτές είχαμε και μια μεγάλη επιτυχία, η οποία απαιτούσε μεγαλύτερες ανάγκες καθαριότητας. Καταφέραμε και ανεβάσαμε ψηλά την Αθήνα ως τουριστικό προορισμό. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκε κατακόρυφα ο φόρτος και οι ανάγκες καθαριότητας στην πόλη μας. Αυτό το μείγμα κρίσεων και επιτυχίας αποτέλεσε την μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε κατά τη διάρκεια της θητείας μας. Παρ’ όλα αυτά σηκώσαμε μανίκια, δουλέψαμε σκληρά χειμώνα-καλοκαίρι και ήμασταν εκεί σε όλα.

― Ίσως το πιο δύσκολο έργο σε έναν Δήμο είναι η καθαριότητα. Κάνοντας έναν απολογισμό της θητείας σας, θωρείτε ότι έχει ενισχυθεί ο τομέας της καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων; Μπορείτε να μας πείτε τι έχετε κάνει μέχρι τώρα;
Όταν οι προκλήσεις είναι μεγάλες δεν μπορεί παρά η αποφασιστικότητα να είναι μεγαλύτερη. Με τον Κώστα Μπακογιάννη, ο οποίος με τίμησε αναθέτοντάς μου αυτόν τον νευραλγικό τομέα, προχωρήσαμε σε έναν προγραμματισμό, ο οποίος είχε ως στόχο να θέσουμε σε στέρεες βάσεις το όραμά μας για τον πολιτισμό της καθημερινότητας, για μια πιο καθαρή και βιώσιμη πόλη. Ακόμα και οι πολιτικοί μας αντίπαλοι αναγνωρίζουν τη δουλειά που έχει γίνει σε αυτόν τον τομέα, στον τομέα της καθαριότητας. Και δεν θα μπορούσαν να κάνουν αλλιώς γιατί το βλέπουν καθημερινά όλοι οι πολίτες. Γιατί δουλέψαμε. Για κάθε μία από τις 129 γειτονιές της πόλης, κάθε μέρα, βήμα βήμα, για να τις πάμε ψηλά!

Το όραμα χρειάζεται και ρεαλιστικό σχέδιο και το αποδείξαμε στην πράξη. Οργανώσαμε ένα πλάνο και επενδύσαμε σε νέα οχήματα καθαριότητας, στο προσωπικό μας, αναβαθμίσαμε τη διαλογή των απορριμμάτων με την προσθήκη νέων κάδων και την τοποθέτηση για πρώτη φορά συστημάτων υπόγειων κάδων. Όμως, επειδή η βιωσιμότητα και η καθαριότητα συνδέονται με την ανακύκλωση, προχωρήσαμε μια σειρά από προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών. Και το κάναμε αυτό γιατί γνωρίζουμε καλά ότι οι μεγάλες αλλαγές χρειάζονται συμμέτοχους τους πολίτες. Αποκορύφωμα της προσπάθειάς μας για μια πιο καθαρή και βιώσιμη Αθήνα αποτελεί ο Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στον Ελαιώνα. Ένα έργο άνω των 13,7 εκατ. ευρώ που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ. Ένα έργο που ολοκληρώνει την τεράστια επένδυση που πραγματοποιήσαμε αυτά τα τέσσερα χρόνια στην καθαριότητα. 

― Η ανακύκλωση είναι για τους Αθηναίους «εκτός μόδας»; Ρωτώ με αφορμή τη βιώσιμη φούστα του Δήμου Αθηναίων που κέρδισε την 1η θέση στην ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Αποβλήτων (European Week for Waste Reduction). Ήταν ένας διαγωνισμός στον οποίο πήραν μέρος 30 χώρες με 16.129 δράσεις και παρ’ όλα αυτά δεν γνώρισε δημοσιότητα. Τελικά τι κάνατε για να αλλάξει αυτό;
Πράγματι, η βιώσιμη φούστα αποτέλεσε μια πρωτοβουλία η οποία βραβεύτηκε ως πρώτη δράση ανάμεσα σε 16.129 άλλες. Πρόκειται για μια βιώσιμη φούστα, εντυπωσιακή, που φτιάχτηκε από 1,5 τόνo ανακυκλωμένων ρούχων και υφασμάτων. Στον Δήμο Αθηναίων, εκτός από την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών, προχωρήσαμε με την υλοποίηση πρακτικών διαχείρισης αποβλήτων στο πλαίσιο της βιώσιμης κυκλικής οικονομίας για να επαναφέρουμε την εμπιστοσύνη Δήμου και δημότη στην ανακύκλωση.

Σκεφτείτε ότι από όταν ξεκινήσαμε έχουμε τριπλασιάσει το συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης στην πόλη μας. Αυξήσαμε κατά 115% την ποσότητα καθαρού ανακυκλώσιμου υλικού από μπλε κάδους, κατά 165% από καφέ κάδους βιοαποβλήτων, ενώ παράλληλα υπερδιπλασιάσαμε την ανακύκλωση στα προϊόντα ένδυσης και υπόδησης των μοβ κάδων. Μάλιστα, για τις επιδόσεις μας στην ανακύκλωση με μοβ κάδους βραβευτήκαμε με την πρώτη θέση ανάμεσα σε 90 Δήμους το 2022 για δεύτερη χρονιά.

Συνεπώς, η ανακύκλωση ήταν και παραμένει ψηλά στις προτεραιότητές μας και τα αποτελέσματα της δουλειάς μας δείχνουν ότι οι πολίτες συμμετέχουν, συνεργάζονται, δραστηριοποιούνται όταν υπάρχει κατάλληλη ομάδα, σχέδιο και πλάνο. Όμως, δεν εφησυχάζουμε. Αν και θέσαμε τις βάσεις, τώρα πρέπει να συνεχίσουμε ακόμη πιο δυναμικά για την ενίσχυση των υποδομών καθαριότητας και τη συμμετοχή όλο και περισσότερων πολιτών στην ανακύκλωση.

― Πολλοί πολίτες όμως πιστεύουν ότι τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα στους μπλε κάδους πετιούνται όλα μαζί στις χωματερές ή ότι πρέπει να πλένουν τις συσκευασίες ξοδεύοντας νερό, οπότε είναι δώρο άδωρο. Τι έχετε να τους πείτε;
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια τοποθετήσαμε 3.148 νέους μπλε κάδους ανακύκλωσης. Το 2019 είχαμε 1 μπλε κάδο ανά 180 κατοίκους, σήμερα έχει γίνει 1 μπλε κάδος ανά 100 κατοίκους. Την περίοδο αυτή αυξήσαμε κατά 115% την ποσότητα καθαρού ανακυκλώσιμου υλικού από τους μπλε κάδους, ενώ παράλληλα μειώσαμε την ποσότητα υπολείμματος κατά 35% χάρη στην καλύτερη διαλογή. Αυτά τα αποτελέσματα τα πετύχαμε χάρη στη δουλειά που γίνεται από μέρους μας, αλλά και στη συμμετοχή των πολιτών. Για να ανέβουμε ακόμη περισσότερο όμως, για να πάμε την Αθήνα ακόμη πιο ψηλά, χρειάζεται η συμμετοχή όλων των πολιτών. Το κάνουμε για εμάς, για τα παιδιά μας και για τα παιδιά των παιδιών μας. Η βιωσιμότητα και η ανακύκλωση είναι τρόπος ζωής. Εμείς συμμετέχουμε… εσείς;

― Οι καφέ κάδοι βιοαποβλήτων για την κομποστοποίηση έχουν απήχηση; Το πρόγραμμα αυτό αφορά μόνο νοσοκομεία κι εστίαση ή θα επεκταθεί και στους δημότες;
Ο σχεδιασμός μας για τους καφέ κάδους προέβλεπε αρχικά την επέκταση του δικτύου καφέ κάδων στους μεγάλους παραγωγούς. Πλέον, με την υλοποίηση προγραμμάτων ευαισθητοποίησης και προβολής για τη συλλογή βιοαποβλήτων, αλλά και με την επέκταση και τοποθέτηση καφέ κάδων σε 20 μεγάλα νοσοκομεία, κλινικές και μαιευτήρια, ιδιωτικά και δημόσια, σε 6 στρατόπεδα, σε 54 μεγάλα ξενοδοχεία, 93 υποκαταστήματα σούπερ μάρκετ, 16 οπωροπωλεία, 13 λαϊκές αγορές, 350 καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και άλλα πολλά σημεία, έχουμε πετύχει την αποκομιδή 12,5 τόνων βιοαποβλήτων ανά ημέρα. Βέβαια, τώρα απομένει το επόμενο βήμα. Να επεκτείνουμε το πρόγραμμα και να συμμετάσχουν ακόμη περισσότεροι πολίτες.

― Οι υπογειοποιημένοι κάδοι δεν είναι μόνο για την αισθητική αλλά και για λόγους οικονομίας – δεν καταστρέφονται. Υπάρχει σχέδιο ώστε να επεκταθεί αυτό το πρόγραμμα;
Για πρώτη φορά στην ιστορία του Δήμου Αθηναίων, ύστερα από ειδική μελέτη χωροθέτησης, τοποθετούμε 350 συστήματα υπόγειων κάδων για σύμμεικτα απορρίμματα, ανακυκλώσιμα και βιοαπόβλητα. Με αυτόν τον τρόπο και εξοικονομούμε πόρους, όπως πολύ σωστά αναφέρετε, καθώς δεν καταστρέφονται, αλλά ταυτόχρονα εξοικονομούμε και χώρους. Και θα ήθελα να αναφερθώ σε αυτό γιατί είναι κάτι που διαλανθάνει της προσοχής μερικές φορές. Σκεφτείτε ότι αυτά τα 350 συστήματα αντιστοιχούν σε 1.774 συμβατικούς κάδους τους οποίους και αντικαθιστούν. Αναλογιστείτε πόσο χώρο απελευθερώνουμε με αυτόν τον τρόπο.

Τώρα ως προς την πορεία του προγράμματος, αυτή είναι μόνη η αρχή. Ξεκινήσαμε εγκαθιστώντας σε 40 πρώτα σημεία συστήματα υπόγειων κάδων και σκοπεύουμε να συνεχίσουμε με ακόμη περισσότερα αλλάζοντας οριστικά την πόλη μας. Όταν ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός μας, συνολικά, θα έχουν εγκατασταθεί 350 συστήματα υπόγειων κάδων.

― Οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα του Δήμου Αθηναίων που βρίσκονται στη πρώτη γραμμή είναι αρκετοί για να φέρουν εις πέρας αυτό το μεγάλο και δύσκολο έργο;
Ξέρετε πίσω από την προσπάθειά μας για μια πιο καθαρή Αθήνα βρίσκονται περισσότεροι από 2.500 άνθρωποι, οι οποίοι καταβάλουν καθημερινά τεράστιες προσπάθειες χειμώνα-καλοκαίρι, με καύσωνα ή παγετό, για να απολαμβάνουμε εμείς μια πιο καθαρή πόλη. Αυτούς τους ανθρώπους τους ευχαριστώ έναν προς έναν και μία προς μία, για όλα όσα έχουν κάνει αυτά τα τέσσερα χρόνια. Πράγματι, λόγω της έκτασης του έργου και των αναγκών που καλούμαστε να καλύψουμε χρειάζεται περισσότερο προσωπικό. Βασιζόμαστε στις τεράστιες προσπάθειες των ανθρώπων μας, προχωρήσαμε στην εκπαίδευσή τους με σκοπό την ποιοτική αναβάθμιση του προσωπικού μας, όμως την επόμενη ημέρα θα πρέπει να συνεχίσουμε ενισχύοντας το προσωπικό μας και ποσοτικά.

― Η Αθήνα μοιάζει βρόμικη πόλη επειδή είναι γεμάτη με tags και μουτζούρες που λερώνουν αντί να είναι τέχνη. Αυτός ο άνισος antigraffiti αγώνας μήπως είναι χαμένος;
Για να είμαστε δίκαιοι η Αθήνα του 2023 δεν έχει καμία σχέση με την Αθήνα του 2019 όσον αφορά στα γκράφιτι. Κι όταν λέω γκράφιτι, εννοώ τα tags και τα άναρχα γκράφιτι τα οποία βρομίζουν την πόλη μας. Σε αυτόν τον αγώνα προχωρήσαμε αποφασιστικά και δυναμικά καθαρίζοντας περισσότερα από 52.000 τ.μ. επιφανειών σε 59 πολυήμερες επιχειρήσεις αντιγκράφιτι. Παράλληλα, προμηθευτήκαμε 7 νέα ειδικά οχήματα για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση που είχαμε παραλάβει. Όπως καταλαβαίνετε τα αποτελέσματα του έργου μας είναι ήδη ορατά. Κανένας αγώνας δεν είναι χαμένος όταν είσαι διατεθειμένος να τον δώσεις. Αυτό που τώρα χρειάζεται είναι να εστιάσουμε σε ειδικά προγράμματα ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και πρόληψης τέτοιων φαινομένων, αλλά και να συνεχίσουμε με συστηματική δουλειά για να καθαρίσουμε όλη την Αθήνα. Για κάθε tag προχωράμε και σε μια δράση αποκατάστασης.

― Εκτός από το κέντρο υπάρχουν και οι γειτονιές, κάποιες πιο υποβαθμισμένες και φτωχές. Τι κάνατε και τι νέο έχετε σχεδιάσει γι’ αυτές, εάν επανεκλεγείτε;
Κατ’ αρχάς για μένα δεν υπάρχουν υποβαθμισμένες και φτωχές περιοχές. Υπάρχουν περιοχές που χρειάζονται μεγαλύτερη φροντίδα και περισσότερη προσπάθεια. Υπάρχουν περιοχές όπου οι συμπολίτες μας έχουν την ανάγκη ο Δήμος να σταθεί στο πλευρό τους εστιάζοντας στις πραγματικές ανάγκες που έχουν στην καθημερινότητά τους. Το σχέδιό μας εξαρχής είναι πολύ συγκεκριμένο. Και οι 129 γειτονιές της Αθήνας είναι πιο καθαρές απ’ όταν αναλάβαμε. Για τον λόγο αυτό οργανώσαμε ένα συστηματικό προγραμματισμό με καθημερινό και συστηματικό πλύσιμο σε όλες τις γειτονιές.

Παράλληλα, πραγματοποιήσαμε 508 καθημερινές επιχειρήσεις καθαριότητας και αποκατάστασης σε όλες τις γειτονιές της πόλης μας, καθώς και καθιερώσαμε τις Κυριακές καθαριότητας, πραγματοποιώντας έως σήμερα 140 κυριακάτικες μαζικές επιχειρήσεις καθαριότητας. Όραμά μας είναι να γίνει η Αθήνα η πιο βιώσιμη και καθαρή πόλη, με κοινωνική συνοχή και καλύτερες υποδομές. Εκεί όπου θα ήθελε να ζει ο κάθε πολίτης.

― Είστε χρόνια στην αυτοδιοίκηση. Τι είναι τελικά αυτό που σας κινητοποιεί;
Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του πορεία και τους δικούς του λόγους και τα κίνητρα για κάθε τι που κάνει στη ζωή του. Αυτό που κινητοποιεί εμένα για να δραστηριοποιούμαι όλα αυτά τα χρόνια στην αυτοδιοίκηση είναι το να κοιτώ στα μάτια τους συμπολίτες μου και να βλέπω χαρούμενους και χαμογελαστούς ανθρώπους λόγω των προσπαθειών και της συνεισφοράς μου. Είναι το χρέος που αισθάνομαι ότι έχω προς την κοινωνία, προς την πόλη που μεγάλωσα και επέλεξα να ζήσω. Σε τελική ανάλυση είναι το χρέος που αισθάνομαι ότι έχω να παραδώσω στα παιδιά μου και στις επόμενες γενιές. Έναν καλύτερο κόσμο με ευκαιρίες και προοπτικές για να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους.