Οι υβριδικές αλλαγές στον ΣΥΡΙΖΑ και ο υπαρκτός «Τσιπρισμός»

Τελικά το ουσιαστικότερο στοίχημα κάθε πολιτικού οργανισμού είναι η διαχρονική επιβίωσή του σε πείσμα του ρου της Ιστορίας. Φαίνεται πως προϊόντος του πολιτικού χρόνου το στοίχημα αυτό για τον ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει διαστάσεις πραγματικής πολιτικής επιβίωσης.

Τουλάχιστον υπό τη μορφή του «Τσιπρικού υβριδίου». Ένα ασπόνδυλο ιδεολόγημα το οποίοι κινήθηκε μεταξύ λαϊκισμού, ιδεοληψίας και αχώνευτης νεωτερικής αναζήτησης. Τελικά το ραντεβού του Τσίπρα με την Πολιτική θα κατέληγε, φευ, στη μεγάλη δεξαμενή της Σοσιαλδημοκρατίας αλλά τον πρόλαβε η δυναμική της Κεντροδεξιάς. Έκτοτε ο «Τσιπρισμός» απώλεσε τρεις φορές την ευκαιρία επανόδου του σε τροχιά κυβερνώσας παράταξης. Ήταν φανερό πως ο ΣΥΡΙΖΑ, ως υβρίδιο, θα έπρεπε να παραχωρήσει τη θέση του σε κάτι ακόμη ρευστότερο. Για την ακρίβεια, θα έπρεπε να εξελιχθεί σε κάτι πιο εύπεπτο.

Ο Στέφανος Κασσελάκης ως νέος προέδρος του ΣΥΡΙΖΑ και ο ρόλος του Αλέξη Τσίπρα

Το νέο ιδεολόγημα το οποίο ανασύρθηκε αφορούσε την κατάκτηση του πολιτικού Κέντρου. Θα έπρεπε δηλαδή η πολιτική πρόταση να πλαισιώσει το πρόσωπο που θα υπηρετούσε τον στρατηγικό στόχο. Άλλωστε από το 2018 και μετά η προσωπική επιλογή του τότε αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να συμφιλιώσει τον «Τσιπρισμό» με τη νεωτερική άποψη περί «meta-politics». Έτσι, ως δείγμα ανανέωσης του ιδεολογικού οπλοστασίου μίας στα χαρτιά πλέον κυβερνώσας Αριστεράς, εμφανίστηκε ιδία του Τσίπρα ευθύνη, ο Στέφανος Κασσελάκης ως συνομιλητής του και ως εκ του προεδρικού κομματικού συστήματος προβαλλόμενο στέλεχος. Από την «προεδρική σουίτα της Κουμουνδούρου», τουτέστιν από το άμεσο περιβάλλον του πρώην αρχηγού, μοιράστηκαν οι ρόλοι. Ο Πολάκης σε ρόλο πολιτικού τελάλη, ο Γιώργος ο ξάδερφος σε ρόλο ινστρούχτορα, κάποια άλλα πρόσωπα με ειδικά καθήκοντα όπως η Τζάκρη και η Δώρα Αυγέρη και βεβαίως ο Αποστολάκης, ο ναύαρχος, από τα χωριά του Κουρνά και της Γεωργιούπολης. Για όσους έχουν εντρυφήσει στην πολιτική ιστορία των Λευκών Όρεων και των παρυφών της οροσειράς, έχει σημασία η ακριβής τοποθεσία καταγωγής.

Σε ρόλο οπισθοφυλακής με εντολή της συλλογής του μάξιμουμ των εσωκομματικών ψήφων ο Νίκος Παππάς. Κάθε ψήφος που θα αφαιρούνταν από την Αχτσιόγλου θα έφερνε πιο κοντά τον Κασσελάκη στην προεδρία. Φυσικά δεν αιφνιδίασε κανέναν η απόφαση του Νίκου Παππά, την Τρίτη που μας πέρασε το πρωί, να ανακοινώσει την πλήρη στήριξή του στον Στέφανο Κασσελάκη. Απλά η δημόσια αυτή κίνηση αποκάλυψε και τον πραγματικό ρόλο του Αλέξη Τσίπρα σε αυτή την κόντρα. Ο Κασσελάκης εφεξής θα ήταν ο επίσημος εκφραστής του «Τσιπρισμού», μίας ιδεολογικής επιλογής συλλογής και ανακύκλωσης στιγμιαίων πολιτικών ρευμάτων. Αυτή είναι και συνταγή της στιγμιαίας σούπας. Η οποία, ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες, μπορεί και να είναι ή να εκλαμβάνεται ως νόστιμη.

Σημειώνουμε λοιπόν: Πολάκης, Γιώργος Τσίπρας, Αυλωνίτου, Νίκος Παππάς, Θεοδώρα Τζάκρη, Παναγιώτης Κουρουμπλής, Αυγέρη και Αποστολάκης, ο ναύαρχος με την κόκκινη εργατική φόρμα του ψαρά σε αποστολή στην Μακρόνησο. Μετά το 45% έσπευσαν βεβαίως και άλλοι για να πυκνώσουν τις τάξεις των υποστηρικτών του Στέφανου Κασσελάκη. Άλλωστε, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, «μόνο ανόητοι αγκιστρώνονται στην αρχική τους επιλογή». Αυτή η πολιτική στάση σε άλλες εποχές, παλαιότερες και πάντως εκτός κλίματος «meta-politics», χαρακτηριζόταν κάπως αλλιώς. O tempora, o mores, κατά τον Κικέρωνα.

Χαμός και οδυρμός στα καφενεία και ουζερί. Κλαυσίγελος στα πολιτικά γραφεία. Ειρωνικά χαμόγελα στα πρόσωπα των παραδοσιακών φρουρών της γνησιότητας της αριστεροσύνης. Φόβοι για την επιβίωση του «Τσιπρισμού» μέσω του αυτοδημιούργητου πολιτικού θεάματος της «νέας Κουμουνδούρου» από πρώην σοσιαλδημοκράτες και νυν ψηφοφόρους της Κεντροδεξιάς. Αν μη τι άλλο ο μύθος του «America - America» καλά κρατεί και η επιχειρηματολογία από το οπλοστάσιο του Ινστιτούτου Τόνυ Μπλερ για τη σύγχρονη Κεντροαριστερά φαίνεται πειστική με την «επιχείρηση Κασσελάκη».

Και ο Τσίπρας; θα αναρωτιέται προφανώς ο αναγνώστης. Μετά από μία πρόσφατη επίσκεψη στην Disney Land και πολλούς μήνες περισυλλογής, ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιστρέφει by proxy διασφαλίζοντας τον εαυτό του από πλαγιοκοπήσεις. Αν το εγχείρημα Κασσελάκη πετύχει τότε θα ελέγχει το παίγνιον διά αντιπροσώπου, στην αρχή τουλάχιστον. Αν τώρα ρευστοποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, που είναι πολύ πιθανό, τότε με τα στελέχη που τον πλαισιώνουν θα στήσει τον «meta-SYRIZA», αγγλιστί αυτήν τη φορά. Θυμίζει λίγο, ως προς τον τίτλο, «Το μαγαζάκι της Κεντρικής Οδού» αυτό το τσέχικο κινηματογραφικό αριστουργηματάκι. Ως προς την πολιτική αγορά «μαγαζί να υπάρχει και ας είναι και μικρό». Άλλωστε είναι πολύ νωρίς ακόμη για συνταξιοδότηση.

Το αστείο είναι πως τα παραπάνω σενάρια ακούγονται και συζητούνται παντού. Σε σπίτια, ταβέρνες και πολιτικά γραφεία. Διότι, ό,τι και να πούμε, ο Κασσελάκης, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας κατάφεραν να μοντάρουν και να παρουσιάσουν την επιτομή του πολιτικού θεάματος. Και τι δεν έχει ο πολιτικός και ο ιδεολογικός μπαξές, όλα όσα θα επιθυμούσε ένας ταλαντούχος επικεφαλής μίας εκλογικής καμπάνιας made in USA αλλά σε Balkan application και σε greeklish εκδοχή.

ΣΥΡΙΖΑ: Οι εκλογές για την προεδρία και η επόμενη μέρα

Σαν την επόμενη ημέρα μετά από μία ισοπεδωτική θεομηνία, το ελληνικό κεντροαριστερό τοπίο προσομοιάζει σε πολυτραυματία. Ο κληρονομικώ δικαιώματι εκπρόσωπος του χώρου, το ΠΑΣΟΚ, δεν είναι σε θέση να αποκαταστήσει τον βηματισμό του παρά τη μακρόχρονη παραμονή σε κέντρο αποθεραπείας. Ο πραγματικώ δικαιώματι διεκδικητής της πολιτικής κυριαρχίας στην Κεντοαριστερά, μετά μάλιστα τη μετάγγιση στον κορμό της Κουμουνδούρου ενός μεγάλου τμήματος του ΠΑΣΟΚ, βρίσκεται σε κατάσταση ολικής αναπροσαρμογής. Με 146.000 πολίτες που συμμετείχαν στην εσωκομματική διαδικασία της προηγούμενης Κυριακής, 40.000 νέα μέλη και 70.000 παλαιότερα τα οποία δεν έσπευσαν να ψηφίσουν, η εσωκομματική εικόνα μετά την περασμένη Κυριακή είναι τουλάχιστον δυσεξήγητη. Με λίγα λόγια, και όσο κι αν για λόγους ηθικής υποχρέωσης οι πάντες μιλούν για ενότητα στην Κουμουνδούρου, το σύνολο των στελεχών και ένα μεγάλο μέρος των μελών συνειδητοποιούν πως η διαφαινόμενη νίκη Κασσελάκη θέτει επί τάπητος το βασανιστικό ερώτημα ως προς μία ενδεχόμενη βραδείας καύσεως διάσπαση.

Ωστόσο, μία ψύχραιμη ανάλυση της πολιτικής άλγεβρας εντός ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί ακόμη και στο συμπέρασμα πως τουλάχιστον σε πρώτη φάση η πολιτική πρόταση με επικεφαλής τον Στέφανο Κασσελάκη οδηγεί ακόμη και σε ανανεωτική ανασυγκρότηση. Προσοχή! Μιλάμε για meta-politics όπου σημασία δεν έχει η πολιτική πρόταση αλλά οι εικόνες που απεικονίζουν τις λέξεις. Σημασία έχει το πρόσωπο και όχι αυτά που λέει. Σημασία έχει η συσκευασία με την οποία προσφέρεται η ρητορική και όχι η θεματολογία της. Σημασία έχει αν η παρουσιαζόμενη ως πολιτική πρόταση αποτελεί αντικείμενο πολεμικής ή διογκωμένου κουτσομπολιού εντός του θερμοκηπιακού συστήματος των social media. Ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει το εάν η πρόταση αυτή και το πρόσωπο που την εκστομίζει ικανοποιεί τις προδιαγραφές ενός κυρίαρχου ή γενικώς αποδεκτού ή και απαιτητού lifestyle μοντέλου, με τις προσήκουσες προδιαγραφές όσον αφορά το κοινωνικό, αισθητικό ακόμη και ερωτικό περιεχόμενό του.

Αν τώρα όλα τα παραπάνω εν ευθέτω χρόνω οδηγήσουν στη σταδιακή αποσύνθεση με εναλλασσόμενους ρυθμούς του κεντροαριστερού χώρου συνολικά, τότε βεβαίως θα σχηματιστεί ένα διογκούμενο πολιτικό κενό. Αν και προς στιγμή είναι δυσδιάκριτη έως και μη ορατή κάποια αληθοφανής προοπτική, εν τούτοις καραδοκεί ο υπαρκτότατος κίνδυνος η όποια μορφή οργής διακατέχει τμήματα της κοινωνίας να κατευθυνθεί σε ακροδεξιές πολιτικές προοπτικές, ελλείψει κεντροαριστερής πολιτικής αξιοπιστίας. Πόσο άραγε σαφέστερο μπορεί να είναι ένα πολιτικό σκηνικό μέσα σε αυτή τη δομημένη ασάφειά του; Πόσο ορατότερος μπορεί να είναι ο κίνδυνος μαζικής μετακίνησης της ψήφου από μία ανεπαρκή Κεντροαριστερά σε μία κραυγάζουσα Ακροδεξιά;

Είναι τόσο ορατός ο κίνδυνος όσο πραγματική είναι η πολιτική μεταβολή που επήλθε στις σκανδιναβικές χώρες και στην Ολλανδία. Είναι τόσο ορατός όσο και η προοπτική να ξεπεράσει η γερμανική ακροδεξιά το 30% στις επόμενες εκλογές. Tόσο πραγματικός όσο πιθανή είναι και η εκλογή της Μαρίν Λεπέν στην προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας με τη λήξη της θητείας του Εμανουέλ Μακρόν.