Κακοκαιρία Daniel: Αναλυτικά οι πόροι που θα εκταμιευτούν
Έως το τέλος του 2023 αναμένεται «ξεκλειδωθεί» για την Ελλάδα το πρώτο μέρος του πακέτου των 2,25 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε η Κομισιόν για την αποκατάσταση των ζημιών από τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν τη χώρα.
Αναλυτικά, οι πόροι που θα κατανεμηθούν έχουν ως εξής:
Οι πόροι που θα εκταμιευθούν εντός του τρέχοντος έτους υπολογίζονται σε 300 – 400 εκατ. ευρώ.
Από αυτά τα χρήματα, περίπου 100 εκατ. ευρώ θα προέρχονται από το υπάρχον Ταμείο Αλληλεγγύης και μερικές δεκάδες εκατ. ευρώ από το Γεωργικό Ταμείο.Η συνολική αρωγή από το Ταμείο Αλληλεγγύης αναμένεται να φτάσει τα 400 εκατ. ευρώ, τα περισσότερα από την οποία θα έρθουν με τη νέα χρονιά, αφού το αποθεματικό των 1,2 δισ. ευρώ της τρέχουσας χρονιάς έχει εξαντληθεί καθώς κατευθύνθηκε για την αποκατάσταση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Τα 250 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από αδιάθετα κονδύλια του ΕΣΠΑ της περιόδου 2014 – 2020, σύμφωνα με κοινοτικές υπηρεσίες. Σημειώνεται πάντως ότι οι αρμόδιες εγχώριες υπηρεσίες αναφέρουν ότι το ποσό είναι από τα μη απορροφημένα κονδύλια του ΕΣΠΑ είναι λιγότερο από 100 εκατ. ευρώ.
Πρόσθετοι πόροι γύρω στο 1,2 δισ. ευρώ αναμένονται και από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2021- 2027. Οι πόροι αυτοί θα διατεθούν κυρίως για έργα υποδομών και για αποζημιώσεις.
Με τα σημερινά δεδομένα, το πρόγραμμα «Περιβάλλον- Κλιματική Αλλαγή» προβλεπόταν να χρηματοδοτηθεί με 3,607 δισ. ευρώ, το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» με 3,885 δισ. ευρώ και το περιφερειακό πρόγραμμα για τη Θεσσαλία με άλλα 554 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά στα 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΡΤ, θα προκύψουν τόσο από μια νέα αναθεώρηση των προγραμμάτων (θα αντικαταστήσουμε έργα με άλλα που θα αποκαθιστούν τις καταστροφές), αλλά και από νέο χρήμα και ειδικότερα δάνεια από τα αδιάθετα του «κουμπαρά» του Ταμείου Ανάκαμψης.
Για το τελευταίο, βασική προϋπόθεση είναι να υπάρξει πολιτική απόφαση από τους Ευρωπαίους, αλλά δεν είναι απολύτως σαφές αν η Ελλάδα θέλει στην παρούσα φάση να «φορτώσει» κι άλλο το έλλειμμα και το χρέος της.
Η πρόταση δημιουργίας νέου Ταμείου Αλληλεγγύης με πόρους 10-15 δισ. ευρώ από τα αδιάθετα 90 δισ. φτηνά δάνεια του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα τεθεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιου.
Τέλος, η Ελλάδα έχει τη διαβεβαίωση από την Ευρώπη ότι μπορεί να αποζημιώσει με εθνικούς πόρους (πχ. από ΕΛΓΑ) τις καταστροφές στην αγροτική οικονομία του θεσσαλικού κάμπου, χωρίς αυτό να θεωρηθεί παραβίαση του καθεστώτος των κρατικών ενισχύσεων.
Μεγάλο βάρος των αποζημιώσεων και του κόστους στήριξης και αποκατάστασης των πληγέντων θα σηκώσει και ο ελληνικός προϋπολογισμός, χωρίς ωστόσο να τεθεί σε κίνδυνο ο κορυφαίος στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ φέτος, ακόμα και στην περίπτωση κατάθεσης συμπληρωματικού προϋπολογισμού για να καλυφθούν οι έκτακτες δαπάνες.
Το ερώτημα που παραμένει είναι εάν σε αυτόν το στόχο χωράνε οι περιορισμένες παροχές που είχαν σχεδιαστεί να εξαγγελθούν στο ούτως ή άλλως περιορισμένο «καλάθι» της ΔΕΘ (το Μarket Pass του τελευταίου διμήνου 2023, η χορήγηση έκτακτου επιδόματος στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, επίδομα Χριστουγέννων σε οικονομικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και άλλα).
Στην εξίσωση μπαίνει και το πετρέλαιο θέρμανσης, το οποίο – με τα σημερινά δεδομένα – θα βγει στην αγορά με τιμή ακόμα και πάνω από 1,5 ευρώ/λίτρο δημιουργώντας εύλογες απαιτήσεις στήριξης από τα νοικοκυριά.
Αυτές τις ημέρες, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να κάνει έναν πρώτο ρεαλιστικό απολογισμό για το κόστος της καταστροφής, το οποίο επί του παρόντος χοντρικά υπολογίζεται πέριξ των 2,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1 δισ. ευρώ αφορά αποζημιώσεις σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες και κτηνοτρόφους.
Σε αυτό το πλαίσιο δρομολογούνται οι διαδικασίες κατάθεσης συμπληρωματικού προϋπολογισμού με πρόσθετες δαπάνες έως και 700 εκατ. ευρώ. για αποζημιώσεις από φυσικές καταστροφές. Στην παρούσα συγκυρία, θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι θα αντληθούν χρήματα και από το «μαξιλάρι» των περίπου 35 δισ. ευρώ.
Μεγάλη ανάσα θα αποτελέσει και η συνέχιση της υπέρβασης (έναντι των στόχων) των εσόδων του προϋπολογισμού, τα οποία σ’ αυτή την περίπτωση θα κλείσουν μεγάλο μέρος της «τρύπας» που άνοιξαν οι τεράστιες φυσικές καταστροφές.
Οι δηλώσεις του κυβερνητικού επιτελείου
«Όποιος είναι ρεαλιστής ξέρει ότι ο πρωθυπουργός πήρε εχθές το μέγιστο που θα μπορούσε να πάρει από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία», ανέφερε το πρωί της Τρίτης στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Ερωτηθείς για το ποσό που απαιτείται για την αποκατάσταση των ζημιών, ανέφερε ότι πρέπει πρώτα να μετρήσουμε με ακρίβεια τις υποδομές που καταστράφηκαν αλλά και να προσδιοριστεί το σχέδιο που πρέπει να γίνει για την ανάταξη των υποδομών αυτών.
Δράση σε τρεις άξονες (άμεση αποκατάσταση ζημιών, υλοποίηση νέων έργων, έλεγχος και συντήρηση υφιστάμενων έργων) για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κακοκαιρίας «Daniel» αναλαμβάνει στο πεδίο των υποδομών η κυβέρνηση, όπως γνωστοποίησε σήμερα ο αρμόδιος υπουργός, Χρήστος Σταϊκούρας, από το βήμα του συνεδρίου του «Economist» στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ.
Εξάλλου, κατατέθηκε από το υπουργείο κατεπείγουσα τροπολογία στη Βουλή για επιτάχυνση των έργων υποδομών στη Θεσσαλία.
Τέλος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης εξέφρασε χτες την ικανοποίησή του και την επάρκεια των ευρωπαϊκών πόρων, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «η χώρα μας δεν θα πάρει κανένα δάνειο».
Πάολο Τζεντιλόνι: Οι έκτακτες δαπάνες για τις πλημμύρες δεν θα υπολογιστούν στο χρέος
Αναφορικά με το χρέος, σημαντική είναι η διαβεβαίωση του Πάολο Τζεντιλόνι ότι οι δαπάνες της χώρας για την αντιμετώπιση των πλημμυρών δεν θα υπολογιστούν στο έλλειμμα.
Μιλώντας στην ΕΡΤ, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομίας δεσμεύτηκε ότι η διαδικασία κινητοποίησης των κονδυλίων και η καταβολή των αποζημιώσεων θα γίνει το ταχύτερο δυνατό και διέκρινε δύο κατηγορίες κεφαλαίων: τα υφιστάμενα κεφάλαια που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί και που μπορούν να κινητοποιηθούν άμεσα και αυτά που θα ενεργοποιηθούν και θα είναι διαθέσιμα τους επόμενους μήνες.
Επιπλέον, διευκρίνισε ότι οι δαπάνες που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις πλημμύρες για τουλάχιστον 2 χρόνια θα εξαιρεθούν από τη λογιστική αποτύπωση του ελλείμματος.
Glomex Player(40599v1wl9o7vsfv, v-cvh4uxhqrycx)
«Πρέπει να αυξήσουμε το Ταμείο Αλληλεγγύης που θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αντιμετωπίσει αυτές τις έκτακτες ανάγκες και αυτό θα είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα του χρόνου, δεδομένου ότι θα έχει διαθέσιμα κεφάλαια της τάξεως του 350 – 400 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του Ταμείου Αλληλεγγύης. Για να γίνει αυτό όμως, το Ταμείο αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί από τα κράτη μέλη», σημείωσε.
Και κατέληξε: «Επίσης είναι σημαντικό να επενδύσουμε στη διατήρηση των εδαφών μας, των πιο ευάλωτων περιοχών μας. Οφείλω να πω ότι μέχρι το 2026 έχουμε τους απαιτούμενους πόρους για να το πράξουμε αυτό. Παραδείγματος χάρη, και στην περίπτωση του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης, έχουμε πάνω από 700 εκατομμύρια ευρώ επενδύσεων για τη διατήρηση της φύσης και για την αποτροπή των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Βεβαίως όμως, πρέπει να βρούμε τρόπους προκειμένου να συνεχίσουμε αυτή τη συνετή δημοσιονομική πολιτική, προκειμένου να επενδύσουμε στην κλιματική μετάβαση στα ερχόμενα χρόνια».
18°
