Η ηγεμονία Μητσοτάκη και η επόμενη ημέρα της Meta-πολίτευσης

Ο προσωπικός θρίαμβος του Κυριάκου Μητσοτάκη στις εκλογές επισκιάζει τα επιμέρους δράματα που βρίσκονται σε εξέλιξη. Είτε στα αραχνιασμένα δώματα μίας Αριστεράς που καταρρέει, είτε στα μικροαστικά διαμερίσματα της Κεντροαριστεράς η οποία λειτουργεί ως δεξαμενή συγκέντρωσης δυσαρεστημένων, προδομένων, αποβλήτων και απολυμένων με συμπληρωματική δεξαμενή εκείνη του ΚΚΕ. Δύσκολα τα μαθηματικά της επόμενης ημέρας.

Η άκρα δεξιά αθροιστικά ξεπερνά το σύνολο των ψήφων της Χρυσής Αυγής του 2015. Ουδείς φαίνεται να ανησυχεί με την προοπτική διόγκωσης του ποσοστού αυτού αν παρ’ ελπίδα συμμετέχει και ο Κασιδιάρης στις εκλογές της 25ης Ιουνίου.

Στην όχθη των νικητών μόνον ελάχιστοι σώφρονες επιδίδονται στη δύσκολη άσκηση «διαχείρισης ισχύος». Πρόκειται για μία έννοια η οποία βεβαίως είναι άγνωστη στην Ελλάδα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αντιλαμβάνεται πλήρως πόσες απώλειες μπορεί να προκαλέσει η αταβιστική αμετροέπεια στελεχών της Νέας Δημοκρατία που τη Δευτέρα το πρωί ζητούσαν αλλαγή Συντάγματος. Γιατί άραγε; Προφανώς οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ επιδιώκουν την απελευθέρωση όλων των δυνατοτήτων και προοπτικών που σημαίνει η ιδιωτικοποίηση της Παιδείας και της Υγείας, γιατί όχι και άλλων τομέων «ταμπού» της ελληνικής οικονομικής πραγματικότητας. Επειδή κάποιοι θα διερωτηθούν «μα ποιος ζήτησε πρωινιάτικα της Δευτέρας αλλαγή Συντάγματος» και επειδή η στήλη αυτή είναι μαρτυριάρα, ας το προσδιορίσουμε. Ήταν ο Άδωνις Γεωργιάδης ο οποίος ήρθε δεύτερος σε σταυρούς στην εκλογική του περιφέρεια. Το γαρ πολύ του τηλεοπτικού πάνελ γεννά τω όντι παραφροσύνη. «Ασφαλώς στο νέο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται, βλέπουμε όλοι μας τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Ένας διακηρυγμένος στόχος της Νέας Δημοκρατίας είναι η αλλαγή του Συντάγματος. Να πούμε στον κόσμο ότι τώρα το στοίχημα στις δεύτερες εκλογές δεν είναι η Νέα Δημοκρατία να είναι κυβέρνηση αλλά να πάρουμε 180 έδρες μόνοι μας και να πάμε να αλλάξουμε το Σύνταγμα». Αυτά δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό του ΣΚΑΙ ο κ. Γεωργιάδης. Δεν ενημέρωσε ως προς τις αλλαγές που επιδιώκονται.

Στην πλευρά των ηττημένων ήδη η κουβέντα αφορά την ιστορικότητα της ήττας και όχι αυτή καθαυτή τη συντριβή. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα δημιούργημα ολίγων αριστερών με ποσοστιαίο πλαφόν το 3,25%, οι οποίοι αποφάσισαν να «φιλοξενήσουν» τον καυτό «αντρεϊκό» πυρήνα του καταρρέοντος ΠΑΣΟΚ. Τώρα πλέον είναι ένα πρώην ΠΑΣΟΚ χωρίς αριστερούς, με έναν εξασθενισμένο αντρεϊσμό ο οποίος οδηγεί την παρέα του Αλέξη Τσίπρα σε ένα ποσοστό που μετά βίας θα ξεπερνά ή θα υπολείπεται του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ.

Με λίγα λόγια, η Κουμουνδούρου ενδεχομένως μετά την 25η Ιουνίου να βλέπει τη «σκόνη» της Χαριλάου Τρικούπη ή ακόμη σε πρώτη φάση να αισθάνεται την ανάσα της στο σβέρκο. Μία ματιά στα αποτελέσματα των εκλογικών περιφερειών θα πείσουν και τον πλέον αφελή πως σε πολλούς νομούς οι διαφορές ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ είναι αμελητέες και ανατρεπόμενες.

Με αυτήν την έννοια θα έχουμε δύο ΠΑΣΟΚ και καμία άλλη αριστερά εκτός από τη σταλινική εκδοχή της. Το ΚΚΕ που τρομάζει ακόμη και με αυτήν την ελάχιστη διόγκωση των ποσοστών του.

Στο άμεσο μέλλον, και μέχρι την τελική όσμωση ή την εξαφάνιση των αποβλήτων, θα έχουμε ένα επίσημο ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ στη Χαριλάου Τρικούπη και ένα ανεπίσημο ΠΑΣΟΚ με τα παιδιά του Άκη, τα ορφανά του Αντρέα και τα ψυχοπαίδια των άσπονδων φίλων του Γιώργου Παπανδρέου. Αυτό το δεύτερο ΠΑΣΟΚ θα παραπατά υπνωτισμένο μέχρις τελικής πτώσεως. Για ορισμένους αμετανόητους ένας τέτοιος μικρός και ελεγχόμενος ΣΥΡΙΖΑ του 15-12%  χωρίς «ομπρέλες» και άλλα ακατέργαστα υλικά πεπερασμένης ημερομηνίας λήξεως, θα ταίριαζε μία χαρά στις δυνατότητες του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος ως πρώην Κνίτης προτιμά τα λίγα και στο χέρι παρά τα πολλά και στην αγωνία.

Τελικά αυτό το ΠΑΣΟΚ είναι πράγματι παντού. Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο Κυριάκος Πιερρακάκης θριαμβεύουν στις περιφέρειές τους. Η παρέα του Σπίρτζη και του Ραγκούση καταφέρνει να ελέγχει την Κουμουνδούρου ακόμη και στη συντριπτική ήττα. Οι επίγονοι στη Χαριλάου Τρικούπη ξαναμπαίνουν στο παιχνίδι και μάλιστα διεκδικούν ρόλο, ενδεχομένως και αυτόν την αξιωματικής αντιπολίτευσης πείθοντας τα κέντρα λήψης αποφάσεων πως το ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ μπορεί να είναι συνεταίρος στην εξουσία και δικλίδα ασφαλείας σε περίπτωση πολιτικού ατυχήματος (βλέπε 2012). Λέτε να ξαναδούμε το έργο με τον Ευάγγελο Βενιζέλο σε ρόλο μείζονα να διεκδικεί νέο μερίδιο από την πολιτική ιστορία αυτού του τόπου; Γιατί όχι!

Αλήθεια, όλα τα παραπάνω τι έχουν να πουν στη λεγόμενη, αναδυόμενη και διεκδικούμενη (από όλους) «Generation Z»;

Μάλλον τίποτε. Κάμποσοι σε αυτή τη χώρα πίστευαν πως οι 400.000 νέοι ψηφοφόροι καθώς και η ψήφος των νέων έως 35 ετών θα «τιμωρούσε» τον Κυριάκο Μητσοτάκη και θα αναδείκνυε τον ΣΥΡΙΖΑ. Πίστευαν κάποιοι ότι αυτοί οι ψηφοφόροι θα ψήφιζαν με το μυαλό στα Τέμπη, τις Υποκλοπές και τις τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ε, λοιπόν οι πολιτικοί επιστήμονες ας σκίσουν τα διπλώματά τους. Οι νέοι ψηφοφόροι και η ηλικιακή κατηγορία 25 -35 καταψήφισαν τη θεσμική Αριστερά, εμπιστεύτηκαν περισσότερο τη Δεξιά, κάποιοι ψήφισαν ακροδεξιά και κάποιοι έκαναν πλάκα με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Όσον αφορά αυτή καθεαυτή την Generation Z, προφανώς και το πολιτικό σκηνικό δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που ο κάθε εκπρόσωπος αυτής της γενιάς θέλει να βλέπει στον καθρέπτη του. Αυτή η γενιά διεκδικεί, δεν ταυτίζεται, είναι αρκούντως κυνική, έχει απόλυτη συνείδηση των ορίων και των δυνατοτήτων της. Είναι δύσκολος αντίπαλος, επικίνδυνος οπαδός, προβληματικός συνεταίρος. Έμαθε και μαθαίνει στα καλύτερα σχολεία, γεννήθηκε με ταχύτητες Διαδικτύου στα γονίδια. Αντιλαμβάνεται τον κόσμο σφαιρικά και ολοκληρωμένα. Η παγκοσμιοποίηση είναι condition sine qua non για τη γενιά αυτή και όχι μία αμφισβητούμενη ή θεωρητική  διάσταση. Η γενιά αυτή είναι συμμετοχική αλλά υπό όρους. Είναι συνεργάσιμη αλλά πάντα με την προοπτική κέρδους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και η υπαρκτή Αριστερά στην Ελλάδα ούτε προσπάθησε αλλά ούτε και έχει τίποτε να πει σε αυτή τη γενιά. Είναι εκτός μοντέλου. Η Δεξιά διεθνώς προσπάθησε αλλά τελικά δύσκολα πέτυχε να συγκινήσει αυτήν την γενιά. Στη Γαλλία ο Μακρονισμός απέτυχε οικτρά. Αντιθέτως η ακροδεξιά πρόταση σε αναπτυγμένες οικονομικά κοινωνίες προσδίδει δυναμική επιλογής σε αυτούς τους νέους. Το είδαμε στη Σουηδία και τη Φινλανδία πολύ πρόσφατα.

Οι εκλογές της Κυριακής που μας πέρασε ήταν ένας πρόλογος σε μία μακρά διαδικασία επαναχαρτογράφησης του πολιτικού σκηνικού. Η μετατόπιση της κοινωνίας προσανατολίζεται σαφώς προς τα δεξιά, αν είναι να χρησιμοποιήσουμε κλασσικά και παραδοσιακά πολιτικά καλούπια και ετικέτες. Μερίδα της κοινωνίας προετοιμάζει ήδη την απενεχοποιημένη ακροδεξιά επιλογή, όπως είδαμε να συμβαίνει πεντακάθαρα στη Γαλλία και λίγο αργότερα στην Ιταλία. Η Αριστερά όπως εμφανίζεται δεν μπορεί να αποτελεί πρόταση. Η Κεντροαριστερά διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα δεν καταφέρνει να αρθρώσει ξεκάθαρο πολιτικό λόγο και να υποβάλει στην κρίση της κοινωνία μία ξεκάθαρη πρόταση, η οποία να διαφέρει ουσιαστικά από εκείνην την Δεξιάς. Με λίγα λόγια, ο δεξιός γενικότερα χώρος στην πολιτική σκηνή είναι περισσότερο αξιόπιστος αυτήν την χρονική περίοδο στα μάτια των ψηφοφόρων. Στο άμεσο μέλλον είναι πολύ πιθανόν να διογκωθεί η λαϊκή προτίμηση προς ακροδεξιά συστήματα αξιών όπως διαφαίνεται στη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες και την Σκανδιναβία. Αλλά και τις ίδιες τις ΗΠΑ. Αυτήν την τάση ακολουθεί και η ελληνική κοινωνία. Η περασμένη Κυριακή επιβεβαίωσε του λόγου το αληθές ως προς την μετωπική μετατόπιση της ψήφου.

Η 25η Ιουνίου θα προσδιορίσει το εύρος της ηγεμονίας του δεξιού μπλοκ καθώς και την χρονική διάστασή της. Ενδεχομένως να προσδιοριστούν επίσης και τα όρια, (αν και δύσκολο λόγω της ουσιαστικής ηγεμονίας του Κυριάκου Μητσοτάκη), τα εσωτερικά σύνορα  μεταξύ των συνιστωσών αυτού του δεξιού μπλοκ. Ας μην διαφεύγει της προσοχής μας πως η ενίσχυση της ακροδεξιάς προοπτικής στη Γαλλία συνέβαλε καθοριστικά στη διάλυση και δομική απονεύρωση  των παραδοσιακών δομών της κυβερνώσας γαλλικής Κεντροδεξιάς. Κάτι ανάλογο συνέβη με το φαινόμενο Μελόνι στην Ιταλία.

Η Ηγεμονία

Αν κάποιος απειλεί την ηγεμονία του ο Κυριάκου Μητσοτάκη αυτός είναι ο κακός εαυτός της Νέας Δημοκρατίας και η παραδοσιακή παθογένεια του κεντροδεξιού χώρου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προφανώς επέβαλε μία νέα κομματική ελίτ η οποία είναι στα μέτρα του. Αυτή η ελίτ ξεπρόβαλε από τις εκλογές της περασμένης Κυριακής και αναμένεται να επιβεβαιώσει την κυριαρχία της στις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Η νέα αυτή κομματική ελίτ χαλαρώνει στο μέτρο του δυνατού την πίεση που αισθανόταν ο πρωθυπουργός από το Καραμανλικό και το Σαμαρικό μπλοκ καθώς και από μία ρευστή μεν αλλά υπαρκτή κινητικότητα μία ακροδεξιάς τάσης. Με τα νέα δεδομένα οι Καραμανλικοί και οι Σαμαρικοί απλά υπάρχουν για να υπενθυμίζουν τη διαχρονική σύνθεση της Νέας Δημοκρατίας. Κάτι σαν μουσείο πολιτικής παλαιοντολογίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης λογικά στις αμέσως επόμενες εκλογές διασφαλίζει και κλειδώνει την ηγεμονία του όχι ως αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας μόνον αλλά κυρίως ως επικεφαλής αυτής της νέας κομματικής ελίτ, η οποία όμως αναλαμβάνει και τα βασικά χαρτοφυλάκια στη νέα κυβέρνηση. Είναι προφανές πως θα δούμε μία σαφή αναβάθμιση της Νίκης Κεραμέως αλλά και του Κώστα Χατζηδάκη, μία νέα υπουργική πορεία των Χρυσοχοΐδη, Πιερρακάκη, Θεοδωρικάκου, Γεραπετρίτη,  που θα πλαισιώνονται από τα αναβαπτισμένα μέσα από την λαϊκή ψήφο «Μητσοτακικά» στελέχη. 

Κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης με τη σημερινή υπαρκτή χαρτογράφηση των πολιτικών χώρων δεν θα είναι σε θέση να αμφισβητήσει την ηγεμονία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η απουσία αντιπάλων ενισχύει αλαζονικές συμπεριφορές που προκαλούν λάθη ουσίας. Στην Αμερική υπάρχουν πανεπιστημιακές δομές που διδάσκουν «διαχείριση ισχύος». Στην Ελλάδα η ιδέα και μόνον προκαλεί αναταράξεις. Ωστόσο η διαχείριση μίας συντριπτικής νίκης είναι τόσο επισφαλής όσο και η επόμενη ημέρα μίας πανωλεθρίας. Είναι ζήτημα απλής λογικής. Από τη δυνατότητα του σημερινού πρωθυπουργού να διαχειριστεί το εύρος της προσωπικής επιτυχίας του θα εξαρτηθούν τα πρώτα βήματα της επόμενης ημέρας της Meta-Πολίτευσης. Επιτέλους, διότι αρκετά κράτησε αυτή η ιστορική περίοδος των πολιτικών μύθων.