«Η χώρα μας μπορεί άνετα να αντιμετωπίσει πλέον όποια Τουρκία και αν προκύψει»

Τα αποτελέσματα των εκλογών στην Τουρκία μάς υπενθυμίζουν ότι στην πολιτική το 60% με 70% είναι συναίσθημα και το 30% λογική. Κι αυτό συμβαίνει περισσότερο σε κοινωνίες όπως είναι η τουρκική. Ο Ερντογάν μιλάει, όπως είδαμε όλοι, στο συναίσθημα. Και στην προκειμένη περίπτωση μιλάει στο συναίσθημα της εθνικής υπερηφάνειας. Πιστεύω ότι τα εναντίον του επιθετικά πρωτοσέλιδα του διεθνούς τύπου και τα εξώφυλλα των ξένων περιοδικών όπως του Economist και του Charlie Hebdo βοήθησαν ακόμη περισσότερο τον Ερντογάν να απευθυνθεί σε αυτό το συναίσθημα εθνικής υπερηφάνειας και να κερδίσει πόντους στην Τουρκία. 

Το ερντογανικό καθεστώς δεν είναι απλώς ένα καθεστώς εξουσίας. Έχει πολύ έντονα ιδεολογικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά. Επί 20 χρόνια έχει διαπεράσει τον υδροφόρο ορίζοντα της τουρκικής κοινωνίας ο ερντογανισμός. Επομένως όποια άλλη κυβέρνηση και αν αναλάβει, πχ του κ. Κιλιντσντάρογλου, θα έχει έναν πολύ δύσκολο δρόμο μπροστά της διότι η τουρκική κοινωνία είναι πλέον διαποτισμένη από τις ερντογανικές αντιλήψεις. Η αλήθεια δε είναι ότι ενώ στα πρώτα δύσκολα χρόνια της διακυβέρνησης του Ερντογάν χρησιμοποιήθηκε το χαρτί της Ενωμένης Ευρώπης, το εγκατέλειψε σιγά σιγά για να στρίψει το τιμόνι από μια φαινομενικά δυτικόστροφη κοινωνία προς την Ανατολή και τον βαθύ μουσουλμανικό κόσμο.

Σε αυτήν ακριβώς τη στροφή, κορυφαία στιγμή ήταν η μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί. Αυτή ήταν μια ιστορική και γεωστρατηγική κίνηση του Ερντογάν με βαριά σημειολογία. Πιστεύω επίσης ότι ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τη θεώρησή του για τη μεγάλη Τουρκία. Γι αυτό και έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι φέτος θα εορτασθούν τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, μια επέτειος που συμπίπτει χρονικά με την 100η επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Λοζάνης. Εάν λοιπόν θέλουμε να κατανοήσουμε πού θα πάει η Τουρκία στο επόμενο διάστημα, θα πρέπει να περιμένουμε το πώς θα χειρισθεί και θα αξιοποιήσει αυτές τις επετείους, το ερχόμενο φθινόπωρο.

Αναμφίβολα - και θα πρέπει όλοι να το λάβουμε αυτό υπόψη μας - ο Ερντογάν μέσα του μετριέται πλέον με την Ιστορία. Δεν θα επηρεάζεται από ξένους ηγέτες. Μπορεί να τον πιέζουν, μπορεί να τους ακούει αλλά τελικά τις αποφάσεις τις παίρνει μόνος του συνδιαλεγόμενος με τον αόρατο "ληξίαρχο" της τουρκικής ιστορίας. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι η "Γαλάζια Πατρίδα", η μεγάλη δηλαδή στόχευση για επέκταση της τουρκικής σφαίρας επιρροής στην ανατολική Μεσόγειο, θα είναι μόνιμη επιδίωξή του. Όχι μόνο γιατί θέλει να το αφήσει ως κληρονομιά αλλά και γιατί αισθάνεται να ασφυκτιά με τη Συνθήκη της Λοζάνης.

Όσον αφορά στην Ελλάδα, θα πρέπει να επισημάνω ότι επειδή ακριβώς έκανε πολύ καλά τη δουλειά της τα τελευταία χρόνια, είναι σε θέση να παρακολουθεί και να αναλύει με ψυχραιμία τα όσα γίνονται στην Τουρκία. Αφενός επειδή διαθέτει την ισχυρή αποτρεπτική δύναμη των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και αφετέρου γιατί έχει δημιουργήσει και αξιοποιεί εξαιρετικά τα διπλωματικά ερείσματα. Και επειδή αρκετοί αναρωτιούνται αν ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί την μεταβατική περίοδο που ενδεχομένως θα υπάρξει στην Ελλάδα αν προχωρήσουμε και σε δεύτερες εκλογές, είμαι απολύτως βέβαιος ότι δεν θα τολμήσει να περάσει το κατώφλι της λογικής, ειδικά σε αυτή την τόσο κρίσιμη περίοδο. Πολύ απλά γιατί θα βάλει απέναντί του, με μεγάλη ένταση, και το σύνολο της Δύσης. Συνεπώς η χώρα μας μπορεί άνετα να αντιμετωπίσει πλέον όποια Τουρκία και αν προκύψει μέσα στο επόμενο διάστημα.