Εκλογές 2023: Πώς θα βρεις πού ψηφίζεις και μέχρι πόσους σταυρούς μπορείς να βάλεις στο ψηφοδέλτιο
Την Κυριακή, για πρώτη φορά θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα 438.595 νέοι ηλικίας 17-21 ετών. Συγκεκριμένα, όλοι οι Έλληνες πολίτες από 17 ετών και άνω, ήτοι όσοι γεννήθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2006, καθώς επίσης περίπου 22.000 Έλληνες του εξωτερικού που θα ψηφίσουν στις 20 Μαΐου από τις 7 το πρωί έως τις 7 το απόγευμα (σύμφωνα και με την τοπική ώρα κάθε περιοχής), δηλαδή μια ημέρα νωρίτερα στα κατά τόπους εκλογικά τμήματα που συγκροτήθηκαν σε 35 χώρες του κόσμου.
Πώς ψηφίζουν οι Έλληνες του εξωτερικού
Πολίτες που προέρχονται από χώρες της Ευρώπης, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Γερμανία και την Ολλανδία με την χρήση της ελληνικής αστυνομικής ταυτότητας ή το διαβατήριο τους θα ψηφίζουν μόνο με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Αυτό που είναι σημαντικό να προσέξουν οι πολίτες που ζουν στο εξωτερικό είναι ότι δεν ψηφίζουν με σταυρό προτίμησης.
Στην Ελλάδα, οι ψηφοφόροι μπορούν να ενημερωθούν ψηφιακά για το πού ψηφίζουν. Μέσω του gov.gr, ο κάθε ψηφοφόρος μπορεί να εισάγει τα στοιχεία του (Επίθετο, όνομα, όνομα πατέρα, όνομα μητέρας και χρονολογία γέννησης) και να δει άμεσα το εκλογικό τμήμα στο οποίο θα ψηφίσει.
Οι εκλογείς ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Οι ετεροδημότες εκλογείς θα ψηφίσουν σε αμιγές ή μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών της έδρας του Νομού που διαμένουν. Όλοι οι εκλογείς μπορούν να ενημερώνονται για το εκλογικό τμήμα που θα ψηφίσουν, με την έκδοση και δημοσίευση της σχετικής απόφασης του οικείου Αντιπεριφερειάρχη το αργότερο δέκα (10) ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, η οποία γνωστοποιείται στους δήμους του νομού.
Πώς ψηφίζουμε
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας- ένας ή σε μικρές ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή. Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδειας οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι, τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα πιο πάνω, έχουν το δικαίωμα για το σκοπό αυτό να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη: α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος και β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν). Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί, οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι κληρικοί
Οι δικαστικοί, οι δημόσιοι γενικά πολιτικοί υπάλληλοι και οι κληρικοί ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα, είτε στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι, είτε στον τόπο διαμονής τους, εάν είναι εγγεγραμμένοι σε ειδικό εκλογικό κατάλογο ετεροδημοτών, ψηφίζοντας τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας που είναι εγγεγραμμένοι.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι και οι έφοροι αυτών
Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα στο οποίο ασκούν τα καθήκοντά τους, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας, στην οποία υπάγεται το εκλογικό τμήμα. Οι έφοροι και όσοι αναπληρωτές αντιπρόσωποι δικαστικής αρχής δεν άσκησαν τα καθήκοντά τους, ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα της έδρας του εφόρου που ορίζεται απ’ αυτόν, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία υπάγεται αυτό το εκλογικό τμήμα. Οι ανωτέρω ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου του κράτους. Για το σκοπό αυτό υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναφέρεται ο δήμος που είναι γραμμένοι.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν καθήκοντα σε ειδικά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν τα καθήκοντά τους σε αμιγές εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, ψηφίζουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της βασικής εκλογικής περιφέρειας των ετεροδημοτών του τμήματος αυτού.
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν τα καθήκοντά τους σε μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, ψηφίζουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους όποιας βασικής εκλογικής περιφέρειας των ετεροδημοτών του τμήματος αυτού προτιμούν.
Πού ψηφίζουν οι άνδρες φρουράς
Σε περίπτωση που διατίθεται φρουρά για τη φύλαξη εκλογικού τμήματος, το προσωπικό αυτής, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) άτομα ψηφίζει στο εκλογικό τμήμα που φρουρεί.
Οι εκλογείς αυτοί, ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των υπηρετούντων στην Ελληνική Αστυνομία και στα Σώματα Ασφαλείας, οποιασδήποτε εκλογικής περιφέρειας, που επικυρώθηκαν από το οικείο πρωτοδικείο.
Ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής ή αυτός που διευθύνει το έργο της βεβαιώνει με πρακτικό ότι, αυτοί που ψήφισαν στο τμήμα ως άνδρες της φρουράς του, ανήκουν στην φρουρά του.
Πού ψηφίζουν οι στρατιωτικοί, αστυνομικοί, λιμενικοί και πυροσβέστες
Οι εκλογείς που υπηρετούν στην Ελληνική Αστυνομία, στο Πυροσβεστικό Σώμα, στις Ένοπλες Δυνάμεις και στο Λιμενικό Σώμα και εγγράφονται σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, ψηφίζουν στον τόπο που υπηρετούν την ημέρα της ψηφοφορίας, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία εδρεύει η υπηρεσία τους. Η αναγνώριση των εκλογέων αυτών από την εφορευτική επιτροπή, γίνεται με βάση τις στρατιωτικές ή άλλες υπηρεσιακές τους ταυτότητες.
Πού ψηφίζουν οι ναυτικοί
Έλληνες ναυτικοί, που υπηρετούν σε πλοία με Ελληνική σημαία και έχουν εγγραφεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, θα ψηφίσουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας που υπάγεται το εκλογικό τμήμα στο οποίο θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Η αναγνώρισή τους ενώπιον της εφορευτικής επιτροπής γίνεται, με την επίδειξη του ναυτικού τους φυλλαδίου.
Πού βρίσκονται τα ειδικά κέντρα για τους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα
Για πρώτη φορά στη χώρα προβλέπεται η διαμόρφωση χώρου υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα για τα εκλογικά τμήματα που δεν βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και δεν πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητας τους σύφωνα με την ειδική διάταξη που συμπεριελήφθη στον νόμο 5043/2023 (ΦΕΚ 91 Α΄/13.4.2023 - Άρθρο 36).
Αναλυτικότερα, κάθε δήμος έχει την υποχρέωση να επιλέξει ειδικό χώρο σε ισόγειο όροφο όπου θα εγκατασταθούν τα παραβάν, θα πληροί τα κριτήρια προσβασιμότητας ατόμων ΑμεΑ, θα διαθέτει προδιαγραφές πυρασφάλειας, ενώ ο τίτλος τους θα είναι ευανάγνωστος και εύκολος στην αναγνώριση από τους ίδιους του εκλογείς και τους συνοδούς τους.
Στο χώρο του παραβάν αποκλειστική πρόσβαση θα έχει ο εκλογέας, ενώ εφόσον κριθεί απαραίτητο θα μπορεί να τον συνοδεύσει είτε ο δικαστικός αντιπρόσωπος είτε ο συνοδός του εκλογέα παρουσία του δικαστικού αντιπροσώπου. Ο τελευταίος θα βοηθά στην έκφραση της επιθυμίας ψήφου του ατόμου ΑμεΑ, με απόλυτη διακριτικότητα, εχεμύθεια και μυστικότητα ενώ θα υπάρχει δυνατότητα για την είσοδο σκύλων βοηθείας.
Μέχρι πόσους σταυρούς επιτρέπεται να βάλεις στο ψηφοδέλτιο
Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο σταυρών προτίμησης προκειμένου να μην κριθεί άκυρο το ψηφοδέλτιό των σταυροφόρων διαφέρει από εκλογική περιφέρεια σε εκλογική περιφέρεια. Αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι ότι στην Α’ Αθήνας, οι πολίτες μπορούν να βάλουν έως τέσσερις σταυρούς προτίμησης, ενώ στη Χιό μόλις έναν.
