Από το Τσέρνομπιλ και τη Φουκουσίμα στην προσπάθεια της πυρηνικής βιομηχανίας να βάλει χέρι στα ευρωπαϊκά ταμεία

Εκείνη η 26η Απριλίου, το έτος 1986, στο Τσέρνομπιλ

Η ρουτίνα κυριαρχούσε και εκείνη τη βραδιά στο πυρηνικό συγκρότημα του Τσέρνομπιλ. Και ξαφνικά άρχισαν να χτυπάνε οι σειρήνες. Ένα πείραμα, με τον πυρηνικό αντιδραστήρα σε λειτουργία, οδήγησε σε καταστροφή. Η πυρηνική έκρηξη στο Τσέρνομπιλ είχε πολλές επιπτώσεις. Στην αρχή ήταν μια μικρή είδηση στο τέλος των ειδήσεων στα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια. Στην Ελλάδα προετοιμάζονταν για το Πάσχα, ελάχιστοι έδωσαν σημασία. Όμως, το ραδιενεργό νέφος ταξίδεψε πάνω από την Ευρώπη και τον πλανήτη. Οι σοβιετικοί διέψευδαν ότι κάτι συνέβη. Το ΚΚΕ στη χώρα μας μιλούσε για το … ραδιενεργό νέφος του καπιταλισμού. 

Μόνο μετά από μέρες οι Σοβιετικοί ενημέρωσαν τον πληθυσμό και την διεθνή κοινή γνώμη. Πάνω από 130.000 στρατιώτες και πολίτες υποχρεώθηκαν να δουλέψουν χωρίς στοιχειώδη μέτρα προστασίας για να σκεπάσουν πρόχειρα με τσιμέντο και χώμα τον πυρηνικό αντιδραστήρα που είχε «ανοίξει» και ελευθέρωνε σημαντικές ποσότητες ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα. Εκτέθηκαν έτσι σε υψηλά ποσοστά ραδιενέργειας.

Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες αναγκάστηκαν τελικά να εγκαταλείψουν περιοχές της Ουκρανίας αλλά και της Λευκορωσίας λόγω σημαντικής επιβάρυνσης από την ραδιενέργεια. Ακόμα και σήμερα ορισμένες περιοχές είναι απαγορευμένες. Χιλιάδες, επίσης, άνθρωποι σε πολλές άλλες χώρες εκτέθηκαν εξαιτίας του fall out από το ραδιενεργό νέφος (που ταξίδεψε 7 φορές πάνω από τον πλανήτη) είτε μέσω της επιμόλυνσης της τροφικής αλυσίδας.

Το Τσέρνομπιλ δεν ήταν η μοναδική πυρηνική καταστροφή

Ας μην ξεχνάμε ότι το Τσέρνομπιλ 26.4.1986 (Σοβιετική Ένωση) δεν είναι η μόνη πυρηνική καταστροφή. Έχει ακολουθήσει η Φουκουσίμα 11.3.2011 (Ιαπωνία) αλλά έχουν προηγηθεί και το Three Mile Island (ΗΠΑ) 28.3.1979 και το Sellafield (Οκτώβριος 1957, Βρετανία). 4 μεγάλες πυρηνικές καταστροφές που σημάδεψαν την εποχή μας, την υγεία και τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Αλλά δυστυχώς δεν ήταν και τα μοναδικά σοβαρά πυρηνικά «ατυχήματα», χιλιάδες άλλα μικρότερης έκτασης έχουν συμβεί αποδεικνύοντας ότι δεν υπάρχει ασφαλής #πυρηνική #ενέργεια

Σε  μια εποχή κλιματικής και ενεργειακής κρίσης αποδεικνύεται ότι η πυρηνική βιομηχανία είναι όχι μόνο μη-ασφαλής αλλά και ακριβή. Δεν είναι απαραίτητη, δεν είναι η απάντηση στην ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια, δεν είναι η λύση για να προστατέψουμε το κλίμα.  Είναι μέρος του προβλήματος. Η ανατριχίλα που νιώθουμε βλέποντας τα ρωσικά τάνκς να είναι στην …αυλή του Τσέρνοπιλ ή να βομβαρδίζεται η περιοχή του μεγαλύτερου πυρηνικού συγκροτήματος, στη Ζαπορίζια στην Ουκρανία.

Γαλλική εμμονή με στήριξη Μητσοτάκη να βάλει χέρι στα ευρωπαϊκά ταμεία προς όφελος της πυρηνικής βιομηχανίας

Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουήλ Μακρόν επέμενε ιδιαίτερα στην προσπάθεια αναγνώρισης της πυρηνικής ενέργειας ως «πράσινης πηγής ενέργειας» και άντλησης πόρων προς όφελος της από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Μάλιστα στην τελευταία σύνοδο πρόσθεσε και άλλο ένα «επιχείρημα»: την παραγωγή «πράσινου υδρογόνου» με χρήση πυρηνικής ενέργειας! Ο Μακρόν μάλιστα εξοργίστηκε ιδιαίτερα, όπως αναφέρουν ευρωπαϊκα ΜΜΕ, με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να υποβαθμίσει το ρόλο της πυρηνικής ενέργειας στην πρόταση κανονισμού Net Zero Industry Act που έδωσε στη δημοσιότητα στις 16 Μαρτίου 2023. Μετά από γαλλικές πιέσεις βρέθηκε χώρος για το ρόλο της …πυρηνικής βιομηχανίας, αλλά αυτός περιορίστηκε σε αυτόν των αντιδραστήρων 4ης γενιάς που δεν υπάρχουν ακόμα. 

Η πυρηνική βιομηχανία και ορισμένοι πολιτικοί, όπως ο Μακρόν και ο Μητσοτάκης, επιδίωξαν να εκμεταλλευτούν την ενεργειακή και κλιματική κρίση για να ξαναδώσουν ώθηση στην πυρηνική ενέργεια. Ισχυρίζονται ότι είναι απαραίτητη, ασφαλής και φθηνή. Πίεζαν και δυστυχώς πέτυχαν να αντιμετωπιστεί, στο πλαίσιο της EU taxonomy for sustainability, σαν «βιώσιμη, πράσινη επένδυση».

Η σύγκρουση σε ευρωπαϊκό επίπεδο γύρω από τα πυρηνικά

Σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο υπάρχει σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ δύο στρατοπέδων: Από τη μία η Γαλλία με συμμάχους όπως η ελληνική κυβέρνηση μάχονται υπέρ της πυρηνικής ενέργειας. Από την άλλη, αντιτίθενται σφόδρα Γερμανία, που έκλεισε οριστικά στις 15 Απριλίου 2023 τα 3 τελευταία πυρηνικά εργοστάσιά της, Αυστρία και Λουξεμβούργο. Και στις 3 αυτές χώρες οι Πράσινοι συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Γιατί υπάρχει αυτή η επίμονη προσπάθεια να «βαφτεί” η επικίνδυνη πηγή ενέργειας ως δήθεν πράσινη; Ο λόγος είναι κυρίως οικονομικός. Η Γαλλία χρειάζεται πολλές δεκάδες δις ευρώ για να μπορέσει (α) να συντηρήσει τις γερασμένες πυρηνικές μονάδες της που παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα ασφάλειας, (β) να αποσυναρμολογήσει και να καθαρίσει από τη ραδιενέργεια πολλούς αντιδραστήρες που πρέπει να κλείσουν (γ) να κατασκευάσει νέους αντιδραστήρες. Ορισμένες εκτιμήσεις ανεβάζουν αυτό το κόστος σε 230 δις ευρώ. Για να βρει αυτά τα χρήματα προσπαθεί με την στήριξη κυβερνήσεων όπως η ελληνική να βάλει χέρι στα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα αυτά για την πράσινη μετάβαση, την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Χρησιμοποιεί το ψευδές επιχείρημα ότι έτσι συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίων που αλλάζουν το κλίμα. Όμως, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του μηδενισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050 σε παγκόσμιο επίπεδο - ακόμα και αν δεν υπήρχαν τα τεράστια προβλήματα ασφάλειας. Κάθε νέα πυρηνική μονάδα απαιτεί τουλάχιστον 20 χρόνια μέχρι να ξεκινήσει η λειτουργία της.

Σύμφωνα με τα σενάρια δύο λόμπι της πυρηνικής ενέργειας, του World Nuclear Association και του OECD Nuclear Energy Agency (ΟΟΣΑ) ο διπλασιασμός της ισχύος της πυρηνικής ενέργειας παγκοσμίως μέχρι το 2050 θα μείωνε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μόνο κατά περίπου 4%. Αλλά για να γίνει αυτό, θα έπρεπε να συνδέονται στο δίκτυο 37 νέοι, μεγάλοι πυρηνικοί αντιδραστήρες κάθε χρόνο από το 2022 και κάθε χρόνο, μέχρι το 2050, δηλαδή πρέπει να κατασκευαστούν περίπου 1000 νέοι μεγάλοι αντιδραστήρες ή δεκάδες χιλιάδες μικροί, για να έχουμε απλώς μείωση των εκπομπών κατά 4%.

Για να υποκατασταθεί βέβαια η λειτουργία των εργοστασίων που σήμερα χρησιμοποιούν πετρέλαιο, αέριο, λιγνίτη και κάρβουνο θα έπρεπε να συνδέονται με το ηλεκτρικό δίκτυο κάθε χρόνο πολλές εκατοντάδες μεγάλα πυρηνικά εργοστάσια.

Το 2005 η Γαλλία είχε αναγγείλει την αντικατάσταση 40 παλαιών αντιδραστήρων με νέους, με ρυθμό ένα νέο αντιδραστήρα κάθε χρόνο. Προς το παρόν ούτε ο ένας που είχε σχεδιαστεί να μπει στο δίκτυο το 2014, δεν έχει καταφέρει να τεθεί σε λειτουργία. Η λειτουργία του έχει μετατεθεί για το 2024, δέκα χρόνια μετά, σχεδόν 20 χρόνια από την έναρξη υλοποίησης του σχεδίου.

Πυρηνικά; Όχι ευχαριστώ, υπάρχουν ηλιακά και αιολικά

Η πρόσφατη έκθεση του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή επισημαίνει ότι τα ηλιακά και τα αιολικά έχουν 10πλάσια δυνατότητα να μειώσουν τις εκπομπές σε σχέση με τα πυρηνικά.

Το Γερμανικό Ινστιτούτο για την Οικονομική Έρευνα  (German Institute for Economic Research) είχε υπολογίσει το 2019 ότι «κάθε νέο πυρηνικό εργοστάσιο θα βρεθεί μπροστά σε ζημιές ύψους €4.8 δις κατά μέσο όρο».

Ούτε τα νέα ούτε η επέκταση των υπαρχόντων πυρηνικών εργοστασίων είναι πλέον κερδοφόρος. Εκτός αν η πυρηνική βιομηχανία μεταφέρει άλλα κόστη (π.χ. διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων) στην κοινωνία ή βάλει χέρι σε δημόσιους πόρους, λέμε εμείς, για να καλύψει τις ζημιές και να βγάλει κέρδη.

Η Γαλλία είναι το παράδειγμα μιας χώρας όπου το ισχυρό πυρηνικό λόμπι μπόρεσε να εξασφαλίσει τη συνέχιση  -αν όχι την επέκταση- της πυρηνικής ενέργειας και να περιορίσει τα σχέδια γρήγορης μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές. Και επιπλέον, λαμβάνει τεράστιες χρηματοδοτήσεις με διάφορες προφάσεις.

Η πυρηνική ενέργεια στη Γαλλία

• Η Γαλλία αντλεί περίπου το 70% της ηλεκτρικής της ενέργειας από τα πυρηνικά, λόγω μιας μακροχρόνιας πολιτικής που βασίζεται στην με κάθε μέσο ενίσχυση της πυρηνικής βιομηχανίας στη χώρα αλλά και της εξαγωγής πυρηνικής τεχνολογίας - αντιδραστήρες και υπηρεσίες καυσίμων. Η πρώτη απόφαση πάρθηκε το 1948 αλλά η πολιτική αυτή εντατικοποιήθηκε το 1974, με την πετρελαϊκή κρίση (Messmer plan) και στηρίχτηκε κυρίως σε τεχνολογία της
• Στη Γαλλία λειτουργούν σήμερα - αν και με πολλά προβλήματα - 56 πυρηνικοί αντιδραστήρες που παράγουν 61,370 MWe, ενώ έχουν κλείσει 14 που παρήγαγαν  5,549 MWe. Το Νοέμβριο 2022 όμως είχαν μείνει σε λειτουργία μόνο 26 και τα υπόλοιπα 30 έπρεπε να κλείσουν για μήνες λόγω ζημιών και προβλημάτων ασφάλειας σε συστήματά τους.
• Το 17% της ηλεκτρικής ενέργειας της Γαλλίας προέρχεται από χρησιμοποιημένο πυρηνικό καύσιμο.
• Στις 15 Νοεμβρίου 2011, οι Γάλλοι Πράσινοι EELV και το Σοσιαλιστικό κόμμα υπέγραψαν συμφωνία συνασπισμού πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2012. Η συμφωνία περιελάμβανε δέσμευση για μείωση του μεριδίου της πυρηνικής ενέργειας στη Γαλλία από 75% σε 50% έως το 2025 και σταδιακή διακοπή λειτουργίας 24 πυρηνικών αντιδραστήρων, υιοθέτηση φόρου άνθρακα και αύξηση των φόρων στα πολύ υψηλά εισοδήματα. Αυτή η πολιτική έγινε κυβερνητική το 2014 αλλά αν και ψηφίστηκε από την Εθνοσυνέλευση (Energy Transition for Green Growth bill, Οκτώβρης 2014) υπήρχαν πολλές αντιδράσεις. Τελικά το 2017 αυτός ο στόχος μετατέθηκε από τον Εμανουέλ Μακρόν κατά 10 χρόνια, δηλαδή έως το 2035.
• Ο μέσος όρος ηλικίας των  γαλλικών πυρηνικών αντιδραστήρων είναι σήμερα 37 χρόνια μια και οι περισσότεροι κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες του 1970 και 1980. Η αδειοδότηση τους ήταν όμως για 30 χρόνια. Τώρα υπόκεινται σε δεκαετείς αναθεωρήσεις για να επιτραπεί η συνέχιση της λειτουργίας τους μέχρι τα 40 έτη. 
• Τον Φεβρουάριο του 2023, το γραφείο του προέδρου Μακρόν ανέφερε ότι η κυβέρνηση είχε λάβει το πράσινο φως για να διερευνήσει τη σκοπιμότητα παράτασης της διάρκειας ζωής των πυρηνικών αντιδραστήρων πέραν των 60 ετών!. Σύμφωνα με την EDF το κόστος συντήρησης και ανακατασκευών ώστε να μπορεί να επεκταθεί η λειτουργία των αντιδραστήρων πέρα από τα 40 έτη ανέρχεται σε €400-600 εκατομμύρια ευρώ ανά μονάδα.
• Ο Μακρόν ανακοίνωσε το 2021 ότι η «νούμερο ένα προτεραιότητά του στη βιομηχανική πολιτική του» ήταν να αναπτύξει ένα σημαντικό αριθμό από πυρηνικούς αντιδραστήρες νέας γενιάς μέχρι το 2030.
• Τον Φεβρουάριο του 2022 η Γαλλία του Εμ. Μακρόν ανακοίνωσε σχέδια για την κατασκευή έξι νέων αντιδραστήρων και το ενδεχόμενο κατασκευής άλλων οκτώ. Παρόλα αυτά ένας μόνο είναι υπό κατασκευή, με μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωσή του.

Το κόστος ενός πυρηνικού εργοστασίου

Το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακά κυμαίνεται σήμερα από 36 έως 44 δολάρια ανά μεγαβατώρα (MWh), σύμφωνα με την Έκθεση «Κατάσταση της Παγκόσμιας Πυρηνικής Βιομηχανίας”, ενώ η ενέργεια από αιολικά στην ξηρά κυμαίνεται από 29 έως 56 δολάρια ανά MWh. Η πυρηνική ενέργεια κοστίζει όμως από 112 έως 189 δολάρια$ ανά MWh.

Το συνολικό κόστος της κατασκευής και λειτουργίας μιας πυρηνικής μονάδας αν υπολογίζουμε όλο τον κύκλο ζωής της, και την αποσυναρμολόγηση και τον καθαρισμό της από τη ραδιενέργεια, είναι πολύ μεγαλύτερο φυσικά. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, το κόστος αυτό έχει αυξηθεί κατά 23%.

Το 2004 η Γαλλία ανακοίνωσε την κατασκευή μιας νέας πυρηνικής μονάδας στο Flamanville. Η EDF παρουσίασε προϋπολογισμό ύψους €3.3 δις σε τιμές 2005 και υπόσχονταν ότι θα μπει στο δίκτυο το 2014. Η ολοκλήρωση της κατασκευής και η λειτουργία της έχουν πλέον μετατεθεί για το 2024 -μετά από πολλές αναβολές λόγω τεχνικών και άλλων προβλημάτων- δηλαδή 10 χρόνια μετά, με το κόστος να έχει ανέβει μέχρι τώρα στα €13,2 δις (4πλάσιο σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό).

Τα προβλήματα της γαλλικής πυρηνικής βιομηχανίας

Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 120 σοβαρά «περιστατικά» σε γαλλικούς αντιδραστήρες. Καθώς στο μεταξύ εμφανίζονται, και σε σύγχρονους αντιδραστήρες αστοχίες υλικού, ακόμη και στα συστήματα έκτακτης ανάγκης, τα προβλήματα δεν θα εξαφανιστούν με την παράταση του χρόνου ζωής των αντιδραστήρων. Θα αυξηθούν.

Η Γαλλία στόχευε πάντα να είναι καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο και να κερδίζει 3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως από αυτό. Από τα τέλη του 2021, λόγω πολλών ζημιών και προβλημάτων ασφάλειας στις πυρηνικές της εγκαταστάσεις και τη μείωση της παραγωγής, όχι μόνο έχουν μειωθεί δραματικά οι εξαγωγές αλλά η Γαλλία αναγκάστηκε το 2022 να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από τη Γερμανία, που παράγεται κυρίως από ηλιακά και αιολικά συστήματα.

Τον Μάιο του 2022 η γαλλική EDF μείωσε την εκτιμώμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το σύνολο των γαλλικών πυρηνικών αντιδραστήρων για το 2022 σε 280-300 TWh, πολύ κάτω από τον μέσο όρο δέκα ετών που ήταν 395 TWh.

Η κρατική EDF εκτιμά ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τα πυρηνικά θα είναι μικρότερη και για τα επόμενα δύο χρόνια, για το 2023 θα είναι 300-330 TWh και για το 2024 315-345 TWh.

Οι εκτιμήσεις αυτές ίσως είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες, αφού στις 10 Ιανουαρίου 2023, η παραγωγή μειώθηκε κατά 23% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, ενώ στις 9 Φεβρουαρίου 2023, συνολικά 12 αντιδραστήρες έκλεισαν, σε 8 από τους οποίους πραγματοποιούνται επισκευές ή έρευνες για θέματα διάβρωσης σε διάφορα συστήματά τους που εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στο Civaux 1 τον Δεκέμβριο του 2021. Πολλές προγραμματισμένες διακοπές καθυστέρησαν ή μειώθηκαν σε εύρος το 2021 λόγω της πανδημίας Covid-19, παρά τους αυξημένους κινδύνους που αντιμετωπίζουν πολλές από τις γαλλικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Τον Δεκέμβριο 2021 διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήματα διάβρωσης, στην διάρκεια εργασιών συντήρησης στο αντιδραστήρα Cineac. Στη συνέχεια, παρόμοια προβλήματα διαπιστώθηκαν και σε άλλους αντιδραστήρες με αποτέλεσμα να πρέπει τα επόμενα χρόνια να γίνουν εργασίες σε πολλούς από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες, ιδιαίτερα αυτούς που επιδιώκεται η λειτουργία τους πέρα από 40 έτη. Στο μεταξύ η πτώση της παραγωγής προκάλεσε απώλειες εκάδων δις ευρώ, ενώ το κόστος συντήρησης και αντικατάστασης τμημάτων των αντιδραστήρων ανέρχεται σε πολλές δεκάδες δις ευρώ. Εξάλλου η τιμή της κιλοβατώρας ανέβηκε στα ύψη, και από €46.2/MWh έφτασε στα €257/MWh και σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι και €3000/MWh.

Το Νοέμβριο 2022 ανακοινώθηκε συμφωνία μεταξύ της EDF και της τράπεζας Credit Agricole CIB για ένα «πράσινο δάνειο» ύψους €1 δις για τη χρηματοδότηση κάποιων από τις εργασίες συντήρησης!

Γενναίες χρηματοδοτήσεις από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για την πυρηνική βιομηχανία

Όπως διαπιστώνεται πλέον οι περισσότεροι γαλλικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις σημερινές προδιαγραφές ασφαλείας. Η αντίδραση στο κλείσιμο αντιδραστήρων όπως οι δύο Fessenheim reactors το 2017, που προβλέπονταν στη συμφωνία Σοσιαλιστών - Πρασίνων του 2014, χρησιμοποίησε μια πρόβλεψη ότι η συνέχιση της λειτουργίας τους θα απέφερε στην εταιρεία κέρδη 200.000.000 ετησίως αν συνέχιζε τη λειτουργία τους μέχρι το 2040! Τελικά η εταιρεία κατάφερε να λάβει για το κλείσιμο του αντιδραστήρα και μέχρι το 2021 αποζημιώσεις ύψους €490 εκατομμυρίων, ενώ θα συνεχίσει λαμβάνει κι άλλες μέχρι το 2041.

Για την αποσυναρμολόγηση και καθαρισμό του εργοστασίου επανεπεξεργασίας UP1 στο Marcoule που έκλεισε το 1997, μετά από 39 χρόνια λειτουργίας, το συνολικό κόστος αναμένεται να φτάσει τα 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ήδη από το 2014 η γαλλική EDF είχε καταθέσει στην γαλλική Εθνοσυνέλευση ένα σχέδιο συντήρησης και αναβάθμισης των υπαρχόντων πυρηνικών αντιδραστήρων ύψους 55 δις ευρώ, το οποίο θα ολοκληρώνονταν μέχρι το 2025.

Για την αποσυναρμολόγηση και καθαρισμό των Γαλλικών αντιδραστήρων που κλείνουν, η εκτίμηση στο τέλος του 2020 ήταν ότι θα χρειαστούν 20,2 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 17,5 δισεκατομμύρια ευρώ για τον παροπλισμό. Υπολογίζει ότι το συνολικό κόστος (από το 2035) θα είναι 75 δισ. ευρώ. Μια κοινοβουλευτική επιτροπή όμως κατέληξε τo 2017 στο συμπέρασμα ότι το κόστος μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερο από αυτό που υπέθετε η EDF.

Ας μην πέφτουμε, λοιπόν, στην παγίδα που στήνει η πυρηνική βιομηχανία και το ισχυρό λόμπι που έχει στήσει. Η πυρηνική ενέργεια παραμένει επικίνδυνη, ακριβή και δεν είναι αναγκαία. Οι Πράσινοι στη Γερμανία όχι μόνο πέτυχαν να υιοθετεί το σχέδιο τους για έξοδο από την πυρηνική ενέργεια αλλά και να το δουν να υλοποιείται με τη δική τους ευθύνη στο πλαίσιο της συμμετοχής τους στην κυβέρνηση συνεργασίας. Είμαστε μόνο στην αρχή της εξόδου από την πυρηνική ενέργεια.

Γιατί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον από τον Κ. Μητσοτάκη να στηριχθεί η πυρηνική ενέργεια;

Ως π. Ευρωβουλευτής των Πράσινων που ασχολήθηκα συστηματικά με τα ενεργειακά θέματα γενικότερα, όχι μόνο για την πυρηνική ενέργειας, αλλά και ως υποψήφιος της συμμαχίας ΠΡΑΣΙΝΟ και ΜΩΒ στο Νότιο Τομέα Αθηνών που θέτει στο κέντρο της καμπάνιας του τα ζητληματα της αντιμετώπισης της ενεργειακής ακρίβειας, της εξάλειψης της ενεργειακής φτώχειας και της προστασίας του κλίματος μέσω της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, θα ήθελα να θέσω δημόσια στην προεκλογική συζήτηση μια σειρά ερωτήματα που απαιτούν απαντήσεις:

• εντάξει, ο Μακρόν κάνει το δικό του παιχνίδι, ποιο λόγο έχει, όμως, η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης να είναι ένθερμος υποστηρικτής της πυρηνικής ενέργειας (και του αερίου) όταν η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκούς πόρους εκτεταμένα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάστασης ηλιακών συστημάτων σε οροφές σπιτιών και επιχειρήσεων;
• Γιατί ενώ η κυβέρνηση δίνει (ΘΑ, ΘΑ, ΘΑ δώσει) ψίχουλα από ευρωπαϊκές πηγές για ηλιακά συστήματα σε κατοικίες, επιχειρήσεις και αγρότες για να μειώσουν την εξάρτησή τους από το αέριο και το πετρέλαιο καθώς και τις δαπάνες για την ενέργεια - ΘΑ δοθούν μόλις 235.000.000 ευρώ τα επόμενα χρόνια - δείχνει τόσο γαλαντόμος ο Κ. Μητσοτάκης να πάρει η Γαλλία δεκάδες δις από ευρωπαϊκούς πόρους για τα πυρηνικά της; Να λάβουμε, επίσης, υπόψη ότι οι επιδοτήσεις της ζήτησης ρεύματος και καυσίμων από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις - πάνω από 10 δις από το καλοκαίρι του 2021 μέχρι σήμερα - έχουν καταλήξει τελικά στις ενεργειακές εταιρίες.
• Γιατί επιδιώκει να συναφθεί δεσμευτική συμφωνία της χώρας μας με τη Βουλγαρία για μακροχρόνια  κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από (νέο) πυρηνικό εργοστάσιο στη γειτονική χώρα, δηλαδή προσπαθεί να συμβάλλει στην δημιουργία οικονομικών προϋποθέσεων για την κατασκευή νέας πυρηνικής μονάδας στη γειτονιά μας;
• Γιατί ενώ «σηκώθηκαν» τόσα θέματα στις σχέσεις μας  με τη γειτονική Τουρκία, δεν έχει υπάρξει έστω μια νύξη για την κατασκευή του πυρηνικού συγκροτήματος στο Ακούγιου, στην σεισμογενή αυτή περιοχή (60 χλμ από το επίκεντρο του πρόσφατου καταστροφικού σεισμού) της Τουρκίας; Και μάλιστα ένα εργοστάσιο που όχι μόνο κατασκευάζεται αλλά και θα ελέγχεται από τη Ρωσία;

Είναι …ιδεολογικό και μόνο το θέμα; Ή υπάρχουν εξαρτήσεις που δεν γνωρίζουμε ακόμα;