Εκλογές 2023: Οι πέντε βασικές τομές που απαιτούνται για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη σε κυβέρνηση, κράτος και πολιτικό σύστημα
Η ακτινογραφία του ΟΣΕ, μετά το δυστύχημα, αποκάλυψε τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους, ως αποτέλεσμα του κομματικού ανταγωνισμού για τη νομή της εξουσίας. Γίνεται λόγος για παθογένειες του «βαθέος κράτους». Όπως σωστά σημειώνει ο αρθρογράφος Σάκης Μουμτζής, στην Ελλάδα δεν υπάρχει «βαθύ» κράτος. Βαθύ κράτος έχουν οι σοβαρές χώρες. Αποτελείται από μία γραφειοκρατική ελίτ που υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον στα πλαίσια μιας συντηρητικής θεώρησης της κρατικής λειτουργίας. Στην Ελλάδα υπάρχει κομματικό κράτος. Είναι το αποτέλεσμα της καταστροφικής νομοθεσίας της περιόδου 1981-2 του Παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ της «αλλαγής». Καταργήθηκαν οι Γενικοί Διευθυντές και η αξιολόγηση. Καθιερώθηκε η κομματική διοικητική ιεραρχία. Με τον συνδικαλιστικό νόμο 1264/1981 το κράτος παραδόθηκε στους κρατικοδίαιτους κομματικούς συνδικαλιστές. Οι συντεχνιακές διεκδικήσεις αναγορεύτηκαν σε δίκαιες κατακτήσεις με επίσημο χορηγό τα κόμματα της αριστεράς. Η νομοθεσία αυτή ισχύει μέχρι σήμερα, γιατί καμία κυβέρνηση δεν τόλμησε να αλλάξει. Όπως εύστοχα έχει διατυπωθεί, μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση η ΠΑΣΚΕ παραδίδει στη ΔΑΚΕ και το αντίστροφο.
Το κράτος κομματικοποιήθηκε, τα κόμματα κρατικοποιήθηκαν. Το οργανωτικό μοντέλο των κομμουνιστικών κομμάτων (κεντρικές επιτροπές, πολιτικά γραφεία, οργανώσεις λαϊκής βάσης) που υιοθέτησε και το κόμμα της Ν.Δ., δημιούργησε την κάστα των «απαράτσικ». Πρόκειται για επαγγελματικά κομματικά στελέχη, συνήθως ανεπάγγελτα ή κρατικοδίαιτα, που συγκροτούν τα κομματικά όργανα. Είναι η κομματική νομενκλατούρα που μετά την εκλογική νίκη εισβάλλει στον κρατικό τομέα και τα δημόσια ταμεία. Θυμίζω ότι στην εποπτεύουσα του ΟΣΕ «ανεξάρτητη» αρχή, τη ΡΑΣ, έχει τοποθετηθεί από τη συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ως πρόεδρος προσκείμενη στον ΣΥΡΙΖΑ υπάλληλος του ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ) και ως αντιπρόεδρος στέλεχος των ΑΝΕΛ, σύμφωνα με την κατανομή νομής της εξουσίας ανάμεσα στα δύο κόμματα. Προηγουμένως, με τη συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-Συνασπισμού, η νομή εξουσίας ακολουθούσε το σύστημα 3-2-1. Και οι τρεις τραγωδίες με τα δεκάδες θύματα (πυρκαγιές Ηλείας το 2007, ΜΑΤΙ το 2018 και Τέμπη το 2023), έχουν ως κύρια αίτια τις παθογένειες του κομματικού κράτους.
Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη σε Κυβέρνηση, κράτος και πολιτικό σύστημα απαιτούνται βαθιές τομές, ρίξεις και υπερβάσεις. Όταν ο Κυρ. Μητσοτάκης δηλώνει «θα ζητήσω από τον ελληνικό λαό την εντολή να σαρώσω τις μεγάλες παθογένειες του κράτους, τις εστίες αναχρονισμού και αναξιοκρατίας», η εντολή δεν μπορεί να έχει άλλο περιεχόμενο από την αλλαγή του πολιτικού συστήματος και την αποκοπή του ομφάλιου λώρου που συνδέει κράτος και κομματικό σύστημα. Αυτό υποδηλώνει το δημοσκοπικό εύρημα σύμφωνα με το οποίο οι πολίτες στη μεγάλη τους πλειοψηφία ζητούν «αλλαγή». Αυτή είναι η απάντηση στο σύνθημα του Αλ. Τσίπρα για «πολιτική αλλαγή». Αλλαγή του πολιτικού συστήματος και όχι εναλλαγή παρηκμασμένων και απαξιωμένων κομμάτων στην εξουσία αποτελεί πλέον ώριμο κοινωνικό αίτημα.
Εδώ και πολλά χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι κάθε επόμενη βουλή είναι χειρότερη από την προηγούμενη
Το πολιτικό σύστημα που εγκαθιδρύθηκε πριν από μισό περίπου αιώνα βρίσκεται, πλέον, σε δυσαρμονία με τις ανάγκες της κοινωνίας και τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Έχει εκφυλιστεί σε σύστημα παραγωγής μετριοκρατίας, αναξιοκρατίας και διαφθοράς. Εδώ και πολλά χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι κάθε επόμενη βουλή είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Όπως είπε πρόσφατα η Ελένη Αρβελέρ, το ελληνικό κοινοβούλιο με τα παρακμιακά φαινόμενα πολλακισμού λειτουργεί ως εφευρέτης υβρεολογίου. Αυτός είναι ο λόγος που τα τελευταία χρόνια δύο εκατ. πολίτες έχουν απομακρυνθεί από τις κάλπες. Αυτός είναι ο λόγος που οι νέοι έχουν πάρει διαζύγιο από την πολιτική. Δεν δελεάζονται με παροχές, ούτε ξεγελιούνται από Μιθριδάτηδες. Όποιος κάνει τον κόπο να τους προσεγγίσει με ειλικρίνεια και ανιδιοτέλεια θα αντιληφθεί ότι τους νέους απομακρύνει από την πολιτική η αναξιοκρατία και η διαφθορά. Διψάνε για αξιοκρατία κι έναν καλύτερο κόσμο. Το πολιτικό σύστημα τους προσφέρει το αντίθετο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις φοιτητικές εκλογές οι μισοί φοιτητές απέχουν. Γιατί όπως και στην πολιτική, αποτελούν υπόθεση των επαγγελματιών φοιτητοπατέρων ενός ανυπόληπτου φοιτητικού «κινήματος». Κύριος στόχος τους είναι να ανταλλάξουν τα ένσημα των κομματικών τους αγώνων στα πανεπιστήμια με κομματικά και πολιτικά αξιώματα.
Η χώρα δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν αλλάξει ριζικά το πολιτικό σύστημα
Ο Κυρ. Μητσοτάκης με το «επιτελικό κράτος» επιχείρησε να μπολιάσει το παρηκμασμένο πολιτικό σύστημα με στελέχη προερχόμενα από την κοινωνία με επαγγελματική καταξίωση. Σε αυτό οφείλεται η επιτυχία σε σημαντικούς τομείς. Γι’ αυτό και το «επιτελικό κράτος» βάλλεται από τους ανεπάγγελτους επαγγελματίες του κομματικού σωλήνα. Τα Τέμπη όμως απέδειξαν ότι δεν είναι αρκετό για να αλλάξει η χώρα. Η χώρα δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν αλλάξει ριζικά το πολιτικό σύστημα. Αυτή είναι η εντολή που ο Κυρ. Μητσοτάκης οφείλει να ζητήσει από τον ελληνικό λαό.
Έχω επανειλημμένα αναφερθεί στις πέντε βασικές τομές που απαιτούνται.
Μείωση του αριθμού βουλευτών σε 200. Κατάργηση του σταυρού προτίμησης. Καθιέρωση μονοεδρικών περιφερειών. Έτσι θα αναβαθμιστεί η ποιότητα του πολιτικού προσωπικού. Ο σταυρός είναι η μήτρα των πελατειακών σχέσεων, της συναλλαγής και της διαφθοράς.
Ασυμβίβαστο Βουλευτή και Υπουργού. Το απαιτεί η συνταγματική επιταγή της διάκρισης των εξουσιών. Ένα ποιοτικά και θεσμικά αναβαθμισμένο κοινοβούλιο αποτελεί το μόνο αξιόπιστο αντίβαρο στο πρωθυπουργικοκεντρικό σύστημα διακυβέρνησης.
Αποκρατικοποίηση των κομμάτων με καθιέρωση ασυμβίβαστου δημοσίου υπαλλήλου και κομματικού στελέχους. Ελαχιστοποίηση των κρατικών επιχορηγήσεων αντί του πακτωλού δημοσίου χρήματος που παρέχεται σήμερα στα κόμματα.
Αύξηση του ποσοστού για την είσοδο στη βουλή από 3 σε 5%, όπως ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Καθιέρωση επιστολικής ψήφου. Στην Εσθονία το 30% των πολιτών στις πρόσφατες εκλογές ψήφισε με ηλεκτρονική ψήφο.
Γνωρίζω ότι τις προτάσεις αυτές επικροτεί η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Προσκρούουν όμως στη μοιρολατρική αντίληψη ότι «αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα». Κι όμως γίνονται. Απαιτείται ισχυρή πολιτική βούληση. Ο Κυρ. Μητσοτάκης, για να οδηγήσει την Ελλάδα στον 21ο αιώνα, οφείλει να τολμήσει. Να απευθυνθεί στην κοινωνία δηλώνοντας ότι προτεραιότητα της επόμενης τετραετίας θα είναι η μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος. Οι πολίτες θα κληθούν με δημοψήφισμα να επιλέξουν αν επιθυμούν τη διατήρηση του σημερινού διάτρητου και απαξιωμένου πολιτικού συστήματος ή την αναγέννησή του. Ο δρόμος προς την αυτοδυναμία περνάει μέσα από την αλλαγή του πολιτικού συστήματος. Αποτελεί το πλέον ισχυρό επιχείρημα για τη διεκδίκηση της αυτοδυναμίας. Η τραγωδία των Τεμπών πρέπει να αποτελέσει τον καταλύτη για τη μετάβαση της χώρας στη νέα εποχή.
22°
