Τρομοκρατικό δίκτυο στην Αθήνα: Τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα για τις σχεδιαζόμενες επιθέσεις σε εβραϊκούς στόχους, η διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης, το προφίλ των τρομοκρατών.
Εργάτες γης. Νέα παιδιά. Σχεδόν αμούστακοι τρομοκράτες. Από τα ελαιοχώραφα στην αντιτρομοκρατική. Σιγά τους τρομοκράτες, κρύβονταν με καλαμωτή. Προεκλογικές φιέστες με συλλήψεις για τρομοκρατία. Μετά την κατάσκοπο στο Παγκράτι, να τώρα και οι τρομοκράτες από το Πακιστάν. Ναι, εντάξει, ούτε το Fauda δεν έχουν δει οι εγκέφαλοι της ΕΥΠ. (Μερικοί τίτλοι Μέσων Ενημέρωσης και κάποια σκόρπια σχόλια στα Social)
«Ρωτάω τότε τον Κουφοντίνα: γιατί έριξες τη ρουκέτα αφού υπήρχε κόσμος στην Καραγιώργη Σερβίας, και μου απαντά: δεν γινόταν να αναβληθεί πάλι η ενέργεια, με πιέζει η γυναίκα μου να φύγουμε διακοπές». (Από την απολογία του Βασίλη Τζωρτζάτου για τη συμμετοχή του στη 17Ν)
«Εγώ δεν πήρα μέρος παρά μόνο σε δυο τρεις δολοφονίες». Ο Βασίλης δεν θέλει να πει περισσότερα γιατί «πρέπει να πάει να αρμέξει τις γίδες στο χωράφι». Ο αξιωματικός τού εξηγεί πως «οι γίδες μπορούν να περιμένουν». (Απόσπασμα για τις έρευνες για τον εντοπισμό του Βασίλη Ξηρού σε γιδοστάσιο της Χαλκιδικής από το βιβλίο των Αλ. Παπαχελά – Τ. Τέλλογλου «Φάκελος 17 Νοέμβρη» - εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας)
Πλήθος σχολίων, άλλα ντυμένα με επίσημο κουστούμι αναλύσεων και βαρύγδουπων τίτλων σε ΜΜΕ και άλλα πλασαρισμένα στα social με ειρωνεία και το σχετικό μιμητικό ύφος, υποβάθμιζαν -και συνεχίζουν- τη σημασία της υπόθεσης. Της υπόθεσης που, είτε θέλουμε είτε όχι, πληροί τις προϋποθέσεις της «σοβαρής είδησης» που, τουλάχιστον, η επαγγελματική δημοσιογραφική προσέγγιση και όσα Μέσα την επικαλούνται θα έπρεπε να την αντιμετωπίσουν με τον ανάλογο τρόπο, αναμένοντας την ανακριτική, τη δικαστική και την πιθανή αστυνομική εξέλιξη. Απεναντίας, για ένα μέρος των ελληνικών ΜΜΕ η υπόθεση προβλήθηκε ως «φαιδρή, προεκλογική, μαϊμού επιτυχίας της ΕΥΠ μετά το άλλο φιάσκο με τη Ρωσίδα κατάσκοπο» και άλλα.
Το κίνητρο της προσπάθειας υποβάθμισης της ιστορίας – που μπορεί να είναι «φιάσκο» αλλά δεν υπάρχουν αντικειμενικά / δημοσιευμένα στοιχεία που να συνηγορούν δημοσιογραφικά σε αυτό, είναι εμφανέστατο και αστείο. Αστειότερη, όμως, είναι η κατασκευή της σχετικής «υποβαθμιστικής» επιχειρηματολογίας βάσει των χαρακτηριστικών των δύο αντρών πακιστανικής καταγωγής που συνέλαβαν η ΕΥΠ και η Αντιτρομοκρατική και οποίοι από την περασμένη Παρασκευή είναι προφυλακισμένοι. Ήταν η, επί του παρόντος, εξέλιξη μιας μεγάλης επιχείρησης που στήθηκε μετά από ανταλλαγή πληροφοριών μυστικών υπηρεσιών. Της ισραηλινής Μοσάντ, της ελληνικής ΕΥΠ, πιθανώς και άλλων χωρών καθώς έγιναν έρευνες και συλλήψεις και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Βέλγιο. Είτε μας αρέσει είτε όχι, έτσι δουλεύουν οι μυστικές υπηρεσίες σε όλον τον κόσμο. Δεν είναι κατασκοπικό σενάριο. Είναι πραγματικότητα. Κανονική πραγματικότητα.
«Είναι νέοι, δούλευαν στα χωράφια και τις ελιές, αδύνατοι, χωρίς φουσκωμένους μύες» και διάφορα άλλα φαιδρότερα. Και το ερώτημα που προκύπτει, λοιπόν, από αυτήν την προσέγγιση είναι το εξής: «Αλήθεια, πώς μοιάζουν οι τρομοκράτες;». Έχουν, δηλαδή, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, βγαλμένα από κατασκοπική λογοτεχνία τύπου Τζον Λε Καρέ ή είναι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι «της διπλανής πόρτας»; Μια πρόχειρη αναδίφηση στα αρχεία, όπως παρατίθεται στην εισαγωγή αυτού του σχολίου, είναι κατατοπιστικότατη σχετικά με το προφίλ και των καταδικασμένων για συμμετοχή στη δολοφονική δράση της «17 Νοέμβρη». Απλοί καθημερινοί άνθρωποι που αποφασίζουν- για πάρα πολλούς λόγους ο καθένας- να περάσει στην απέναντι πλευρά όπου στέκονται όλοι όσοι δεν δίνουν δεκάρα για την ανθρώπινη ζωή. Φυσικά των άλλων…
Άνθρωποι που πάτησαν το μπουτόν για να φύγει η ρουκέτα μέσα στο πλήθος χωρίς να είναι στόχος το τυφλό χτύπημα αλλά το έκαναν γιατί τους πίεζε η σύντροφος της ζωής τους να κερδίσουν μια μέρα διακοπές, σκοτώνοντας τον Θάνο Αξαρλιάν. Άνθρωποι που τη μία ημέρα έπαιρναν μέρος σε δολοφονίες, «πολιτικές» τις ονόμαζαν, και την επόμενη έβοσκαν γίδια στο γιδοστάσιο σε κάποιο βουνό της Χαλκιδικής. Άνθρωποι που έπαιρναν μέρος σε γυρίσματα βίντεο κλιπ παίζοντας μπαγλαμά και την επομένη έπαιζαν στα δάχτυλα τον πυροσωλήνα με τη ρουκέτα. Άνθρωποι που φρόντιζαν με περισσή γνώση και αγάπη κυψέλες με μέλισσες και δυο τρεις ημέρες μετά δολοφονούσαν πισώπλατα τον Παύλο Μπακογιάννη στο Κολωνάκι. Και πολλά άλλα παραδείγματα που θα έπρεπε να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν του όποιος επιθυμεί να παραστήσει τον εγκληματολόγο της σχολής Λομπρόζο, σύμφωνα με την οποία οι εγκληματικές ιδιότητες ενός ανθρώπου αντικατοπτρίζονται στα εξωτερικά χαρακτηριστικά του προσώπου και του κρανίου του. Και, συμπτωματικά (;), πολλοί εξ όσων υποβαθμίζουν χωρίς να έχουν στοιχεία παρά μόνο βάσει των χαρακτηριστικών των συλληφθέντων τη σημερινή υπόθεση, είναι οι ίδιοι που έκραζαν -και δικαίως- τις τηλεοπτικές αναλύσεις ενός συστηνόμενου ως «φυσιογνωμιστή» την εποχή που αποκαλύπτονταν τα πρόσωπα όλων όσοι είχαν συλληφθεί για συμμετοχή στη «17Ν».
Οι δύο νεαροί άνδρες από το Πακιστάν που «δεν γεμίζουν το μάτι για τρομοκράτες», σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, έπαιρναν οδηγίες από έναν τρίτο ομοεθνή τους που ζει στο Ιράν ώστε να οργανώσουν και να πραγματοποιήσουν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο στην περιοχή του Ψυρρή, στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο στεγάζει και εβραϊκή συναγωγή. Από την ώρα που οι σχετικές πληροφορίες έφτασαν στην ΕΥΠ ξεκίνησε η παρακολούθησή τους ενώ παράλληλα έγινε άρση του απορρήτου και στις επικοινωνίες τους. Από αυτήν προέκυψαν κάποιοι ανατριχιαστικοί διάλογοι. Όπως:
Καθοδηγητής: Να γίνει η δουλειά με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχουν περιθώριο. Το καταλαβαίνεις;
Σαΐντ Ιρτάζα Χαϊντέρ (ο ένας από τους δύο συλληφθέντες): Θα γίνει, σου το υπόσχομαι, και από κάθε τραυματία θα σου στείλω φωτογραφίες και βίντεο.
Καθοδηγητής: Ό,τι πληγή και τραύμα θα υπάρχει να φαίνεται φανερά στο βίντεο.
Το τι μπορεί να ριζοσπαστικοποιήσει τόσο στις χώρες τους αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, κυρίως στην Ευρώπη, νεαρούς μουσουλμάνους είναι ένα από τα σπουδαιότερα αντικείμενα έρευνας τόσο σε επίπεδο αναλυτών μυστικών υπηρεσιών -profilers κ.λπ.- όσο και σε ακαδημαϊκό. Σύμφωνα με έρευνα που είχε χρηματοδοτήσει το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας, πριν από λίγα χρόνια, «η πραγματική διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης εξελίσσεται σταδιακά και μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες έως και μερικά χρόνια. Το τυπικό μοτίβο έχει τέσσερις αλληλοεπικαλυπτόμενες φάσεις: 1) προ-ριζοσπαστικοποίηση, 2) μεταστροφή, 3) κατήχηση και 4) πραγματική τρομοκρατία. Η διαδικασία είναι μοναδική για κάθε άτομο και δεν υπάρχει κοινό προφίλ όλων όσοι ριζοσπαστικοποιούνται υπό τη σημαία της εξάπλωσης της ιδέας της Επανάστασης του Ισλάμ σε άλλες χώρες, κυρίως της Δύσης. Η ριζοσπαστικοποίηση συχνά ξεκινά από άτομα που είναι απογοητευμένα από τη ζωή τους, την κοινωνία ή την εξωτερική πολιτική των κυβερνήσεών τους. Ένα τυπικό μοτίβο είναι ότι τα άτομα αυτά συναντούν άλλους ομοϊδεάτες τους, και μαζί περνούν από μια σειρά γεγονότων και φάσεων που τελικά μπορεί να καταλήξουν στην τρομοκρατία. Ωστόσο, μόνο λίγοι καταλήγουν να γίνουν τρομοκράτες. Οι υπόλοιποι σταματούν ή εγκαταλείπουν τη διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης σε διάφορες φάσεις. Αυτό που θεωρείται ανησυχητικό, από την άποψη της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, είναι ότι η διαδικασία της ριζοσπαστικοποίησης συντελείται γρήγορα, ευρέως και κυρίως ανώνυμα στην εποχή του Διαδικτύου σε σχέση με ό,τι συνέβαινε πριν από μερικά χρόνια. Για πολλούς η διαδικασία αρχίζει όταν είναι έφηβοι. Τα άτομα που αναζητούν έναν σκοπό και μια ισχυρότερη μουσουλμανική ταυτότητα, βρίσκουν όλο και περισσότερο την απάντηση στην ιδεολογία του ριζοσπαστικού Ισλάμ. Και το σημαντικότερο από όλα; Όλοι οι εμπλεκόμενοι φαίνονται να είναι φυσιολογικοί άνθρωποι και να μην ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο σύνολο του πληθυσμού».
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην νοικιάζει ένα κομμάτι του εγκεφάλου του στις εμμονές του. Ανθρώπινο είναι. Αλλά αυτό απέχει πολύ από το να εκχωρεί ολόκληρο τον εγκέφαλό του στις εμμονές του. Ή την άγνοιά του…
