Η διπλωματική «αλληλεγγύη» Αθήνας - Αγκυρας

Δεν πάει πολύς καιρός που η Τουρκία έστελνε επιστολές στον ΟΗΕ για να καταγγείλει την Ελλάδα πως καταπατά τα κυριαρχικά της δικαιώματα «με τις επεκτατικές της βλέψεις» με αφορμή την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Αίγυπτο. Χθες, Δευτέρα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έδωσε τα χέρια με τον Νίκο Δένδια για την υποστήριξη της υποψηφιότητας της Ελλάδας για μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και έλαβε την ελληνική στήριξη στην τουρκική υποψηφιότητα για τη γενική γραμματεία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού.

Όπως υπογράμμιζαν διπλωματικές πηγές, είναι σημαντικό ότι η Τουρκία δήλωσε ότι θα στηρίξει την ελληνική υποψηφιότητα ενώ έχει ανακοινωθεί ότι αυτή έχει ως πυξίδα της τον Διάλογο, τη Διπλωματία και τη Δημοκρατία και έχει ως προτεραιότητα την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών και το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου.

Για περίπου 20 μέρες και με απόλυτη μυστικότητα ήταν σε εξέλιξη οι συζητήσεις μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας που οδήγησαν στις χθεσινές ανακοινώσεις, υπογράμμιζαν οι ελληνικές διπλωματικές πηγές. Εξηγούσαν, δε, πως αν τυχόν προέκυπτε κάποιο πρόβλημα με την υποψηφιότητα της Ελλάδας αυτό θα προερχόταν είτε από την Τουρκία ή Τουρκογενή κράτη, είτε από τη Ρωσία. Με τη συμφωνία που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα αποκλείστηκε ο ένας παράγοντας.

Συγκεκριμένα, μετά τη διμερή συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Διάσκεψης Δωρητών για τις σεισμόπληκτες Τουρκία και Συρία στις Βρυξέλλες, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών ανακοίνωσαν ότι η Άγκυρα θα στηρίξει και θα ψηφίσει υπέρ της Ελλάδας στην εκστρατεία της για τη θέση μη-μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών '25-'26. Παράλληλα, η Ελλάδα θα στηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα για τη γενική γραμματεία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).

Η συμφωνία είναι προϊόν διαπραγμάτευσης 20 ημερών, που ούτως ή άλλως δεν είναι μικρό χρονικό διάστημα, ωστόσο προέρχεται από διεργασίες που συντελέστηκαν σε προηγούμενο χρόνο: το χρονικό σημείο – κλειδί για τη νέα φάση των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι ο σεισμός στην γειτονική χώρα και η άμεση ανταπόκριση της χώρας μας για βοήθεια και υποστήριξη.

Οι εικόνες από τις ομάδες της ΕΜΑΚ να σκάβουν στα χαλάσματα για να απεγκλωβίσουν παιδιά και των Τούρκων που τους ευχαριστούσαν με δάκρυα στα μάτια είναι πολύ νωπές, άλλωστε. Πέραν αυτών, όμως, το πολιτικό μήνυμα είχε περάσει τόσο από τον τουρκικό Τύπο -που σε συντριπτικό βαθμό ελέγχεται από την κυβέρνηση- όσο και με την αποτύπωση της αγκαλιάς Δένδια - Τσαβούσογλου κατά την επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στις πληγείσες περιοχές.

Όπως ανέφερε στο σχετικό tweet του ο τούρκος ΥΠΕΞ «Συναντήθηκα με τον Νίκο Δένδια. Συνεχίζουμε την αλληλεγγύη μας μετά τον σεισμό και το δυστύχημα του τρένου. Συμφωνήσαμε να στηρίξουμε αμοιβαία τις υποψηφιότητες μας».

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε: «Mόλις ολοκληρώσαμε μία πολύ εποικοδομητική συνάντηση με το φίλο μου, τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ακριβώς πριν από τη Διάσκεψη των Δωρητών για την Τουρκία και την Συρία στην οποία θα πάμε μαζί αμέσως μετά. Είχα την ευκαιρία να ευχαριστήσω τον Μεβλούτ, γιατί ήταν ο πρώτος υπουργός που με κάλεσε μετά την τραγωδία στα Τέμπη και να μου εκφράσει τα συλλυπητήριά του, τα συλλυπητήρια του Προέδρου Ερντογάν και επίσης βοήθεια εάν χρειαστεί.

»Είχα επίσης την ευκαιρία να τον ευχαριστήσω για τον φυλακισμένο σε τουρκική φυλακή, τον οποίο η Τουρκία έστειλε στην Ελλάδα για να παραστεί στην κηδεία του γιου του μετά την τραγωδία στα Τέμπη και το τρίτο "ευχαριστώ" που θέλω να εκφράσω στον Μεβλούτ έχει να κάνει με την πολύ σημαντική ανακοίνωσή του, ότι η Τουρκία θα στηρίξει και θα ψηφίσει υπέρ της Ελλάδας στην εκστρατεία της για τη θέση μη-μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών '25-'26. Είχα επίσης την ευκαιρία να ενημερώσω τον συνάδελφό μου ότι η Ελλάδα θα στηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα για τη γενική γραμματεία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ). Ξανά, ήταν μεγάλη χαρά, αγαπητέ Μεβλούτ, που σε είδα και ελπίζω να συναντηθούμε σύντομα ξανά», πρόσθεσε.

Για να απαντήσει ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών: «Ευχαριστώ πολύ αγαπητέ μου φίλε Νίκο. Συνόψισες πολύ καλά την συζήτηση που είχαμε, αλλά πρώτα από όλα την πολύ καλή απόφαση και επίτρεψέ μου να ευχαριστήσω εσένα, την ελληνική κυβέρνηση και τον λαό της Ελλάδας για το γεγονός ότι εξέφρασαν την στήριξή τους και την αλληλεγγύη τους σε εμάς μετά τους σεισμούς. Ήσουν πολύ ευγενικός που μας επισκέφθηκες προσωπικά και επισκεφθήκαμε την περιοχή του Χατάι. Είμαι και πάλι πολύ ευγνώμων. Ήμασταν αλληλέγγυοι με την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό μετά το τρομερό σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα. Δεν διστάσαμε, ο Πρόεδρος Ερντογάν και εμείς δεν διστάσαμε για την μεταφορά του φυλακισμένου όταν πέθανε ο γιος του, ο οδηγός του τραίνου. Αυτό είναι σημάδι εμπιστοσύνης.

»Είμαι πολύ χαρούμενος που έχουμε πολύ καλύτερη ατμόσφαιρα στις σχέσεις μας. Η θετική ατμόσφαιρα αντικατοπτρίζεται στη συνεργασία μας στις διεθνείς πλατφόρμες και όπως είπε ο Νίκος και μοιράστηκε τις λεπτομέρειες αυτής της κοινής στήριξης, συμφωνήσαμε να στηρίξουμε τις υποψηφιότητές μας σήμερα και ελπίζω ότι μπορούμε να συνεχίσουμε μια τέτοια συνεργασία στις διεθνείς πλατφόρμες επίσης και αυτό θα έχει αντίκτυπο στις διμερείς μας σχέσεις και συμφωνήσαμε να συναντηθούμε σύντομα ξανά και θα χαιρόμουν να σε φιλοξενήσω στην Τουρκία, νομίζω είναι η σειρά σου ή οπουδήποτε όταν έχουμε την ευκαιρία».

Μπορεί Αθήνα και Άγκυρα να βαδίζουν σε μια οδό χωρίς ένταση και να δημιουργούν νέες ευκαιρίες για συνεργασία, αλλά είναι σαφές ότι τα προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών δεν έχουν λυθεί.

«Έχω απόλυτη συνείδηση των δυσκολιών των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όμως όπως και να το δει κανείς, σήμερα [χθες] είναι μια πολύ σημαντική μέρα», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, σχολιάζοντας αργότερα τις ανακοινώσεις με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

«Για να το κατανοήσει κανείς, αρκεί να σκεφτεί που βρισκόμασταν πριν από λίγες εβδομάδες», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.