Αυτές τις μέρες η Athens Voice γιορτάζει την έκδοση του τεύχους 500 της έντυπης μορφής της. Το κεντρικό μήνυμα που αναδίδει είναι η αίσθηση ότι η Αθήνα, η καρδιά της χώρας, θέλει να ανακάμψει, διψάει για καλύτερες μέρες.
Αν αυτό προεικάζει ότι όλη η Ελλάδα ίσως αρχίζει σταδιακά να έχει παρόμοιες ανησυχίες, κάτι τέτοιο μπορεί να μετατραπεί σε πολιτικό σινιάλο. Τότε θα πρέπει να βρεθούν πολιτικά σχήματα να υπηρετήσουν τη λογική αυτού του προανακρούσματος. Να εκφράσουν τις υγιείς δημιουργικές δυνάμεις του τόπου, που ήδη ονειρεύονται την υπέρβαση της κρίσης και της περιρρέουσας μιζέριας που την ανατροφοδοτεί.
Το πολιτικό περιεχόμενο της συνταγής για αυτή την υπέρβαση θα μπορούσε κατά την απλή σκέψη του λέγοντος να είναι λιτό και σαφές. Εν τάξει, ατυχώς σκοντάψαμε και πέσαμε και χτυπήσαμε άσχημα. Πρέπει να δούμε πώς το πάθαμε το κακό, τι δεν πρέπει να ξανακάνουμε και τι πρέπει να κάνουμε για να ξανασηκωθούμε όρθιοι. Και πώς θα ξαναχτίσουμε τα γκρεμισμένα με τον καλύτερο και ασφαλέστερο τρόπο και πώς θα ανασυγκροτηθούμε ως μονάδες και ως κοινωνικό και εθνικό σύνολο. Κάποια ηγεσία σοβαρή ας βρεθεί να μας καθοδηγήσει σε αυτή την κατεύθυνση.
Εδώ τα πράγματα σκουραίνουν. Το απερχόμενο πολιτικό σύστημα, αφού κανάκεψε την κοινωνία, την πέταξε στην αφασία. Και τώρα, μαζί, ηγεσία και κοινωνία, έχουν εξοκείλει και σέρνονται χωρίς πυξίδα, προσανατολισμό, όραμα. Το παλιό που συγκυβερνά και το άλλο παλιό που καμώνεται το καινούργιο, τσακώνονται εκτός θέματος και διαλύουν έτι περαιτέρω την κατακερματισμένη στην τύφλα της κοινωνία.
Η άναρθρη κουβέντα που κάνουν, δεν βγάζει άκρη. Και η κοινωνία αποσβολωμένη παρακολουθεί αδιάφορη από απελπισία, γιατί καταλαβαίνει το αδιέξοδο της κουβέντας. Αλλά δεν βλέπει και από πού να πιαστεί, λείπουν κάποιες δυνάμεις που να βγάζουν λόγο διασαφηνιστικό, καθαρό, αποκαλυπτικό, λυτρωτικό. Η κουβέντα που λέγαμε, κλωθογυρίζει γύρω από το πιο μεγάλο τίποτε που ζήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες.
Τον ψευδεπίγραφο Αντιμνημονισμό, μια έννοια που δεν σημαίνει τίποτε και όμως κινητοποιεί τόσους πολλούς, οδηγώντας μας όλους στην απόλυτη διάλυση. Η ανύπαρκτη δαιμονολογική συζήτηση περί κακών μνημονίων και κακών τοκογλύφων, που θέλουν να μας πιουν τα ζωτικά υγρά και να μας υφαρπάξουν υδατάνθρακες, λευκώματα και λίπη, είναι πάντα ανοιχτή. Βάζει και λίγο τον Αυγιανισμό του ο ΣΥΡΙΖΑ να ξεσαλώσει, προσπαθώντας να μας ξαναδιαιρέσει σε Καλαμπόκες και Τεμπονέρες, υπό τη διχαστική «αλήθεια» του ψεκασμένου αντιμνημονισμού. Όπου κοτσάρεις τη λέξη μνημονιακός σε μια έννοια, αυτή αμέσως καθίσταται βδελυρή και άθλια, για καθολική απόρριψη.
Ο πρώην αντιμνημονιακός κ. Σαμαράς πληρώνει την συνενοχή του στο έγκλημα και η Ελλάδα μαζί του. Τώρα έχει αφήσει μόνο τον κ. Τσίπρα να αλωνίζει ως επικεφαλής του υπόλοιπου ψεκασμένου αντιμνημονιακού ανεξυριζαυγιτισμού. Και να συνεχίζει να καταστρέφει τον τόπο, όχι δρώντας, αλλά πιέζοντας την ήδη αδρανή κυβέρνηση να μην δράσει. Αυτή η παρανοϊκή κυριαρχία μιας ανύπαρκτης αντιμνημονιακής φαντασίωσης είναι που συνεχίζει να διαλύει τη χώρα.
Εξ αιτίας της πήγε ο κ. Σαμαράς (που «τα σχίζει κάθε μέρα τα μνημόνια») να παραστήσει τον ήρωα που θα μας σώσει από τα μνημόνια (που μας πίνουνε το αίμα). Και εδώ και μήνες μεθόδευε την άρνηση του φτηνού «μνημονιακού» χρήματος των δανειστών, για να πάρουμε το πανάκριβο χρήμα των αγορών… Γι’ αυτό φάγαμε και τα πατατράκ των ημερών, σε μετοχές, ομόλογα και αδυναμία προσφυγής στις αγορές, τρομάρα μας, λέγοντας διεθνώς ακατανόητα πράγματα. Οι αγορές δεν είναι χαζές. Βλέπουν τι λέει η κυβέρνηση, βλέπουν τι λέει και η so called «αυριανή κυβέρνηση» (αυριανή όνομα και πράμα) και απλώς φρίττουν… Αυτή η αυτονόητη φρίκη τους κάνει να φεύγουν τρέχοντας, καθιστώντας όνειρο φθινοπωρινής νυκτός την διαβόητη έξοδο στις αγορές…
Δεν χρειαζόταν να φάμε το φιάσκο για να καταλάβουμε ότι τα χρειαζόμαστε τα απολύτως αναγκαία φτηνά λεφτά του ΔΝΤ. Και ότι είναι εθνική μειοδοσία να πιεζόμαστε βλακωδώς να τα απορρίψουμε, για να μην περάσει του κ. Τσίπρα το αντιμνημονιακό γινάτι, επειδή τάχα τα μνημόνια δεν μας αφήνουν να σωθούμε. Πολύ καλά τα εξηγούν οι οικονομικοί αναλυτές που τους θυμόμαστε μόνο στα κραχ (βλ. Κώστα Στούπα: «Οσμίζονται χάος στην Ελλάδα»).
Και τι είναι το Μνημόνιο; Να το ξαναθυμίσουμε; Δεν είναι μια συμφωνία που φέρνει χρεωκοπίες. Είναι μια συμφωνία που έρχεται μετά από τις χρεωκοπίες για να τις μαλακώσει, να μην γίνουν αφόρητες. Έχει γίνει σαφές για όποιον δεν τρώει σκότος, τι ήταν το μνημόνιο. Τίποτε άλλο από μια συμφωνία με τους δανειστές μας, μετά από την χρεωκοπία μας, βάσει της οποίας αυτοί θα συνεχίζουν να μας βοηθούν με δανεικά χρήματα που χρειαζόμαστε για να μην καταρρεύσουμε άτακτα. Και εμείς θα εκλογικεύουμε οικονομικά και λειτουργικά το αλόγιστο κράτος μας, ώσπου αυτό να ξαναγίνει βιώσιμο.
Αν δεν συνομολογούσαμε ένα μνημόνιο, για να δανειστούμε τουλάχιστον όσο ήταν το δημοσιονομικό έλλειμμά μας, απλώς θα παθαίναμε τάνγκο αρχεντίνο. Όταν χρεωκόπησες επειδή έχεις μεγάλο έλλειμμα να «κλείσεις» και δεν σε δανείζουν, δύο λύσεις υπάρχουν. Ή θα το «κλείσεις» σε μια νύχτα χωρίς να δανειστείς, οπότε θα τρέξει αίμα και δάκρυ από τον πανικό και μετά θα υπάρχει έρημος για δεκαετίες. Ή θα το κλείσεις σταδιακά μέσω μνημονίου, χωρίς δηλαδή κραδασμούς, με τη βοήθεια ελεγχόμενης ροής ρευστότητας από τους δανειστές, βάσει σχεδίου κλιμακωτής μείωσης των ελλειμμάτων σου. Κόβεις σταδιακά δαπάνες και αναδιαρθρώνεις τις δημόσιες δομές, ώσπου να πετύχεις αυτοδύναμο βιώσιμο δημόσιο.
Αν η συνταγή εφαρμοστεί έξυπνα και προσεκτικά, τότε η χρεωκοπία ξεχνιέται γρήγορα και η ζωή ξανατραβάει το δρόμο της. Συνήθως δεν εφαρμόζεται καλά όταν η πελατεία του χρεωκοπημένου κράτους αντιστέκεται, ενώ η κυβέρνηση υποκύπτει σε αυτή την αντίσταση υπό την πίεση και των φουσκωμένων παγωνιών της λαϊκιστικής αντιπολίτευσης. Σε κάποιες χώρες πιο δυτικές αυτές οι πιέσεις σταματούν μπροστά στον εθνικό κίνδυνο κατάρρευσης. Σε κάποιες πιο λάτιν ή μπαλκάν κομμουνίστ, οι πιέσεις δεν σταματούν ακόμα κι αν η καταστροφή βαράει κουδούνες.
Εμείς, λοιπόν, το 2010, με τον πιο παρανοϊκό τρόπο που μπορεί να σκεφτεί ο κοινός νους, στηρίζοντας την συμπαγή ψηφοθηρική άρνηση της αντιπολίτευσής μας και τα φοβικά εσωστρεφή εθνολαϊκιστικά σύνδρομα που προέταξε, είπαμε κάτω το μνημόνιο. Ήταν ο κυβερνήτης μπόσικος, ήταν η κοινωνία ανερμάτιστη από το ηθικό ξεχαρβάλωμα στο οποίο την είχε ρίξει ο πελατειακός λαϊκισμός, έτσι εύκολα η αντιπολίτευση υποστήριξε την αντίσταση της κοινωνίας κατά του μνημονίου. Κατά της εξυγίανσης, δηλαδή, που θα εξουδετέρωνε τις συνέπειες της χρεωκοπίας με τη βοήθεια της ρευστότητας των δανειστών.
Το μνημόνιο (όσο άθλιο κι αν βγήκε, αφού δεν συνεργαστήκαμε ποτέ με τους δανειστές, ώστε να το φέρουμε στα μέτρα μας), χρειαζόταν απολύτως, ήταν σωτήριο. Απλώς και μόνο, για να μην συμβεί το «μακάρι να ήμασταν Αργεντινή». Και ακόμα χρειάζεται, δεν έχει τελειώσει η αναγκαιότητά του. Ασχέτως βέβαια του ότι θα μπορούσαμε, αν ήμασταν σοβαροί, να το είχαμε προσαρμόσει στις ανάγκες μας που θα (έπρεπε να) τις ξέραμε καλύτερα από τους δανειστές.
Θα είχαμε φτιάξει έτσι, δηλαδή, ένα Εθνικό Μνημόνιο, με βάση την ιδιαιτερότητά μας που την ξέραμε καλύτερα από τους δανειστές και θα τους πείθαμε ότι με αυτή τη συνταγή θα ανακάμψουμε. Και θα πετυχαίναμε. Γιατί όπου υπάρχει σοβαρότητα και δουλειά, έρχονται επιτυχίες… Οι άλλες «μνημονιακές» χώρες, που δέχτηκαν το ίδιο παιγνίδι χωρίς στριγκλιές, τώρα έχουν υπερβεί τα μνημόνιά τους και αναπτύσσονται… Σαφώς και είναι στόχος να «διώξεις τα μνημόνια», αλλά μόνο αφού εκπληρώσουν τον εξυγιαντικό στόχο τους. «Είναι η ανάταξη της χώρας που θα διώξει τα μνημόνια, όχι το διώξιμο των μνημονίων που θα ανατάξει τη χώρα», έγραφε ο Γιώργος Φλωρίδης εδώ χτες («Καθολικός λαϊκισμός και μεταρρυθμιστικό κενό»). Τι δεν καταλαβαίνεις;
Κάθε άλλη συζήτηση τύπου, καλά όλα αυτά, αλλά η ύφεση, η ανεργία, η «ανθρωπιστική καταστροφή», οι αυτοκτονίες και όλα τα κακά του Κατακλυσμού που έφεραν τα μνημόνια; Εμ, δεν τα έφεραν τα μνημόνια, η χρεωκοπία τα έφερε πριν τα μνημόνια. Απλώς δεν έχουμε λεφτά για να πληρώσουμε τις συντάξεις των πενηντάρηδων κιμπάρηδων που κλέβουν τις συντάξεις παιδιών και εγγονιών. Ούτε για να πληρώνουμε τους πλαστούς παραφουσκωμένους λογαριασμούς των αξονικών τομογραφιών του χρεωκοπημένου ΕΟΠΥΥ. Τα λεφτά που δεν έχουμε να χύσουμε στη μαύρη τρύπα που ανοίξαμε τόσα χρόνια, αυτά έφεραν την ύφεση και την ανεργία… Η παρανοϊκή σπατάλη του πελατειακού παρακράτους, στο όνομα του «προοδευτικού προσήμου», υπέρ των προνομιούχων και εις βάρος των αδυνάμων, ήταν η αιτία. Η αδιέξοδη λογική μας έφταιγε για όλα αυτά. Όχι τα μνημόνια.
Ίσα ίσα, που η ελάχιστη πίεση προς την διαφθορά και ο λανθάνων εξορθολογισμός που ψιλογίνεται με το σταγονόμετρο, χάρη στο μνημόνιο γίνονται. Και το ξέρουμε πολύ καλά. Χωρίς την σκληρή πίεση των «νεοφιλελεύθερων» δανειστών, τίποτε δεν θα είχε αγγιχτεί. Και χρειαζόμαστε ακόμα τις μεταρρυθμίσεις που δεν έγιναν, που οι «μνημονιακές» κυβερνήσεις δεν τολμούν να κάνουν και οι «αντιμνημονιακές» αντιπολιτεύσεις τις πιέζουν να μην κάνουν… Λόγω χρεωκοπίας, χρειαζόμασταν από το 2009 και χρειαζόμαστε ακόμα δανεικά, έτσι ώστε σταδιακά να άρουμε τις αιτίες και τις συνέπειες της χρεωκοπίας μας.
Αυτά όλα είναι, που έφεραν τη χρεωκοπία. Και η χρεωκοπία έφερε τα μνημόνια. Και αν δεν αλλάξουμε υπό την πίεση των μνημονίων, αφού από μόνοι μας δεν θέλουμε να ξεβολευτούμε από την άνεση του βούρκου στον οποίο ακόμα απολαμβάνουμε να γρυλλίζουμε τρυφηλά, δεν υπάρχει σωτηρία. Η συγκυβέρνηση κοροϊδεύει, όπως ακριβώς και η προκάτοχός της από το 2009 - 2010. Η δε αντιπολίτευση γιορτάζει την αχαλίνωτη δημαγωγική της αλαζονική κραιπάλη, στηριγμένη στο απόλυτο ψεύδος της ανύπαρκτης αντιμνημονιακής ρητορικής, ανγκαζέ με τον λαϊκισμό του υπόλοιπου ανερμάτιστου ψεκασμένου ανεξυριζαυγιτισμού.
Εδώ, όμως, πρέπει να δούμε και κάτι άλλο. Μα καλά, τόσες πολιτικές δυνάμεις, τόση κοινωνία, δεν βρέθηκε ποτέ ένας αξιοπρεπής πολιτικός να πει την αλήθεια; Όχι, δεν βρέθηκε, τουλάχιστον κάποιος κοινοβουλευτικός, γιατί αρκετοί εξωκοινοβουλευτικοί μικρής επιρροής φωνάζουν, αλλά δεν ακούγονται… Αυτό είναι το κλειδί της παρανοϊκής εξέλιξης, αυτό μας κρατάει μακριά από τις λύσεις που τώρα χαίρονται οι Ιρλανδοί και οι Πορτογάλοι.
Αφού δεν καταλάβαμε, λόγω των ψεμάτων που μας λένε οι πολιτικοί για το τι είναι μνημόνιο, γι’ αυτό και δεν αφήνουμε τα μνημόνια να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε τα προβλήματα. Γι’ αυτό είμαστε σαν τον σκύλο που κυνηγάει την ουρά του, όλοι μαζί, πολιτική ηγεσία και κοινωνία…
Αυτά όλα τα έχουμε ξαναπεί πολλές φορές, γιατί τα ξαναλέμε πάλι τώρα; Ακριβώς γιατί εσχάτως έχουν εμφανιστεί σημαντικής ισχύος πολιτικές δυνάμεις, όπως Το Ποτάμι, που δίνουν την ελπίδα ότι θα κάνουν την υπέρβαση και θα πουν την αλήθεια που ακόμα δεν έχουν τολμήσει. Οι τελευταίες δοκιμασίες, όπως η δευτεριάτικη εμφάνιση στην εκπομπή «Ενικός» του Νίκου Χατζηνικολάου, ήταν διαλυτικές του μύθου ότι ο συστημικός Θεοδωράκης τα λέει όλα θολά και στρογγυλεμένα χωρίς να λέει τίποτε. Μίλησε συγκεκριμένα και σκληρά για όλα τα αβγά που πρέπει να σπάσουν ώστε να γίνει ομελέττα. Κι ας συνεχίζει να κοάζει η Δικτατορία του Κατιναριάτου για το σαρδάμ με τα πανεπιστήμια λαδιού.
Άλλο ήταν το σοβαρό κενό του κ. Θεοδωράκη. Το άλμα που ακόμα δεν έχει τολμήσει να κάνει. Αυτό που περιγράψαμε εδώ. Την ευεργετική εξήγηση στην κοινωνία, περί του τι ήταν το μνημόνιο. Και ποιο πρέπει να είναι το Εθνικό Μνημόνιο που θα μας βγάλει από τη λάσπη. Αυτό μπορεί να το πετύχει τώρα που κατάφερε να χαστουκίσει επικοινωνιακά την αλαζονεία του ΣΥΡΙΖΑ, ακυρώνοντας το διαβόητο ραντεβού με τον κ. Τσίπρα. Γενικώς η «κόντρα» που ξεκίνησε μεταξύ Ποταμιού και ΣΥΡΙΖΑ είναι εξυγιαντικής δυναμικής. Μπορεί να αποκαλύψει συμπιεσμένες εμπλοκές στα βάθη της πολιτικής ψυχής μας.
Ας αρχίσει να εξηγεί στην κοινωνία, που διψάει για την αλήθεια, ποιο ήταν το ψέμα του ψεκασμένου αντιμνημονιακού μπλοκ τόσα χρόνια. Και γιατί τελικά δεν επωφεληθήκαμε από τα θετικά στοιχεία που αναμέναμε από τα μνημόνια. Γιατί δεν μας λέει ο κ. Θεοδωράκης αυτό που απορρέει από τη λογική; Ότι αυτό το Πατριωτικό Σχέδιο Δράσης, που επικαλείται, είναι στην ουσία το Εθνικό Μνημόνιο που δεν είχαμε τόσα χρόνια; Και θα μας εξασφαλίζει δανεικά για εξομάλυνση των προβλημάτων ρευστότητας που έχουμε, ώσπου να εξυγιανθούμε πλήρως;
Γιατί δεν τολμάει να πει την αλήθεια, ότι ΕΝΑ ΤΙΠΟΤΕ είναι ο ψεκασμένος αντιμνημονιακός ανεξυριζαυγιτισμός. Και γι’ αυτό το τίποτε έχει χυθεί μελάνι, ξύλο, ακόμα και αίμα. Αυτό το τίποτε καθυστερεί δραματικά την εθνική ανασυγκρότηση, που τόσο έχει ανάγκη ο ελληνικός λαός μετά την ασωτία στην οποία είχε εμπλακεί εδώ και τριάντα χρόνια. Γιατί να μην δοκιμάσει να σπάσει την σκοταδιστική αντιμνημονιακή δαιμονολογία;
Ας βρει το ηθικό και πολιτικό σθένος ο κ. Θεοδωράκης, λοιπόν, να οξύνει την κόντρα αυτή εις βάθος, προς όφελος της κοινωνίας. Ίσως έτσι αποκαλυφθεί ότι η κυριαρχία του αντιμνημονιακού ανεξυριζαυγιτισμού (που εδραίωσαν κυρίως οι κ.κ. Σαμαράς και Τσίπρας) είναι το μεγαλύτερο εθνικό πολιτικό σκάνδαλο μετά την Χούντα και την χρεωκοπία. Η μεγαλύτερη συλλογική πολιτική απάτη, που έμπλεξε το έθνος σε μεγάλα ζόρια, αμέσως μετά από την ευημερία των δανεικών και της χρεωκοπίας.
Έτσι και το τολμήσει ο κ. Θεοδωράκης αυτό, με σαφήνεια αποκαλυπτική, θα μπει αυτόματα σε μία προσοδοφόρο win win situation. Αφ’ ενός, Το Ποτάμι θα κερδίσει αυτό που έχει χάσει κατηγορούμενο ότι ψαρεύει σε θολά νερά. Φτάνει, πρώτον, να πάρει καθαρή θέση για ένα μεγάλο ζήτημα που έχει μπερδέψει δραματικά τους Έλληνες οδηγώντας τους να πνιγούν στο αδιέξοδο μιας κουταλιάς νερού. Και δεύτερον, να καταδείξει την ανυπαρξία της «αντίπαλης» θέσης του ανύπαρκτου αντιμνημονιακού μπλοκ. Αφ’ ετέρου, το μυαλό της κοινωνίας θα ξελαμπικάρει, ώστε να δει καθαρά και να υλοποιήσει τις λύσεις.
Ο φόβος μην μας πούνε μνημονιακούς, δράστες εσχάτης προδοσίας, είναι για τους μοιραίους, δειλούς και άβουλους, που δεν έχουν αυτοπεποίθηση για τις καθαρές ιδέες τους. Σαν τους κοινοβουλευτικούς που οικτίρουμε για ανεπάρκεια και παλινωδίες. Άλλοι πολιτικοί μας έλειψαν ως τώρα. Αν η κοινωνία δει ότι κάποιος νέος και άφθαρτος καλύπτει αυτό το κενό, θα γίνει «ανάρπαστος»… Όποιος τολμήσει έλλογα να πάρει επάνω του το «κόστος» του ορθού λόγου, ας ξεκαθαρίσει με καθαρτήριο τρόπο τι σημαίνει μνημόνιο.
Να πει γιατί ήταν αναγκαίο ένα μνημόνιο, γιατί αυτά που υπογράψαμε ήταν ανεπαρκή, γιατί χρειαζόταν να έχουμε την εθνική σοβαρότητα που επέδειξαν οι άλλες «μνημονιακές» χώρες οι οποίες τώρα αναπτύσσονται και αισιοδοξούν… Πόσο εύκολο θα ήταν να σχεδιάσουμε ένα δικό μας «Εθνικό Μνημόνιο» με βάση τις ενστάσεις μας στις προτάσεις των δανειστών, αντί να κάνουμε άσκοπες μαγκιές που ζημιώνουν επικίνδυνα τη χώρα.
Είναι ολοφάνερο, αν και υπόρρητο, μια οιονεί εθνική κοινωνική ψυχανάλυση το κάνει λιανό. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι κάτι τρέχει με το αντιμνημονιακό ψεύδος, αλλά κανείς δεν τολμάει να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, να πει τις αλήθειες για το μνημόνιο. Και αυτή η θλιβερή ατολμία εμπίπτει στον γενικευμένο κανόνα του «πολιτικού κόστους», τον οποίο η πολιτική βλαχιά μας δεν μας επιτρέπει να υπερβούμε.
Έτσι μας διαφεύγει ότι όποιος έχει τα πολιτικά γκατς να βγει και να πει τις αλήθειες (που φοβούνται να πουν οι άλλοι υπό τον φόβο του πολιτικού κόστους), αυτόματα κατακτά ένα πολύτιμο πολιτικό κέρδος. Την εκτίμηση ενός μεγάλου σιωπηλού ακροατηρίου που φρικιά από την σήψη και θέλει να βγούμε από τη λάσπη. Όποιος είναι έξυπνος, βοηθάει να ωριμάσει όμορφα ο πολύτιμος παραμελημένος καρπός, απλώνει το χέρι και τον τρώει.
