- CITY GUIDE
- PODCAST
-
29°
Τεχνητή Νοημοσύνη και GDPR: Πόσο εφικτή είναι η συγκατάθεση;
Η μεγαλύτερη πρόκληση και το σημαντικό στοίχημα
![Ηλιάνα Κωστή Ηλιάνα Κωστή](/images/120x120/3/jpg/files/2023-02-10/hliana-kosti.jpg)
![Τεχνητή Νοημοσύνη και GDPR: Πόσο εφικτή είναι η συγκατάθεση; Η δικηγόρος Ηλιάνα Κωστή, συνεργάτιδα της εταιρείας Rhetor Law Firm, γράφει για την αντιμετώπιση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.](/images/1074x600/jpg/files/2023-02-10/texniti-noimosini-gdpr.jpg)
Η δικηγόρος Ηλιάνα Κωστή, συνεργάτιδα της εταιρείας Rhetor Law Firm, γράφει για την αντιμετώπιση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Η συζήτηση -νομική και μη- γύρω από τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι πιο έντονη από ποτέ σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικά στην Ε.Ε. η δημοσιευθείσα πρόταση Κανονισμού για την τεχνητή νοημοσύνη έχει δημιουργήσει μία πιο ξεκάθαρη εικόνα ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των συστημάτων ΤΝ σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την κατηγοριοποίηση τους βάσει του ενδεχόμενου κινδύνου για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, αν και η οριστικοποίηση και υποχρεωτική εφαρμογή του δεν αναμένεται πριν το 2026.
Ο Κανονισμός για την ΤΝ θα εφαρμόζεται παράλληλα με τον Γενικό Κανονισμό για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα 2016/679 στο πλαίσιο που τα συστήματα ΤΝ συλλέγουν και επεξεργάζονται προσωπικά δεδομένα. Εντούτοις, η ίδια η φύση της λειτουργίας των συστημάτων ΤΝ αποτελεί σημαντική πρόκληση όσον αφορά στη λήψη της συγκατάθεσης των υποκειμένων των δεδομένων.
Σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό, η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, εφόσον δεν υφίσταται άλλη νομική βάση επεξεργασίας, είναι σύννομη μόνο εάν και εφόσον το υποκείμενο των δεδομένων έχει συναινέσει στην επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του για έναν ή περισσότερους συγκεκριμένους σκοπούς.
Η συγκατάθεση θα πρέπει να λαμβάνεται πριν εκκινήσει η επεξεργασία από τον υπεύθυνο επεξεργασίας σε κατανοητή και εύκολα προσβάσιμη μορφή, με σαφή και απλή διατύπωση, χωρίς καταχρηστικές ρήτρες. Για να θεωρηθεί η συγκατάθεση εν επιγνώσει, το υποκείμενο των δεδομένων θα πρέπει να γνωρίζει τουλάχιστον την ταυτότητα του υπευθύνου επεξεργασίας και τους σκοπούς της επεξεργασίας για την οποία προορίζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Η συγκατάθεση δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι δόθηκε ελεύθερα αν το υποκείμενο των δεδομένων δεν έχει αληθινή ή ελεύθερη επιλογή ή δεν είναι σε θέση να αρνηθεί ή να αποσύρει τη συγκατάθεσή του χωρίς να ζημιωθεί.
Το βασικό ζήτημα που εντοπίζεται είναι το κατά πόσο ο υπεύθυνος επεξεργασίας μπορεί να ενημερώνει πλήρως το υποκείμενο των δεδομένων για τους σκοπούς της επεξεργασίας, δεδομένου ότι τα συστήματα ΤΝ δύνανται σε μεγάλο βαθμό να προχωρούν αυτόνομα στη δημιουργία «αόρατων» συσχετισμών μεταξύ των δεδομένων και στη δημιουργία νέων δεδομένων τα οποία αφορούν στο υποκείμενο των δεδομένων. Ταυτόχρονα, τα συστήματα ΤΝ επαναχρησιμοποιούν αδιάκοπα τα δεδομένα επανακαθορίζοντας τους σκοπούς της επεξεργασίας, καθιστώντας ακόμα μεγαλύτερη την πρόκληση της ορθής ενημέρωσης του υποκειμένου και της λήψης της συγκατάθεσης. Ειδικά ως προς τα συστήματα μηχανικής μάθησης, η συμμετοχή του Υπευθύνου Επεξεργασίας στη διαμόρφωση των νέων συσχετισμών και άρα των νέων δεδομένων είναι από ελάχιστη έως ανύπαρκτη, γεγονός που μειώνει την αξία της συγκατάθεσης δεδομένης και της έλλειψης δυνατότητας πρόβλεψης του αποτελέσματος του συστήματος ΤΝ.
Σημαντικό ζήτημα εντοπίζεται και στην περίπτωση κατά την οποία το υποκείμενο των δεδομένων ανακαλέσει την συγκατάθεση του. Η ανάκληση της συγκατάθεσης δεν έχει αναδρομική ισχύ, εντούτοις συνεπάγεται την υποχρέωση πλήρους διαγραφής των δεδομένων του υποκειμένου από τον Υπεύθυνο Επεξεργασίας. Η άσκηση του δικαιώματος αυτού, όμως, ενδέχεται να αποτελέσει απειλή για την ανάπτυξη της ΤΝ, η οποία βασίζεται στα δεδομένα για να εκπαιδευτεί. Επιπρόσθετα, ενδέχεται να υπάρξει αλλοίωση στην αντιπροσωπευτικότητα του συνόλου των δεδομένων, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε «κακή» εκπαίδευση του συστήματος ΤΝ και ως εκ τούτου σε προκατάληψη κατά τη λήψη των αποφάσεών του. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να διασφαλίζεται τεχνικά ότι η διαγραφή δεδομένων δεν επηρεάζει την αντιπροσωπευτικότητα του συνόλου των δεδομένων. Σε κάθε περίπτωση, η πλήρης διαγραφή των δεδομένων του υποκειμένου δεν είναι εφικτή, καθώς όπως αναφέρθηκε ανωτέρω τα δεδομένα επαναχρησιμοποιούνται παράγοντας συνεχώς νέα δεδομένα που σχετίζονται εν όλω ή εν μέρει με το υποκείμενο.
Συμπερασματικά, η σκοπούμενη διαφάνεια που προβλέπεται στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων διαφαίνεται ότι θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση σε ό,τι αφορά στη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα συστήματα ΤΝ. Ειδικά η ορθή λήψη της συγκατάθεσης αποτελεί ένα σημαντικό στοίχημα, το οποίο φαίνεται ότι θα κερδηθεί δύσκολα από τους Υπεύθυνους Επεξεργασίας, με τον κίνδυνο να επηρεάσει την ορθή εκπαίδευση των συστημάτων ΤΝ.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
«Δέσμευση της κυβέρνησης η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας να εφαρμοστεί σε όλους τους κλάδους της οικονομίας»
Για όσα έγραψε ο δημοσιογράφος σε ανάρτησή του για τον Στέφανο Κασσελάκη
«Όσο καλόπιστα και να το δει κανείς, η συμπεριφορά του Κ. Καραμανλή και του Αν. Σαμαρά είναι εντελώς ακατανόητη. Και να μου επιτραπεί να πω και καθόλου έντιμη»
«Δεν ήρθες ποτέ να μας δεις, μας έκλεισες από την Αμερική», απάντησαν οι εργαζόμενοι
Όσα δήλωσε ο Υπουργός Ανάπτυξης για την ακρίβεια στα προϊόντα
«Δεν θυμάμαι πολλούς να το έχουν κάνει»
Η εκπρόσωπος της ΕΛ.ΑΣ. για όσα έγιναν στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»
Λίγη ιστορία του «ξέρεις ποιος είμαι εγώ» στην ελληνική κοινωνία και πολλή ντροπή
Για υπόθεση του 2011 σχετικά με την ολλανδική γαλακτοβιομηχανία Lyempf
Οι δηλώσεις που «δείχνουν» Τσίπρα και το πρόσωπο που θα ενώσει την Κεντροαριστερά
Τι δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σε ανάρτησή του
Γι’ αυτό που συνέβη στον Δήμο Αθηναίων και σύντομα και στο ΠΑΣΟΚ ευθύνονται αποκλειστικά και μόνο οι εστέτ αριστεροί
Τι είπε για τον Νίκο Ανδρουλάκη
Mιλώντας στο 28th Annual Economist Government Roundtable
Το χρονικό των εξελίξεων μετά το βίαιο επεισόδιο στο αεροδρόμιο
«Μέσα στις επόμενες μέρες, θα υπάρξουν έλεγχοι, οι οποίοι θα είναι στοχευμένοι» είπε ο Χατζηδάκης
Οι αποφάσεις του Κώστα Τασούλα μετά τις απρεπείς συμπεριφορές των βουλευτών
Nωρίτερα ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου είχε παραγγείλει προκαταρκτική έρευνα
Ικανοποιήστε τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακινδυνεύσετε την ικανότητα των επόμενων γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες
Η αδυναμία μετάδοσης ενός σημαντικού πολιτικού μηνύματος
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.