Πολιτικη & Οικονομια

Ο Παντελής Καψής για την Πτώση της κεντροαριστεράς. Ένα βιβλίο που θα ενοχλήσει πολλούς

Εξηγεί γιατί έγραψε το βιβλίο τώρα, μιλάει για τα παρασκήνια της περιόδου 2009 - 2011 και το μέλλον του ΠΑΣΟΚ σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη

4835-79724.jpg
Αγγελική Μπιρμπίλη
ΤΕΥΧΟΣ 858
10’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Παντελής Καψής
© Θανάσης Καρατζάς

Παντελής Καψής: Συνέντευξη με αφορμή το βιβλίο του «Η πτώση - 2011: Το έτος μηδέν της Κεντροαριστεράς» (εκδόσεις Μεταίχμιο).

Αυτό είναι ουσιαστικά το πρώτο του πολιτικό βιβλίο και ο Παντελής Καψής έχει μια μικρή αγωνία. Μου την εξομολογείται ενώ πίνουμε καφέ στο Φίλιον. Συμβολικό μέρος, το άτυπο «στέκι» της κεντροαριστεράς. Μιας κεντροαριστεράς που βρέθηκε το 2009 στο μάτι του κυκλώνα και έκτοτε δυσκολεύεται να ανακάμψει. Ο ίδιος έχει ζήσει από μέσα και από διάφορες θέσεις τη δύσκολη αυτή, για το ΠΑΣΟΚ και τη χώρα, περίοδο και καταθέτει την προσωπική του μαρτυρία στο βιβλίο με τίτλο «Η πτώση - 2011: Το έτος μηδέν της Κεντροαριστεράς» που κυκλοφορεί στις 9 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Για αυτήν την «πτώση», υπήρχε και υπάρχει μια αίσθηση «ιστορικής αδικίας» στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Θεωρούν ότι θυσιάστηκαν για να σώσουν τη χώρα πληρώνοντας τις αμαρτίες της κυβέρνησης Καραμανλή, ενώ η ΝΔ και μετά ο ΣΥΡΙΖΑ που υπέγραψαν τα δικά τους μνημόνια τη γλίτωσαν. Είναι όμως έτσι;

Είναι πολύ χρήσιμο να διαβάζουμε τις προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών για να καταλάβουμε μια ταραγμένη περίοδο της ιστορίας μας, όπως την έζησε ή την αντιλήφθηκε ο καθένας από αυτούς. Ο Παντελής Καψής, με μεγάλη θητεία στη δημοσιογραφία, διευθυντής στα ΝΕΑ (2001-2009), στο Βήμα και στο Βήμα της Κυριακής (2009-2011) και έπειτα, τον Δεκέμβριο του 2011, ως κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός Επικρατείας στην κυβέρνηση συνεργασίας του Λουκά Παπαδήμου, καταθέτει τη δική του ματιά στα γεγονότα.

Ο έμπειρος δημοσιογράφος ξεκινά την εξιστόρηση από το 2007, που, όπως σημειώνει, ξεκίνησε ο μίτος της κατάρρευσης. Περιγράφει το έντονο παρασκήνιο της σύγκρουσης Γιώργου - Βενιζέλου για τη διαδοχή, την εμπλοκή Σημίτη και εκδοτών Λαμπράκη - Μπόμπολα, ακόμα και ένα απειλητικό τηλέφωνο στελέχους εφημερίδας στην Άννα Διαμαντοπούλου και άλλα πολλά, όπως τα βίωσε ο ίδιος σαν διευθυντής των Νέων. Διαβάζουμε για την αλληλουχία λαθών και τραγικών επιλογών που οδήγησαν στην καταστροφή. Για την αδυναμία του Γιώργου ως πρωθυπουργού να παίξει τον επιτελικό του ρόλο, για την ακατανόητη καθυστέρηση στη λήψη μέτρων μετά τις εκλογές του 2009, για την καταστροφική απόφαση του δημοψηφίσματος, όμως και για το πόσο ανέτοιμη και ανεπαρκής ήταν και η αντιπολίτευση – με τη λογική των Ζαππείων, τους λαϊκισμούς, τη βία και τους οργανωμένους προπηλακισμούς του ΣΥΡΙΖΑ σε βάρος των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ. Ανέτοιμη δυστυχώς, όπως σημειώνει, ήταν και η κοινωνία.

Το βιβλίο αυτό θα προκαλέσει συζητήσεις, θα ενοχλήσει πολλούς. 15 σχεδόν χρόνια μετά, οι πρωταγωνιστές δεν βρίσκονται πια στο προσκήνιο αλλά το κρίσιμο ερώτημα: πού βρίσκεται η κεντροαριστερά κι αν έχει χαθεί οριστικά το παιχνίδι ή μπορεί να ανακάμψει, παραμένει πάντα επίκαιρο. Αυτός, άλλωστε, είναι ο ρόλος των βιβλίων-μαρτυριών, να θέτουν τα ερωτήματα. Σε μας μένει το καθήκον να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα με νηφαλιότητα και ψυχραιμία. Γιατί αυτοί που ξεχνούν την Ιστορία είναι καταδικασμένοι να την επαναλάβουν…

Παντελής Καψής
© Θανάσης Καρατζάς

Στο νέο σου βιβλίο μελετάς τα αίτια, τα λάθη και τις σπασμωδικές κινήσεις που οδήγησαν στην κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και γενικότερα της κεντροαριστεράς. Πώς προέκυψε η ιδέα για ένα βιβλίο τόσα χρόνια αργότερα;
Στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει χρόνια η άποψη ότι θυσιάστηκε για να σωθεί η χώρα. Ως έναν βαθμό αυτό ισχύει. Από την άλλη πλευρά, ξέρουμε ότι και τα τρία κόμματα υπέγραψαν μνημόνιο κάνοντας το καθένα τη δική του κωλοτούμπα. Ήθελα να δω, λοιπόν, τι ήταν αυτό που έκανε τη δική του διακυβέρνηση διαφορετική και αν θα μπορούσε να αποφύγει την κατάρρευση.

Κατέληξες σε κάποιο συμπέρασμα;
Δεν υπάρχει απλή απάντηση ούτε ένας μοναδικός λόγος. Υπήρξε, ωστόσο, μια αλληλουχία καταστάσεων αλλά και λαθών που έφεραν αυτό το αποτέλεσμα.

Δεν σε ανησυχεί το ότι η χρονική στιγμή που βγαίνει θα προκαλέσει αντιδράσεις; Είμαστε λίγους μήνες πριν τις εκλογές.
Η απλή αλήθεια είναι ότι βγαίνει τώρα επειδή τώρα το τελείωσα. Έτσι κι αλλιώς πιστεύω πως η αναζήτηση των λαθών πάντα λειτουργεί θετικά για έναν πολιτικό σχηματισμό. Άλλωστε το βιβλίο δεν αφορά μόνο το ΠΑΣΟΚ.Προσπαθώ να δω πώς αντιμετωπίσαμε ως συγκροτημένη κοινωνία και ως πολιτικό σύστημα μια πολύ δύσκολη περίοδο. Ιστορικά έχουμε την τάση να ρίχνουμε την ευθύνη στους ξένους, όταν είναι δική μας ευθύνη η αντιμετώπιση των προβλημάτων μας.

Γιατί όμως γράφεις ότι το ΠΑΣΟΚ δικαιώθηκε ηθικά; Το μνημόνιο ήταν μια υποχρεωτική επιλογή.
Προφανώς. Το ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, με όλα τα λάθη του, ανέλαβε την ευθύνη. Σε μια σειρά ζητήματα, εξάλλου, για τα οποία του έχει ασκηθεί κριτική –όπως για τη συμμετοχή του ΔΝΤ ή για το καθυστερημένο κούρεμα του χρέους– ξέρουμε σήμερα ότι ήταν άδικη, άλλοι τα επέβαλαν. Το βιβλίο είναι πολύ καθαρό γι’ αυτά και για τα φέικ νιουζ που κυκλοφορούσαν. Από την άλλη πλευρά τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο δεν τήρησαν υπεύθυνη στάση αλλά αντιθέτως, στην πράξη, υπονόμευαν την προσπάθεια της χώρας. Έχει χυθεί πολύ μελάνι για τα λάθη της τρόικας που οδήγησαν στην αποτυχία του πρώτου μνημονίου. Πολύ μεγάλο βάρος όμως είχε και η απουσία πολιτικής συναίνεσης. Ήταν μία από τις βασικές διαφορές ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία – η οποία βγήκε τόσο πιο γρήγορα από την Ευρωπαϊκή κηδεμονία. Εμείς κολλήσαμε στο τέλμα του λαϊκισμού.

Παντελής Καψής «Η πτώση - 2011: Το έτος μηδέν της Κεντροαριστεράς» (εκδόσεις Μεταίχμιο)

Ξεκινάς από το 2007, όχι το 2009 που κέρδισε το ΠΑΣΟΚ τις εκλογές.
Ναι, πιστεύω ότι οι εσωκομματικές διαδικασίες του 2007 προκάλεσαν ένα ρήγμα στο ΠΑΣΟΚ που επηρέασε καθοριστικά το πώς κινήθηκε στη συνέχεια ο Γιώργος Παπανδρέου. Στην πραγματικότητα κράτησε σε απόσταση όλα τα έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και στηρίχθηκε σε έναν κύκλο ανθρώπων που οι περισσότεροι αποδείχθηκαν ακατάλληλοι για τις θέσεις που κατείχαν και μάλιστα μπροστά σε μια τόσο μεγάλη κρίση.

Γι’ αυτό το ζήτημα θεωρείς ότι φέρουν ευθύνη και οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι, μεταφέρεις και την προσωπική σου εμπειρία για το πώς έζησες εκείνη την αναμέτρηση. Βενιζέλος, Σημίτης και κάποιοι εκδότες ήταν σε κοινή γραμμή;
Ναι, μπορείς να το πεις. Υπήρξε αρκετό παρασκήνιο, η αμφισβήτηση του Γιώργου έγινε άγαρμπα, το ίδιο βράδυ με την εμφάνιση του Βενιζέλου στο Ζάππειο, ενώ στον χορό μπήκε και το Βήμα με τον άτυχο τίτλο «Παραιτηθείτε, κύριε πρόεδρε». Δεν έγιναν τυχαία αυτά και ενίσχυσαν την καχυποψία που, έτσι κι αλλιώς, είχε ο Γιώργος τόσο απέναντι στα μέσα ενημέρωσης όσο και στα παραδοσιακά στελέχη του κόμματος. Βέβαια, αυτή η αμφισβήτηση και η εμπλοκή παραγόντων εκτός του κόμματος ήταν και ένας από τους λόγους που κέρδισε τόσο άνετα ο Γιώργος την εσωκομματική αναμέτρηση.

Μεταφέρεις και τις συνομιλίες που είχες τότε με κάποιους από τους πρωταγωνιστές.
Ναι. Πιστεύω ότι αποδίδουν το κλίμα που είχε δημιουργηθεί και εξηγούν πολλές μετέπειτα συμπεριφορές.

Μπορείς να μας μεταφέρεις κάποια από αυτά;
Μου είχε κάνει εντύπωση το τηλεφώνημα του Σημίτη του οποίου η λογική ήταν ότι κάθε υποψήφιος έχει τα μειονεκτήματά του, το σημαντικό ήταν να επιλεγεί αυτός που θα μπορούσε να πάει την παράταξη «στην πηγή». Και δεν θα ξεχάσω το τηλεφώνημα της Άννας Διαμαντοπούλου η οποία είχε μια πολύ δυσάρεστη συζήτηση με στέλεχος του Βήματος.

Θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά τα πράγματα αν δεν υπήρχε αυτή η εσωκομματική σύγκρουση;
Το ΠΑΣΟΚ είχε πολλά στελέχη με μακρά ευρωπαϊκή θητεία, πείρα στην αντιμετώπιση των κρίσεων αλλά και γνώση των οικονομικών. Αν είχαν αξιοποιηθεί, πιστεύω ότι η κυβέρνηση θα είχε αποφύγει το κορυφαίο λάθος του Γιώργου – το ότι δεν πήρε εγκαίρως αποτελεσματικά μέτρα όταν τον πίεζαν οι Ευρωπαίοι και βοούσε η αγορά. Μπορεί να μην αποφεύγαμε τελικά το μνημόνιο, η κυβέρνηση Καραμανλή άφησε ένα τρομακτικό έλλειμμα. Όπως μου είχε πει όμως κορυφαίο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το μνημόνιο θα ήταν πολύ λιγότερο τιμωρητικό. Μπορεί και να είχε καθυστερήσει η εκδήλωση της κρίσης και να μην ήμασταν οι μόνοι, να είχε σκάσει και στην Ιρλανδία. Αυτά όμως είναι υποθέσεις.

Πάντως δεν φταίει μόνο η κυβέρνηση. Απροετοίμαστοι ήταν και οι Ευρωπαίοι.
Τελείως, όπως και θα ήθελαν αν μπορούσαν να αγνοήσουν το ελληνικό πρόβλημα. Αυτή είναι μια άλλη πολύ ενδιαφέρουσα παράμετρος. Εμείς έχουμε την τάση να ρίχνουμε την ευθύνη στους ξένους, στη Μέρκελ ή στον Σόιμπλε. Όμως στις διεθνείς σχέσεις ο καθένας κινείται με βάση τις δικές του προτεραιότητες. Κι ένα από τα μεγάλα προβλήματα της κυβέρνησης ήταν ότι ποτέ δεν μπόρεσε να διαβάσει σωστά τον διεθνή περίγυρο. Όμως οι προτεραιότητες του Ομπάμα, της Μέρκελ ή του Σαρκοζί, ήταν συχνά οι καθοριστικές για τις λύσεις που δόθηκαν. Ιδίως ο Ομπάμα νομίζω ότι είχε πιο σημαντική παρέμβαση από ό,τι του αναγνωρίζεται. Δυστυχώς η Μέρκελ δεν τον άκουσε όταν συμβούλευε για μια πιο ήπια λιτότητα. Αλλά φυσικά τα λεφτά τα έβαζαν οι Γερμανοί όχι οι Αμερικανοί.

Και ήταν προτεραιότητα να τιμωρήσουν την Ελλάδα;
Αυτό ήταν παράπλευρη απώλεια. Η Μέρκελ, η οποία θα πήγαινε σε τοπικές εκλογές τον Μάιο του 2010, ήθελε να μη φανεί ότι χαρίζεται στους «τεμπέληδες» Έλληνες. Έτσι επέμεινε τόσο στη συμμετοχή του ΔΝΤ όσο και στην επιβολή σκληρών όρων. Το παράδοξο όμως είναι ότι η Ελλάδα ενίσχυσε τελικά αυτή την εικόνα της προβληματικής χώρας. Για μια σειρά από λόγους, ο Γιώργος επέλεξε να προβάλει το ζήτημα της διαφθοράς ως τη βασική αιτία της κρίσης. Πίστευε ότι οι Ευρωπαίοι θα του αναγνώριζαν την ειλικρίνεια και θα του έδιναν πίστωση χρόνου. Την ειλικρίνεια προσωπικά του την αναγνώρισαν, αλλά βέβαια δεν του δόθηκε η παραμικρή πίστωση χρόνου. Το αποτέλεσμα ήταν το αντίθετο, η Ελλάδα είχε τη χειρότερη δυνατή διεθνή εικόνα, κάτι που δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο τη χορήγηση βοήθειας. Όπως το είχαμε κάνει και το 2004, βγάζαμε τα μάτια μας μόνοι μας.

Παντελής Καψής
© Θανάσης Καρατζάς

Μεταφέρεις σε ένα σημείο αυτό που σου είπε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, ότι δηλαδή στον Γιώργο έκαναν φροντιστήριο οικονομικών.
Ναι, ήταν ένα από τα προβλήματα ότι ο Γιώργος άργησε πολύ να καταλάβει τη βαρύτητα της κρίσης. Παρότι, αν διαβάσεις τις εφημερίδες της εποχής, είχαν καθημερινά τις προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο χρεοκοπίας, ο ίδιος ήταν σε άλλο κλίμα. Άκουγε τις εκτιμήσεις ξένων οικονομολόγων που ήταν εκτός της ελληνικής και της ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Όλοι θυμόμαστε ότι κατάλαβε τι γίνεται μόνο μετά τη συμμετοχή του στο Νταβός, στα τέλη Ιανουαρίου του 2010.

Όμως και το ΠΑΣΟΚ ήταν σε τελείως διαφορετικό κλίμα.
Φυσικά, αν και υπήρχαν ορισμένα στελέχη που πίεζαν από τότε να πάρει αμέσως μέτρα. Πολύ χαρακτηριστική ήταν η στιχομυθία της Βάσως Παπανδρέου με τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας. «Σου έλεγα να πάρεις μέτρα και με κοίταζες σαν “ούφο”», είχε πει χαρακτηριστικά σε μια συνεδρίαση, όταν είχε πια φανεί ότι είχε χαθεί το τρένο. Ο Παπακωνσταντίνου βέβαια καταλάβαινε το πρόβλημα, δεν είχε όμως το απαραίτητο κύρος εσωκομματικά ούτε το αναγκαίο πολιτικό εκτόπισμα για να επιβάλει τις πολιτικές που ήταν αναγκαίες. Από την άλλη πλευρά, πολλά στελέχη πίεζαν στην αντίθετη κατεύθυνση. Πολύ χαρακτηριστική ήταν η μάχη που είχε δοθεί, με τον τότε κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο Χρήστο Παπουτσή στην πρώτη γραμμή, για να μην παγώσουν οι μισθοί στο δημόσιο που ξεπερνούσαν τα 2000 ευρώ. Αυτά τα έβλεπαν οι αγορές.

Ήταν όμως και προεκλογικές υποσχέσεις.
Αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο, το γιατί, δηλαδή, ο Γιώργος θεώρησε απαραίτητο να υιοθετήσει προεκλογικά μια σειρά από αιτήματα και να δημιουργήσει προσδοκίες που δεν θα ήταν σε θέση να ικανοποιήσει. Θυμόμαστε το «Λεφτά υπάρχουν». Έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς και γιατί το είπε. Και αυτό πιστεύω ότι σχετίζεται με την εσωκομματική σύγκρουση, την πίεση κάτω από την οποία βρισκόταν ο Γιώργος που τον έσπρωξε στο να υιοθετήσει μια λαϊκιστική γραμμή ως αντιπολίτευση.

Οι υποσχέσεις εξηγούν και τις μεγάλες κινητοποιήσεις εναντίον του μνημονίου;
Ως έναν βαθμό μόνο. Οι αντιδράσεις ήταν αναπόφευκτες, οι πολίτες και κατ’ εξοχήν ίσως τμήματα του πληθυσμού που είχαν στηρίξει το ΠΑΣΟΚ είχαν πληγεί βαρύτατα. Όμως και η πολιτική διαχείριση της κρίσης ήταν εξαιρετικά προβληματική. Σε όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης δεν υπήρχε ένα πολιτικό κέντρο για να σχεδιάζει και να συντονίζει την κυβερνητική πολιτική. Αυτό φάνηκε επανειλημμένα στο πως αντιμετωπίστηκαν κάποιες απεργίες, όπως των ταξί, ή συγκρούσεις, όπως στην Κερατέα, όπου πολλοί υπουργοί αυτοσχεδίαζαν και συγκρούονταν μεταξύ τους.

Ο συντονισμός δεν ήταν ευθύνη του πρωθυπουργού;
Ασφαλώς. Και εδώ μέτρησε πάλι ο τρόπος με τον οποίο κυβερνούσε ο Γιώργος, η εμμονή του σε έναν κύκλο έμπιστων πλην ακατάλληλων στελεχών με τα οποία έπαιρνε τις περισσότερες αποφάσεις. Ένας συγκεντρωτισμός που συνοδευόταν από ένα οργανωτικό αλαλούμ και με το υπουργικό συμβούλιο, όπως έγραψε ένας σχολιαστής, να είναι περισσότερο χώρος κοινωνικών συναναστροφών.

Αυτό όμως άλλαξε με τον ανασχηματισμό όταν έγινε υπουργός Οικονομικών ο Βαγγέλης Βενιζέλος.
Ναι, τότε για πρώτη φορά σχηματίστηκε και Κυβερνητική Επιτροπή με τη συμμετοχή όλων των κορυφαίων του ΠΑΣΟΚ. Η οποία όμως ξεπεράστηκε από τα πράγματα όταν προκλήθηκε νέα κρίση με την αποχώρηση της τρόικας μετά τη σύγκρουση με τον Βενιζέλο. Έτσι η κυβέρνηση επέστρεψε στον αυτοσχεδιασμό.

Ένα μεγάλο κεφάλαιο είναι η βία που επικράτησε εκείνη την περίοδο και οι προπηλακισμοί σε βάρος των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ.
Ναι, είναι μία από τις χειρότερες σελίδες της κρίσης και μία από τις χειρότερες σελίδες της αριστεράς, εξαιρουμένου του ΚΚΕ. Τα έζησα κι εγώ μετά το 2011. Θυμάμαι τις οργανωμένες αντισυγκεντρώσεις και τον προπηλακισμό όσων συμμετείχαν, όπως και τα συνθήματα απίστευτης χυδαιότητας, με ανοιχτές προτροπές για βία. Υπήρχε σίγουρα θυμός από την πλευρά του κόσμου, τα επεισόδια, ωστόσο, αν δεν τα διοργάνωνε, σίγουρα τα ενθάρρυνε ο ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε σε αυτά πολλές φορές συμμετείχαν στελέχη του. Δεν έχει ζητήσει ποτέ συγγνώμη για όλα αυτά.

Πώς επηρέασε αυτή η βία τις εξελίξεις;
Με πολλούς τρόπους. Καταρχάς καταδίκασε εκλογικά το ΠΑΣΟΚ το οποίο δεν μπορούσε να κάνει ανοιχτές συγκεντρώσεις. Έδωσε τη μάχη των εκλογών με εξαιρετικά αντίξοους όρους. Ταυτόχρονα όμως εξουθένωσε τόσο το κόμμα όσο και την κυβέρνηση. Μπορεί να πει κανείς πολλά για το πώς έπεσε η κυβέρνηση Παπανδρέου, και σίγουρα η ιδέα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος ήταν μια από τις πιο άστοχες κινήσεις του Γιώργου Παπανδρέου. Όμως το υπόβαθρο ήταν πως δεν άντεχαν άλλο. Ούτε οι υπουργοί αλλά ούτε και οι βουλευτές. Το έλεγαν ανοιχτά.

Πού βρίσκεται σήμερα το ΠΑΣΟΚ; Δεν φαίνεσαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για την ανάκαμψη του Κινήματος.
Ναι, τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Υπάρχει η αντικειμενική δυσκολία του δικομματισμού, ιδίως αν πάμε σε δεύτερη αναμέτρηση. Όμως και η νέα ηγεσία δεν έχει καταφέρει να δώσει ένα καθαρό στίγμα για το τι θέλει και τι μπορεί να προσφέρει σήμερα το ΠΑΣΟΚ. Η χώρα βρίσκεται μπροστά σε πολύ συγκεκριμένα διλήμματα για τα οποία δεν αρκεί να ακολουθείς την πεπατημένη της εύκολης αντιπολίτευσης, όπως κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ κι όπως ως έναν βαθμό κάνει και το ΠΑΣΟΚ. Φοβάμαι ότι υπάρχει και ένα ζήτημα προσώπων, έχει γίνει σημαντική ανανέωση, αυτό όμως δεν αρκεί για να σε εμπιστευθούν οι πολίτες.

Θα μπορούσε να μετεξελιχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε μια σοβαρή σοσιαλδημοκρατική αριστερά;
Ναι, αν ο Αλέξης Τσίπρας διαγράψει τον εαυτό του και όλη την ηγετική ομάδα. Αλλά τότε θα μείνουν οι πρώην ΠΑΣΟΚ που δεν είναι η καλύτερη συνταγή. Όσο, πάντως, παραμένουν τα ίδια πρόσωπα, όχι μόνο δεν μπορούν αλλά και δεν θέλουν να αλλάξουν. Δεν πιστεύουν ότι τα έκαναν θάλασσα το 2015 αλλά ότι ηττήθηκαν από ισχυρότερους αντιπάλους. Έτσι στην πραγματικότητα αναζητούν άλλη μία ευκαιρία για να κάνουν τα ίδια μαζί με αυτά που δεν μπόρεσαν. Ο Πολάκης μπορεί να το λέει άκομψα, και τα υπόλοιπα στελέχη όμως δεν λένε κάτι διαφορετικό.

INFO

Το νέο βιβλίο του Παντελή Καψή «Η πτώση - 2011: Το έτος μηδέν της Κεντροαριστεράς», εκδόσεις Μεταίχμιο, θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2023, στις 8:30 μ.μ., στο Public Café Συντάγματος.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Γιάννης Βούλγαρης, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, η Άννα Διαμαντοπούλου πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση σε Ελλάδα και Ευρώπη, ο Σταύρος Θεοδωράκης δημοσιογράφος και ο Αλέξης Παπαχελάς δημοσιογράφος και συγγραφέας. Συντονίζει η δημοσιογράφος Φώφη Γιωτάκη.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.