ΝΔ: Τα 20 fake news για την καλλιτεχνική εκπαίδευση και το Προεδρικό Διάταγμα

Η Νέα Δημοκρατία έστειλε ενημερωτικό σημείωμα, με το οποίο κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ για fake news σχετικά με την καλλιτεχνική εκπαίδευση και το ΠΔ85/2022.

Στο ενημερωτικό της σημείωμα, η Νέα Δημοκρατία δίνει απαντήσεις σε 20 fake news σχετικά με την καλλιτεχνική εκπαίδευση.

Αναλυτικά η ενημέρωση από τη ΝΔ για το Προεδρικό Διάταγμα

1. Το Προεδρικό Διάταγμα «στόχευσε» αποκλειστικά τους καλλιτέχνες

Το ΠΔ αφορά το προσοντολόγιο του Δημοσίου, όλες τις ειδικότητες και όλους τους κλάδους. Δεν αφορά τους καλλιτέχνες μόνο, αλλά και γιατρούς, μηχανικούς, διοικητικούς, λογιστές, δημοσιογράφους, στελέχη πολιτιστικής διαχείρισης και πολλές άλλες ειδικότητες.

2. Η άμεση κατάργηση του ΠΔ θα αποκαταστήσει τις αδικίες

Αν καταργηθεί το ΠΔ όπως ζητούν ορισμένοι καλλιτέχνες και όπως δεσμεύτηκε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα πράξει αν κερδίσει τις εκλογές, αυτό θα επηρεάσει το σύνολο των προσλήψεων στο Δημόσιο και θα παγώσουν όλες οι προγραμματισμένες προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ για όλους τους κλάδους και όλες τις ειδικότητες.

3. Το ΠΔ παρεμβαίνει στον τρόπο λειτουργίας και το ακαδημαϊκό πρόγραμμα των δραματικών σχολών

Το ΠΔ αφορά το προσοντολόγιο του Δημοσίου, δεν αφορά κανένα ακαδημαϊκό ζήτημα. Μια απλή ανάγνωση του ΠΔ αρκεί για να το διαπιστώσει κανείς. Ο τίτλος σπουδών των αποφοίτων οποιασδήποτε σχολής δεν επηρεάζεται, και φυσικά ούτε η ακαδημαϊκή τους διαδρομή, ούτε το δικαίωμα αναβολής στράτευσης, ούτε το δικαίωμα για κατατακτήριες εξετάσεις για ΑΕΙ, ούτε κανένα άλλο ακαδημαϊκό ζήτημα.

4. Το ΠΔ εξισώνει τους τίτλους σπουδών δραματικών σχολών με απολυτήρια λυκείου

Το ΠΔ δεν ασχολείται με ακαδημαϊκές διαβαθμίσεις, αυτό είναι αντικείμενο του Υπουργείου Παιδείας και του ΕΟΠΠΕΠ με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων. Από εκεί και πέρα το ΠΔ αναφέρει ότι «θέσεις της κατηγορίας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ) είναι εκείνες για τις οποίες ως τυπικό προσόν διορισμού ή πρόσληψης ορίζεται το πτυχίο ή δίπλωμα ή απολυτήριος τίτλος δευτεροβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή ισότιμος τίτλος αντίστοιχης ειδικότητας εκπαιδευτικών δομών της αλλοδαπής.»

Με απλά λόγια, το ότι υπάρχει κλάδος ΔΕ Κυβερνητών Εμπορικού Ναυτικού δεν σημαίνει ότι εξισώνεται ο τίτλος σπουδών ειδικότητας Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού με το απολυτήριο Λυκείου. Ομοίως για τον κλάδο ΔΕ Πληροφορικής, τον κλάδο ΔΕ Ξεναγών κ.λπ. Σε καμία περίπτωση επομένως το ΠΔ δεν εξισώνει τη μεταλυκειακή εκπαίδευση με το Λύκειο. Και σε καμία περίπτωση δεν μιλάμε για κίνηση που στοχοποιεί τους καλλιτέχνες. Ισχύει οριζόντια.

Σε κάθε περίπτωση, στο Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων οι τίτλοι σπουδών των δραματικών σχολών είναι από το 2015 στο επίπεδο 5, το απολυτήριο Λυκείου στο επίπεδο 4 και εκεί έχουν παραμείνει.

5. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε λύσει τα θέματα των καλλιτεχνών

Τον Δεκέμβριο 2017, επί ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία, μεταξύ άλλων, έλεγε ότι «οι καλλιτέχνες να βρίσκονται σε ένα επαγγελματικό αδιέξοδο, αφού αντιμετωπίζονται ως απόφοιτοι λυκείου, ενώ έχουν ξοδέψει πολλά χρόνια και πολύ χρήμα σε καλλιτεχνικές σχολές».

Για το ίδιο θέμα εξάλλου οι καλλιτέχνες έκαναν και παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το Υπουργείο Παιδείας στις 24 Ιανουαρίου 2018.
Στις 30 Ιανουαρίου 2023 η πρώην Υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά επισήμανε αυτοκριτικά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να διευθετήσει το ζήτημα.

6. Οι ηθοποιοί ήταν στη βαθμίδα ΤΕ και έπεσαν στην ΔΕ με το ΠΔ

Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Η διεκδίκηση για την οποία διαμαρτύρονταν και επί ΣΥΡΙΖΑ ήταν «η ισοτίμηση των τίτλων σπουδών από τις ιδιωτικές και δημόσιες καλλιτεχνικές σχολές, που αποκτήθηκαν έως το 2003, με τους τίτλους σπουδών που χορηγούσαν έως το 2003 τα ΤΕΙ.» (βλ. ανακοίνωση ΠΟΘΑ, 18 Δεκεμβρίου 2017), κάτι που συνέβη το 2018. Ούτε αυτό άλλαξε με το ΠΔ.
Επίσης, όλο αυτό αφορά καλλιτέχνες που θα ήθελαν να προσληφθούν στο Δημόσιο σε μη καλλιτεχνικές θέσεις και μόνο, αλλά και εκεί δεν αλλάζει κάτι.

7. Η Κυβέρνηση δεν ήθελε να βάλει τους καλλιτέχνες σε βαθμίδα

Η ρύθμιση ισοτίμησης με ΤΕ, στην οποία προχώρησε η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2018 αφορούσε τίτλους σπουδών από ιδιωτικές και δημόσιες καλλιτεχνικές σχολές μόνο όσων αποφοίτησαν μέχρι τον Ιούνιο του 2003. Δηλαδή, δεν προέβλεψε κάτι για όσους αποφοίτησαν από το 2003 ως το 2018. Ο λόγος είναι ότι το 2003 καταργήθηκαν τα ΤΕΙ και άρα το σημείο αναφοράς τυχόν αντιστοίχισης. Αυτός ο λόγος δεν έχει εκλείψει.

Επίσης, όλο αυτό αφορά καλλιτέχνες που θα ήθελαν να προσληφθούν στο Δημόσιο σε μη καλλιτεχνικές θέσεις και μόνο, καθώς για καλλιτεχνικό έργο δεν προκηρύσσονται θέσεις ΔΕ, ΤΕ ή ΠΕ.

8. Με το ΠΔ δημιουργήθηκε κλάδος βαθμίδας ΔΕ σε καλλιτεχνικά επαγγέλματα για πρώτη φορά

Η αποτύπωση που έκανε το Υπουργείο Εσωτερικών δείχνει ότι την τελευταία εικοσαετία, πριν το ΠΔ δηλαδή, είχαν δημιουργηθεί μεταξύ άλλων οι εξής κλάδοι:

1. ΔΕ ΘΕΑΤΡΟΥ
   2. ΔΕ ΗΘΟΠΟΙΩΝ
   3. ΔΕ ΗΘΟΠΟΙΩΝ-ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗΣ
   4. ΔΕ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΘΕΑΤΡΟΥ – ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
   5. ΔΕ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
   6. ΔΕ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗΣ
   7. ΔΕ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΩΝ ΘΕΑΤΡΟΥ
   8. ΔΕ ΘΕΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ

Οι περισσότεροι δημιουργήθηκαν προσωποπαγώς.

9. Το ΠΔ μετέβαλε τον τρόπο πρόσληψης καλλιτεχνών στο Δημόσιο

Το 2021 ψηφίστηκε ο Ν.4765/2021 με τίτλο «Εκσυγχρονισμός του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα και ενίσχυση του Ανώτατου  Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) και λοιπές διατάξεις». Στον Νόμο αυτό, στο άρθρο 2, παράγραφος 2, περίπτωση  η, αναφέρεται ότι «Δεν υπάγονται τις διατάξεις των Μερών Β’ (ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΜΕ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΓΡΑΠΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ) και Γ’ (ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ):

η. Οι λογοτέχνες, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι για απασχολήσεις που προσιδιάζουν στην ιδιότητά τις, το επιστημονικό προσωπικό και τεχνίτες υψηλής εξειδίκευσης για έργα έρευνας, αναστήλωσης, αποκατάστασης, συντήρησης και διαμόρφωσης μνημείων και έργων τέχνης, το ανειδίκευτο εργατοτεχνικό προσωπικό και οι σχεδιαστές που απασχολούνται σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, καθώς και το καλλιτεχνικό, τεχνικό ή βοηθητικό προσωπικό, πλην διοικητικού προσωπικού, που είναι αναγκαίο για την προετοιμασία και την παρουσίαση των έργων ή συναυλιών στο πλαίσιο εγκεκριμένου καλλιτεχνικού προγράμματος, σύμφωνα με τα άρθρα 81 και 82 του ν. 1958/1991 (Α’ 122), την παρ. 3 του άρθρου 21 του ν. 2026/1992 (Α’ 43) και την παρ. Δ3 του άρθρου 69 του ν. 2065/1992 (Α’ 113).»

Αυτό ίσχυε και πριν το ΠΔ και εξακολουθεί να ισχύει και τώρα. Είναι σαφές λοιπόν ότι οι καλλιτέχνες εξαιρούνται από τις κλασικές διαδικασίες ΑΣΕΠ. Μέσω ΑΣΕΠ θα πάνε μόνο καλλιτέχνες που θέλουν να διεκδικήσουν θέσεις μη καλλιτεχνικές στο Δημόσιο που ζητούν καλλιτέχνες.

Για παράδειγμα, σε πρόσκληση για ηθοποιούς που έβγαλε στις 25 Ιανουαρίου 2023, δηλαδή μετά το ΠΔ, το Εθνικό Θέατρο αναφέρεται ως διαδικασία επιλογής η ακρόαση (οντισιόν) ενώ πουθενά στην πρόσκληση δεν αναφέρεται συγκεκριμένη βαθμίδα τίτλου σπουδών ως προϋπόθεση συμμετοχής.

10. Το ΠΔ συρρικνώνει τον μισθό των καλλιτεχνών

Ο Ν.4354/2015 με τίτλο «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» αποτυπώνει μεταξύ άλλων και τις προβλέψεις για το ενιαίο μισθολόγιο. Όμως οι καλλιτέχνες εξαιρούνται όπως αναφέρεται στο άρθρο 22 του νόμου, το οποίο στην παράγραφο 6 αναφέρει:

«6.α. Οι κάθε είδους αποδοχές του καλλιτεχνικού προσωπικού των νομικών προσώπων δημόσιου (Ν.Π.Δ.Δ.) και ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) καθορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργού.»

Αυτό το άρθρο σήμερα η Κυβέρνηση το επεκτείνει ώστε να καταλαμβάνει και τους Δήμους (ΟΤΑ) έτσι ώστε να πληρώνονται δίκαια.

11. Με το ΠΔ καταργούνται ειδικές μισθολογικές και άλλες ρυθμίσεις που ίσχυαν για καλλιτέχνες

Το ΠΔ δεν καταργεί καμία τέτοια ρύθμιση.

12. Οι καλλιτέχνες, μέχρι το ΠΔ απασχολούνταν σε όλους τους κλάδους του Δημοσίου σε όποια θέση ήθελαν, αλλά πια δεν θα μπορούν

Για να διεκδικήσει κάποιος μία μη καλλιτεχνική θέση πρέπει να δώσει εξετάσεις μέσω ΑΣΕΠ. Επίσης θα πρέπει να έχει προκηρυχθεί αυτή η θέση και θα πρέπει ο φορέας που τη ζητάει να προδιαγράφει και τι προφίλ υποψηφίου αναζητά βάσει σπουδών. Συνήθως για μη καλλιτεχνικές θέσεις δεν προβλέπεται να ζητούν καλλιτεχνικό τίτλο σπουδών.

Υπάρχουν βέβαια λίγες (κάτω από 100) τέτοιες θέσεις σε όλο το Δημόσιο, αλλά είναι προσωποπαγείς, με άλλα λόγια δεν εξυπηρετούν συγκεκριμένη ανάγκη του φορέα στον οποίο υπάρχουν, αλλά αντανακλούν την επιθυμία του φορέα να προσλάβει ένα συγκεκριμένο άτομο.

13. Το ΠΔ αφαιρεί τη δυνατότητα από τους καλλιτέχνες να διδάξουν σε σχολεία, αλλά και να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς προκήρυξης θέσεων του Υπουργείου Παιδείας

Το Υπουργείο Παιδείας έχει δικό του προσοντολόγιο το οποίο δεν επηρεάζεται από το ΠΔ, ούτε συνδέεται με αυτό.

14. Με το ΠΔ δεν θα μπορούν ηθοποιοί να διεκδικούν διευθυντικές θέσεις (π.χ. σε φορείς του ΥΠΠΟΑ ή σε ΔΗΠΕΘΕ)

Για τις διευθυντικές θέσεις ακολουθείται εντελώς διαφορετική διαδικασία και προφανώς ηθοποιοί αλλά και χορευτές και μουσικοί μπορούν να τις διεκδικήσουν, όπως εξάλλου ισχύει και τώρα.

15. Μετά το ΠΔ, οι θεατρικοί, τηλεοπτικοί και κινηματογραφικοί παραγωγοί στον ιδιωτικό τομέα μείωσαν τους μισθούς των ηθοποιών γιατί τους θεωρούν αποφοίτους Λυκείου

Δεν έχει υπάρξει καμία τέτοια ένδειξη ή καταγγελία.

16. Το ΠΔ ευνοεί τους καλλιτέχνες απόφοιτους ιδιωτικών κολλεγίων

Οι σπουδές στις παραστατικές τέχνες εδώ και δεκαετίες είναι κυρίως ιδιωτικές. Π.χ. υπάρχουν 2 κρατικές δραματικές σχολές και 24 ιδιωτικές. Οι περισσότεροι ηθοποιοί εκ των πραγμάτων είναι απόφοιτοι ιδιωτικών σχολών. Ο Κλέων Γρηγοριάδης, ο ηθοποιός και βουλευτής του ΜέΡΑ25, ο ίδιος που έχει δηλώσει «είχα την τύχη να γίνω διάσημος από πάρα πολύ νωρίς και να αμείβομαι πλουσιοπάροχα, οπότε δεν είχα ανάγκη να γίνω βουλευτής για τα χρήματα. Η αποζημίωση του βουλευτή είναι 5.000 ευρώ το μήνα, όμως, εγώ έβγαζα περισσότερα, υπήρξε εποχή που έβγαζα τόσα χρήματα την ημέρα», είναι απόφοιτος μίας πολύ καλής ιδιωτικής δραματικής σχολής.

Ο Πρωθυπουργός εξάλλου εξήγγειλε την ίδρυση κρατικών σχολών παραστατικών τεχνών. Και φυσικά το άρθρο 16 του Συντάγματος απαγορεύει στην Ελλάδα την ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση. Και τέλος, το ΠΔ δεν έχει να κάνει με ακαδημαϊκά ζητήματα.

17. Υπάρχουν ήδη παραστατικές τέχνες πανεπιστημιακού επιπέδου στην Ελλάδα;

Το Τμήμα Θεάτρου στο ΑΠΘ έχει και κατεύθυνση Υποκριτικής. Όμως, ουσιαστικά, για δεκαετίες υπάρχουν δύο παράλληλα εκπαιδευτικά συστήματα στις παραστατικές τέχνες που λειτουργούν ασύνδετα μεταξύ τους. Αυτή τη στρέβλωση θέλει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει και για αυτό ανακοινώθηκε και ένας οδικός χάρτης για το 2025.

18. Ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε νομοθετικές παρεμβάσεις, για να ακυρώσει στην πράξη το ΠΔ

Από τις παραπάνω απαντήσεις είναι σαφές ότι το ΠΔ δεν άλλαζε κάτι. Όμως είναι σημαντικό να μην υπάρχουν αμφιβολίες όχι μόνο στους καλλιτέχνες αλλά και στους φορείς του Δημοσίου. Για αυτόν τον λόγο αυτό αποτυπώνεται πλέον και νομοθετικά.

19. Η Κυβέρνηση πετσόκοψε τις επιχορηγήσεις στον πολιτισμό

Παρατίθενται τα ποσά των επιχορηγήσεων σύγχρονου πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ ανά έτος

Έτος
Ψηφισμένος προϋπολογισμός
2015
487.700 €
2016
770.231 €
2017
2.302.406 €
2018
3.114.455 €
2019
3.083.476 €
2020
9.752.406 €
2021
11.431.120 €
2022
4,700,000 €
2023
8,000,000 €

Ακόμα και το μικρότερο ύψος επιχορήγησης αυτής της κυβέρνησης είναι υψηλότερο από το μεγαλύτερο οποιασδήποτε χρονιάς επί ΣΥΡΙΖΑ.

20. Ο προϋπολογισμός του ΥΠΠΟΑ είναι κατά €5 εκατ. μικρότερος από τον τελευταίο προϋπολογισμό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ

O Fabien Perrier, αρθρογράφος της εφημερίδας Libération και βιογράφος του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, σε άρθρο του στις 20 Ιανουαρίου ανέφερε ότι ο προϋπολογισμός του ΥΠΠΟΑ το 2023 είναι ανεβασμένος κατά €1,9 εκατομμύρια σε σχέση με το 2022 αλλά υπολείπεται κατά €5 εκατομμύρια εκείνου της προηγούμενης κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ).

Παρατίθενται οι ψηφισμένοι προϋπολογισμοί για το ΥΠΠΟΑ.

Έτος
Ψηφισμένος προϋπολογισμός
2015
289,840,000 €
2016
281,000,000 €
2017
296,500,000 €
2018
298,490,000 €
2019
305,000,000 €
2020
300,200,000 €
2021
324,100,000 €
2022
337,553,000 €
2023
339,969,000 €

Ο προϋπολογισμός του 2023 είναι €35 εκατομμύρια υψηλότερος του προϋπολογισμού του 2019.