Το βιβλίο «Η ανθρώπινη Δράση» του Λούντβιχ φον Μίζες, το πελατειακό κράτος και οι προϋποθέσεις για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία.
Το περίφημο βιβλίο του Λούντβιχ φον Μίζες «Η ανθρώπινη Δράση» δεν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά, προφανώς διότι κρίθηκε «νεοφιλελεύθερο». Επίσης, είναι ένα βιβλίο που εξηγεί γιατί η δημιουργία πελατειακών σχέσεων σε μια κοινωνία είναι πηγή παρακμής και οικονομικής στασιμότητας. Να όμως που στη σημερινή ελληνική συγκυρία αυτό το βιβλίο θα ήταν εξόχως επίκαιρο. Την ώρα που γίνεται λόγος για το κοινοτικό Ταμείο Ανάκαμψης, κάποιοι βλέπουν άφθονο χρήμα και στρώνουν τραπέζι. Οι σειρήνες της διαπλοκής και του πελατειακού συστήματος στην Ελλάδα «της κρίσης» πιστεύουν ότι δεν πρόκειται ποτέ να σιγήσουν. Τουναντίον, όσο η πραγματικότητα θα γίνεται πιο σκληρή και πιο απαιτητική, τόσο οι φορείς της διαπλοκής θα κάνουν θόρυβο και θα παραπλανούν. Αυτός είναι και ο λόγος που οι δυνάμεις του ζόφου πολεμούν λυσσωδώς τη γνώση. Η παιδεία είναι ο μεγάλος τους εχθρός. Η γνώση και η συνακόλουθη κριτική σκέψη αποτελούν τις πιο βασικές προϋποθέσεις για δημοκρατία, ανάπτυξη και ευημερία.
Συμβαίνει ωστόσο, οι άνθρωποι της παρακμής να θέλουν κοπάδια απέναντί τους τα οποία βαφτίζουν «λαό» στο όνομα του οποίου μπορούν να διαπράττουν απάτες, εγκλήματα και άλλα ανομήματα.
Η ανθρώπινη δράση όμως, ως κορυφαίος συντελεστής ατομικής αρχικά και στη συνέχεια συλλογικής ανάπτυξης και ευημερίας, προϋποθέτει ελεύθερους, υπεύθυνους και σκεπτόμενους πολίτες, ικανούς να αναλαμβάνουν οι ίδιοι την τύχη τους στα χέρια τους, στο πλαίσιο, όμως, μιας κοινωνίας όπου ισχύουν και εφαρμόζονται κανόνες δικαίου. Υπό αυτή την έννοια, ο φιλελευθερισμός δεν είναι μια απλή πολιτική έννοια. Είναι επίσης μια φιλοσοφική προσέγγιση που απελευθερώνει το άτομο μέσω της προσωπικής ευθύνης.
Από την πλευρά του, ο πολιτισμός εδράζεται στη γνώση. Υπάρχουν όμως δύο μορφές γνώσεως. Η επιστημονική αφενός, η οποία επιτρέπει να κατανοούμε πώς κινείται ο κόσμος και με ποιον τρόπο οικοδομούνται θεσμοί και καταστάσεις και, αφετέρου, η ελεύθερη, που προωθεί την κριτική σκέψη και την ατομική δημιουργία.
Γίνεται ταυτοχρόνως αυτονόητο ότι η επιστήμη και η ανάπτυξή της προϋποθέτουν την ανθρώπινη ελευθερία. Χωρίς την τελευταία, ο Κοπέρνικος, ο Γαλιλαίος, ο Νεύτων, ο Δαρβίνος, δεν θα είχαν υπάρξει ποτέ και οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι δεν θα είχαν ποτέ θεμελιώσει τον ορθά λόγο τοποθετώντας τον μύθο στο περιθώριο. Περιττό ίσως να προσθέσουμε ότι, χωρίς την ελευθερία του λόγου και του σκέπτεσθαι, το Facebook, για παράδειγμα, θα ήταν επίσης ανύπαρκτο. Υποθέτουμε δε ότι στις ολοκληρωτικές κοινωνίες της λογοκρισίας και της ιδεολογικής απάτης, θα ήταν αδιανόητη η δημιουργία και ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας και των (social media.
Σίγουρα ο αναγνώστης μας θα αναρωτιέται ποια σχέση έχουν όλες αυτές οι θεωρητικές θέσεις και απόψεις με την Ελλάδα, που είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλων των κορυφαίων φιλελεύθερων θεσμών του δυτικού κόσμου.
Τα τελευταία πενήντα χρόνια, στην Ελλάδα της πλαστής ευημερίας με δανεικά, κυριάρχησαν αντιφιλελεύθερες, αντιδυτικές και αντιπαραγωγικές ιδέες, που εκ των πραγμάτων επέφεραν την κρίση και την πτώχευση. Κάποιοι θέλουν να διαιωνίσουν αυτό το παράλογο ιδεολογικό σύστημα και τις πρακτικές προεκτάσεις του, που από το 1980 και μετά, απορρόφησε πάνω από 1.400 δις ευρώ σε επιδοτήσεις και δάνεια και το μόνο που κατάφερε ήταν να… πτωχεύσει. Αυτό είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα….Το οποίο για να αντιμετωπισθεί θα πρέπει όλοι να καταλάβουμε ποια είναι η αξία της ατομικής δράσης ως εργαλείου ατομικής ευθύνης.
16°
