Σταϊκούρα, δώσ' τα όλα

Καταλαβαίνω τις προεκλογικές ανάγκες της κυβέρνησης και τον μεγάλο πειρασμό να τις ικανοποιήσει, αλλά νομίζω ότι η ιστορία με το μοίρασμα επιδομάτων έχει παρατραβήξει. Κανείς, που έχει μυαλό, δεν πίστεψε ποτέ ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι μια κυβέρνηση «νεοφιλελεύθερη» (ό,τι κι αν σημαίνει ο όρος αυτός) αλλά δεν είμαι βέβαιος αν υπάρχουν πολλοί που ικανοποιούνται από την μετατροπή της σε μια παλαιοπασοκικού τύπου κυβέρνηση που μοιράζει επιδόματα αδιακρίτως με τρόπο που κάνει το «λεφτά υπάρχουν» του Γεωργίου Ανδρέα Παπανδρέου να μοιάζει υπόσχεση για σφιχτή οικονομική πολιτική. Έτσι κι αλλιώς, η όποια δυσαρέσκεια θα έχει πάντα να αναμετρηθεί με το τρομακτικό ενδεχόμενο της Δεύτερης Φοράς Αριστεράς. 

Και δεν μιλάω για σκληροπυρηνικούς θατσερικούς (δηλαδή για θαυμαστές μιας πολιτικού που εξελέγη τρεις συνεχόμενες φορές πρωθυπουργός), αλλά για ανθρώπους που καταλαβαίνουν ότι η κουβαρντάδικη επιδοματική πολιτική είναι μια από τις ρίζες του προβλήματος από το οποίο υποτίθεται ότι είχε σκοπό να μας απαλλάξει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όχι μόνο για οικονομικούς αλλά και για (και ίσως κυρίως για) εκπαιδευτικούς λόγους.

Δεν χρειάζεται κανείς να ανατρέξει στο ρητό «δώσε σε έναν πεινασμένο ένα ψάρι και θα χορτάσει για μια μέρα, μάθε τον να ψαρεύει και δεν θα ξαναπεινάσει ποτέ» για να καταλάβει ότι τα επιδόματα είναι μπαλώματα που όχι απλώς θα ξηλωθούν σύντομα αλλά που δυσκολεύουν και το ράψιμο ενός καινούργιου ρούχου που τόσο ανάγκη έχει η χώρα. Από την άλλη, η διαδικασία εκμάθησης ψαρέματος απαιτεί κατάλληλους δασκάλους, κόπο και σοβαρούς μαθητές οπότε (και με δεδομένο ότι η βασική δουλειά ενός πολιτικού είναι να εκλεγεί και μετά να επανεκλεγεί) το αδιάκριτο μοίρασμα ψαριών σε νηστικούς και χορτάτους είναι πάντα βολικότερο – τουλάχιστον από εκλογικής απόψεως.

Πέρα από το αρνητικό πολιτικοκοινωνικό αποτύπωμα, το νέο επίδομα (όπως και όλα τα προηγούμενα) είναι και εντελώς άδικο. Εκτός αν κάποιος βρίσκει δίκαιο π.χ. μια οικογένεια τεσσάρων ατόμων με ιδιόκτητο σπίτι να λαμβάνει το ίδιο επίδομα με μια οικογένεια τεσσάρων ατόμων που είναι στο νοίκι. Ή αν βρίσκει δίκαιο να παίρνει επίδομα όποιος φοροδιαφεύγοντας εμφανίζει μικρότερο εισόδημα από το πραγματικό του. Ένα ανδρόγυνο με δύο παιδιά και εισόδημα 35.000 ευρώ που δίνει νοίκι 700 ευρώ το μήνα κάθε άλλο παρά ευκατάστατη μπορεί να θεωρηθεί, αλλά αυτή η οικογένεια από τη δήθεν κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης θα εισπράξει ένα ολοστρόγγυλο μηδενικό. Αντιθέτως ένας κύριος ο οποίος ζει σε ιδιόκτητο σπίτι και δηλώνει εισόδημα 16.000 ευρώ όλο και κάτι θα τσιμπήσει (λίγα, αλλά πολύ περισσότερα από το ολοστρόγγυλο μηδενικό της οικογένειας). Ακόμα κι αν ο κύριος είναι ειλικρινής στη δήλωσή του η αδικία είναι μάλλον προφανής.

Και σα να μην έφτανε η σπατάλη, σα να μην έφτανε η αδικία, έρχεται και το απολύτως υποτιμητικό για την νοημοσύνη μας επιχείρημα σύμφωνα με το οποίο «το ποσό των 650.000.000 που θα διατεθεί για το επίδομα προέρχεται από τη φορολόγηση των διυλιστηρίων και δεν θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό». Λες και κανείς δεν μπορεί να καταλάβει ότι αυτά τα 650.000.000 είναι φορολογικά έσοδα, ανήκουν στο δημόσιο (το κοινό μας δηλαδή) ταμείο και θα μπορούσαν να ελαφρύνουν τον προϋπολογισμό ή να επενδυθούν. Βάζω στοίχημα ότι όλο και κάτι χρησιμότερο θα μπορούσε να γίνει στην κρατική υγεία ή την κρατική παιδεία ή τις κρατικές συγκοινωνίες (δηλαδή σε υπηρεσίες που δεν απευθύνονται στα υψηλότερα εισοδήματα) με 650 εκατομμύρια. 

Για να μην παρεξηγηθώ, όχι μόνο δεν έχω τίποτα εναντίον της ενίσχυσης των ασθενέστερων αλλά την θεωρώ και απολύτως απαραίτητη. Κι αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο μου φαίνεται τόσο λάθος αυτού του τύπου η επιδοματική πολιτική. Μοιράζοντας σε όσο το δυνατόν περισσότερους, βοηθώντας πολλούς (και άρα αρκετούς που δεν έχουν ανάγκη βοήθειας) από λίγο δεν βοηθάς όσο πρέπει αυτούς που έχουν πραγματική ανάγκη. Αλλά όπως και το «Τσοβόλα, δώστα όλα» έτσι και το «Σταϊκούρα, δώστα όλα», πρώτο στόχο δεν έχουν να βοηθήσουν όσους έχουν ανάγκη, αλλά την κυβέρνηση. Και μπράβο της.

ΥΓ – Μπορεί να θεωρώ εντελώς λάθος τις χωρίς μέτρο επιδοτήσεις αντί της βοήθειας σε όσους έχουν ανάγκη και των επενδύσεων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βρίσκω αστείους τους συμπολίτες που εκνευρίζονται επειδή τα 50 ή 70 ευρώ τον μήνα «προσβάλουν την αξιοπρέπειά τους». Αντί να εκνευρίζονται μπορούν πολύ απλά να μην τα εισπράξουν και στη συνέχεια να μας ενημερώσουν για το ποσό με το οποίο η αξιοπρέπειά τους νιώθει καλά.