Politico για «Qatargate» - Εύα Καϊλή: Το πιο σοβαρό σκάνδαλο στις Βρυξέλλες εδώ και χρόνια

Εκτενές αφιέρωμα στο «QatarGate», το φερόμενο ως σκάνδαλο διαφθοράς που πλήττει το Ευρωκοινοβούλιο στο οποίο εμπλέκεται και η Εύα Καϊλή, κάνει το Politico. Οι παρατηρητές λένε ότι θα μπορούσε να είναι το «πιο σοβαρό», «πιο συγκλονιστικό», «πιο κατάφωρο» σκάνδαλο διαφθοράς που έχει πλήξει τις Βρυξέλλες εδώ και χρόνια. Σε μια σειρά από τουλάχιστον 16 εφόδους της βελγικής ομοσπονδιακής αστυνομίας την Παρασκευή συνελήφθησαν πέντε άτομα που, όπως είπε, είχαν διαπράξει «αδικήματα εγκληματικής οργάνωσης, διαφθοράς και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες». Από τις πρωινές έρευνες βρέθηκαν 600.000 ευρώ σε μετρητά, καθώς και τηλέφωνα και υπολογιστές.

Αρχικά, οι ένοχοι δεν ήταν μεγάλα ονόματα για τα δεδομένα των Βρυξελλών: Ένα πρώην μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μερικοί κοινοβουλευτικοί βοηθοί και ένας επικεφαλής συνδικαλιστικής οργάνωσης, όλοι τους φέρονται να έπαιρναν λεφτά για το Κατάρ που φιλοξενεί το Παγκόσμιο Κύπελλο. Αλλά για ποιο σκοπό, πραγματικά; Ορισμένοι αμφισβήτησαν αν -αν οι κατηγορίες ήταν αληθινές- η Ντόχα είχε πραγματικά κάνει μια έξυπνη επένδυση.

Μέχρι το βράδυ, ωστόσο, ήταν σαφές ότι δεν επρόκειτο απλώς για μια ιστορία κάποιων που δεν είχαν και δεν ήθελαν να γεμίσουν τις τσέπες τους. Η Εύα Καϊλή αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ένθερμη υπερασπίστρια της Ντόχα, τέθηκε υπό αστυνομική κράτηση, σύμφωνα με την ομοσπονδιακή αστυνομία του Βελγίου. Η υπόθεση επικεντρώνεται επίσης γύρω από μια ΜΚΟ που, μέχρι πρόσφατα, μετρούσε μεταξύ των μελών του διοικητικού της συμβουλίου μερικές από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της αριστερής πολιτικής.

Politico: Ποια είναι η Εύα Καϊλή;

Ως ένας από τους 14 αντιπροέδρους του Κοινοβουλίου, η Καϊλή είναι ένας από τους πιο ισχυρούς παράγοντες του θεσμού - και ως πρώην παρουσιάστρια ειδήσεων με καθεστώς διασημότητας στη γενέτειρά της Ελλάδα, μια από τις πιο γοητευτικές προσωπικότητες των Βρυξελλών.

Αλλά η Καϊλή έχει επίσης αναδειχθεί ως μία από τις πιο ηχηρές υπερασπίστριες του Κατάρ. Πρόσφατα αποκάλεσε τη χώρα «πρωτοπόρο στα εργασιακά δικαιώματα» μετά τη συνάντησή της με τον υπουργό Εργασίας της χώρας, παρά τις έντονες διεθνείς ανησυχίες για τις συνθήκες που επικρατούν για τους εργάτες κατασκευής του σταδίου. Μέλος του κεντροαριστερού κόμματος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), το χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνει ειδικές αρμοδιότητες που σχετίζονται με τη Μέση Ανατολή.

Ο σύντροφος της Φρανσέσκο Τζορτζι έχει επίσης συλληφθεί, σύμφωνα με την αστυνομία και άτομα με άμεση γνώση. Είναι σύμβουλος για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - και ιδρυτής μιας ΜΚΟ με την ονομασία Fight Impunity, η οποία στοχεύει στην προώθηση της «λογοδοσίας ως κεντρικού πυλώνα της αρχιτεκτονικής της διεθνούς δικαιοσύνης».

Πώς υποστήριζε το Κατάρ;

Η Καϊλή ήταν αναμφισβήτητα ο «πρύτανης»της (σημαντικής ομάδας) υπερασπιστών της Ντόχα στο S&D.  Στις 24 Νοεμβρίου, για παράδειγμα, καθώς η ολομέλεια ενέκρινε ένα ψήφισμα «που εκφράζει τη λύπη για τους θανάτους χιλιάδων μεταναστών εργατών», η Καϊλή  πήρε το λόγο για να επαινέσει την «ιστορική μεταμόρφωση» του Κατάρ που προκάλεσε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου. Ομοίως, πριν από 10 ημέρες, εμφανίστηκε για να ψηφίσει υπέρ της απελευθέρωσης της βίζας για το Κατάρ και το Κουβέιτ στην επιτροπή δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων του Κοινοβουλίου - παρόλο που δεν είναι μέλος της επιτροπής.

Η Καϊλή αποξένωσε επίσης τους ευρωβουλευτές σε μια επιτροπή αφιερωμένη στη Μέση Ανατολή, όταν πραγματοποίησε το δικό της ταξίδι αφού η Ντόχα ακύρωσε την επίσκεψη της ομάδας. Η Αντιπροσωπεία του Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με την Αραβική Χερσόνησο (DARP) σχεδίαζε να μεταβεί στο Κατάρ λίγο πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο του Νοεμβρίου, για να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις του τουρνουά και να παρατηρήσει τις αλλαγές στην εργατική νομοθεσία.

Με προειδοποίηση μόλις ενός μήνα, ωστόσο, η συμβουλευτική συνέλευση του Κατάρ, γνωστή ως Συμβούλιο της Σούρα, ζήτησε την αναβολή της επίσκεψης. Αντ' αυτού, η Καϊλή  πήγε στο Κατάρ την εβδομάδα που υποτίθεται ότι θα βρισκόταν εκεί η πλήρης αντιπροσωπεία - και απέδωσε επαίνους για τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις του εμιράτου. Σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο, δήλωσε ότι βρισκόταν εκεί εκπροσωπώντας 500 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες που βλέπουν την πρόοδο της χώρας να αντιπροσωπεύει κοινές αξίες.

«Πήγε πίσω από την πλάτη μας», είπε η ευρωβουλευτής Χάνα Νιούμαν από την Γερμανία τονίζοντας πως η Καϊλή πήγε μόνη της αντί με μία οργανωμένη ομάδα που θα είχε όλες τις θέσεις «για να κάνει δηλώσεις λιγότερο επικριτικές». Παρά τις συνεχείς κλήσεις στο κινητό της Καϊλή, η Νιούμαν ανέφερε πως ποτέ δεν της απάντησε πίσω… «Αν αποδειχθούν οι κατηγορίες για όλους τους εμπλεκόμενους στην υπόθεση, θα πρόκειται για την πιο κραυγαλέα υπόθεση υποτιθέμενης διαφθοράς που έχει δει το Κοινοβούλιο εδώ και χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής της Διεθνούς Διαφάνειας, Μισιέλ φαν Χούλτεν.

Ο Αλμπέρτο Αλεμάνο, καθηγητής Νομικής στο HEC Paris, το χαρακτήρισε «το πιο συγκλονιστικό σκάνδαλο ακεραιότητας στην ιστορία της ΕΕ».

Ποιος άλλος εμπλέκεται;

Ο Παντζέρι, ένας Ιταλός πρώην ευρωβουλευτής, επίσης από το S&D, ήταν μεταξύ των συλληφθέντων το πρωί της Παρασκευής. Μέχρι το βράδυ, η σύζυγος και η κόρη του είχαν επίσης συλληφθεί από την ιταλική αστυνομία. Το ένταλμα σύλληψής τους, το οποίο είδε το POLITICO, κατηγορούσε τον Παντζέρι ότι «παρενέβαινε πολιτικά σε μέλη που εργάζονταν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς όφελος του Κατάρ και του Μαρόκου». Οι πρώην κοινοβουλευτικοί βοηθοί, ιδίως όσοι έχουν δεσμούς με την οργάνωση Fight Impunity, βρίσκονται επίσης υπό έλεγχο. Εκτός από τη σύλληψη του Τζόρτζι η αστυνομία σφράγισε επίσης το γραφείο ενός άλλου κοινοβουλευτικού βοηθού που εργαζόταν για την Fight Impunity, ο οποίος επί του παρόντος υπηρετεί ως βοηθός της βελγικής ευρωβουλευτού Μαρί Αρένα.

Η Aρένα η οποία κληρονόμησε την προεδρία της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Παντζέρι και συνεργάζεται στενά με την Fight Impunity, επιβεβαίωσε ότι το γραφείο του βοηθού της ήταν σφραγισμένο. Η Αρένα δήλωσε ότι η ίδια δεν έχει ανακριθεί από την αστυνομία.

Η Έμα Μπονίνο πρώην φιλελεύθερη ευρωβουλευτής και υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, ίδρυσε το No Peace Without Justice. Αναφέρεται ως επίτιμο μέλος του διοικητικού συμβουλίου της οργάνωσης Fight Impunity (Καταπολέμηση της ατιμωρησίας). Σε ένδειξη των διασυνδέσεων του παντζέρι, ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας Μπερνάρ Καζενεβ και ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος αναφέρονται επίσης ως επίτιμα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. Ο Καζενεβ και ο Αβραμόπουλος δεν ανταποκρίθηκαν στο αίτημα του Politico για σχόλιο. 

Ένα άλλο κορυφαίο όνομα στο τιμητικό συμβούλιο του Fight Impunity, η πρώην επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, παραιτήθηκε από το συμβούλιο το πρωί του Σαββάτου, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Κολλεγίου της Ευρώπης, του οποίου η Μογκερίνι είναι τώρα πρύτανης.

Τι θα γίνει τώρα -Τα επόμενα βήματα

Η Επιτροπή πρόκειται να προτείνει ένα ανεξάρτητο όργανο δεοντολογίας που θα ισχύει για όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα διαθέτει αρμοδιότητα διερεύνησης ή επιβολής. Μέλος του Ευρωκοινοβουλίου υποστήριξε ότι οι χώρες που δεν είναι μέρος της ΕΕ θα πρέπει να ακολουθούν τους «σχετικά καλούς κανόνες λόμπι που ισχύουν ήδη» στις Βρυξέλλες. Προς το παρόν, οι χώρες δεν χρειάζεται να εγγραφούν στο μητρώο διαφάνειας ομάδων συμφερόντων της ΕΕ, για παράδειγμα, και οι ευρωβουλευτές δεν χρειάζεται να αναφέρουν αυτές τις επαφές.

Παράλληλα, το S&D ζήτησε να τεθεί σε αναμονή η πρόταση για την απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας για το Κατάρ μετά τις τελευταίες εξελίξεις, ενώ ο εισηγητής των Πρασίνων είπε ότι θα καταψηφίσει το μέτρο εάν έρθει σε ψηφοφορία την επόμενη εβδομάδα.

Επίσης, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου σχεδίαζε να μεταβεί στη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ τις επόμενες εβδομάδες, αλλά το σκάνδαλο με το Κατάρ θα φέρει αναβολή του ταξιδιού.

Η Καϊλή έχει ήδη διαγραφεί από το ΠΑΣΟΚ και το Σοσιαλοδημοκρατικό κόμμα, ενώ αύριο στην Ολομέλεια αναμένεται να ασκηθεί έντονη πίεση στην πρόεδρο του Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα να αφαιρέσει την Καϊλή από τα καθήκοντά της ως αντιπρόεδρος. Παράλληλα, ευρωβουλευτές είναι πιθανό να ζητήσουν να ανακληθεί η βουλευτική της ασυλία.