Οι 9 βασικοί άξονες του προϋπολογισμού 2023

Η κυβέρνηση, μαζί με την επίτευξη της δημοσιονομικής ισορροπίας και τη διατήρηση της αναπτυξιακής πορείας, θα συνεχίσει και θα ενισχύσει τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας, ιδιαίτερα αυτών που τα έχουν περισσότερο ανάγκη, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού του 2023 στη Βουλή.

«Ως κυβέρνηση, έχουμε πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας», υπογράμμισε ο κ. Σταϊκούρας, για το «κύμα ακρίβειας που ροκανίζει το εισόδημα των νοικοκυριών και αυξάνει το κόστος για τις επιχειρήσεις».

Στο κλίμα αυτό, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι βασικοί άξονες του προϋπολογισμού του 2023 έχουν ως εξής:

1ος Άξονας: Μέτρα, ύψους 8,3 δισ. ευρώ (3,5 δισ. ευρώ για νοικοκυριά και 4,8 δισ. ευρώ για επιχειρήσεις), με στόχο την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Μέτρα, όπως είναι:

• Η επιδότηση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
• Η επιστροφή του 60% της αύξησης του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για οικιακά τιμολόγια μέσω του power pass και άνω του 80% μέσω των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος.
• Η επιδότηση του 80% της αύξησης του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας σε παροχές αγροτικής χρήσης.

Επιπλέον, για το 2023, έχουν προβλεφθεί πιστώσεις ύψους 1 δισ. ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν -εφόσον χρειαστεί- μελλοντικές δαπάνες της ενεργειακής κρίσης.

2ος Άξονας: Μέτρα, ύψους 2,2 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, επιπλέον του μηχανισμού επιδότησης ρεύματος και φυσικού αερίου.

Μεταξύ άλλων:

• Εφάπαξ ενίσχυση, ύψους 250 ευρώ, τις προσεχείς εβδομάδες, σε 2,3 εκατ. συμπατριωτών μας, χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, δικαιούχους επιδομάτων ΑμεΑ, μακροχρόνια ανέργους, δικαιούχους ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, δικαιούχους επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ.
• Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος, μαζί με την αντίστοιχη εφάπαξ ενίσχυση του Απριλίου, υπερβαίνει τα 800 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων χορήγησής του, καλύπτοντας πλέον 1,3 εκατομμύρια συμπατριώτες μας.
• Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος, τόσο από το επίδομα όσο και από την επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης, υπερβαίνει τα 500 εκατ. ευρώ.
• Επιδότηση 250.000 αγροτών για το αυξημένο κόστος λιπασμάτων, επιδότηση 50.000 κτηνοτρόφων για τις αυξημένες τιμές στις ζωοτροφές, μείωση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές και τα λιπάσματα, και επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης στους αγρότες.
• Χορήγηση προπληρωμένης κάρτας για αγορά καυσίμων κίνησης, επιδότηση πετρελαίου κίνησης και επέκταση του μειωμένου ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στα γυμναστήρια, στις σχολές χορού, στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στο τουριστικό πακέτο.

3ος Άξονας: Μέτρα, ύψους 1,7 δισ. ευρώ, για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων.

Μέτρα, όπως είναι:

• Η νέα, τρίτη, αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
• Η μονιμοποίηση της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών, αυξάνοντας το διαθέσιμο εισόδημα 2,2 εκατ. εργαζομένων και μειώνοντας το μισθολογικό βάρος των επιχειρήσεων.
• Η μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για 1,2 εκατ. εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα.
• Η απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος για επιτηδευματίες και μικρές επιχειρήσεις, υπό όρους αύξησης του μέσου ετήσιου αριθμού εργαζομένων πλήρους απασχόλησης.
• Τα κίνητρα μετατροπής συμβάσεων μερικής απασχόλησης σε πλήρη απασχόληση, με απαλλαγή ποσοστού ασφαλιστικών εισφορών.
• Η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα, από τους 6 στους 9 μήνες.

4ος Άξονας: Μέτρα, ύψους 355 εκατ. ευρώ, για τους δημοσίους υπαλλήλους.

Μέτρα, όπως είναι:

• Η μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για 500.000 δημοσίους υπαλλήλους.
• Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.
• Η διευθέτηση παγίων μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων.
• Η αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των γιατρών του ΕΣΥ.

5ος Άξονας: Μόνιμα μέτρα, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, για τους συνταξιούχους.

Με την αύξηση κατά 7,75% των κύριων συντάξεων το 2023, η πρώτη ύστερα από 12 χρόνια. Και με την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε 1 εκατ. συνταξιούχους.

6ος Άξονας: Πλέγμα μέτρων για την ενίσχυση της κοινωνικής στέγης και της κατοικίας.

Με μέτρα, όπως είναι:

• Η χορήγηση άτοκων ή χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους και νέα ζευγάρια.
• Η κοινωνική αντιπαροχή.
• Η μίσθωση ιδιωτικών κατοικιών του προγράμματος «ΕΣΤΙΑ».
• Το Πρόγραμμα «Ανακαινίζω/Εξοικονομώ» για κενά σπίτια.
• Η πολεοδομική χρήση «Κοινωνική Κατοικία».
• Η ανάκληση παραχωρήσεων δημοσίων ακινήτων που δεν έχουν εκπληρώσει τον σκοπό της παραχώρησης.
• Η ταχεία διαδικασία καθορισμού αποζημίωσης για ρυμοτομούμενα ακίνητα, όπου εμπλέκεται το Δημόσιο.

Παράλληλα, με διατάξεις που εισάγονται αυτές τις ημέρες στη Βουλή:

• Παρατείνεται, μέχρι τέλος 2024, η δυνατότητα υπαγωγής στο καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ στα ακίνητα.
• Παρατείνεται, μέχρι τέλος 2024, η μη επιβάρυνση με ΦΠΑ της παράδοσης των ιδιοκτησιών, μέχρι τέλος 2024.
• Παρατείνεται, για δύο επιπλέον έτη, η έκπτωση φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 40%, για τις δαπάνες που καταβάλλουν οι πολίτες για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων τους.
• Παρατείνεται, για 2 επιπλέον έτη, η αναστολή του φόρου υπεραξίας 15% στις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Στόχοι της στεγαστικής πολιτικής είναι:

• Η μείωση του υψηλού κόστους στέγασης.
• Η αύξηση της ιδιοκατοίκησης νέων.
• Η στήριξη σε νέους και νέα ζευγάρια για στεγαστική αποκατάσταση.
• Ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση παλαιών ακινήτων.
• Η άμβλυνση στρεβλώσεων στη στεγαστική αγορά.
• Η τόνωση της αγοράς ακινήτων.
• Η στήριξη της οικοδομής και της ιδιοκτησίας.
• Και η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.

7ος Άξονας: Μέτρα άσκησης κοινωνικής πολιτικής, με τη στήριξη των πιο ευάλωτων συμπατριωτών μας.

Συνολικά, οι κοινωνικές παροχές είναι αυξημένες κατά 1,6 δισ. ευρώ εφέτος και κατά 456 εκατ. ευρώ του χρόνου.

Με τις δαπάνες του Υπουργείου Υγείας να είναι αυξημένες κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2019, και να ανέρχονται στα 5,2 δισ. ευρώ.

8ος Άξονας: Η βέλτιστη εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Οι δαπάνες του Προγράμματος θα ανέλθουν σε επίπεδα ρεκόρ, στα 12 δισ. ευρώ το 2023, διπλάσιες από το πρόσφατο παρελθόν, εκ των οποίων τα 3,6 δισ. ευρώ είναι από το σκέλος των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Εάν κανείς προσθέσει και τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπονται συνολικές εκροές προς την πραγματική οικονομία ύψους 15,4 δισ. ευρώ εντός του 2023.

9ος Άξονας: Η ενίσχυση της εθνικής άμυνας, με αυξημένες δαπάνες για αγορές οπλικών συστημάτων.

Με δαπάνες για αγορές οπλικών συστημάτων ύψους 5,8 δισ. ευρώ την διετία 2022-2023, έναντι ετήσιας δαπάνης 500 εκατ. ευρώ κατά το πρόσφατο παρελθόν.

Ο Χρήστος Σταϊκούρας χαρακτήρισε τον προϋπολογισμό του 2023, ιστορικό, συμβολικό και κομβικό Προϋπολογισμό: «Ιστορικό, διότι είναι ο πρώτος Προϋπολογισμός τα τελευταία 12 έτη που συζητείται εκτός μνημονιακού προγράμματος αλλά και πλαισίου ενισχυμένης εποπτείας. Συμβολικό, διότι με αυτόν συμπληρώνονται 200 χρόνια από τη σύνταξη του πρώτου υποθετικού λογαριασμού των εσόδων και εξόδων του 1823, που αποτέλεσε τον προπομπό του Κρατικού Προϋπολογισμού. Κομβικό, διότι είναι ο Προϋπολογισμός επιστροφής της χώρας στη δημοσιονομική ευστάθεια».

Ο υπουργός Οικονομικών αφού αναφέρθηκε στις διεθνείς αναταράξεις, την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση, είπε ότι η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται ισχυρά και σταθερά. Προβλέπεται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης 5,6% για το 2022, και 1,8% για το 2023. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, το ΑΕΠ αναμένεται να υπερβεί τα 224 δισ. ευρώ το 2023. Υψηλότερο κατά 45 δισ. ευρώ, ή κατά 25%, από το 2018.

«Αυτό είναι απόδειξη ισχυρής ανάπτυξης», είπε ο υπουργός παραπέμποντας και στις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα αναμένεται να αναπτυχθεί με διπλάσιο ρυθμό έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου το 2022. Και με τριπλάσιο ρυθμό το 2023.

Παράλληλα, όπως επισήμανε, εφέτος εκτιμάται ότι η Ελλάδα θα πετύχει ιστορικό υψηλό στις άμεσες ξένες επενδύσεις και στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Στην ίδια κατεύθυνση δε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα είναι πρωταθλήτρια σε ρυθμό αύξησης επενδύσεων στην Ευρώπη την επόμενη τριετία.

Την ίδια ώρα, όπως σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας, η ανεργία συρρικνώνεται, «η υποχώρηση είναι εμφανής στους νέους ανθρώπους και τις γυναίκες». Αυτό το στοιχείο, είπε ο υπουργός Οικονομικών, μαζί με τη διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού, τις μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας, έχουν ενισχύσει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.

Όπως εξάλλου επισήμανε:

• Τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια των πιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώνονται σε μονοψήφιο ποσοστό του συνόλου των δανείων, ενώ οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων έχουν αυξηθεί σημαντικά.
• Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, ως ποσοστό του ΑΕΠ, εξαιτίας κυρίως της ανάπτυξης των τελευταίων δύο ετών, υποχωρεί εντυπωσιακά.
• Εκτιμάται ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα μειωθεί σημαντικά εφέτος, στο 1,6% του ΑΕΠ, με τα δημόσια οικονομικά να επιστρέφουν σε περιβάλλον πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023.
• Η Ελλάδα βγήκε από την ενισχυμένη εποπτεία, η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που εισήλθε σε αυτό το καθεστώς το 2018. Προχθές μάλιστα δημοσιεύθηκε και η 1η Έκθεση Μεταπρογραμματικής Εποπτείας για την Ελλάδα. Πρόκειται για μία έκθεση-σταθμό, με την οποία ανοίγει και επίσημα ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα μας.
• Η ελληνική οικονομία αναβαθμίστηκε 11 φορές την τελευταία τριετία, παρά τις διαδοχικές κρίσεις, φτάνοντας πλέον μία θέση κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.