Περί ολοκληρωτισμού και άλλων δαιμονίων

Θυμάμαι τις πρώτες μέρες της εισβολής των Ρώσων στην Ουκρανία. Θυμάμαι όλους εκείνους τους «δημοκράτες» και «ανθρωπιστές» που θλίβονταν βεβαίως για τον πόλεμο αλλά ζητούσαν να μην αποσταλούν όπλα και πολεμοφόδια στην Ουκρανία. Μόνο ανθρωπιστική βοήθεια, μόνο σταφίδες. Γιατί αυτοί «ήταν με τον άνθρωπο». Υποθέτω με τον νεκρό άνθρωπο. Διότι χωρίς όπλα και πολεμική τεχνογνωσία από τη Δύση η Ουκρανία, παρόλη την απαράμιλλη και ηρωική αντίσταση του λαού της, πιθανότατα θα είχε τελικά υποταχθεί στη «ρωσική αρκούδα». Ενώ τώρα μπορεί να καυχιέται ότι όχι απλά αμύνθηκε σθεναρά, αλλά ανέκτησε και τη Χερσώνα. Δηλαδή νίκησε.

Αλλά κακά τα ψέματα. Οι ευαίσθητοι εκείνων των ημερών δεν ήταν με τον άνθρωπο. Ήταν με τον Πούτιν και τη Ρωσία του αλλά ντρέπονταν να το πουν. Οι περισσότεροι. Κάποιοι βέβαια δεν το έκρυβαν. Ακόμα και σήμερα, που οι συνθήκες του πολέμου είναι σε όλους γνωστές, που οι ομαδικοί τάφοι αμάχων Ουκρανών είναι επισκέψιμοι, που όλα τα φληναφήματα περί ναζιστών και τάγματος Αζόφ κατέρρευσαν, που οι Ρώσοι υποχώρησαν πίσω από το Δνείπερο στην περιοχή της Χερσώνας, η αγάπη για το καθεστώς Πούτιν δεν κρύβεται. Ούτε και η λύπη για την έκβαση του πολέμου. Διότι η Ρωσία του Πούτιν είναι μοντέλο ζωής για όλους εκείνους που ακόμα νοσταλγούν τον Στάλιν. Και ξέρουν ότι οι καιροί άλλαξαν, Σοβιετία δεν ξαναγίνεται, νέα Γκουλάγκ δεν θα υπάρξουν, αλλά μια «δημοκρατορία», «προοδευτικής» πάντοτε κατεύθυνσης, είναι εφικτή. Εξάλλου αυτός είναι ο άλλος κόσμος που είναι εφικτός, όπως γράφει και το σύνθημα. Ο κόσμος της δουλείας. Ακόμα και σε συνθήκες ΕΕ. «Δημοκρατία» μεν όπου ο λαός όμως «επιμένει» να ψηφίζει τον ίδιο ηγέτη ή το ίδιο κόμμα, συνεχώς. Ως εκ θαύματος. Εντάξει μπορεί και να εξαναγκάζεται. Ελαφρώς.

Πολλοί ερμηνεύουν τον «φιλοπουτινισμό» ως απόρροια του «αντιδυτικισμού». Όπως εξάλλου και τον φιλοϊσλαμισμό. Ευρωπαίοι που ζουν και απολαμβάνουν τα ελέη του δυτικού πολιτισμού μισούν τη Δύση; Δεν νομίζω. Κανείς τους δεν θα πήγαινε να ζήσει στη Ρωσία του Πούτιν. Ούτε βέβαια θα πήγαιναν στο Αφγανιστάν ή στο Ιράν όλοι εκείνοι που κρυφά ή φανερά πανηγυρίζουν όταν συμβαίνουν σφαγές επιπέδου Μπατακλάν. Ή τουλάχιστον τις δικαιολογούν στο όνομα της αποικιοκρατίας. Αλλά δεν θα έλεγαν όχι σε ένα πολιτικό σύστημα με περιορισμένες ελευθερίες. Αλλά με αυτούς ως ρυθμιστές, αυτών των περιορισμών. Δηλαδή με αυτούς στη θέση του δικτάτορα. Διότι το πραγματικά ελεύθερο πνεύμα είναι δύσκολο. Εκτός κι αν είναι αλά καρτ.

Ο ολοκληρωτισμός, γιατί περί αυτού πρόκειται, δεν είναι αριστερός ή δεξιός, δεν έχει πολιτική σήμανση, είναι από μόνος του μια κατηγορία. Και η Ιστορία τον έχει ζήσει σε όλες του τις αποχρώσεις και σε όλο το ζοφερό του μεγαλείο. Πλην όμως τα εγχώρια πολιτικά στερεότυπα θέλουν τον δεξιό ολοκληρωτισμό ως φασιστικό, ναζιστικό και καταδικαστέο και καλώς. Αλλά τον αριστερό, δηλαδή τον σοσιαλιστικό ή κομμουνιστικό ολοκληρωτισμό, τον θέλουν ως ωφέλιμο για τον πολίτη, ως πρόοδο για την κοινωνία και εδώ υπάρχει πρόβλημα. Διότι η Ιστορία τους έχει καταδικάσει και τους δύο με τα πιο μελανά χρώματα. Ως ανελεύθερους, εξουσιαστικούς μηχανισμούς υποδούλωσης του πνεύματος και του σώματος του ανθρώπου. Μπορείτε να θαυμάζετε τον Πούτιν και τον Σι αλλά δεν διαφέρετε σε τίποτα από όλους αυτούς που θαύμαζαν τον Φράνκο ή τον Πινοσέτ.

Ο ολοκληρωτισμός παρεπιδημεί και στις δημοκρατίες. Σε διάφορες παραλλαγές και μεταλλάξεις αλλά πάντοτε ως εχθρός της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Η ίδια η δημοκρατία, το ίδιο το κράτος ως εξουσιαστικός μηχανισμός, εμπεριέχει σπέρματα ολοκληρωτισμού, που αν τα αφήσεις ανεξέλεγκτα θα καρπίσουν. Και θα φτιάξουν «δημοκρατορίες» και μετά δικτατορίες. Και γι' αυτό μιλάμε και γράφουμε συνεχώς για θεσμικά αντίβαρα που πρέπει να λειτουργούν ώστε να αποτρέπουν τις παρεκκλίσεις.

Γι' αυτό πρέπει να βρούμε ποιοι ήθελαν να παρακολουθούν τους πολιτικούς τους αντιπάλους είτε είναι στην κυβέρνηση, είτε στην αντιπολίτευση. Γι’ αυτό έχει αξία να μάθουμε το λόγο που η ΕΥΠ παρακολουθούσε τον Νίκο Ανδρουλάκη. Για να δούμε αν πράγματι ο λόγος είναι σοβαρός ή προσχηματικός. Αν υπήρχαν εθνικοί ή απλώς ιδιοτελείς πολιτικοί λόγοι. Για να σπάσει το απόστημα. Αλλά θα πρέπει και να μάθουμε και πόσο αληθινές είναι οι λίστες με τα ονόματα που δημοσιεύθηκαν. Απ’ ό,τι μαθαίνουμε από τους ίδιους που τις διακίνησαν, δεν υπάρχουν αποδείξεις. Αλλά θα πρέπει η δικαιοσύνη να διερευνήσει άμεσα αν και ποιοι παρακολουθούσαν ποιους. Ή ποιοι κατασκεύασαν τις λίστες με σκοπό να πλήξουν τον πρωθυπουργό της χώρας και τη δημοκρατία. Αυτά δεν είναι πράγματα που κάποιοι μπορούν να παίζουν μαζί τους, αλλά ούτε πράγματα που μπορούν να σκεπαστούν, να σβήσουν, να χαθούν σαν ένα όνειρο. Για να επανακάμψουν στην πρώτη ευκαιρία.

Διότι οι παράνομες ή οι άνευ σοβαρού εθνικού λόγου, νόμιμες παρακολουθήσεις είναι πρόβες ολοκληρωτισμού. Αλλά και οι κατασκευασμένες, ψεύτικες καταγγελίες είναι κι αυτές πρόβες ολοκληρωτισμού και οι δράστες πρέπει να οδηγηθούν άμεσα στη δικαιοσύνη. Δεν είναι θέμα πολιτικό, δεν είναι παίγνιο πολιτικής κυριαρχίας, είναι ευθείες βολές κατά της δημοκρατίας. Αν θέλουμε να λεγόμαστε σύγχρονη φιλελεύθερη χώρα το απόστημα πρέπει να σπάσει, να χυθεί το έμπυο, να μάθουμε πρόσωπα και πράγματα. Αναλυτικά. Διότι μόνο έτσι θα κατασκευαστούν τα αναγκαία θεσμικά αντίβαρα ώστε να τελειώνουμε με όλα αυτά.

Υποθέτω ότι ο πρωθυπουργός της χώρας του οποίου η δημοκρατική ευαισθησία είναι υψηλή και δεδομένη θα κάνει το σωστό. Και η δημοκρατία μας θα πάει στις επόμενες εκλογές ελεύθερη ολοκληρωτικών βαρών. Χωρίς σκιές είτε από τη μια είτε από την άλλη όψη. Δεν μάθαμε τι παίχτηκε το 2015 όταν η χώρα έφτασε στο χείλος του γκρεμού με πρόθεση! Δεν μάθαμε τι παίχτηκε στο σκάνδαλο ή «σκάνδαλο» Novartis ! Καιρός είναι να μάθουμε κάτι, δεν νομίζετε; Διαφορετικά κινδυνεύουμε να φαγωθούμε μεταξύ μας. Και το ξέρετε!