Ένα άρθρο για την επίσκεψη της ΠτΔ εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία. Μια ασυνήθιστη για Πρόεδρο κίνηση που αντανακλά εθνική αυτοπεποίθηση και ευρωπαϊκές αξίες μαζί.
Όταν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τον περασμένο Ιούλιο, άνοιξε τους κήπους του Μεγάρου σε Oυκρανούς υπηκόους και ομογενείς εκτοπισμένους από τη φρίκη του πολέμου, εξέφρασε αριστοτεχνικά το κοινό αίσθημα αλληλεγγύης στα θύματα της ρωσικής εισβολής. Σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού και ήπιας διπλωματίας, φώτισε το δράμα των Ουκρανών και υπενθύμισε, προς πάσα κατεύθυνση αλλά και σε όλους τους Έλληνες, ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία μάς αφορά όλους.
Η Πρώτη Πολίτης της χώρας μας είχε ήδη καταστήσει σαφές, εν μέσω θερινής ραστώνης και γενικότερου εφησυχασμού, ότι δεν είναι αρκετό η αλληλεγγύη προς τον ουκρανικό λαό να εξαντλείται μόνο σε μια γενικόλογη καταδίκη του παραλόγου του πολέμου. Ως Έλληνες, έχουμε υποστεί τη βαρβαρότητα του ξεριζωμού, την απώλεια και την προσφυγιά. Έχουμε ανάλογα ιστορικά βιώματα, οπότε αποτελεί υπέρτατο χρέος μας να συνδράμουμε ως λαός όλους όσοι βρίσκονται σε κίνδυνο και αντιστέκονται στον εισβολέα.
Ζούμε σε μια εποχή γεωπολιτικής αστάθειας και αμφισβήτησης της διεθνούς τάξης, άνευ προηγουμένου. Ωστόσο, έχουμε την τύχη η Πρώτη Πολίτης να υπηρετεί και να εκπροσωπεί τη χώρα με άξονα την εθνική ενότητα και το εθνικό συμφέρον, δείχνοντας με τις πράξεις της ότι η Ελλάδα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις ενός γρήγορα εξελισσόμενου κόσμου. Καλλιεργεί συστηματικά, με μικρές και μεγάλες πρωτοβουλίες, μια νέα εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, μιας χώρας που διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, σεβόμενη πάντα τη διεθνή νομιμότητα. Η εθνική αυτοπεποίθηση που εκπέμπεται, δεν είναι απλώς μια εύκολη ρητορεία. Είναι καλά σχεδιασμένη και προετοιμασμένη προς όφελος του τόπου. Είναι ο πατριωτισμός που δεν αντιστρατεύεται τον κοσμοπολιτισμό.
Η κα Σακελλαροπούλου θα μπορούσε να περιοριστεί στην πρωτότυπη αυτή εκδήλωση και, απλώς, να προτιμήσει τις –εκ του ασφαλούς– ρηματικές τοποθετήσεις αναφορικά με την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία. Όταν, όμως, επισκέφτηκε την πληγείσα χώρα εν μέσω πολέμου, αναβάθμισε, στην πράξη, τις αρμοδιότητες του θεσμού ως προς την διεθνή εκπροσώπηση του κράτους. Πραγματοποίησε μια θεσμική τομή στον ιστορικό χρόνο της Προεδρίας της Δημοκρατίας, που συνιστά, ταυτόχρονα, και αλλαγή υποδείγματος για το μέχρι σήμερα «εθιμοτυπικό» ανώτατο αξίωμα στην Ελλάδα.
Όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία δεν παραβιάζουν, απλώς, το διεθνές δίκαιο, θέτουν σε αμφισβήτηση ολόκληρο το αρχιτεκτονικό οικοδόμημα ασφάλειας της Ευρώπης και αναδεικνύουν τις ευθύνες της Δύσης στον τρόπο που αντιμετώπισε –και θα αντιμετωπίσει στο μέλλον– τους αυταρχικούς και «αναθεωρητικούς» ηγέτες.
Η οικουμενικότητα της φιλελεύθερης δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου που οδήγησε στο μεταπολεμικό κεκτημένο της ειρήνης και της προόδου, αποδείχτηκε δυτικό προνόμιο κι όχι κοινό συστατικό των σύγχρονων δημοκρατιών.
Μέσα σ’ αυτή την ιστορική συγκυρία, λοιπόν, η επίσκεψη της Προέδρου στην Ουκρανία μάς υπενθύμισε πως, στις μέρες μας, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
Τα λάθη και η πελατειακή νοοτροπία είδαμε πού μας οδήγησαν. Οι επιλογές που γίνονται σήμερα θα καθορίσουν αν θα αφήσουμε οριστικά πίσω μας την κρίση ή αν θα ξαναμπούμε στον φαύλο κύκλο.
13°
